Tíminn - 14.05.1991, Síða 2

2 Tíminn
Þriðjudagur 14. maí 1991
Skýrsla um tæringu ofna í Seljahverfi:
Kalt rann inn
á heitt vatn
Þrír nýir þingmenn Framsóknarfiokksins tóku sæti á 114. Aiþingi, sem sett var í gær. Þeir eru Finnur
Ingólfsson Reykjavík, Ingibjörg Pálmadóttir Vesturlandi og Jóhannes Geir Sigurgeirsson Noröurlandi
eystra. Timamynd: Árni Bjama
Forsætisráðherra hugðist láta sjónvarpa því þegar
hann læsi upp tilkynningu frá ríkisstjórninni:
114. ALÞJNGI
VAR SEn IGÆR
Alþingi íslendinga, það 114. í röðinni, var sett í gær við hátíðlega
athöfn. Þetta þing kemur fyrst og fremst til með að fjalla um tvö
mál: frumvarp til laga um breytingu á stjórnarskrá og frumvarp til
nýrra þingskapalaga.
Áður en þing var sett gengu þing-
menn til kirkju og hlýddu á messu
sem séra Geir Waage, sóknarprestur
í Reykholti, söng. Vigdís Finnboga-
dóttir, forseti íslands, setti þingið,
en síðan tók Matthías Bjarnason,
aldursforseti, við stjórn þingsins.
Síðan var þingfundi frestað.
Það heyrir til undantekninga að Al-
þingi sé sett að sumri til. Það var
síðast gert árið 1974, en þá var þing
sett á Þingvöllum ti! að minnast
1100 ára íslandsbyggðar. Alþingi var
einnig sett sumarið 1959 og sumar-
ið 1946. Fyrr á öldum var það hins
vegar regla að þinghald færi fram á
sumrin og stóð þá oftast nær í tvo
mánuði. Vetrarþing var fyrst haldið
árið 1909. Árið 1920 komst á sú
regla að þing væri sett í febrúar, en
eftir lýðveldisstofnunina var farið að
setja Álþingi í október.
Ástæðan fyrir því að þing er kallað
svo snemma saman er sú að síðasta
„Stórkostleg
viðbrögð“
Alls söfnuðust í kringum 22 millj-
ónir í landssöfnun Rauöa krossins
til styrktar stríöshrjáðum, sem
fram fór um helgina. Skafti Jóns-
son hjá Rauða krossinum sagöist
vera ánægöur með jákvæö viðbrögð
almennings gagnvart söfnuninni.
Stefnt var að því að safna25 millj-
ónum. í gær voru komnar í sarpinn
um 22 milljónir og þó er söfnuninni
ekki endanlega Iokið. Eftir er að fara
í fýrirtæki og eins hafa einstaka
staðir úti á landi enn ekki skilað af
sér. Sagðist Skafti Jónsson því vera
vongóður um að það takist að ná
settu marki þegar allt hefur skilað
sér.
„Við erum mjög ánægð með við-
brögð almennings, þau voru stór-
kostleg í einu orði sagt. Einnig feng-
um við mjög marga sjálfboðaliða til
starfa, þeir hafa verið vel á annað
þúsund í það heila.“ -sbs.
þing samþykkti að gera þær breyt-
ingar á stjórnarskrá íslands að Al-
þingi starfi framvegis í einni mál-
stofu. Til að þessi breyting öðlist
lagagildi þarf nýkjörið Alþingi að
samþykkja breytinguna. Gamla
þingið undirbjó einnig frumvarp til
nýrra þingskapalaga, en þar er um
að ræða breytingar sem eru í tengsl-
um við umrædda stjórnarskrár-
breytingu. Gert er ráð fyrir að þetta
þing samþykki ný þingskapalög.
Ekki er gert ráð fýrir að þingið taki
önnur mál til umfjöllunar. Hins veg-
ar er ekki hægt að banna þingmönn-
um að leggja fram frumvörp eða
þingsályktunartiilögur. Ólíklegt er
talið að mikið verði um það. Lík-
legra er að óskað verði eftir umræð-
um utandagskrár, t.d. um hallann á
fjárlögum eða samningana um Evr-
ópskt efnahagssvæði.
Á morgun verða kjörnir þingforset-
ar. Gert er ráð fyrir að Saiome Þor-
kelsdóttir verði kjörin forseti sam-
einaðs þings. Ekki er búist við að
kosið verði í þingnefndir, heldur að
kosið verði í sérstaka nefnd sem fær
það hlutverk að fjalla um málin tvö
sem þinghaldið snýst um.
Ríkisstjórnin fýrirhugaði að efna til
stjórnmálaumræðna um tilkynn-
ingu frá forsætisráðherra og að um-
ræðunni yrði sjónvarpað. Ekki átti
að vera um eiginlega stefnuræðu
forsætisráðherra að ræða, því að
samkvæmt lögum verður forsætis-
ráðherra að leggja ræðuna fram
skriflega viku áður en hún er flutt,
svo að stjórnarandstöðunni gefist
tækifæri til að kynna sér hana. Eng-
in fordæmi eru fyrir því að efnt sé til
beinnar sjónvarpssendingar um ein-
hvers konar tilkynningu frá forsæt-
isráðherra og því mótmælti stjórn-
arandstaðan þessari málsmeðferð.
Nú eru horfur á að stefnuræðan
verði flutt 22. maí.
Þrír þingflokkanna hafa kosið sér
nýja formenn. Geir H. Haarde er nýr
þingflokksformaður Sjálfstæðis-
flokksins, en hann tók við af Ólafi G.
Einarssyni sem er orðinn mennta-
málaráðherra. Þingflokksformaður
Alþýðuflokksins er Össur Skarphéð-
insson. Fyrirrennari hans, Eiður
Guðnason, er orðinn umhverfisráð-
herra. Anna Ólafsdóttir Björnsson
hefur verið kosin formaður þing-
flokks Kvennalistans, en hún tók við
af Málmfríði Sigurðardóttur sem
náði ekki kjöri í síðustu kosningum.
Þingflokksformaður Framsóknar-
flokksins er Páll Pétursson og þing-
flokksformaður Alþýðubandalagsins
er Margrét Frímannsdóttir.
-EÓ
Hitaveitan hefur sent frá sér skýrslu
um tæringu ofna í Seljahverfí. Höf-
undar hennar eru Ásbjöm Einars-
son og Einar Gunnlaugsson hjá
Verkfræðiþjónustu þess fýrmefnda.
Þeir rekja tæringuna til þess að súr-
efnisríkt, kalt vatn hafi komist í
heita vatnið. Til úrbóta vilja þeir að
þrýstingur heita vatnsins veröi auk-
inn þannig að hann veröi alltaf meiri
en þrýstingur kalda vatnsins. Vegna
þess að: „Húseigendur verða mun
fyrr varir við miilirennsli á heitu
vatni yfir í kalda vatnið, þannig að
líta má á það sem skárri kost,“ eins
og þar stendur. Skýrslan verður
fijótlega rædd í borgarráði.
I mars 1988 bárust Hitaveitunni til-
kynningar um leka stálofna í nokkr-
um húsum í Seljahverfi. Þar sem
uppleyst súrefni tærir stál var súrefni
í heita vatninu mælt. Það reyndist
nokkuð. Töldu menn að þar væri
skýringin komin. Ákveðið var að
blanda brennisteinsvetni, sem hverf-
ist við súrefni, í heita vatnið. Var allt
tíðindalaust um tíma.
Haustið 1989 bárust fleiri tilkynn-
ingar. Meira brennisteinsvetni var
sett í vatnið. Þó fjölgaði tilkynning-
um. Þær voru nær allar úr Selja-
hverfi. Þegar aðstæður þar voru
skoðaðar kom í ljós að götuþrýsting-
ur á köldu neysluvatni er víðast meiri
en á hitaveituvatninu. Það er fátítt í
Reykjavík. Með þessu getur kalda
vatnið runnið yfír í heita vatnið og
skýringin er fundin.
Millirennsli getur stafað af tvennu.
Annað hvort kemst kalt vatn inn á
dreifikerfið vegna rangra eða bilaðra
tenginga hjá stórum notendum. Eða
að millirennsli er í einstökum hús-
um sem búin eru sjálfvirkum blönd-
unartækjum, „einnar handar loka“.
Þar sem fýrri skýringin þótti senni-
legri var ákveðið að auka framrennsl-
isþrýsting hitaveitunnar þannig að
hann væri alltaf meiri en á kalda
neysluvatninu. Um tíma bárust held-
ur engar tilkynningar.
Á útmánuðum 1991 hófst ófriður-
inn á ný. Var þrýstingur vatnsins þá
enn mældur. Reyndist hann nánast
jafnmikill á heita vatninu og því
kalda. Nú er reynt að sanna að kalt
vatn renni yfir í heita vatnið í ein-
stökum húsum. Það gæti reynst erf-
itt, að minnsta kosti mjög tímafrekt.
Prófanir hafa á hinn bóginn sýnt að
alls ekki er hægt að treysta því að ein-
streymislokar hindri rennsli á köldu
vatni í ofnlagnir húsa, ef þrýstingur
kalda vatnsins er meiri en heita
vatnsins. Sama gildir um sjálfvirk
blöndunartæki og „einnar handar
Ioka“.
Ásbjöm Einarsson og Einar Gunn-
laugsson leggja m.a. til „að þrýsting-
ur heita vatnsins verði aukinn í Selja-
hverfi, þannig að hann verði ávallt
hærri en þrýstingur kalda vatnsins
eftir hemlun í inntaksgrind. Húseig-
endur verða mun íýrr varir við milli-
rennsli á heitu vatni yfir í kalda vatn-
ið, þannig að líta má á það sem skárri
kost, ef um millirennsli er að ræða.
Fylgjast þarf vel með því, að þrýst-
ingsmunurinn haldist við öll skilyrði.
Hönnunarforsendur Hitaveitunnar
ættu og að vera þannig í framtíðinni,
að millirennsli á köldu í heita vatnið
geti ekki komið fýrir."
Margir húseigendur hafa orðið fýrir
miklu fjártjóni vegna tæringar ofna.
Á fundi borgarstjórnar 20. desember
1990 var borgarlögmanni falið að
segja af eða á um hugsanlega ábyrgð
og bótaskyldu Hitaveitunnar. Borg-
arlögmaður komst að þeirri niður-
stöðu að Hitaveitan væri í engu bóta-
skyld.
Þar með er ekki öll sagan sögð. Á
næstunni verður málið tekið fýrir á
fundi borgarráðs.
-aá.
Þrýst á hvalveiðiráðið úr öllum áttum:
Lífsbjörg í norðurhöfum
til höfuðs Grænfriðungum
Vísindanefnd Alþjóða hvalveiði-
ráðsins fundar nú í Reykjavik. Að
því verki loknu hefst ársfundur
Hvalveiðiráðsins. Þar sitja margir
merkir menn. Fleiri eru væntanleg-
ir. Fæstum kemur á óvart að Græn-
friðungar hafa, að gefnu tilefni,
boðað komu sína hingað. En nú
hafa ný samtök, „Survival in the
High North“, tilkynnt fýrsta aðal-
fund sinn hér í Reykjavík 26. maí.
Þetta eru grasrótarsamtök stofnuð
til höfuðs Grænfriðungum, ætlað
að rétta af þann áróður sem þeir
hafa haldið uppi.
Landssamband íslenskra útvegs-
manna og Sjómannasamband ís-
lands eru aðilar að Survival in the
High North. Óskar Vigfússon, for-
maður Sjómannasambandsins, seg-
ir: „Okkar markmið er að gæta hags-
muna þeirra þjóða sem þurfa að
nýta auðlindir sjávar, þar á meðal
hvalinn. Við viljum reyna að rétta
við þann einhliða áróður sem á fólki
dynur.
Samtökin eru ný, voru stofnuð á
ársfundi Hvalveiðiráðsins í fýrra.
Aðilar eru nokkur bæjarfélög í
Norður-Noregi, Nordisk Fiskerlag,
Sjómannasamband Færeyja, Sam-
tök útgerðarmanna á Grænlandi,
Landssamband íslenskra útvegs-
manna og Sjómannasamband ís-
lands. Það er viðbúið að fleiri komi
til liðs við okkur á fundinum hér í
Reykjavík.
í vetur hafa okkar menn rætt við
stjórnmálamenn, einkum í Svíþjóð
og Danmörku. Árangurinn hefur
kannski ekki verið eins góður og við
væntum. En þetta er aðeins byrjun-
in, við höidum ótrauðir áfram,“ seg-
ir Óskar Vigfússon. -aá.
Sigurður Ágústsson
tónskáld er látinn
Sigurður Ágústsson, tónskáld og
söngstjóri í Birtingaholti í Hruna-
mannahreppi, lést aðfaranótt sunnu-
dagsins sl. á áttugasta og fimmta ald-
ursári.
SigurðurÁgústsson var bóndi í Birt-
ingaholti og gegndi fjölmörgum
trúnaðarstörfum fýrir sveit sína og
var m.a. hreppstjóri um árabil. Þá var
hann skólastjóri barnaskólans að
Flúðum.
Sigurður Ágústsson hóf ungur tón-
smíðar og eftir hann liggur fjöldi tón-
verka af ýmsu tagi. Þá stofnaði Sig-
urður Hreppakórinn og var alla tíð
driffjöður í tónlistarlífi síns heima-
héraðs. Hann var kennari og skóla-
stjóri Tónlistarskóla Ámessýslu um
árabil og organisti í kirkjunum að
Hrepphólum og Hruna. Sigurður var
sæmdur riddarakrossi íslensku falka-
orðunnar og var heiðursborgari í
Hrunamannahreppi.
Eiginkona Sigurðar var Sigríður
Sigurfinnsdóttir. Hún lést árið 1983.
■Þau eignuðust sjö böm.