Tíminn - 18.02.1989, Blaðsíða 12

Laugardagur 18. febrúar 1989
12 Tíminn
FRÉTTAYFIRLIT
NÝJA DELHI - Aðstoðar-!
utanríkisráöherra Sovétríkj-
anna Yuli Vorontsov sakaoi
Pakistana um aö hafa sent'
herlið inn í Afganistan og var- >
aöi viö því aö Sovétmenn:
myndu ekki sitja hjá aðgerða-,
lausir ef Pakistanar héldu i
áfram hernaðaraðstoð við I
skæruliða í Afganistan.
WASHINGTON - Við í
skiptahalli Bandaríkjanna var
11,89 milljarðar dollara í des-1
embermánuði sem þýðir að!
viðskiptahalli síðasta ár varj
137,34 milljarðar dollarar. Það j
er nokkru minna en var metárið j
1987 en þá nam viðskiptahall-!
inn 170,32 milljörðum dollara.
HÖFÐABORG - Leiðandi.
baráttumaður fyrir mannrétt-
indum í Suður-Afríku var leyst-
ur úr haldi ásamt sex félögum
sinum að skipun stjórnvalda,'
en þau höfðu lofað að slepþa |
mönnunum ef 300 fangar sem I
verið hafa í hungurverkfalli I
hefðu át á ný.
BEIRÚT -Michel Aoun hinn
kristni hershöfðingi í líbanska
hernum oa forsætisráðherra í
bráðabirgðastjórn kristinna i
manna í Líbanon sagði að;
vopnaðar sveitir öfgafullra
kristinna manna hefðu ætlað [
að steypa sér af stóli en súf,
tilraun hafi mistekist.
GENF - Mannréttindanefnd.
Sameinuðu þjóðanna vítti Isra- í
ela fyrir það sem nefndin kallar j
villimannlega framkomu, pynt-1
ingar og dráp á fólki á her-i
numdu svæðunum. Einungisj
Bandaríkin, Kanada og sex
Evrópuríki greiddu atkvæði
gegn yfirlýsingu mannréttinda-
nefndarinnar. Arabaríkin höfðu
þrisvar gefið eftir í orðalagi þar
sem ísraelarvorufordæmdirtil
að ná víðtækri samstöðu.
QUITO - Fimm manns fórust
og tveir slösuðust er aurskriða
féll á tvær bifreiðar i Ekvador. ;
KARACHI - Pakistanskir I
hermenn vopnaðir vélbyssum j
héldu uppi lögum og reglu í
Karachiborg i Pakistan í gær
og óeirðalögreqla var í við-
bragðsstöðu. Ástæða þessa
voru mótmæli strangtrúaöra;
múslíma i Pakistan sem krefj-!
ast dauða yfir Salman Rushdie
og hrópuðu slagorð gegn hon-,
um og bók hans, „Söngvarj
Satans". I
Á sama tima linaðist örlítið;
afstaða írana til Rushdie, en I
Khomeini erkiklerkur, andlegur i
leiðtogi landsins, hefur dæmt1
Rushdie til dauða ásamt öllum ;
þeim sem að bókinni standa.
Ali Khamenei forseti íran lýsti
því yfir í gær að dauðadómi
yfir Rushdie yrði aflétt ef rit-
höfundurinn muni biðja mús-
líma afsökunar fyrir að hafa'
vanvirt trúarbrögð þeirra.
iiSiiOTLÖND ...... .. ............... ...................... .^ .
Sovéskar hersveitir hafa nú allar haldið heim frá Afganistan þar á meðal þessi sem ekur yHr „friðarbrúna“ sem Sovétmenn kalla svo og tengir Afganistan
og Sovétríkin. En borgarastyrjöldin heldur áfram og nú ætla Sovétmenn að beita friðardúfunni í stað byssukjafta ■ Afganistan.lNú hefur Mikhaíl Gorbatsjov
beðið George Bush um samvinnu við að koma á friðarsamkomulagi í Afganistan.
Sovétmenn beitasérfyrirfriðarsamkomulagi í borgarastyrjöldinni í Afganistan:
GORBATSJOV BIÐUR
BUSH UM SAMVINNU
Mikhaíl Gorbatsjov forseti Sovét-
ríkjanna hefur beðið George Bush
forseta Bandaríkjanna persónulega
um samvinnu við að koma á fót
samkomulagi í Afganistan til að
binda enda á borgarastyrjöldina sem
þar ríkir. Það var Alexander Bess-
mertnykh aðstoðarutanríkisráð-
herra Sovétríkjanna sem skýrði frá
þessu í gær.
Bessmertnykh skýrði frá þessu á
blaðamannafundi í Moskvu í gær.
Samkomulag um kosningar í Níkaragvaferaðhafa áhrif:
Kontrar bjóða
friðarviðræður
en drepa fimm
Kontraliðar hafa nú boðið upp á
þríhliða viðræður um friðarsam-
komulag og framtíð Níkaragva svo
tryggja megi þá lýðræðisþróun sem
samið var um á fundi fimm forseta
Mið-Ameríkuríkja fyrr í þessari
viku. Leggja þeir til að skæruliða-
hreyfing Kontra, stjórnarandstað-
an í Níkaragva og ríkisstjórn Sand-
ínista setjist niður og setji niður
málin.
Það var Wilfredo Montalban,
einn helsti leiðtogi Kontraliða sem
skýrði frá þessu á blaðamanná-
fundi í San Jose höfuðborg Costa
Rica. Hann sagði að viðræður
þessar væru nauðsynlegar til að
binda enda á borgarastyrjöldina
sem ríkt hefur í Níkaragva síðast-
liðin átta ár.
Montalban sagði að stjórnar-
andstaðan hafi boðið upp á nokkr-
ar leiðir til að leggja niður vopnin
á móti því að Sandínistar kæmu á
stjórnmálalegum umbótum í land-
inu.
Ríkisstjórn Níkaragva hefur
skuldbundið sig til að halda frjálsar
kosningar undir eftirliti fulltrúa
Sameinuðu þjóðanna og Samtaka
Ameríkuríkja. í stað þess hyggjast
forsetarnir fimm leggja fram áætl-
un þar sem herbúðir Kontraliða í
Hondúras verði leystar upp. Þar
eru nú um tólf þúsund skæruliðar.
Engin viðbrögð höfðu komið frá
stjórn Sandínista við þessum tillög-
um Kontra. Hins vegar skýrði
ríkisútvarpið í Managva frá því að
skæruliðar Kontra hefðu drepið
fimm manns í árásum á tvö þorp í
Níkaragva á fimmtudag aðeins ein-
um degi eftir að samkomulag um
kosningar í Níkaragva var gert á
fundi forseta Mið-Ameríkuríkja.
Tyrkland:
Viðurkenna pyntingar
Tyrknesk stjórnvöld hafa viður-
kennt að þrjátíu og tveir fangar hafi
verið pyntaðir til dauða í tyrknesk-
um fangelsum frá því árið 1980.
Samkvæmt skýrslum Amnesty Inter-
national hafa hundrað fjörutíu og
fjórir fangar látist á voveiflegan hátt
í tyrkneskum fangelsum á þessum
tíma.
Stjórnvöld segja að tíu þeirra sem
taldir eru upp í skýrslum Amnesty
séu enn á lífi, en hinir sem ekki hafi
verið pyntaðir til dauða hafi framið
sjálfsmorð, svelt sig í hel í hungur-
verkföllum eða látist vegna vosbúðar
og sjúkdóma.
Hann sagði að Sovétmenn hefðu
einnig leitað eftir samvinnu nokk-
urra vestrænna ríkisstjórna og ým-
issa samtaka í þessu skyni. Til að
mynd hefði verið haft samband við
íslömsku ráðstefnuna og Araba-
bandalagið til að reyna að bera klæði
á vopnin eftir að sovéski herinn
hefur yfirgefið Afganistan.
Bessmertnykh skýrði einnig frá
því að nokkrir sovéskir ráðgjafar
væru enn í Afganistan, þar af væru
örfáir hernaðarráðgjafar sem starfa
með ríkisstjórninni í Kabúl en tók
það skýrt fram að þeir væru mjög
fáir og störfuðu ekki með afganska
stjórnarhernum heldur einungis sem
ráðgjafar ríkisstjórnarinnar.
Skæruliðar gerðu harðvítuga eld-
flaugaárás á Kabúl í gær og létu að,
minnsta kosti tólf manns lífið.
Skæruliðar hafa þó ekki náð að loka
þjóðveginum frá Sovétríkjunum til
Kabúl og komu um hundrað vöru-
flutningabílar til borgarinnar með
mat og eldsneýti í gær.
Skæruliðar sem ekki hafa getað
komið sér saman um bráðabirgða-
stjórn undanfarna daga hófu funda-
höld í hinni hefðbundnu þingstofnun
Afgana, Shura, fjórum dögum síðar
en ráð var fyrir gert. Hin hófsama
skæruliðahreyfing „Afganska þjóð-
frelsishreyfingin" ákvað að taka aft-
ur þátt í störfum Shurunnar eftir að
hafa sniðgengið hana undanfarna
fjóra daga til að sýna stuðning við
skæruliðahreyfingar Shíta sem hafa
höfuðstöðvar sínar í íran. Þeir hafa
ekki vilja starfa í Shurunni nema
þeir hljóti aukinn þingstyrk í sam-
ræmi við styrk sinn.
Allar líkur eru á að með þessari
ákvörðun „Afgönsku þjóðfrelsis-
hreyfingarinnar“ séu skæruliða-
hreyfingarnar í fran skildar eftir úti
í kuldanum svo líkur eru á að ekki
náist algert samkomulag um bráða-
birgðastjórn skæruliða.
Samkomulag virðist þó hafa náðst
um forsætisráðherra hinnar nýju
ríkisstjórnar. Forsætisráðherrann
mun verða hinn strangtrúaði verk-
fræðingur Ahmad Shah, en hann
hlaut menntun sína í Bandaríkjun-
um.
Frjálsar kosningar
í Burma í maí 1990
Herstjórnin í Burma sem náði
völdum eftir að hafa brotið á bak
aftur uppeisnina gegn ríkisstjórn
sósíalista í september hefur nú boð-
að kosningar í maímánuði á næsta
ári. Frá þessu varskýrt í ríkisútvarp-
inu í Burma í gær.
Þá skýrði ríkisútvarpið í Rangoon
einnig frá því í gær að fimmþúsund
hús hafi fuðrað upp í miklum elds-
voða í hafnarborginni Mergui. Ekki
er vitað um manntjón.
Að lokum gerðist það merkilegt
að ríkisstjórn Japans viðurkenndi
herstjórn Saw Maung sem löglega
ríkisstjórn Burma.
í frétt útvarpsins af fyrirhuguðum
kosningum sagði að ríkisstjórnin
muni leggja fram drög að kosninga-
löggjöf 1. mars og að þingkosningar
fari fram fjórtán mánuðum síðar.
Gert er ráð fyrir því að stjórnmála-
flokkar fái þrjá mánuði til að starfa
við kosningabaráttu fyrir kosning-
arnar.
Ef af verður munu þessar kosning-
ar verða fyrstu fjölflokka kosningar
í Burma frá því árið 1962, en þá
komst herforinginn Ne Win til vanla
og hélt þeim þar til síðastliðið haust.
Samhliða kosningaáætluninni
mun herstjórnin leggja fram um-
bótaáætlun í ýmsum þjóðfélagsmál-
um.
Vestrænir sendiráðsmenn í Ran-
goon og leiðtogar stjórnarandstöð-
unnar hafa lýst efasemdum um að
stjórnin muni halda kosningar.
Nú hafa 188 stjórnmálaflokkar
verið stofnaðir eftir að stjórnmála-
flokkar voru leyfðir að nýju í Burma.
Er talið að flestir þessara flokka
muni draga sig til baka eða stofna
kosningabandalög fyrir þingkosn-
ingarnar.
Stærsti stjórnarandstöðuflokkur-
inn er „Þjóðarbandalag fyrir frelsi“
og hefur hann þegar opnað skrifstof-
ur í borgum og bæjum víðs vegar um
landið, en leiðtogar flokksins segjast
þó enn vera múlbundnir og ekki geta
rætt stjórnmál við almenning.
Enn ríkir útgöngubann að nóttu
til í landinu og er bann við funda-
höldum fleiri en fjögurra manna á
almannafæri.