Tíminn - 04.11.1989, Blaðsíða 12

Tíminn - 04.11.1989, Blaðsíða 12
24 Tíminn Laugardagur 4. nóvember 1989 llllllllllllllll MINNING llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllll^ Þórunn Pálsdóttir Norðurhjáleigu Fædd 5. september 1896 Dáinn 27. október 1989 Þeim fækkar nú ört sem fæddir voru á síðustu öld. Hún Þórunn Páisdóttir húsfreyja í Norðurhjá- leigu í Álftaveri lést í hjúkrunar- heimilinu Ljósheimum á Selfossi hinn 27. október sl. Hún var fædd á Jórvíkurhryggjum í Álftaveri 5. september 1896 og var því 93 ára er hún lést. Foreldrar Jórunnar voru Páll Sím- onarson, bóndi í Jórvík, f. 1836 á Kirkjubæjarklaustri, d. 1906 í Jórvík og síðari kona hans, Hildur Runólfs- dóttir, f. 1859 í Skálmarbæ, d. 1925 í Jórvík. Síðari maður Hildar og fóstri Þórunnar var Böðvar Þorláks- son, f. 1863 í Mið-Ásum, d. 1930 í Jórvík. Þórunn átti 7 hálfsystkini og 4 alsystkini og lifði hún þau öll. Alsyst- kini Þórunnar voru: Kristján, bóndi í Skaftárdal, Guðlaug og Símon sem bjuggu á Mýrum og Guðrún, sem lést á 1. ári. Þórunn giftist hinn 17. nóvember 1917, Jóni Gíslasyni síðar bónda og alþingimsanni í Norður- hjáleigu, sem fæddur var 11. janúar 1896, dáinn 2. apríl 1975. Þau bjuggu í Norðurhjáleigu alian sinn búskap. Jón var sonur hjónanna Gísla Magn- ússonar hreppstjóra, f. 1862 í Jórvík, d. 1953 í Norðurhjáleigu og Þóru Brynjólfsdóttur, f. 1862 í .Hraun- gerði, d. 1947 í Norðurjáleigu. Þórunn og Jón eignuðust 13 börn og eru 12 þeirra á lífi. Þau eru: Þórhildur, húsfreyja í Kópavogi, gift Kjartani Sveinssyni frá Vík í Mýrdal. Þau eiga 5 böm. Júlíus, bóndi í Norðurhjáleigu, kvæntur Arndísi Salvarsdóttur frá Reykjarfirði við Isafjarðardjúp. Þau eignuðust 8 börn. Gísli, símastarfs- maður í Mosfellsbæ, kvæntur Svövu Jóhannesdóttur frá Herjólfsstöðum í Álftaveri. Þau eiga 3 dætur. Pálína, húsfreyja í Vestmannaeyj- um, gift Ragnari Bjarnasyni frá Norðfirði. Þau eiga 2 dætur. Böðvar, bóndi í Norðurhjáleigu, ókvæntur. Vetrar- hjólbarðar Hankook há- gæðahjólbarð- ar frá Kóreu á lágu verði. Mjög mjúkir og sterkir. Hraðar hjól- barðaskiptingar BARÐINN hf. Skútuvogi 2, Reykjavík Símar: 91-30501 og 84844. Sigurður, bóndi í Kastalabrekku í Ásahreppi, kvæntur Steinunni Sveinsdóttur frá Þykkvabæjar- klaustri í Álftaveri. Þau eignuðust 8 börn. Guðlaug, dó skömmu eftir fæðingu. Guðlaugur, bóndi á Voðmúlastöð- um í Austur-Landeyjum, kvæntur Sæbjörgu Tyrfingsdóttur frá Lækjar- túni í Ásahreppi. Þau eiga 3 börn. Jón, vélvirki í Mosfellsbæ, kvæntur Guðrúnu Jónsdóttur frá Þverspymu í Hmnamannahreppi. Þau eignuðust 5 syni. Fanney, húsfreyja á Selfossi, gift Hergeiri Kristgeirssyni. Þau eiga 4 börn. Sigrún, húsfreyja á Selfossi, gift Stefáni Ármanni Þórðarsyni frá Vík í Mýrdal. Þau eiga 5 börn. Sigþór, bóndi á Ási í Ásahreppi, kvæntur Gerði Óskarsdóttur frá Varmadal á Rangárvöllum. Þau eiga 4 dætur. Jónas, bóndi í Kálfholti í Ásahreppi, kvæntur Sigrúnu ísleifsdóttur frá Ekm á Rangárvöllum. Þau eiga 4 börn. Svo sem marka má af slíkum barnafjölda var margt um manninn í Norðurhjáleigu á búskaparámm Þómnnar. Hún annaðist líka tengda- foreldra sína, sem dóu bæði í Norðurhjáieigu háöldmð. Þómnn naut þó aðstoðar tengdamóður sinn- ar við heimilisverkin meðan kraftar hennar entust. Gestrini er Álftveringum í blóð borin og Norðurhjáleiguheimilið var engin undantekning með það. Eftir- sótt þótti að koma börnum og ungl- ingum þangað til sumardvalar og munu oft hafa verið um 20 manns í heimili þegar flest var. Má því nærri geta að mikið hefur verið lagt á húsmóður á slíku heimili því auk þess að heimilið var stórt var mikill gestagangur. Þar var aðsetur oddvita og hreppstjóra um áratugi og meðan enn var ferðast á hestum þá gistu austanmenn á bæjunum í Álftaveri og þá ekki síður í Norðurhjáleigu en annars staðar. Álftaverið liggur að sjó þar sem hvað flest skipsströnd hafa orðið við ísland. Oft þurfti að búa heimamenn til leitar og björgunarstarfa þegar veður voru vond og fréttir bárust af strandi. Þá þurfti líka að taka á móti hröktum sjómönnum sem björguð- ust og líkum þeirra sem farist höfðu í sjóslysum. Þetta mæddi á heimilun- um og jók verkin sem nóg voru þó fyrir. ÖIlu þessu tók hún Þórunn með sama jafnaðargeðinu og hún tók sér ekki hvíld fyrr en öllum verkum var lokið og flestir ef ekki allir aðrir gengnir til náða. Þá kom sér vel hversu létt hún var í lund og lífsglöð, en það var hún með eindæmum allt til hins síðasta. Þórunn og Jón bjuggu í Norður- hjáieigu þar til Jón lést árið 1975, en síðan hefur hún búið þar með Böðv- ari syni sínum. Enginn fær umflúið ellina. Á síð- Frá fjárveitinganefnd Aiþingis: Viðtalstímar nefndarinnar Fjárveitinganefnd Alþingis veitir nú eins og undan- farin ár viðtöku erindum fráfélögum, samtökum og einstaklingum er varða fjárlög ársins 1990. Fjárveitinganefnd gefur þeim aðilum, sem vilja fylgja erindum sínum eftir með viðræðum við nefndina, kost á að eiga fundi með nefndinni á tímabilinu 9. til og með 17. nóvember n.k. Þeir sem óska eftir að ganga á fund nefndarinnar, skulu hafa samband í síma 91-624099 (Alþingi) eigi síðar en þriðjudaginn 7. nóvember n.k. Því miður gefst ekki tími til þess að sinna viðtalsbeiðnum, sem fram kunna að koma síðar eða að veita viðtöl utan þess tíma, sem að framan greinir. asta ári var heilsu Þórunnar svo komið að hún varð að fara á sjúkra- stofnun. Hún dvaldist á Ljósheimum hjúkrunarheimili aldraðra á Selfossi þar sem hún hlaut góða umönnun. Auðvitað leiddist henni og hana langaði heim. Það liggur í augum uppi að sá sem alla tíð hefur haft heilsu og aldrei fallið verk úr hendi verður fyrir áfalli þegar kraftanna þrýtur, en henni var ljóst að þetta var ekki um flúið. Löngu og giftusömu dagsverki er lokið og það hefur skilið mikið eftir. Þórunn kveður nú yfir 130 afkom- endur, sem vonandi halda merki henni, góðvild, glaðlyndi og iðju- semi á lofti. Ég naut þess í nærri þrjá áratugi að vera samferðamaður Þórunnar og tel mig hafa haft af því mikið gagn. Hún horfði til hins bjarta í tilverunni og lét ekki tálsýnir blekkja sig. Hún er í hópi hinna ógieyman- legu sem maður kynnist á lífsleið- inni. Blessuð sé minning Þórunnar Pálsdóttur. Hergeir Kristgeirsson. „Af eilífdar Ijósi bjarma ber, sem brautina þungu greiðir. Vort líf, sem svo stutt og stopult er, það stefnir á æðri leiðir. Og upphiminn fegri en augað sér mót öllum oss faðminn breiðir. “ Einar Benediktsson Nú er hún amma mín blessuð dáin. Og mér er þungt um hjarta er ég hugsa til þess að hún sé nú horfin á braut. Að hún amma í „Hjáleig- unni“ sé ekki lengur til, er einhver fjariæg fullyrðing, sem ég á erfitt með að átta mig á. En mér finnst það óþarfi að skilgreina þessa staðhæf- ingu til hlítar, því að hún amma lifir í huga mér, og mun sjálfsagt gera um ókomin ár. Sex ára gamall dvaldist ég fyrst sumarlangt hjá ömmu, afa og Bödda í Norðurhjáleigu. Mér leið vel að vera hjá þeim, og fyrir mig sem lítið barn, var þetta óskaplega skemmti- legur tími, enda var mikið af öðrum börnum í Norðurhjáleigu á þeim árum. Amma var auðvitað miðdep- illinn í lífinu og tiiverunni þá, því að hún hugsaði um mig má heita að öilu leyti. Það var alltaf eitthvað svo notalegt að vera hjá ömmu, og skildi maðru það ekki tyn en síðar á þroskabraut- inni, af hverju það var svona gott. Það var vegna þess að hjá henni fékk maður ástúð og öryggi, sem hverju barni er kærast og nauðsyn- legast í bernsku. Hún skammaðist ekki eða reifst, heldur setti ofaní við mann á góðlátlegan hátt og lagði manni lífsreglurnar á þann hátt, sem henni var einni lagið. Þessa sama verð ég að vitna um systur hennar, Laugu á mýrum, en hjá henni Símoni og Sigga dvaldi ég suamrlangt frá 7 til 10 ára aldurs, og fór ég á þeim árum reglulega í heimsókn til ömmu í „Hjáleigunni“. Mér fannst amma alltaf sérstak- lega falleg kona, og hef ég oft dáðst að því við aðra. Hún hafði eitthvað sérstakt í fari sínu, sem var svona hlýtt og aðlaðandi. Hún var afar gjafmild, og eru þeir ekki fáir ullar- sokkarnir eða vettlingarnir, sem hún gaf mér og öðrum í fjölskyldunni. Um hana Þórunni ömmu á ég margar góðar og ljúfar minningar, sem ég mun varðveita um ókomna tíð. Guð veri með þér amma mín. Páll Stefánsson í dag, laugardaginn 4. nóvember, verður hún amma, Þórunn Pálsdótt- ir, jarðsungin í Þykkvabæjarklaust- urskirkju í Álftaveri. Þar í sveit var hún fædd, uppalin og skilaði sínu ævistarfi. Það var ekki fyrr en á tíræðisaidri, að hún varð að láta af húsmóðurstörfum sínum vegna heilsubrests og varð að hverfa á brott úr sveitinni sem henni var svo kær. Hún dvaldi á Ljósheimum, lang- legudeild Sjúkrahúss Suðurlands, síðasta 1 árið og lést þar hinn 27.10. 1989. Amma var sérlega fíngerð kona, létt á fæti og hafði létta lund. Hún hafði þann yndislega eiginleika að sjá broslegu hliðarnar á hlutunum. Það hefur sjálfsagt oft létt henni lífið, því hún var kona sem þurfti að standa í ströngu. Hún var 13 barna móðir og öll börn hennar komust til manns utan eitt þeirra sem dó í frumbemsku. Öll börnin hennar em gæfufólk sem hefur farnast vel í lífinu. Auðvitað naut hún dyggilegrar hjálpar afa, Jóns Gíslasonar, en hann missti hún árið 1973 og var það henni mikill missir, því þau vom afar samhent og með þeim miklir kærleikar. Hann var hennar stoð og stytta og á honum hafði hún óbifan- legt traust sem var gagnkvæmt. Afi dvaldi oft fjarri heimili og búi vegna ýmissa trúnaðarstarfa sem honum voru falin, bæði fyrir stétt sína og í þágu þjóðfélagsins. Þess vegna þurfti oft að sjá af honum um skemmri eða lengri tíma. En þá naut hún hjálpar bama sinna, sérstaklega þeirra Böðvars og Júlíusar ásamt fjölskyldu þess síðarnefnda. Því þeir hafa alltaf búið í Norðurhjáleigu á þeim stað sem þeir em fæddir. Ekkert barna hennar er samt undan- skilið þegar ég segi að alltaf voru þau reiðubúin að létta undir með henni. Það var alltaf gaman að koma í sveitina til ömmu, afa og Bödda frænda, ekki síst í bernsku því það var svo mikið líf og fjör í Hjáleig- unni. Þar vom mörg frændsystkini að leika við, börn þeirra Júlíusar og Arndísar konu hans og stundum fleiri af bamabömum þeirra ömmu og afa. Ansi var oft fjölmennt í eldhúsinu í gamla bænum þegar saman komin vom á annan tug bama í kring um ömmu þegar hún var að sýsla við matartilbúning. Amma var þá oftast að segja okkur frá ýmsu fróðlegu og skemmtilegu sem við hlustuðum á, full áhuga og eftirvæntingar. Stundum sagði hún okkur frá ýmsum atvikum sem hent hafði böm sín og þótti okkur það sérlega skemmtilegt þegar sögumar snemst um bernskubrek foreldra okkar. Ömmu féll sjaldnast verk úr hendi og sat oftast með prjóna, eða aðra handavinnu, ef stund gafst frá heim- ilisstörfum. Það vom ekki ófáar prjónaflíkumar sem hún sendi okk- ur systkinunum og ömgglega fleiri barnabörnum á meðan hún var í fullu fjöri. Ég kynntist ekki síst hinum ágætu mannkostum ömmu á síðustu 18 mánuðum ævi hennar, þar sem ég er starfandi á Ljósheimum. Þá kom það vel í ljós að þessi kona, sem alla tíð hafði staðið fyrir stóru og mannmörgu heimili, þar sem oft var gestkvæmt, var furðu fljót að laga sig að breyttum aðstæð- um. Hún var ætíð þakklát fyrir þá umönnun sem hún þurfti og þótti oftar of mikið snúist í kring um sig. Og léttri lund sinni hélt hún til þess síðasta. Amma mætti dauða sínum með sama æðruleysi og kjarki og henni var í blóð borinn. Mig langar að lokum að þakka öllu starfsfólki Ljósheima fyrir sinn þátt í því að gera henni síðustu stundirnar léttari. Ég og systkini mín viljum svo kveðja ömmu með bæninni sem hún kenndi okkur í barnæsku og óska henni allrar blessunar á æðri tilveru- stigum. Nú legg ég augun aftur, ó, Guð, þinn náðarkraftur mín veri vörn í nótt. Æ, virðst mig að þér taka, mér yfir láttu vaka þinn engil, svo ég sofi rótt. P. Foersom - Sveinbjöm Egilsson. Ingunn Stefánsdóttir Margs er að minnast, margt er hér að þakka. Guði sé lof fyrir liðna tíð. Margs er að minnast, margs er að sakna. Guð þerri tregatárin stríð. (Sálmur 271,2. vers) f dag verður til grafar borin eisku- leg amma okkar, Þórunn Pálsdóttir. Hún var fædd 5. september 1896 og dó 27. október síðastliðinn og var því orðin 93 ára er hún lést. Ung kom hún frá Jórvík að Norðurhjáleigu í Álftaveri sem átti eftir að verða hennar framtíðar- heimili. Þar kynntist hún afa okkar heitnum, Brynjólfi Jóni Gíslasyni. Saman eignuðust þau 13 böm og komust 12 þeirra til fullorðinsára og eru þau öll á lífi. Auðvelt er að gera sér í hugarlund að oft hefur verið ærinn starfi á svo mannmörgu heimili, ekki síst þegar hafðar eru í huga þær aðstæður sem fólk bjó við á þessum árum. En amma hafði þá aðdáunarverðu eigin- leika að sjá alltaf björtu hliðamar á tilverunni og ekki síður þær spaugi- legu. Þessi létta lund, iðjusemi og þrautseigja áttu sinn þátt í því hve vel henni lét að takast á við lífið. Þá var trúin ekki síður snar þáttur í lífi ömmu og sást það best á erfiðum stundum. Þá snart það mann djúpt að sjá hversu mikil og sönn trú hennar var. Margar góðar minningar eigum við um ömmu og er okkur sérstak- lega minnisstætt þegar hún varð 90 ára og vel flestir afkomendur hennar komu saman í Norðurhjáleigu. Þá var það hún, þessi 90 ára skömngur, sem kvaddi sér hljóðs og þakkaði gestum fyrir komuna og þennan dag sem varð bæði henni og okkur ógleymanlegur. Þar fengum við sem á heyrðum svo greinilega að sjá og heyra hvað í henni bjó. Elsku pabbi og mamma og aðrir aðstandendur. Við vottum ykkur dýpstu samúð og vonandi og megum við bera gæfu til að mæta sorginni með þeirri óbilandi trú sem amma hafði til að bera. Far þú í friði, friður Guðs þig blessi, hafðu þökk fyrir allt og allt. Gekkst þú með Guði, Guð þér nú fylgi, hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt. (Sálmur 271,3. vers) Brynja Jóna, Þórunn Eyrún og ísleifur Elsku amma er dáin. Um hana eigum við margar góðar minningar en efst í hugann koma heimsóknir okkar til hennar að Norðurhjáleigu. Tilhlökkunin var ætíð sterk þegar lagt var af stað til ömmu og óþolinmæðin gerði ferða- lagið langt. En hin langa ferð var fljótgleymd þegar amma tók á móti okkur með þéttum faðmi og hlýju brosi. Alltaf var hún amma jafn falleg og virðuleg kona. Hún lét Íítið yfir sínum glæsileika og gestrisni, því hógværðin var mikil. Lék hún ætíð á alls oddi og var tilbúin að gera að gamni sínu, jafnt við börn sem fuilorðna. Þó amma væri raun lág- vaxin, var hún stór í augum okkar. Ýtti það því undir stolt barnsins þegar hún bar stærð sína við okkar og sagði þá gjaman: „Þú ert bara að verða stærri en ég.“ Það var alltaf gott að vera hjá ömmu, því hún var svo jákvæð og sýndi djúpan skilning. Minningin um ömmu mun ávallt lifa í hjörtum okkar. Elsku amma, „Hvíl þú í friði, friður Guðs þig blessi, þökk fyrir allt og allt. “ Systkinin frá Kastalabrekku.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.