Tíminn - 10.11.1983, Blaðsíða 8

8
FIMMTUDAGUR 10. NÓVEMBER 1983
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Gisli Sigurósson. Auglýsingastjóri: Steingrímur Gislason.
Skrifstofustjóri: Ragnar Snorri Magnússon. Afgreiðslustjóri: Sigurður Brynjólfsson.
Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elías Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur V.
Ólafsson. Fréttastjóri: Kristinn Hallgrímsson.
Umsjónarmaður Helgar-Tímans: Atli Magnússon. Blaðamenn: Agnes Bragadóttir,
Bjarghildur Stefánsdóttir, Baldur Kristjánsson, Friðrik Indriðason, Guðmundur Sv .
Hermannsson, Heiður Helgadóttir, Jón Guðni Kristjánsson,
Jón Ólafsson, Kristín Leifsdóttir, Samúel Örn Erlingsson (íþróttir), Skafti Jónsson.
Útlitsteiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnssson.
Ljósmyndir: Guðjón Einarsson, Guðjón Róbert Ágústsson, Árni Sæberg. Myndasafn:
Eygló Stefánsdóttir.
Prófarkir: Kristín Þorbjarnardóttir, Flosi Kristjánsson, Guðný Jónsdóttir
Ritstjórn skrifstofur og auglýsingar: Siðumúla 15, Reykjavík. Sími: 86300. Auglýsingasími
18300. Kvöldsímar: 86387 og 86306.
Verð i lausasölu 20.00, en 22.00 um helgar. Áskrift á mánuði kr. 250.00.
Setning og umbrot: Tæknideild Timans. Prentun: Blaðaprent hf.
Fiskveiðistefnan
■ í ítarlegri ræðu, sem Halldór Ásgrímsson sjávarútvegs-
ráðherra flutti á aðalfundi LÍÚ, ræddi hann m.a. um
fiskveiðistefnuna með hliðsjón af svörtu skýrslunni. Ráðherr-
ann sagði m.a.:
„Ég er að sjálfsögðu ekki tilbúinn til að fullyrða í dag
hvernig við skuli bregðast en í ljósi þeirra aðstæðna, sem nú
ríkja verður mótun fiskveiðistefnunnar fyrir næstkomandi ár
mjög erfið. Þó eru nokkur atriði sem skipta þar grundvallar-
máli.
í fyrsta lagi er nauðsynlegt að eins fá skip og mögulegt er
stundi veiðarnar. Með tilliti til þessa var m.a. ákveðið að
aðeins þau loðnuskip, sem áður höfðu stundað slíkar veiðar,
gerðu það nú. Ljóst er að mun færri skip gætu náð þeim afla
sem ætlunin er að veiða. Á sama hátt er einnig mikilvægt að
færri skip en áður stundi aðrar veiðar t.d. netaveiðar.
í öðru lagi er nauðsynlegt að stytta úthöldin eins og frekast
er kostur. Með þetta að leiðarljósi var ákveðið af sjávarút-
vegsráðuneytinu að heimila síldveiðar ekki fyrr en í byrjun
október.
Á sama hátt tel ég nauðsynlegt, að netaveiðar hefjist
seinna en á síðustu vertíð, jafnvel í fyrsta lagi um miðjan
febrúar.
í þriðja lagi þarf val veiðarfæra að vera með þeim hætti,
að sem hagkvæmast sé. Ég tel ekkert því til fyrirstöðu að
rýmka heimildir til dragnótaveiða þannig að stærri skip geti
stundað þær m.a. í þeim tilgangiað draga úr netaveiðum og
taka upp dragnótaveiðar á þeim svæðum þar sem skilyrði eru
til þess og nýta kolastofninn betur.
Stytting netatímans, fækkun neta og auknar dragnótaveið-
ar og væntanlega aukin línuveiði í stað netaveiði gæti
væntanlega orðið til þess að bæta hráefnið, en á næstu vertíð
er fyrirsjáanlegt að ekki verður nægilega hagkvæmt að salta
fisk og hengja upp í skreið og því mikilvægt að ná sem beztu
hráefni á land.
í fjórða lagi skipta veiðisvæðin miklu máli. Nauðsynlegt er
að leitast við að taka fiskinn á þeim svæðum þar sem ódýrast
er að ná honum, bæði að því er varðar fjarlægðir og
veiðarfæraslit.
Togveiðinni má að sjálfsögðu skipta upp í marga flokka.
Útlitið er bezt í rækjuveiði. Nauðsynlegt er að fá betri
upplýsingar, hversu mikið við getum aukið sóknina 'í
rækjuna. Þar gætu verið góðir möguleikar fyrir nokkurn
fjölda af skipum. En það er eins með þær veiðar og aðrar,
að nauðsynlegt er að halda fjöldanum innan skynsamlegra
marka.
Eg hef mikið hugleitt það að undanförnu hvernig megi
koma við endurbótum á því kerfi, sem togararnir búa við.
Ég vil taka það fram að ég hef ekki verið hrifinn af
kvótakerfi.
Nú er ég þeirrar skoðunar að ekki sé annað fært en að reyna
að taka upp einhvers konar kvótafyrirkomulag fyrir togarana
í tilraunaskyni í eitt ár.
Ég tel æskilegt að menn eigi val og gætu valkostirnir t.d.
verið þessir:
1. Fengið úthlutað kvóta samkvæmt reglum sem um hann
yrðu settar.
2. Tekið þátt í samkeppni um sameiginlegan aflakvóta
samkvæmt takmarkandi reglum, sem ganga í sömu átt og
skrapdagakerfið.
3. Ákveðið að leggja skipum sínum með stuðningi úr
opinberum sjóðum og samningum við lánadrottna.
Erfiðast er að finna réttlátan grundvöll fyrir ákvörðun
kvóta. Það er margsiungið mál, sem ekki eru tök á að ræða
í nokkrum orðum. Hins vegar tel ég mikilvægt að menn
eigi annað val, ef þeir geta ekki sætt sig við kvóta og telja
hann vera sér óhagstæðan.
Ég vil taka það skýrt fram að með þessu er ég ekki að
leggja fram mótaðar tillögur. Ég tel mér hins vegar skylt
að skýra frá mínum hugsunum um þessi erfiðu mál, en
mun að sjálfsögðu taka fullt mark á tillögum hagsmunaað-
ila. Fiskveiðistefnuna þarf að varða betur með breytingum
' 1 ;• íí
■ Steingrímur Hermannsson
■ Þorsteinn Pálsson
■ Guðmundur H. Garðarsson
Auglýsinga-
mennska
■ Guðmundur H. Garðars-
son vermdi varamannabekk
í þingliði Sjálfstæðisflokksins
um tveggja vikna skeið og fór
fremur lítið fyrir honum á
þingi, enda löngu afvanur
setum þar. En síðasta daginn
sem varaþingmaðurinn sat
tókst honum að vekja á sér
athygli svo um munaði. Hann
tilkynnti fyrir sína hönd og
einhverra ónafngreindra
þingmanna Sjálfstæðis-
flokksins, að þeir væru á
móti því ákvæði bráðabirgða-
laganna um efnahagsráðstaf-
anir, að binda kaup til 31.
janúar n.k.
Þegar forsætisráðherra var
spurður um afstöðu sína til
þessa, svaraði hann eitthvað
á þá leið að það væri í
höndum þingsins að afnema
þetta ákvæði laganna og gilti
það litlu hvort svo yrði gert
eða ekki, svo fremi að ekki
verði samið um launahækk-
anir fyrir 1. febrúar.
Það er svolítið billegt þeg-
ar þingmenn sem styðja ríkis-
stjórnina fara að auglýsa sig
með þessum hætti. Binding-
arákvæðið í bráðabirgða- •
lögunum var sett með það'
fyrir augum að tryggja árang-
ur aðgerðanna, og að enginn
einstakur hópur innan laun-
þegasamtakanna skærist úr
leik og spillti fyrir þeim mikla
og góða árangri sem náðst
hefur í verðbólguslagnum.
Þeir sem harðast gagnrýna
launastöðvunina mættu
gjarnan hugleiða hvernig
ástandið væri orðið í þjóðfélag-
inu ef verðbólgan hefði feng-
ið að geisa hömlulítið og
hvort það hefði orðið laun-
þegum og íbúðaskuldurum
til góðs.
Auglýsingamennska verka-
lýðsforystunnar, er hún
gekk af samráðsfundi með
forsætisráðherra, er af sama
toga. Það eru aðeins rúmir
tveir mánuðir eftir þar til nýir
kjarasamningar geta tekið
gildi, og sjálfsagt að marg-
frægir aðilar vinnumarkaðar-
ins fari að bera saman ráð sín
og semja á eigin ábyrgð um
kaup og kjör. Það hefur oft
tekið lengri tíma en nú er til
stefnu að semja.
Tvístringur
Garðar Sigurðsson alþing-
ismaður sagði réttilega á Al-
þingi í fyrradag, eitthvað á
þá leið, að það væri fánýtt tal
að tala um kjarabætur á
meðan ástand og horfur í
sjávarútvegi eru eins og nú.
Aflatregða og markaðserfið-
leikar að viðbættum hörmu-
legum spám um þorskstofn-
inn sýna glöggt hvaða svig-
rúm er til að bæta lífskjörin.
Lífskjörin verða ekki bætt
með neinu pennastriki eða
undirskriftum, það er aðeins
aukin þjóðarframleiðsla sem
staðið getur undir bættum
hag.
Morgunblaðið fjallar um
tvístring á þingi í leiðara og
segir m.a.
Fréttir berast nú af alþingi
þess efnis að meðal þing-
manna ' Sjálfstæðisflokksins
séu að gerjast hugmyndir um
að stytta hið umsamda 8
, mánaða tímabil sem rennur
út 1. febrúar næstkomandi.
Þingflokkur sjálfstæðis-
manna stóð að gerð stjórnar-
sáttmálans og samkomulag-
inu um hið viðkvæma atriði
hans, tímabundið afnám
saruningsréttarins. A að líta
á óþolinmæðina meðal
þingmanna Sjalfstæðis-
flokksins nú sem vantrú á
stjórnarsamstarfinu við
Framsóknarflokkinn? Niður-
staðan á landsfundi Sjálf-
stæðisflokksins var sú að lýst
er Bindregnum stuðningi við
ríkisstjórnina. Það kæmi því
mjög á óvart ef annað væri
upp á tengingnum innan
þingflokksins.
Morgunblaðið hefur oftar
en einu sinni bent á það frá
því að þessi ríkisstjórn var
mynduð að hún gæti ekki
unnið sigur á verðbólgunni
nema stjórnmálamennirnir
sýndu þor og þrek. Auðvelt
er að smíða hagfræðileg líkön
um hjöðnun verðbólgu, síð-
an bíður stjórnmálamann-
anna það þrekvirki að leiða
sameinaða þjóð í gegnum
brimrótið. Tvístringur í
stuðningsliði ríkisstjórnar-
innar gerir henni ókleift að
ná settu marki.
Þorsteinn Pálsson formað-
ur Sjálfstæðisflokksins sagði
um samningsréttinn á beinni
línu í DV í gær:
„Rökin, sem meðal annars
voru fyrir því að festa kjara-
samningana um skeið, voru
þau að skapa aðilum vinnu-
markaðarins möguleika á að
semja ánýju grundvelli þann-
ig að þeir þyrftu ekki að trúa
á árangur af efnahagsaðgerð-
um stjórnarinnar heldur væri
hann kominn fram þannig að
þeir hefðu hann í raun og
veru staðreyndan. Sem betur
fer hefur þetta dæmi allt
gengið eftir og árangurinn
komið fyrr fram en ella þann-
ig að þessir aðilar hafa núna
þær staðreyndir í höndum
um nýjar aðstæður í efna-
hagsmálum sem þeir geta
samið út frá.
Það er alltaf þannig að þeir
sem gera samninga verða að
bera ábyrgð á þeim sjálfir og
sá rammi sem menn hafa er
auðvitað verðmætasköpunin
í þjóðfélaginu. Það er ekki
hægt að hlaupa í samninga
núna og koma svo til ríkis-
stjórnarinnar og biðja um
gengislækkun."
Tandri skrifar
Stjórninni má ekki takast!
■ Við höfum nú um nokkurra mánaða skeið búið við
ríkisstjórn, sem rís undir nafni, en það er ekki hversdagsmatur
á þessu landi. Við þekkjum betur ríkisstjórnir, sem láta reka
á rciðanum, þora ekki að segja fólki sannleikann um
samhengið milli þess sem aflað er og þess sem eytt er - láta
sér nægja að tala um spamað og aðhald, en forðast að gera
neitt til þess að fylgja orðunum eftir. En nú er allt í einu komin
stjórn, sem tekur til hendinni- og viti menn - verðbólgan, sem
komin var í þriggja stafa tölu, reiknast nú „bara“ með tveimur
tölustöfum og er á niðurleið. Jafnvel getur svo farið, að
efnahagsmálin í landinu komist á það stig, að hér verði hægt
að skipuleggja rekstur fyrirtækja og gera áætlanir fram í
tímann og fólk geti farið út í búð og keypt í matinn, án þess
að vcrðið á vörunum hækki frá einni sendingu til annarrar.
Reyndar mátti ekki seinna vera, að við fengjum í
stjórnarráðið menn, sem bæði vildu og gætu stjórnað, því að
öllum er Ijóst, að skuldasöfnun í útlöndum og verðbólga var
komin á það stig, að ekki mátti tæpara standa, að efnahagslíflð
hryndi.
Þetta vita allir, en engu að síður bregður nú svo við, að
stjórnarandstaðan rýkur upp til handa og fóta og hamast gegn
ríkisstjórninni með öllum tiltækum ráðum. Eftir því sem meiri
árangur kemur í Ijós af efnahagsráðstöfunum ríkisstjórnarinn-
ar þeim mun hatrammari verður stjórnarandstaðan í áróðrin-
uin gegn stjórninni. Stjórnarandstaðan er alveg að ærast
vegna þess, að hún veit, að takist ekki að bregða fæti fyrir
stjórnina með cinhverjum ráðum, tekst henni að líkindum að
ií
ráða niðurlögum verðbólgunnar og koma efnahagsmálunum í
viðunandi horf. Það yrðu mestu hagsbætur, sem hugsast gætu,
fyrir fyrirtækin í landinu og allan almenning. Til þessa má
stjórnarandstaðan ekki hugsa.
Þess vegna hefur allt verið sett á fullt i áróðri og óhróðri
gegn stjórninni og einstökum ráðherrum. Og eins og venjulega
hafa útibússtjórar Alþýðubandalagsins í stéttarfélögunum
fengið það verkefni að nota þau til þess að reyna að spilla fyrir
því, að stjórninni takist ætlunarverk sitt. En nú vill svo illa til,
að málefnin eru ekki beysin. Fólk veit, hvcrnig Alþýðubanda-
lagið hefur staðið sig í ríkisstjórn og fólk veit líka, hvcrnig
frammistaða verkalýðsforingja þess flokks hefur verið í
kjarabaráttunni. En Alþýðubandalagið hefur aldrei látið
málefnaleysið vcfjast fyrir sér og gerir það ekki heldur nú. Þá
er bara gripið til persónuníðs.
Þarna er auðvitað komin ástæðan fyrir gegndarlausum
persónulegum árásum á einstaka ráðhcrra, ekki síst þann sem
er í broddi fylkingar. Alþýðubandalagið má ekki til þess
hugsa, að Steingrími Hermannssyni forsætisráðherra takist
með stjórn sinni það sem undanförnum stjórnum hefur ekki
tekist. Og því miður læðist að manni grunur um að í
samstarfsflokknum í ríkisstjórninni, Sjálfstæðisflokknum,
leynist líka mcnn, sem eiga bágt með að sætta sig við, að stjórn
undir forystu Eramsóknarmanns sýni þann kjark og dug, sem
fyrri stjórnir hefur brostið.
-Tandri