Tíminn - 25.03.1988, Blaðsíða 7

Föstudagur 25. mars 1988
Tíminn 7
Skýrsla Jóns Baldvins um ríkisfjármál og framkvæmd lánsfjáráætlunar 1987:
Skipting innheimtra tekna ríkissjóðs árið 1987
Skipting útgjalda ríkissjóðs árið 1987
Aðrur tekjur 14,6%
( I 8.9r/r)
Skattar al'
launagreiðslum 13c/r
((\9(/)
Tekjuskattar 9.5(/r
(10.8%)
Eignaskattar 2.2%
(2.4%)
Tolllekjur 13.6%
(13.2%)
Tölur innan sviga sýna
skiptinguna árið 1986
Fjármagnstilfærslur 5,8%
Stofnkostnaður 5,3% ^
(4,9%
Vaxtagjöld 8,;
(9,7%)
Rekstrar- og
neyslutiífærslur 35.4%
luskattar <43'4%)
52,8%
(47.8% )
Samneysla 45
(35,7%)
.2%
í gær var lögð fram á Alþingi skýrsla fjármálaráðherra
um ríkisfjármál og framkvæmd lánsfjáráætlunar 1987 í
árslok 1987.
í inngangi að skýrslunni segir að
hún sé annars vegar lögð fram til
að draga fram helstu þætti í ríkis-
fjármálunum á síðasta ári sam-
kvæmt niðurstöðutölum ríkisbók-
halds um afkomu ríkissjóðs á
greiðslugrunni. Hins vegar til að
sýna framkvæmd lánsfjáráætlunar
1987 í ljósi bráðabirgðatalna um
lántökur opinberra aðila, lána-
stofnana og atvinnufyrirtækja.
Innheimtar tekjur ríkissjóðs á
síðasta ári námu alls 48.963 millj-
örðum króna. Hækkunin frá fyrra
ári var 28%. Á meðfylgjandi köku-
riti sést skipting innheimtra tekna
ríkissjóðs. Tölur innan sviga sýna
skiptinguna á árinu 1986.
Áf einstökum liðum vekur at-
hygli hversu mikið hlutur veltu-
skatta eykst í innheimtu tekna
ríkisins árið 1987, miðað við fyrra
ár. Veltuskattstekjur, sem eru
sölugjald, skattar af framleiðslu og
innflutningi, orkujöfnunargjald og
hagnaður af ÁTVR, hækka um
37% milli ára. Á síðasta ári var
undanþágum frá söluskatti fækkað
og þar að auki tekinn upp sérstakur
10% söluskattur á ýmsar matvörur
og þjónustu. Söluskattshlutföllin
voru ákveðin tvö f stað eins áður,
10% og 25%. „Alls var talið að þær
breytingar ykju tekjur ríkissjóðs
um 675 m.kr. á árinu og skýrir það
hækkun á þessum lið umfram al-
mennar verðbreytingar,11 segir orð-
rétt í skýrslu fjármálaráðherra.
Ef litið er til gjaldahliðar ríkis-
sjóðs kemur í Ijós að útgjöldin
jukust um 28,9% milli ára. Utgjöld
námu á síðasta ári 51.688 milljörð-
um króna, en 40.111 milljörðum á
árinu 1986.
Útgjaldakakan sýnir svo ekki
verður um villst að hlutur sam-
neyslunnar, þ.e. útgjöld ríkissjóðs
vegna kaupa á vörum og þjónustu,
þ.m.t. launagreiðslur, hefur aukist
gífurlega milli áranna 1986-1987,
eða um tæp 10%. Skýringin á
þessu er sögð sú í skýrslunni að á
síðasta ári hafi 13 sjúkrahús í
landinu, sem voru á daggjöldum
1986, verið tekin inn á föst fjárlög.
Að sama skapi skýrir þessi tilfærsla
lækkaðan hlut rekstrar- og neyslu-
tilfærslna í útgjöldum ríkisins milli
áranna 1986 og 1987. óþh
Sjálfsbjörg á Akureyri:
T ryggingaiðgjöld
fötluðum ofviða
Stjórn Sjálfsbjargar, félags fatl-
aðra á Akureyri, hélt stjórnarfund
nýlega og framkvæmdastjórn lands-
sambandsins einnig. Fundurinn sam-
þykkti tvær ályktanir, aðra um samn-
ingamál, og hina um hækkun bif-
reiðaiðgjalda. ,
1 fyrri ályktuninni beinir Akureyr-
arfélagið því til framkvæmdastjórn-
ar Sjálfsbjargar, að skora á verka-
lýðsfélögin að krefjast þess að lág-
markslaun í landinu verði ekki undir
42.000 krónum á mánuði, því með
því að halda inni hinum lágu kaup-
töxtum í samningum, þá haldi þau
öllum lífeyrisgreiðslum neðan við
þau mörk sem nokkrum manni dug-
ar til framfærslu.
í síðari ályktuninni segir:
„Stjórn Sjálfsbjargar á Akureyri
beinir því til framkvæmdastjórnar
Sjálfsbjargar landssambands fatl-
aðra, að hún ein sér, eða í samvinnu
við stjórn Öryrkjabandalagsins, fari
fram á það við heilbrigðisráðherra,
að nú þegar verði hækkuð uppbót á
elli og örorkustyrk vegna reksturs
bifreiðar hreyfihamlaðra, til að
mæta þeirri gífurlegu hækkun sem
orðið hefur á tryggingaiðgjöldum
bifreiða. Tryggingagjöldin nema nú
tvennum mánaðargreiðslum lífeyris,
sem í raun er orðið lífeyrisþegum
ofviða.“ -SÓL
Sturlunga hin nýja
Loðnuveiðar:
STRAUJAÐí
AUSTURÁTT
Loðnuveiðarnar eru nú að glæðast
aftur eftir að síðustu dagarnir höfðu
verið í lakara lagi. Væn torfa fannst
t gærmorgun á Meðallandsbugtinni
og þar eru bátarnir að moka og hafa
allir bátarnir yfirgefið vestursvæðið.
„Þeir eru allir að strauja þangað
núna. Ég var búinn að segja að það
yrði loðna á föstudag, en það vildi
enginn trúa mér. Þeir fara kannski
að trúa mér núna og kominn tími til.
Þeir hlógubara að mér og sögðu að
þetta væri allt búið, en ég sagði að
þetta kæmi á föstudag," sagði Ást-
ráður hjá Loðnunefnd í samtali við
Tímann.
Nú eru aðeins 12 bátar eftir á
veiðum og eiga þeir eftir að veiða
rúm 22.000 tonn og klára væntanlega
fyrir 11. apríl, eins og Ástráður
hefur spáð. En til að sá spádómur
standist, þarf Helga III að klára sitt
á réttum tíma. Ástráður kallar
Helgu nú Frú Helgu í virðingarskyni
og líkar áhöfninni það viðurnefni
vel.
Loðnan er í mjög góðu ástandi og
hafa sumir skipstjóranna haft á orði
að þeir ætluðu sér að ná hrognum úr
henni. Beitir fékk t.d. um daginn
loðnu, sem hafði 18% hrognafyll-
ingu, sem er einmitt hæfileg til
frystingar. -SÓL
Hjá bókaútgáfunni Svart á hvítu er komin út ný og
myndarleg útgáfa á Sturlunga sögu með nútímastafsetn-
ingu. Er sagan í tveimur bindum, en með fylgir auk þess
ýtarlegt skýringabindi. Að þessu sinni er Sturiunga gefin
út eftir aðalhandriti sínu, Króksfjarðarbók, en fyllt í eyður
eftir Reykjarfjarðarbók.
Því fylgir að textinn er prentaður
hér eins og hann kemur fyrir í
handritinu, en þar eru einstakar
sögur safnsins felldar hver inn í
aðra. Því fyrirkomulagi er haldið
hér, öfugt við það sem var til
dæmis í síðustu útgáfu verksins
árið 1946. Þar greindu útgefendur
sögurnar í sundur og prentuðu
hverja um sig aðskilda frá hinum.
Með greinargóðum skrám og síðu-
merkingum er samt sem áður auð-
velt að fylgja hverri sögu eftir í
þessari útgáfu.
Með nýju útgáfunni eru að auki
prentaðar Hrafns saga Sveinbjarn-
arsonar hin sérstaka og Árna saga
biskups Þorlákssonar sem fylgir
Sturlungu í mörgum handritum
hennar. Annars er Sturlunga
sagnabálkur eða samsteypa margra
sagna sem velflestar eru glataðar í
sjálfstæðri gerð. Þær voru Geir-
mundar þáttur heljarskinns, Þorg-
ils saga og Hafliða, Sturlu saga,
Prestssaga Guðmundar Arasonar,
Guðmundar saga dýra, íslendinga
saga Sturlu Þórðarsonar, Hauk-
dæla þáttur, Hrafns saga Svein-
bjarnarsonar, Þórðar saga kakala,
Svínfellinga saga, Þorgils saga
skarða og Sturlu þáttur. Sturlunga
gerist að mestu á 12. og 13. öld og
lýsir þeim atburðum sem leiddu til
þess að íslendingar glötuðu sjálf-
stæði sínu og gengu á vald Hákonar
Noregskonungs 1262.
f þriðja bindi þessarar útgáfu
eru m.a. prentuð ýmis verk sem
eiga að varpa ljósi á hugmynda-
heim þjóðarinnar á þessum tíma.
Þar á meðal er íslendingabók Ara
fróða, Veraldar saga og Leiðarvísir
Nikuláss ábóta Bergssonar sem er
eins konar ferðalýsing fyrir píla-
gríma sem fara vildu frá Norður-
löndum til Rómar og þaðan til
Jerúsalem. Þá er í þessu bindi
ýtarlegur inngangur, ritaskrá,
landakort og skýringarmyndir sem
m.a. sýnaættartengslsögupersóna,
liðskipan í bardögum, sögusvið og
leiðir. Þá er allstórt orðasafn í
þessu bindi, sem og skrár um
mannanöfn og fleira.
Þessi útgáfa er framhald af út-
gáfu Svarts á hvítu á fornbók-
menntum sem hófst með útgáfu á
íslendingasögunum 1985-86. Rit-
stjóri útgáfunnar er Örnólfur
Thorsson, en í ritstjórn með hon-
um eru Bergljót Kristjánsdóttir,
Bragi Halldórsson, Gísli Sigurðs-
son, Guðrún Ása Grímsdóttir,
Guðrún Ingólfsdóttir, Jón Torfa-
son og Sverrir Tómasson. Bindin
þrjú eru í öskju, og með þeim
fylgir veggmynd sem Erró málaði
sérstaklega fyrir útgáfuna. Land-
akort hannaði Jean-Pierre Biard,
en Oddi prentaði bækurnar. -esig