Tíminn - 13.06.1987, Síða 7

Laugardagur 13. júní 1987
Tíminn 7
Jakob Jakobsson um hvalatalninguna í sumar:
Friðarsinnar
óttast útkomu
Hvalatalning sú sem íslendingar,
Færeyingar, Norðmenn og Danir
fyrir hönd Grænlendinga munu
framkvæma í sumar er mikill þyrnir
í augum ýmissa friðunarsamtaka.
hef orðið var við að margir friðu-
narsinnar óttast niðurstöður þessar-
ar talningar því þeir eiga von á því
að við sláum öll vopn úr hendi
þeirra. Margir þessara manna hafa
einmitt haldið því fram að lítið sem
ekkert sé af hval í sjónum. Þeir
hreinlega óttast að við sjáum of
marga.“ sagði Jakob Jakobsson á
Hafrannsóknastofnun íslands í sam-
tali við Tímann í gær.
Tveir íslenskir hvalveiðibátar
vinna að nokkurs konar fortalningu
á hvalagengd við landið, til þess að
undirbúa jarðveginn.
Áhugi er meðal Spánverja að
koma inn í hvalatalningarverkefnið
á Norður-Atlantshafi, sem hefur
náðst samstaða um fyrir tilstilli fs-
lendinga. Ekki er þó útséð um hvort
þeir verða með eða ekki.
Tvær tegundir, sem eru alfriðaðar,
hnúfubakur og steypireiður, eru að
sögn Jakobs búnir að bæta verulega
við stofna sína og hefur gegnd á
þessum hvölum við landið stórlega
aukist upp á síðkastið.
- ES/ÞJ
Heilbrigðisráð Reykjavíkur vegna
ítrekaðra salmonellasýkinga:
Endurskoða verður
alifuglasláturhús
- og fræða matreiðslumenn og neytendur
betur um meðferð alifuglakjöts
Heilbrigðisráð Reykjavíkur telur
að landbúnaðarráðuneytið eigi að
beita sér fyrir endurskoðun á reglu-
gerð um búnað alifuglasláturhúsa,
slátrun alifugla, verkun þeirra og
heilbrigðisskoðun eða geri aðrar
markvissar aðgerðir til þess að draga
verulega úr mengun af völdum
salmonellasýkla í alifuglakjöti.
Heilbrigðisráð telur að heilbrigð-
isskoðun sú sem framkvæmd er við
allifuglasláturhúsin sé gagnslaus
með tilliti til þess hvort kjötið hefur
sýkst af salmonella-eða campyl-
obactersýklum.
Ennfremur vill heilbrigðisráðið
að ábyrgð framleiðenda verði aukin
og að heilbrigðisyfirvöld fræði mat-
reiðslumenn og neytendur eins og
kostur er um hvernig fara á með kjöt
og matreiðsluáhöld ti! þess að kom-
ast hjá sýkingarhættu.
ABS
Sigmar B. Hauksson t.h.kynnir athugun sína á mögulegum mörkuðum í Evrópu fyrir íslenskan vatnafisk. Við hlið
hans er Bjarni Einarsson forstöðumaður Byggðastofnunar.
Útflutningur íslenskrar bleikju:
Bændur verða af
tugmilljónatekjum
Bændur verða af tekjum upp á
tugmilljónir á ári hverju vegna
doða embættismanna, pólitíkusa
og ýmissa handhafa veiðiréttinda.
Þetta kom fram á málþingi Byggða-
stofnunar þar sem athugun á
markaðsmálum fyrir vatnasilung í
Evrópu var kynnt.
Athugunin leiddi í Ijós að nægur
markaður er fyrir íslenskan vatna-
silung í Evrópu og horfur á mjög
góðu verði svo fremi sem stöðugt
nægjanlegt magn verði tryggt. Ef
miðað yrði við 300 tonna útflutning
af silungi á ári væri um að ræða
tekjur upp á 45 til 60 milljónir
króna á ári til að byrja með. Talið
er að íslensk vötn geti gefið af sér
500 til 1000 tonn af silungi árlega
en ekki er veitt nema um 10% þess
magns.
Á málfundinum kom fram að
þeir aðilar sem hafa unnið að
silungsveiði með útflutning í huga
hafa rekist á vegg þar sem em-
bættismenn ríkisins, stjórnmála-
menn og handhafar veiðiréttareru.
Áhugi meðal þeirra fyrir kerfis-
bundnum netaveiðum með úlflutn-
ing í huga hefur verið takmarkaður
og í mörgum tilfellum verið unnið
á móti þeim. Á meðan svo væri
yrðu bændur af milljónatekjum á
ári hverju. Lögðu þeir megin-
áhcrslu á að til hugarfarsbrcytingar
yrði að koma ef ætti að nýta þessa
vannýttu auðlind iandsins.
í skýrslu þeirri sem kynnt var á
málfundinum kom fram að útflutn-
ingur væri vart mögulegur nema
hið opinbera veiti fjármagni til að
koma útflutningnum af stað. Ríkis-
valdið þurfi þá aðeins að veita 2 til
3 milljónum til undirbúningsað-
gerða fyrir útflutninginn. Þar var
m.a. lagt til að hafnar verði veiðar-
færatilraunir svo hægt sé að fá fram
hagstæðustu veiðitækin, komið
verði á fót móttökustöð fyrir silung
þar sem fiskurinn yrði flokkaður
og pakkaður áður en hann yrði
scndur á markað, hannað verði
íslenskt vörumerki fyrir silunginn
og það auglýst í tímaritum.
í lokaorðum skýrslunnar segir
að ef rétt yrði á málum haldið geti
íslensk vötn orðið arðvænleg auð-
lind, cn til að svo verðu þurfi
stjórnvöld, landeigendur og stofn-
anir tengdar þessum málaflokki að
vinna saman og skipulcga við að
byggja upp þcssa nýju útflutnings-
grcin. - H\I
Radíóamatörar spyrja:
Vilt þú ná langt?
Námskeið haldið í morsesendingum
Nú þegar loftskeytanám liggur
niðri á íslandi eru radíóamatörar
orðnir þeir einu sem læra morse, en
frá öryggissjónarmiðum er mjög
mikilvægt að þessi kunnátta glatist
ekki með þjóðinni.
Radíóamatörar ná daglega um
víða veröld með senditækjum
sínum. En til þess að fá leyfi þurfa
radíóamatörar að sýna leikni í send-
ingu og viðtöku morse-merkja. Hef-
ur sumum reynst tafsamt að læra
morsið, en nú hefur ný aðferð við
morse kennslu verið tekin upp hér á
landi, sem talið er að sé tvöfalt
fljótlegri en eldri aðferðir. Þetta er
svokölluð hljóðlíkiaðferð.
Dagana 15.-30. júní verður haldið
námskeið í radíótækni og morsi til
nýliðaprófs radíóamatöra þar sem
hljóðlíkisaðferðin er notuð við
kennsluna. Upplýsingar má fá í síma
31850.
Frá Erni ÞórarinssynifréttaritaraTímans í Fljótum:
Heimir í söng-
ferðalag
Karlakórinn Heimir í Skagafirði
leggur land undir fót á næstunni en
ákveðnar hafa verið fimm söng-
skemmtanir víðsvegar um Suður-
land á næstunni.
Sú fyrsta verður í félagsheimilinu
Logalandi í Borgarfirði 15.júnf og
daginn eftir syngur kórinn í Lang-
holtskirkju.
Þann 17.júní syngur kórinn fyrir
Landeyinga og nágranna í Njálsbúð,
en 18.júní í kirkjunni á Höfn í
Hornafirði. Lokatónleikarnir verða
í félagsheimilinu að Flúðum í Árnes-
sýslu föstudaginn 19.júní.
Allir tónleikarnir hefjast klukkan
21.00 nema í Langholtskirkju klukk-
an 20.30.
Að sögn Þorvaldar Óskarssonar
formanns karlakórsins hefur starf-
semin verið blómleg í vetur. Kórinn
hefur haldið sjö söngskemmtanir í
vetur ýmist einn sér eðá í samstarfi
við aðra kóra og undirtektir áhorf-
enda verið ágætar.
Karlakórinn Heimir var stofnaður
árið 1927 af nokkrum bændum í
Skagafirði. Enn er þorri kórfélaga
bændur, flestir úr sveitunum í kring-
um Varmahlíð.
Söngstjóri hjá Heimi er Stefán
Gíslason og undirleikari Katharine
Seedell, en einsöngvarar í suður-
ferðinni verða Páll Jóhannesson
tenórsöngvari, Pétur Pétursson og
Sigfús Pétursson.
Rammaverkefni löntæknistofnunar, Háskólans og ÍSAL:
ÍSLENSKT ÁLTAK
- þáttur í norrænu átaki um nýtingu áls.
Nú er að hefjast á vegum Iðn-
tæknistofnunar, Háskóla íslands
og íslenska álfélagsins hf. sérstakt
rammaverkefni sem nefnt hefur
verið íslenskt áltak. Markmið
verkefnisins er að auka innlenda
þekkingu á áli og álmelmi svo og
að auka hæfni íslenskra sérfræð-
inga, hönnuða og tæknimanna við
stofnanir, skóla og fyrirtæki til
nýtingar á áli og stuðla að aukinni
notkun þess í fslenskum iðnaði.
Verkefni þetta er þáttur í
norrænu átaki, en Samtök
norrænna álframleiðenda, Skanal-
uminium, hefur veitt nokkru fjár-
magni til að auka þekkingu á
eiginleikum áls og mögulegri nýt-
ingu þess á Norðurlöndum.
íslenskt áltak skiptist í upphafi í
fjögur undirverkefni og er síðan
ætlað að ná yfir hugsanleg fram-
haldsverkefni. Þessi verkefni eru í
fyrsta lagi könnun á álnotkun í
íslensku atvinnulífi og er það verk-
efni þegar hafið og hefur íslenskum
fyrirtækjum verið sendur spurn-
ingalisti sem síðan verður fylgt
eftir mcð símtölum og heimsókn-
um.
Þá verður haldin námsstefna um
notkun áls á íslandi og mun sú
námsstefna byggja á niðurstöðum
könnunarinnar og taka fyrir þau
svið sem sýnt er að skórinn kreppir
í íslenskum iðnaði.
Samhliða þessum verkefnum
verður hafist handa um náms-
gagnagerð í efnisfræði og tækni við
nýtingu áls. Námsgögnunum er
ætlað að nýtast til kennslu á ýmsum
skólastigum, en verða í fyrstu mið-
uð við þarfir háskóla og tækni-
skóla. Námsgögnin verða síðan
reynd á endurmenntunarnám-
skeiði fyrir verk- og tæknifræðinga
í ársbyrjun 1988 og er ætlað að fá
erlenda fyrirlesara til að halda
hluta námskeiðisins.
Heildarkostnaður þessa verk-
efnis er áætlaður um 2.5 milljónir
króna og hefur stjórn Skanalumini-
um samþykkt að veita þessu fé til
vcrksins.