Tíminn - 05.01.1988, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 5. janúar 1988
Tíminn 5
Viðhorf ulmennings tií Sambandsins hefur breyst í jákvæða átt s.l.
tvö ár og hafa menn almennt mildast í neikvæðri afstöðu sinni frá
1985. Þá er Sambandið nútímalegra og öflugra og örvandi í atvinnu-
lífinu. Fólk tekur skýrari afstöðu til þess hvort Sambandið hafl
dregist aftur úr öðrum fyrirtækjum, eða beinlínis skarað fram úr.
Þetta kemur m.a. fram í könnun Gallups á íslandi, sem gerð var fyrir
Sambandið dagana 7.-13. desember sl.
Gallup á íslandi hefur nú skilað af
sér niðurstöðum úr þessari skoðana-
könnun fyrir Samband íslenskra
samvinnufélaga um viðhorf til stór-
fyrirtækjanna fjögurra Sambands-
ins, Flugleiða, ISAL og Eimskips.
Er könnunin að hluta til borin saman
við könnun er gerð var árið 1985, en
einnig er um nýjan kafla að ræða þar
sem spurningarnar varða eingöngu
Sambandið. Helstu niðurstöðurnar
eru þær að sl. tvö ár hefur viðhorf
almennings til Sambandsins breyst í
jákvæða átt á meðan ekki hefur
verið um þróun í þá átt að ræða
varðandi hin fyrirtækin þrjú. Sam-
kvæmt bakgrunnsgreiningu hefur
þessi jákvæða viðhorfsbreyting til
Sambandsins helst átt sér stað á
höfuðborgarsvæðinu og í þéttbýli úti
á landi.
Ekki dregist aftur úr
í kaflanum um Sambandið eitt
kemur margt skemmtilegt í ljós.
Sambandið hefur orðið nútímalegra
(73,6%), það hefur breyst á sl. 1-2
árum (52,7%), það hefur orðið
öflugra og örvandi (60,7%), það
hefur orðið meira bákn (66,3%) og
það hefur ekki dregist aftur úr
(69,8%). Þegar spurt var að því
hvort Sambandið hafi beinlínis skar-
að fram úr, sögðu 50,4% nei. Töl-
urnar eru allar miðaðar við þá sem
svöruðu spurningum.
Þegar spurt er um almennt viðhorf
til Sambandsins er talsvert oftar um
að ræða neikvætt viðhorf en varð-
andi hin þrjú, en þó hefur dregið úr
því síðan 1985. Sú þróun er mark-
tækust á höfuðborgarsvæðinu.
Hlutfall þeirra sem hafa frekar já-
kvæða og mjög jákvæða afstöðu til
Sambandsins hefur nánar tiltekið
aukist úr 41% í 48% milli áranna
1985 og 87. Þá hefur hlutfall þeirra
sem neikvæða afstöðu hafa til Sam-
bandsins minnkað úr 30% í 24%.
Áhrif í atvinnulífi
Þá var spurt um álit manna á
áhrifum þessara fyrirtækja í fslensku
atvinnulífi og hafa hlutföll lítið
breyst frá 1985. Flestir töldu að áhrif
Flugleiða og Eimskips væru hæfileg,
en aðeins rúmur helmingur að áhrif
lsals væru hæfileg. Mun meiri dreif-
ing var í sambandi við Sambandið og
hefur hlutfall þeirra, sem telja áhrif
þess of mikil eða allt of mikil ekki
breyst að ráði frá 1985. Aðeins 40%
telja að áhrif þess séu hæfileg og er
það lítilleg aukning frá fyrri könnun.
Afstaða þessi er meira áberandi hjá
fólki á höfuðborgarsvæðinu.
Tengsi við stjórnmálaafl
Þá var spurt um það hvort viðkom-
andi teldi að Sambandið tengdist
ákveðnu stjórnmálaafli í landinu.
Hlutföll hafa lítið breyst og sagði
61% “já, í verulegum mæli", önnur
22% „já, í einhverjum mæli" og 5%
„já, í litlum mæli“. Aðeins 7%
sögðu nei. Ekki var spurt á sambæri-
legan hátt varðandi hin stóru fyrir-
tækin þrjú.
Ef menn svöruðu já við þessari
spruningu, voru þeir spurðir hvort
þeir álitu þessi tengsl vera æskileg
eða óæskileg. 11 % sögðu þessi tengsl
vera „æskileg", 62% „óæskileg" og
20% svöruðu „bæði og... “
Spurningarnar voru lagðar fyrir
1000 manna landsúrtak, 18 ára til
sjötugs, á tímabilinu 7.-13. desemb-
er sl. Alls náðist í 857 manns og af
þeim svöruðu 716 spurningalistan-
um, sem er 84% svarenda. Sam-
kvæmt venju voru öll svörin greind
Guöjón B. Ólafsson
forstjóri SÍS:
Ánægðurmeð
allt jákvætt
Guðjón B. Ólafsson, forstjóri
SÍS, sagðist halda að álit manna
á áhrifum þessara stórfyrirtækja
byggðist frekar á gamalli trú en
staðreyndum. „Ég held að þarna
komi m.a. fram að fólk gcri sér
ekki grein fyrir þeim breytingum
sem hafa orðið í fslensku þjóðfé-„
lagi almennt. Ég vcit ekki hvort
ég héf leyfi til að segja að ég vildi
að satt væri, en ég held að það sé
talið að þessi áhrif séu meiri en
þau kannski eru,“ sagði Guðjón.
Hann sagðist vera ánægður með
allt það sem jákvætt kom fram f
svörunum.
Einnig sagðist hann tclja að
ekki væri rétt að túlka þann þátt
alvarlega sem fjallaði um tengsl
við ákveðinn stjórnmálaflokk.
„Ég held að það sem vantar
raunveruleg í þcssa könnun sé að
samskonarspurningum sé varpað
fram um hin stórfyrirtækin líka.
Ég hugsa að þar gætu svörin verið
eitthvað álíka ef fólk væri spurt
beint um þá hluti.“ KB
eftir ýmiskonar bakgrunnsbreyting-
um í úrvinnslunni. Svörin voru sér-
staklega skoðuð mcð tilliti til búsetu,
aldurs og kyns. Þar sem því var við
komið var niðurstaðan borin saman
við samskonar könnun frá því í júlí
1985. KB
Viðhorf til SÍS hefur breyst verulega síðustu tvö ár.
Jón Óttar Ragnarsson: „Ég hef prófaö kókaín og hass!“
Geri lögreglu grein
fyrir fíkniefnaneyslu
„Ég hef prófað kókaín og hass, en mér
finnst áfengið langskársti vímugjaúnn.
Kókaínið verkaði á mig eins og vel hepp-
naður kafGbolli, en hassið finnst mér
frekar subbulegt. Mér finnst ekkert at-
hugavert við að menn séu að leita að nýj-
um vímuefnum... “
Svo hljómar játning Jóns Óttars
Ragnarssonar, sjónvarpsstöðvar-
stjóra, í viðtali sem ber heitið „Ævi
og ástir Jóns Óttars" og birtist í
tímaritinu Mannlífi f nóvember.
Að neyta kókaíns og hass er lög-
brot skv. íslenskum lögum og því
ber fulltrúum í ávana- og fíkniefna-
deild lögreglunnar skylda til að
taka á slíkum málum. Tíminn hef-
ur trausta heimild fyrir því að til
standi að Jón Óttar geri fíkniefna-
lögreglunni grein fyrir ffkniefna-
neyslu sinni. Sama heimild segir
annríki hafa ráðið því að enn hafi
ekkert verið gert.
Arnar Jensson, lögreglufulltrúi í
ffkniefnadeildinni, sagði að ekki
væri „búið að boða Jón Óttar
enn“. Hann sagðist ekki vilja tjá
sig nema almennt um þessi mál, en
ekki sérstaklega um viðtalið í
Mannlífi.
„Við verðum að sinna þessum
brotum,“ sagði hann. „Ef einhver
viðurkennir á sig fíkniefnabrot
verðum við að sinna því. Okkur er
markaður sá rammi með lögum.“
Sá orðrómur hafði borist til Jóns
Óttars að fíkniefnalögreglan vildi
hafa tal af honum vegna þessa.
Hann segir hins vegar að lögreglan
hafi ekki haft samband við sig og
jafnframt að það væri „fáránlegt
að hún eyddi dýrmætum tíma sín-
um í sig“.
„Það sem mér finnst aðalatriðið
er að ég hef staðið að þáttum um
fíkniefnanotkun og tel mig vera
mikinn baráttumann gegn öllum
slíkum efnum og hvatamann að
batnandi áfengisvenjum," sagði
Jón Óttar í gær.
Um framangreinda líkingu
kókaíns við hressandi kaffibolla
segir Jón Óttar það vera sanna
lýsingu á staðreyndum.
„Ég bjó í Ameríku í fjögur ár
þar sem allt er fljótandi í þessum
efnum, ekki síst í háskólunum, og
ég tel það að vissu leyti jákvætt að
menn kanni hvað um sé verið að
tala. Helsta ástæða þess að ég berst
gegn fíkniefnum er að nú fæst
mikið hættulegri tegund kókaíns,
sem er “krakkið", og af dæmum
sem maður þekkti og heyrði um og
las er manni ljóst að þetta er plága
sem verður að berjast gegn með
öllum tiltækum ráðum.“ þj
Allt seld vinna og
engin björgunarlaun
„Það er raunverulega út í bláinn
að giska á hver raunverulegur kostn-
aður hefur verið við að drösla Hvíta-
nesi á flot. Þó maður vilji bulla
einhverja vitleysu veit ég ekki hvort
það hefur nokkuð upp á sig,“ sagði
Guðmundur Ágústsson, fram-
kvæmdastjóri Nesskips. Rætt hefur
verið um að heildartjón nemi ekki
minna en 15 milljónum króna og
verði skipafélagið að bera um helm-
ing þess en tryggingarfélög afgang-
inn. Óverulegur hluti farmsins
skemmdist.
Hvítanesið var strand á sandrifi í
Hornafjarðarósi í tólf daga og hafð-
ist áhöfnin við f skipinu á meðan.
Það náðist á flot eftir ítrekaðar
tilraunir laust eftir klukkan fjögur á
laugardagsmorgni. Þá var komið í
ljós að nokkrar skemmdir voru á
skipinu og verður að taka það í slipp
við hentugleika, en bráðabirgðavið-
gerð er lokið. Búist er við að Hvíta-
nesið geti haldið áfram áætlaðri för
sinni með saltfisk til Spánar og
Portúgal í dag.
„Það voru engir á björgunarprós-
entum. Þetta var allt seld vinna,“
sagði Guðmundur. Hann sagði það
vera flókinn útreikning að leggja
saman vinnulaun og kostnað vegna
strandsins, þar sem þetta gerist á
hátíðisdögum og vinnuvélar verði
jafnvel að greiða fyrir þann tíma
sem þær voru til taks, en ekki
endilega þegar þær voru notaðar,
sem í vissum tilvikum fór eftir sjávar-
föllum. „En þetta er verulegur
kostnaður fyrir skipafélagið. Það er
ofur ljóst.“ þj
Maður brann inni
Elds varð vart á Bakka á Kópa-
skeri klukkan eitt sfðdegis á nýárs-
dag. Þar var inni roskinn maður,
sem ekki tókst að bjarga og lést hann
í eldsvoðanum. Húsið, sem var eitt
elsta húsið á Kópaskeri, reist úr
timbri og einangrað með hálmi, varð
skjótt alelda og ekki varð ráðið við
eldinn. Slökkvistarfi lauk ekki fyrr
en um kvöld, en þá var Bakki
brunninn til grunna. Talsverð hætta
var á að eldurinn læstist í næsta hús,
sem stóð ekki fjær en þremur
metrum, en brunavörðum tókst að
varna því.
Eldsupptök eru ókunn og eru enn
í rannsókn.
Maðurinn sem beið bana hét Árni
Jónsson, fæddur 1930. Hann bjó
einn í húsinu og hafði þar verið um
nokkurra ára bil. þj