Tíminn - 23.06.1990, Blaðsíða 12

22
HELGIN
Laugardagur 23. júní 1990
Portúgal:
Maður á
sjötugs-
aldri
ákærður
fyrir
þrælahald
En engar afsökunarbeiðnir duga til
að vega upp á móti því sem foreldr-
ar Miriam Schillaci hafa orðið að
þola. Hún var einkabam stærðfræði-
kennara og bókmenntakennara, sem
búsett vom í Mílanó. I apríl sl. fóm
þau með hana á sjúkrahús vegna
blóðkúlna á þjóhnöppunum. Fylltist
þá einn læknirinn gmnsemdum um
að barnið hefði verið kynferðislega
misnotað og tilkynnti um það til yf-
irvalda.
Foreldmnum var bannað að heim-
sækja dóttur sína á sjúkrahúsið og
ekki leið á löngu þar til dagblað í
Mílanó birti frétt um tilkynningu
læknisins. Þar með fór skriðan af
stað. Fjölmiðlar linntu ckki látunum
að lýsa því hvað faðir Miriam væri
óhugnanleg persóna og nú rifjaðist
upp fyrir nágrönnunum að í rauninni
hefði hann sýnt dóttur sinni enn
meiri umhyggju en nauðsynlegt
væri.
Foreldramir vom aldrei formlega
ákærðir og endanlega var úrskurður
dómskvaddra lækna sá að blóðkúl-
umar væm vegna ofnæmis fyrir stíl-
um sem Miriam hefði fengið gegn
inflúensu, svo og hefðu læknamir
ekki sýnt næga varfæmi þegar þeir
skoðuðu endaþarm litlu stúlkunnar.
Miriam var aftur send heim til for-
eldra sinna, en enn vom sumir lækn-
ar efins um sakleysi þeirra. Og of-
sóknimar og árásimar i fjölmiðlun-
um héldu áfram.
Loks fengu foreldrar Miriam sig
fullsadda og fóm á gamlar heima-
slóðir sínar á Sikiley. Þar komust
læknar loks að raun um hvað amaði
að barninu. Miriam reyndist hafa
sjaldgæfa tegund af krabbameini í
endaþarmi, sem var of langt á veg
komið til að nokkuð yrði að gert.
Miriam dó fyrr í þessum mánuði og
ítalska þjóðin skammast sín.
Nútímaþrælahald
í Portúgal
Eftirfarandi frásögn var nýlega í
breska blaðinu The Sunday Times:
Portúgalar em nú í uppnámi vegna
óvenjulegs dómsmáls. Þar er rosk-
inn maður ákærður fyrir að hafa
haldið tvær ungar angólskar stúlkur
sem ambáttir í meira en áratug.
Jorge Ferreira kom til Portúgal með
stúlkumar á bamsaldri frá Angóla,
sem áður var portúgölsk nýlenda, og
er sagður hafa búið þannig að þeim
að ekki sé við annað að líkja en að-
stæður þær sem svartir þrælar
bjuggu við á öldum áður.
Því er haldið fram að stúlkumar
hafi verið neyddar til að vinna á bú-
garði Ferreiras frá sólampprás og
langt fram á kvöld, en þá vom þær
lokaðar inni í skúr bak við hús hans í
Sao Joao de Loure, afskekktu þorpi
160 mílur norðan við Lissabon.
Fæða þeirra var afgangar, þegar
best lét, eða dýrafóður í versta falli,
og þær vom lúlamdar svo harkalega
og oft að menjar þess em óafmáan-
legar.
Þessar raunir urðu þær að þola fram
á táningsaldur, en þá tókst þeim að
komast úr jámgreipum Ferreiras.
Önnur þeirra framdi svo sjálfsmorð.
Flúði frá Angóla 1975
Málið, sem álitið er að eigi sér ekk-
ert fordæmi í Portúgal, hefur slegið
óhug á þjóðina alla. Samfara því að
saga ambáttanna Susana dos Santos
þeirra í þeim tilgangi að hneppa þær
í þrælahald.
Þegar Angóla hlaut sjálfstæði 1975
flúði Ferreira aftur til Portúgal. Hon-
um tókst að taka stúlkubömin tvö
með sér, þó að þær væm vegabréfs-
lausar. Þegar heim var komið kom
hann þeim fyrir bak við húsið sitt,
þar sem hann bjó með konu sinni og
þrem dætmm sem gengu í skóla og
lifðu lífinu eins og fólk flest.
Jorge Ferreira bjó lengi í Angóla og efríaðist vel. Þegar hann fór aft-
ur heim til Portúgal, eftir að Angóla hlaut sjálfstæði, tók hann með sér
tvö angólsk stúlkuböm. Nú er hann ákærður fyrir að hafa brotið lög
gegn þræiahaldi vegna meðferðarinnar á þeim.
Susana var áfram hjá Ferreira
næstu tvö árin þar til henni hafði tek-
ist að safha í sig nógu miklum kjarki
til að flýja frá honum og biðja um
Fyrírskömmu geróist þaó á Ítalíu að jarðsett varþríggja ára
stúlkubam. Foreldramirfengu blóm og samúðarkveðjur frá
þúsundum samborgara sinna og sjálfur forseti Ítalíu, Francesco
Cossiga, bað þá afsökunar fyrírþað óréttlæti sem þjóðin hefði
sýnt þeim og þær þjáningar sem þau hefðu orðið að líða.
Útfararathöfninni varútvarpað.
og Emiliu, hefúr verið dregin fram í
dagsljósið hefúr almenningur verið
upptekinn af því að fyllast hneyksl-
un, en líka naflaskoðun.
Margir spyija hvemig það megi
vera að íbúar Sao Joao de Loure að-
höfðust ekkert til að koma stúlkun-
um til hjálpar þó að þeir hafi haft
gmnsemdir um að Ferreira færi illa
með þær.
Sú illa meðferð sem þær hlutu er
álitin hafa hafist þegar jjær komust í
hendur Ferreira fyrir 16 ámm í An-
góla, en ekki er vitað hvemig þær
lentu í vörslu hans. Hann hafði sest
að í Angóla á ámnum upp úr 1950
og rakaði saman fé á viðskiptum
með nautgripi, viðarkol og nýlendu-
vömr í stijálbýlinu. Hann gortar af
þvi við portúgalskt blað að á þeim
tíma hafi 3.000 innfæddir verið í
þjónustu hans.
Jorge Ferreira heldur því ffarn að
Susana og Emilia, kynblendingar og
líklega dætur portúgalskra her-
manna og angólskra kvenna, hafi
verið gefnar honum þegar þær vom
rétt famar að ganga. En Susana, sem
orðin er tvítug, segir að Ferreira hafi
tekið hana og Emiliu ffá mæðmm
lllur aöbúnaöur
Susana segir þær Emiliu hafa verið
neyddar til að strita á hveijum degi
ffá sólampprás langt ffam á kvöld á
búgarðinum og fæðið hafi verið svo
lélegt að nálgast hafi hungurmörk,
afgangar sem hellt hafi verið i skál
og þær mokað upp í sig með hönd-
unum.
Stundum fengu þær engan mat og
fyrir kom að , Jiann fór með okkur út
á akrana og sagði okkur að eta dýra-
fóðrið,“ segir Susana. Hún bætti því
við að þegar Emilia kvartaði undan
hungri hafi Ferreira troðið kúamykju
ofan í kokið á henni.
Off vom stúlkumar barðar með
svipum, kylfúm og tunnustöfúm, og
þær sváfú á hálmi þar sem rottur
nörtuðu í þær, að sögn Susönu. Hún
ber ör á andlitinu sem hún segir sum
stafa af barsmíðum en önnur af
rottubiti.
1985 gerði faðir Emiliu tilkall til að
fá hana til sín en hann var Portúgali
sem virðist hafa þekkt Ferreira f An-
góla. Hann flutti hana með sér til
annars þorps en skömmu síðar svipti
hún sig lífi.
hæli á heimili nágranna, hjónanna
Fatima og Antonio Abreu.
Hjónin töldu Susönu á að segja lög-
reglunni sögu sína og síðar á þessu
ári verður Ferreira látinn svara til
saka fyrir dómstóli, ákærður fyrir að
hafa brotið lög um bann á þræla-
haldi. Ef hann verður sekur fundinn
getur hann hlotið allt að 15 ára fang-
elsisdóm.
Þorpsbúar vissu hvað
var á seyði - en
aðhöfðust ekkert
Ferreira hafði bannað stúlkunum
tveim að tala við fólkið í bænum, en
stundum vom þær sendar á stúfana
til að kaupa inn og Fatima Abreu,
hárgreiðslukona, segir að engum
hafi dulist að illa væri farið með þær
vegna sáranna, marblettanna og
kúlnanna sem sí og æ mátti sjá á
andlitum þeirra. Hún segir þetta
ástand hafa verið skammarblett á
bænum en enginn hafi þorað að
bjóða stúlkunum húsaskjól þar sem
Ferreira hafi verið svo ofsafenginn.
Hárgreiðslukonan segir Susönu
hafa verið orðna 18 ára þegar hún
loks sleit sig lausa úr þrælavistinni
og leitaði hælis hjá Abreu-hjónun-
um. Samt hafi hún ekki kunnað að
nota salemi né hnífapör og verið
mjög sködduð sálarlega.
Síðan hefúr Susana tekið stórkost-
legum breytingum, þó að hún búi nú
í aðeins 200 metra fjarlægð frá fyrr-
verandi „eiganda“ sínum. Hún sér
Ferreira oft en talar aldrei við hann.
Susana ætlar aö gifta
sig - en Ferreira skilur
ekki hvaö gengur á
Nú býr Susana sig undir að halda
brúðkaup og er fúll vonar og sjálfs-
trausts. Enn hefúr hún engin per-
sónuskilriki í höndunum en er að
reyna að afla þeirra með hjálp sendi-
ráðs Angóla í Lissabon. An þeirra
getur hún ekki gift sig.
„Eg man að upphaflega afríska
nafnið mitt var Kiumbi,“ segir hún.
Ferreira hafi gefið henni nafnið Sus-
ana en hins vegar hafi hún aldrei
verið ávörpuð öðmvísi en „niggari"
þau 13 ár sem hún var í vörslu hans.
Hvað varðar Ferreira sjálfan, feit-
laginn mann á sjötugsaldri, eyðir
hann mestu af tíma sínum á verönd-
inni heima hjá sér og veltir fyrir sér
því sem hann lítur á sem óréttlæti í
málarekstrinum sem bíður hans.
Hann getur ekki séð að hann hafi
gert neitt rangt, þó að hann viður-
kenni að hafa stundum slegið til Sus-
önu til að refsa henni fyrir að hafa
stolið ávöxtum frá nágrörtnunum.
„Hvemig geta þeir stefnt svona
gömlum manni fyrir rétt? Ég eyddi
miklum peningum í að ala þessar
stelpur upp. Ég gaf þeim allt sem
þær þörfnuðust og svona fæ ég það
launað,“ segir hann.