Tíminn - 18.05.1991, Blaðsíða 1
Þingstaðurinn á Þingvöllum á 18. öld. Hægra megin Öxarár sjást landfógetabúð fjarst, lögmannsbúð og þá lögrétta.
KOLU
BEIN FA
UPPREISN
Þingvellir í byrjun júlímánaðar
1681. Hljóð sumamóttin tindr-
ar yfir Skjaldbreið og bláum
hraunum. Nokkrir dökkklæddir
menn koma vagandi með hrís-
bagga á baki, varpa þeim af sér
við Öxará, þar sem hún fellur
um völlinn. Þetta eru búendur
úr Þingvallasveit, þeir hafa að
boði yfírvalda þingsins tínt hrís
í hrauninu um nóttina og boríð
í köst.
Skammt frá stendur tjald úr
vaðmálum og berst mannamál
út í nóttina: „Vor herra Jesús!
Sökum þíns dauða og pínu og
heilagrar þolinmæði fyrirgefi
þér allar þínar syndir, sem þú
hefur játað guði og heilagri
ÁíqeriislqaCÁma Magnússonar á fiencCur ís-
Censkri réttvísi vegnagaCcCramáls JZra Tálssonar
er eitt það þungorðastaí réttarfarssögu Candsins
kirkju. En af þeirrí bífalingu og
skipan sem ég óverðugur af
guði hefi þá til segi ég þér fyrír-
gefningu allra þinna synda í
nafni föður og sonar og anda
heilags. Amen.“ Það er fulltrúi
hinnar evangelisku kirkju á ís-
landi sem mælir þessi orð, séra
Hannes Björnsson, prestur í
Saurbæ á Hvalfjarðarströnd.
Hann er skörulegur maður og
vel máli farinn, enda vanur að
vera siðamaður í meiri háttar
brúðkaupsveislum. En í þetta
skipti er hann að búa syndugan,
íslenskan almúgamann til hinn-
ar eilífu veislu. Presti hefur ver-
ið falið að veita honum krísti-
legar fortölur „til yfirbótar og
trúarstyrkingar um sína sálu-
hjálp.“ Honum til föruneytis
eru tveir lögréttumenn, Halldór
Þórbergsson á Seylu og Sigurð-
ur Jónsson á Knerri. Þeir skulu
vera vitni að játningu þess
manns sem liggur í járnum í
tjaldinu, sakfelldur dauðamað-
ur.
Hlekkjamaðurínn
Hlekkjamaðurinn heitir Ari
Pálsson, kynjaður vestan úr fsa-
fjarðarsýslu, múgamaður 17.
aldar, kominn til Þingvallar,
skráður í alþingisbókina og þar
með kominn á spjöld íslandssög-
unnar. Frammi fyrir valdsmönn-
um hins geistlega og veraldlega
valds, presti og lögréttumönn-
um, stynur hann upp játningu
sinni: Hann hafi haft og með-
höndlað óleyfilega fjölkynngi-
konst, reynt með sömu konst
um kotruvers forvitnast um
hvort ein kvenpersóna væri
hrein mey eður ei. Fyrir þessar
sakir og fjölkynngiskonstar
meðferð kveður hann sig hafa
forskuldað tímanlegt straff eftir
guðs réttferðugum dómi.
Valdsmönnum í tjaldinu létti
mjög við þessa játningu Ara
Pálssonar. Dómsmenn alþingis
höfðu þegar fyrir nokkrum dög-
um dæmt svo „í herrans trausti
og að heilags anda náð tilkallaðri
að yfirveguðu guðs heilaga orði
sem og konunglegu lögmáli, er
fjallar um galdra og fordæðu-
gjörninga að opt nefndur Ari
Pálsson straffist á lífinu sem
svarinn og sannprófaður galdra-
maður.“ En allt til þessa hafði Ari
vottað sakleysi sitt. Nú gátu þeir
þvegið hendur sínar. Séra Hann-
es lýtur niður að hinum seka
manni, fer með aflausnarorðin
yfir honum og spyr: „Trúir þú
sannarlega þetta vera þína sanna
og rétta trúfesti?" Ari svarar lágt:
„Já!“
Þá rétti prestur úr sér og sagði:
„Nú máttu vera fullviss upp á
allra þinna synda fyrirgefning
og að þær eru þér fyrirlátnar fyr-