Tíminn - 22.09.1990, Blaðsíða 8

16 ^Mpi'CítöELGIN
LaG^dá^^séptemBbrlð§6'
Omuríegt minnismerki
um lýðveldisstofnunina
Líkan að Þjóðminjasafni íslands eins og það kemur til með að líta út
eftir breytingarnar. Tímamynd Pjetur
Þessa dagana er Ólafur Ragnar
Grímsson fjármálaráðherra önn-
um kafinn við að beija saman fjár-
lög fyrir árið 1991. Eitt af því sem
ráðherrann verður að taka afstöðu
til við fjárlagagerðina er hvort ein-
hverju fé á að veita til endurbóta á
opinberum byggingum og sömu-
leiðis hvort láta eigi fjármuni í að
ljúka við byggingar sem ríkissjóð-
ur hefur verið að byggja undanfar-
in ár. Mörg fjárffek verkefni bíða,
en rikissjóði er eins og oft áður
þröngur stakkur skorinn.
Fáar byggingar hafa á seinni ár-
um orðið eins hart úti þegar ríkis-
stjómin hefúr verið að reyna að
spara og Þjóðarbókhlaðan. Ár eft-
ir ár hafa stjómvöld látið Þjóðar-
bókhlöðuna mæta afgangi þegar
fjárlagadæmið hefur verið sett
upp. Oft hefur það litla sem Al-
þingi hefur treyst sér til að láta í
bygginguna verið skorið niður í
nánast ekki neitt. Nægir þá að
minna á afgreiðslu síðustu Qár-
laga, en framkvæmdir við Þjóðar-
bókhlöðuna hafa nánast legið
niðri allt þetta ár. Það þarf ekki
mikinn fjármálaspeking til að sjá
að það er ekki hagstætt fyrir ríkið
að vera með hús í byggingu í ára-
tugi. Peningar sem lagðir vom í
húsið um miðjan síðasta áratug
eru enn sem komið er engum til
gagns.
I dag eru menn að gæla við þá
hugmynd að klára húsið fyrir 50
ára afmæli lýðveldisins 17. júní
1994. Til þess að það megi takast
verða stjómvöld að taka sig á og
veija myndarlegri upphæð til
byggingarinnar á þessu ári. Óhætt
mun vera að skora á fjármálaráð-
herrann og ríkisstjómina alla að
standa við fogru orðin og ljúka
byggingunni fyrir 50 ára afmælið.
Lýðveldið ísland á skilið slíka af-
mælisgjöf.
Islenska lýðveldinu var gefín af-
mælisgjöf á Þingvöllum að
morgni 18. júní árið 1944. Þá
ákvað Alþingi að reisa hús yfir
Þjóðminjasafn íslands til minn-
ingar um lýðveldisstofnunina.
Þrátt fyrir erfitt efnahagsástand
var á fjórum árum byggt hús við
Suðurgötu í Reykjavík. Hús þetta
var illa byggt og hefur reynst gall-
að að ýmsu leyti. Þakið lekur.
Veggir em sprungnir og ekki
hættulausir. Gluggar em stór-
skemmdir. Veggir em mjög illa
einangraðir. Lagnir em allar
meira og minna ónýtar. Það er því
tæpast ofmælt þó sagt sé að húsið
sé ömurlegt minnismerki um
stofnun lýðveldisins.
Nýlega var greint ffá tillögum
byggingamefndar Þjóðminjasafhs-
ins um endurbyggingu safhsins.
Um er að ræða áætlun til sex ára
sem kosta mun 675 milljónir.
Nefndin mælir ekki með því að
farin verði sú leið að flytja safhið í
hið glæsilega hús Sláturfélags
Suðurlands í Laugamesi, en eng-
inn vafi er á að það stóra hús
myndi hæfa vel Þjóðminjasafhi ís-
lands. SS-húsið er um þrisvar sinn-
um stærra en núverandi húsnæði
Þjóðminjasafnsins. Verði safnið
flutt gæti Háskólinn auðveldlega
nýtt gamla húsið, en talið er að
mun minna kosti að gera við það
verði það nýtt sem skólahúsnæði
en ef það verður nýtt sem safh.
Forystumenn Þjóðminjasafnsins
vilja þrátt fyrir allt vera áfram í
gamla húsinu. Þeim þykir það
vera vel staðsett í nágrenni Há-
skóla Islands. Eins þykir þeim
húsið hafa tilfinningalegt gildi.
Þjóðminjasafnið og munir þess
eiga betra skilið en að hýrast i
vondu húsi. Óskandi er að menn
hafi þá framsýni að grípa það
tækifæri sem nú býðst og kaupi
SS-húsið. í þessu efni skiptir
engu máli þó að einu sinni hafi
verið ætlunin að framleiða í því
pylsur.
f síðustu viku birtum við
mynd af Grenivík. í þessari
viku förum við í annan
landshluta. Þar er að finna
góða kirkju í fallegri sveil
Kirkjustaðinn hafa setið
margir ágætis prestar í
gegnum tíðina. I dag er
kona þar prestur. Staðurinn
er þó kannski fyrst og
fremst þekktur sem
menntasetur.
KROSSGATA
1 víN. ti.m í trn ni\ K£M£T PSKKAP SPflNU FoR- AGTl LIISS KON/I Kof/1 - ly’DGVR 5KVETT- uNA Fr/tSTuR ■4 SVlPU STAUi - l/R VFFN i / i
1 FLflUT • —» *—— •
> i T HEST , 2
£ %
Wk KLAKl Mti Kl 5 PAPUR- LEí K- INN i 1
■ - \ V —1 1
* mmí KYPRP
1 V4K- K'AkN/ H VAFN 1 H
! . ^ . ^ EINS
GLflT- ftVUR ÍSLAM
SfflKK fiFTUK FÁLM- HPl SfiNHEO. 1 FRÁ NET 6 ÓL 5
ToN SU-LIN
&CTT SKflP TóNN ru&l L FflÁBÆR FIMN L
■MElRf WK£SS- /NS flSAK. - 4 R EFNl
C.VfFA'p- UR 7 KYÖU hír um BIL Tv/'WLJ. t STfi o K - 5 1
<=>f? BIRGÐ
ruór EtLír °i f£GAK ÆBÍ R S
KoNA örua RÖD TóY, BcGlN
K.V/K. KEyRi fuG L frlNS S/GLA ST4F UR STflRr V TÓNn
JflRPh HKYTSU ÓHJfclMK' AR m öt- LdN DUM
© HAWÓI TJflR&A ~1T TITILL 7 r>Yh/ /o
ÁA ToN K
ÚT- LÍT O’AÐ- 6Æ5L/1 FRAMA R SVALT PALD S/<S R- upu H
6£NG ELL
WRM/I Vö fusl B/NDt LflG-fl- nmR V n ti
pmiG LE/£M fnuri
f\TT REKUl? FR'A /3 þímhór ÍSL- STflPM? iH SP'LA " SoKVfiR- LAUS W
MYNT JRVKK
TT STÍA FUÓT • t LIMDX 1 3URT ieins /Y
*-•—i *• * «■» ■R.vf K.
F/RW TÆK! prykk- URíNN 4 ▼ . 1 . i /5