Tíminn - 07.04.1988, Blaðsíða 14

14 Tíminn
Fimmtudagur 7. apríl 1988
Borgnesingar
nærsveitir
Spilum félagsvist í Samkomuhúsinu Borgarnesi
föstudaginn 8. apríl kl. 20.30. Mætum vel og
stundvíslega. Allir velkomnir.
Framsóknarfélag Borgarness
Unnur Þórdís Vigdís
Rabbfundir LFK í kjördæmum
Landssamband framsóknarkvenna gengst fyrir rabbfundum í kjör-
dæmunum í samvinnu við konur á hverjum stað.
Fundir verða sem hér segir:
Austurland, helgina 8.-10. apríl
Allar velkomnar
Stelpur!
Drífum okkur á kvennaþing!
Pöntum fyrir 15. apríl!
Skráið ykkur fyrir 15 apríl. Það þarf einnig að greiða kr. 7.000 inn á
fluggjaldið fyrir 15. apríl.
Norrænt kvennaþing
Norrænt kvennaþing verður haldið í Osló 31. júlí - 7. ágúst n.k. að
tilstuðlan ráðherranefndar Norðurlandaráðs.
LFK mun í samvinnu við miðflokkakonur á Norðurlöndunum standa
fyrir verkefni er nefnist KONUR OG STÖRF í DREIFBÝLI:
Undirbúningshópur LFK hefur tekið til starfa og eru þær sem hafa
áhuga á að taka þátt í undirbúningi og/eða koma með okkur á þingið
í Osló beðnar um að hafa samband sem fyrst við Margréti í síma
91-24480 kl. 9-12 eða einhverja úr undirbúningshópnum.
LFK
Suðurland
Skrifstofa kjördæmissambandsins að Eyrarvegi 15, Selfossi er opin
á þriðjudögum og fimmtudögum kl. 15-17. Sími 99-2547.
Kjördæmissambandið
FRAMSÓKNARFÉLAGANNA A SUÐURLANDI
ÍHÓTEL
SELF0SSI
MIÐVIKUDAGINN
20.4.88
HÚSIÐ VERÐUR OPNAÐ KL. 20.00
HEIÐURSGESTIR:
STEINGRlMUR HERMANNSSON
OG EDDA GUÐMUNDSDÖTTIR
ÝMIS SKEMMTIATRIÐI:
HLJÓMSVEITIN KARMA
LEIKUR FYRIR DANSI
TRYGGIÐ YKKUR MIÐA TlMANLEGA I SlMUM:
SÓLRÚN 1835, EINAR 2723. SKRIFST. KJÖRD.SAMB 2547
ALLIR fff
VELKOMIMIR
Vladimír Verbenko:
Þriðja vor
Gorbatsjovs
í mars 1985 var Míkhaíl Sergeje-
vits Gorbatsjov kjörinn aðalritari
miðstjórnar KFS, en nafn hans er
orðið frægt um allan heiminn. Og
ekki aðeins vegna þess að í Sovét-
ríkjunum kom til valda ungur og
heillandi leiðtogi, heldur aðallega
vegna þess að þessi leiðtogi hugsar
og talar á nýjan máta, hefur sett
fram og varpað Ijósi á nýjar hug-
myndir.
í hverju er hin „nýja stefna"
Gorbatsjovs fólgin? Við skulum
snúa okkur að ávörpum aðalritar-
ans á mars- og aprílfundi mið-
stjórnar KFS árið 1985, þar sem
var lýst yfir meginþáttunum í þess-
ari stefnu. Hér á eftir eru þeir í
stuttu máli:
Mars 85
Innanlands verður rekin stefna,
sem beinist að því að hraða félags-
legri og efnahagslegri þróun
landsins, að því að fullkomna allar
hliðar þjóðfélagsins. Hér er um að
ræða endurskipulagningu efnis-
legrar og tæknilegrar undirstöðu
framleiðslunnar, þróun einstakl-
ingsins, þar sem bættar efnislegar
aðstæður hans í starfi og hvíld eru
hafðar í huga, svo og andleg ímynd
hans.
Til að svo megi verða á að koma
þjóðarbúskapnum yfir á braut örr-
ar þróunar. „Við verðum og við
eigum að komast sem lengst á sem
stystum tíma á sviði vísinda og
tækni, komast fremst í heiminum
hvað varðar framleiðni," sagði M.
Gorbatsjov.
Rekin skal félagsleg stefna, þar
sem allt er gert í nafni mannsins, í
þágu mannsins.
Eitt af grundvallarverkefnunum
á sviði innanríkismála (og þar af
leiðandi utanríkismála) er full-
komnun og þróun lýðræðis. (í
þessari ræðu M.S. Gorbatsjovs
hljómaði orðið „glasnost" sem er
nú öllum kunnugt).
„Á sviði utanríkismála er stefn-
an skýr og markviss. Þetta er
stefna friðar og framfara," sagði
M. Gorbatsjov þá. „Við munum
fylgja hinni lenínísku stefnu um
frið og friðsamlega sambúð af
festu. Sovétríkin munu svara góð-
um vilja í sömu mynt, svara trausti
í sömu mynt.“
„Við metum mikils þann árang-
ur, sem varð af spennuslökun á
alþjóðavettvangi á áttunda ára-
tugnum og erum reiðubúnir til að
taka þátt í því að koma á gagn-
kvæmri þróun og samvinnu milli
ríkja, sem byggist á reglunni um
jöfnuð, jafnt öryggi og íhlutunar-
leysi þegar um innanríkismál er að
ræða.“
„Aldrei áður hefur mannkynið
búið við eins hræðilega ógnun og á
vorum dögum. Eina skynsamlega
lausnin á þvf ástandi, sem skapast
hefur, er að hin andstæðu öfl geri
með sér samkomulag um að hætta
vígbúnaðarkapphlaupinu, fyrst og
fremst kjarnorkukapphlaupinu,
þegar í stað á jörðu niðri og koma
í veg fyrir að það fari út í geiminn.
Samkomulag á heiðarlegum og
jöfnum grundvelli án þess að reynt
sé að „gabba" hinn aðilann og setja
honum skilmála. Samkomulag,
sem yrði til þess að færa okkur nær
hinu langþráða takmarki - algerri
útrýmingu kjarnorkuvopna, út-
rýmingu hættunnar á kjarnorku-
styrjöld. Þetta er bjargföst sann-
færing okkar.“
„Við leitumst ekki við að ná
einhliða yfirburðum umfram
Bandaríkin og NATO-löndin. Við
viljum að vígbúnaðarkapphlaup-
inu sé hætt, ekki að því sé haldið
áfram og þess vegna leggjum við til
að kjarnorkuvopnabúr verði fryst
og uppsetningu eldflauga verði
hætt. Við viljum raunverulegan og
verulegan niðurskurð þess vígbún-
aðar, sem til er, en ekki að hönnuð
séu ný vopnakerfi, hvort sem það
er úti í geimnum eða á jörðu niðri. “
Apríl 85
„Sovétríkin lýsa enn á ný yfir að
þau muni staðfastlega fylgja hinni
lenínísku stefnu friðar og friðsam-
legrar sambúðar, sem mótast af
þjóðskipulagi okkar, af siðgæði
okkar og heimsmynd. Við erum
fylgjandi jafnréttháum samskipt-
um milli ríkja, í anda siðmenning-
ar, ef svo mætti segja, sem byggjast
á sannri virðingu fyrir reglum al-
þjóðaréttar."
„Við erum sannfærðir um að
hægt er að koma í veg fyrir heims-
styrjöld. En eins og reynslan sýnir
er baráttan fyrir varðveislu friðar
og tryggingu almenns öryggis ekki
létt verk og hún krefst nýrra og
nýrra krafta.... Mannkynið stend-
ur frammi fyrir því að velja: Annað
hvort áframhaldandi spennu og
fjandskap, eða málefnalegt sam-
komulag, sem báðir geta sætt sig
við, sem mundi stöðva efnislegan
undirbúning kjarnorkuátaka.“
„Sovétríkin eru fylgjandi árang-
ursríku og alhliða samstarfi á sviði
efnahagsmála og vísinda og tækni,
sem byggist á reglunni um gagn-
kvæman ágóða og þar sem hvers
kyns mismunun væri útrýmt; þau
eru tilbúin að auka og efla við-
skiptatengsl, þróa ný form efna-
hagstengsla, sem byggjast á gagn-
lllllllllllll
VIÐSKIPTALlFIÐ
Um verðhrunið mikla á
kauphöllum I október 1987
Mikið verðhrun varð 19. október
1987 á kauphöllinni í New York og
síðan næstu daga á kauphöllum víða
um heim. Lækkuðu þá hlutabréf í
verði um $1,7 billjónir (enskar trill-
jónir) í heimi öllum, að talið er, en
í Bandaríkjunum einum um $700
milljarða. Hins vegar varð verðlækk-
un skuldabréfa tiltölulega lítil. Opin-
ber nefnd í Bandaríkjunum, undir
forsæti Nicholas Brady, hefur skilað
áliti um þessa atburði. f því leggur
nefndin til, að ein stofnun í Banda-
ríkjunum hafi eftirlit með reglu-
bundinni útgáfu opinberra skulda-
bréfa, sem til segir á skyldum
mörkuðum og raunar í fjármálalíf-
inu öllu.
í tilefni birtingar álitsins skrifaði
einn framkvæmdastjóra Salomon
Brothers, Henry Kaufman, grein í
Washington Post, sem endurprentuð
var í International Herald Tríbune.
Niðurstaða Kaufmans er þessi: „Þörf
er á opinberum alþjóðlegum sam-
tökum, skipuðum fulltrúum úr
helstu iðnaðarlöndum. Ættu sam-
tökin að minnsta kosti að hafa vald
til að setja samskonar starfsreglur
fyrir helstu verðbréfamarkaði og
stofnanir í heimi öllum um söluhætti,
bókhald, fjármagn og upplýsingar".
í grein sinni segir Kaufman megin-
ástæður verðhrunsins á kauphöllum
í október sl. hafa verið fimm: (1)
Afnám reglna um viðskipti á kaup-
höllum á síðustu árum og (2) ýmis
nýmæli í verðbréfaviðskiptum, jafn-
vel upptaka verðbréfatrygginga. Um
nokkurt árabil hefur gengi ýmissa
gjaldmiðla ráðist á peningamörkuð-
um, svo það hefur verið óstöð-
ugra en áður. Ahrif breytinga á
gengi gjaldmiðla koma síðan fram í
markaðsverði verðbréfa. (3) Aðtals-
verðu leyti eru kauphallarviðskipti
nú alþjóðleg. Þegar eigendur út-
lendra hlutabréfa óttast um stöðu
þeirra, selja þeir þau og kalla fé sitt
heim. Eykur það á stöðugleika á
markaðnum. Svipuðu máli gegnir
um kaup útlendinga á ríkisskulda-
bréfum, svo sem Japana á banda-
rískum ríkisskuldabréfum. Ef út-
lendingarnir halda að sér hendi,
lækka skuldabréfin í verði. (4) Spari-
fé Iiggur í vaxandi mæli í lífeyrissjóð-
um, en þeir verja því til kaupa á
verðbréfum. Fleiri tegundir verð-
bréfa eru þess vegna út gefnar en
áður og meira af þeim. Samt sem
áður hefur vaxandi hluti verðbréfa
farið í vörslu sjóða, stofnana og
fyrirtækja, en þau leggja mjög staðl-
að mat á þau (gagnstætt einstakling-
um áður fyrr). Hreyfingar á stöðu
verðbréfa ganga því fremur og
þyngra í eina átt en áður. (5) Aðilar,
sem fylgja fram stefnu ríkisins í
efnahagsmálum, svo sem Seðlabanki
Bandaríkjanna, taka enn meira tillit
til verðbréfamarkaða en fyrr á árum,
og ekki einvörðungu með tilliti til
vaxta.
Fáfnir.
SKEMMTINEFNDIN