Tíminn - 01.06.1986, Blaðsíða 16

16Tíminn ■ ■'
Sunnú’ddður i.'júrfí' 1986 '
Texti: Þór Jónsson
MARTA
MARTA
Um ýmsar skoðanir á biblíusögu
í tilcfni af skrifum dr. Þorkels
Jóhannessonar í Morgunblaðið
21. maí síðastliðinn um frásögn-
ina af viðskiptum Maríu, Mörtu
og Jesú Krists í Lúkasarguð-
spjallinu, dýfir blaðamaður
helgarblaðs Tímans penna í blek
og vill benda á, að til eru fleiri
skoðanir á máli Lúkasar en sú
sem birtist í grein dr. Porkels.
Blaðamaður fletti því í doktors-
ritgerð dr. Jakobs Jónssonar
um „Kímni og skop í Nýja
Testamentinu“, þar sem fjalíað
er um mál þetta og birtist þýðing
blaðamannsins á kaflanum um
ofangreinda frásögn hér á eftir,
en ritgerðin var rituð á ensku.
Ekki skal dæmt um hvor
skýringin sé réttari, en fróðlegt
er að kynnast báðum.
í grein dr. Þorkels segir m.a.:
„Frá því biblíusögum var troðið
í mig lítinn dreng hef ég aldrei
skilið þessa sögu og því verr,
eftir því sem ég verð eldri.
„Maríur“ geta vissulega verið
góðar og nauðsynlegar, en ég
Tímamj^d-Pétur Sigurðsson
Dr. Jakob Jónsson á heimili hans.
get alls ekki skilið, hví „Mörtur“
eru settar þrepi lægra hjá meist-
aranum."
Hér fer greinargerð dr. Jak-
obs Jónssonar:
Lúkas 10,38*42.
Marta og María
Frásögnin af heimsókn Jesú
til Mörtu og Maríu er torskilin,
nema tekið sé tillit til gestrisni
við rabbía, - gestrisni sem sýnd
er vísum mönnum annars vegar
og einnig þeirrar siðvenju að
ræða trúarleg atriði lögmálsins
ERLEND MÁLEFNI
Þórarinn Þórarinsson skrifar:
Margaret Thatcher í heimsókn hjá
fyrrverandi hryðjuverkamönnum
Hún hafði ekki erindi sem erfiði
MARGARET Thatcher forsætisráðherrá.fór í opinbera heimsókn .
til ísrael um síðustu helgi. Henni var í fyrstu fófkruinarlega vel tekið,
því að stjórnendur ísraels kunnu vel að meta þátt hennar í loftárás
Bandaríkjanna á Trípólí.
Thatcher gerði sér líka von
um, að þetta yrði metið við hana
á eftirminnilegri hátt en að skot-
ið væri úr fallbyssum henni til
heiðurs. Hún hugðist fá ísraels-
stjórn til að ganga lengra en
áður til samkomulags við Araba.
Tækist henni það myndi það
auka álit hennar heima fyrir og
jafnvel bæta henni fylgistapið
vegna þátttöku hennar í árásinni
á Trípólí.
Thatcher gerðist því svo djörf
að bera fram þá tillögu við
stjórn ísraels,. að látnar yrðu
fara fram borgar- og sveitar-
stjórnarkosningar á vesturbakk-
anum svonefnda, sem hefur ver-
ið hernuminn af ísrael síðan
1967. Par hafa ekki farið fram
kosningar síðan 1976, en þá unnu
fylgismenn PLO, Frelsishreyf-
ingar Palestínumanna, mikinn
sigur. Thatcher taldi það veru-
legt spor í samkomulagsátt, ef
Palestínumönnum á vestur-
bakkanum væri veitt aukin
mannréttindi á þennan hátt.
Thatcher fékk þvert nei ísra-
elsstjórnar við þessum tilmælum
sínum. Kosningar á vesturbakk-
anum yrðu aðeins vatn’ á myllu
PLO. Thatcher fékk þá léyfi til
að ræða við átta fulltrúa Palest-
ínumanna á vesturbakkanum,
sem ekki tilheyrðu PLO. Hjá
þeim fékk hún þær upplýsingar,
að útilokað væri að leysa fram-
tíðarmál vesturbakkans, án að-
ildar PLO að samningum. Slíkt
fylgi ætti PLO rneðal Palestínu-
manna þar.
Thatcher reifaði þá hugmynd
um, að reynt yrði að leysa mál
vesturbakkans með einhvers
konar tengslum við Jórdaníu,
en formlega heyrir hann undir
Jórdaníu en hefur eins og áður
segir verið hernuminn af ísrael
síðan 1967. Þessar hugmyndir
Thatchers fengu ekki undirtektir
hjá Palestínumönnum, nema
PLO tæki þátt í viðræðum um
þetta.
Síðan Hussein Jórdaníukon-
ungur sleit viðræðum við Jasser
Arafat, leiðtoga PLO hefur
andstaða gegn honum mjög vax-
ið á vesturbakkanum og það
komið hvað eftir annað í ljós, að
íbúarnir þar telji hann ekki hafa
neitt umboð til að semja um
framtíð vesturbakkans.
HEIMSÓKN Thatchers til ísra-
el hefur vafalítið valdið henni
vonbrigðum og sýnt, að henni er
þar lítið þakkað fyrir stuðning-
inn við árásina á Trípólí. Stuðn-
ingur Reagans og Thatchers við
ísrael virðist hafa leitt til þess
eins, að ísraelsstjórn er ófúsari
til samninga en áður.
Ótrúlegt er annað en að það
hafi rifjast upp fyrir Thatcher í
ísraelsferðinni, að hryðjuverk-
um má beita með árangri. í raun
eru hryðjuverkahópar Araba nú
að beita sömu vopnum og Gyð-
ingar gerðu, þegar þeir voru að
hrekja Breta frá Palestínu cftir
sfðari heimsstyrjöldina. Thatc-
her bjó t.d. á Hótel Jerúsalem
meðan hún dvaldi í ísrael. Petta
hótel sprengdu hryðjuverka-
menn Gyðinga í loft upp 22. júlí
1946 vegna þess að breska her-
stjórnin hafði þar aðsetur. Rúm-
lega 90 manns létu lífið, en á
annað hundrað særðust. Sá, sem
stjórnaði hryðjuverkinu, var
Begin, sem síðar varð forsætis-
ráðherra í ísrael. Nokkru síðar
var Bernadotte greifi, sem var
sáttasemjari Sameinuðu þjóð-
anna, myrtur í fyrirsát hryðju-
verkahóps Gyðinga, en honum
tilheyrði m.a. Shamir, sem nú er
utanríkisráðherra ísraels og tek-
ur við embætti forsætisráðherra
í haust.
Breska herstjórnin snerist
harðlega gegn þessum hryðju-
verkahópum og sagðist aldrei
láta hryðjuverkamenn hrekja sig
frá Palestínu. Henni tókst að ná
í nokkra hryðjuverkamennina
og lét hengja suma þeirra. En
Gyðingar gáfust ekki upp. Þeir
juku hryðjuverkin og Bretar sáu
þann kost vænstan að flýja Pale-
stínu og fela Sameinuðu þjóðun-
um að skipta Palestínu milli Gyð-
inga og Araba. Þetta leiddi til
stofnunar Ísraelsríkis.
Af hálfu PLO er oft vitnað til
þessara atburða sem sönnunar
þess, að hryðjuverk borgi sig,
þótt þeim fylgi mannfórnir.
ÞÓTT heimsókn Thatchers til
ísraels hafi vafalaust valdið
henni vonbrigðum, vildi hún
ekki láta á því bera. í ræðu, sem
hún flutti í lok heimsóknarinnar,
lét hún m.a. svo ummælt, að
halda ætti áfram að reyna að
leysa Palestínudeiluna, án þátt-
töku PLO í viðræðunum. Hún
vék hins vegar ekki neitt að því,
hvernig það ætti að gerast.
Af hálfu ísraelsmanna er allt
gert til að sverqi PLO og það
einkum fært fram, að PLO vilji
ekki viðurkenna ísrael. Við því
er þó tæpast að búast meðan
ísraelsstjórn neitar að viður-
kenna PLO. ísraelsmenn vinna
að því leynt og ljóst að ryðja
Arafat úr vegi. í þeim tilgangi
hafa þeir gert loftárás á stöðvar
PLO í Túnis, þar sem Arafat var
staddur. Hann slapp og hefur
hingað til sloppið, þótt margar
tilraunir hafi verið gerðar til að
ráða hann af dögum.
En það eru ekki aðeins ísra-
elsmenn, sem vilja Arafat feig-
an. Nýlega upplýsti ríkisstjórn
Egyptalands, að sýrlenska
stjórnin hefði gert út hryðju-
verkahóp, sem átti að myrða
Arafat. Kaddafi Líbýuforseti
hefur einnig reynt að ráða
Arafat af dögum. Stjórnendur
Sýrlands og Líbýu telja Arafat
of fúsan til samninga og eru
andvígir þeirri afstöðu hans að
Margaret Thatcher
fordæma hryðjuverk Palestínu-
manna, sem eru unnin utan
ísraels.
Gætnari stjórnmálamenn en
Kaddafi og Thatcher gera sér
hins vegar ljóst, að óskynsam-
legt er að reyna að sniðganga
Arafat og PLO. Nú í vikunni
heimsótti utanríkisráðherra Hol-
lands Arafat og ræddi við hann
um Palestínudeiluna. Hann
gerði þetta í umboði Efnahags-
bandalags Evrópu, sem vill beita
sér fyrir sáttum millLísraels-
manna og Araba. Hollenski utan-
ríkisráðherrann virðist gera sér
ljóst, að taka verður PLO með í
reikninginn, ef samkomulag á
að nást í þeirri deilu, sem nú
ógnar mest heimsfriðnum.