Tíminn - 15.06.1991, Blaðsíða 5

Laugardagur 15. júní 1991
Tíminn 5
Norðmenn taldir beita brögðum til að eigna sér Leif heppna:
Leifur Eiríksson hefði
borið íslenskt vegabréf
Ellefu nafnkunnir íslendingar hafa tekið sig sam-
an og skrífað undir mótmælaskjai þar sem mót-
mælt er því uppátæki Norðmanna að tengja nafn
Leifs Eiríkssonar við Noreg.
Því er haldið fram að Norðmenn ætli sér að eign-
ast Leif og að íslensk stjórnvöld taki þátt í þeim
leik með því að standa á bak við siglingar víkinga-
skipa til Vesturheims.
í skjalinu er því mótmælt að íslensk
stjórnvöld aðstoði Norðmenn við
ætlunarverk sitt og taki þátt í þessu
með þeim. í skjalinu eru íslensk
stjórnvöld hvött til þess að hætta
öllum framlögum og allri aðstoð,
sem auðveldað gæti Norðmönnum
þá ætlun sína að fá Leifi norskt „rík-
isfang".
í mótmælaskjalinu segir: „Vegna
þess skringilega og óprúttna tiltæk-
is manna í Noregi að leggja upp í
siglingu yfir Atlantshaf til Washing-
tonborgar í Bandaríkjum Norður-
Ameríku, í því skyni að tengja nafn
Leifs Eiríkssonar við Noreg viljum
við sem ritum nöfn okkar hér undir
mótmæla þessu uppátæki Norð-
Framkvæmd fjárlaga fyrsta ársþriðjung 1991. Rekstur A-hluta ríkissjóðs:
Halli undir áætlun
Rekstrarhalli A-hluta ríkissjóðs
nam í Iok april 5.5 milljörðum
króna. Það er 700 milljónum króna
minni halli en áætlað var í fjárlög-
um. Tekjur námu 29.8 milljörðum,
1.1 milljarði meira en ráðgert var.
Gjöld námu 35.4 milljörðum, 400
milljónum meira en ráðgert var.
Þetta kemur fram í skýrslu Ríkis-
endurskoðunar um framkvæmd
fjárlaga fyrsta ársþriðjung 1991.
Aðrar niðurstöður eru að greiðslur
ríkisstofnana umfram áætlanir
námu 2.4 milljörðum. Ónýttar fjár-
veitingar stofnana námu 2 milljörð-
um. Á fyrsta ársþriðjungi hefur um
þriðjungur af heimiluðum fjárveit-
ingum á árinu 1991 verið nýttur.
Það er svipað og 1990.
Útgreiðslur umfram innborganir á
lána- og viðskiptareikningum ríkis-
sjóðs námu 3.7 milljörðum, 900
milljónum meira en ráðgert var.
Mestu munar að upphæð innleystra
ríkisvíxla er tæplega 1.7 milljörðum
hærri en áætlað var. Lántökur urðu
375 milljónum meiri og afborganir
innlendra lána rúmlega 400 milljón-
um meiri en áformað var.
Greiðsluafkoma A-hluta ríkissjóðs
á fyrsta ársþriðjungi 1991 var nei-
kvæð um 9.2 milljarða. Rekstrar-
halli er 5.5 milljarðar, 3.7 milljarðar
útgreiðslur umfram innborganir á
lána- og viðskiptareikningum. Fjár-
þörf var að mestu mætt með yfir-
drætti hjá Seðlabanka. Heildar-
skuldir A-hluta við hann námu í lok
apríl 10.3 milljörðum, höfðu hækk-
að um 8.9 milljarða frá árslokum
1990.
Við samanburð á afkomu A-hluta
ríkissjóðs fyrstu fjóra mánuði ársins
1991 við sama tímabil í fyrra kemur
í ljós, að rekstrarhalli A- hluta ríkis-
sjóðs á föstu verðlagi hefur aukist að
raungildi um 2.5 milljarða. Gjöld
hafa hækkað um 3.4 milljarða, tekj-
ur um 900 milljónir. Meiri útgjöld
ríkisins má m.a. rekja til fasteigna-
kaupa.
Greiðsluafkoma A-hluta ríkissjóðs
á fyrsta ársþriðjungi 1991 er 6.3
milljörðum lakari en hún var á sama
tíma í fyrra. Rekstrarhallinn er 2.7
milljörðum meiri og greiðslur af
lánareikningum 3.6 milljörðum
meiri.
Guðmundur Bjarnason er talsmað-
ur Framsóknarflokksins í ríkisfjár-
málum: „Mér sýnist að útkoman sé
ekki svo slæm. Rekstrarhallinn er
minni en áætlanir gerðu ráð fyrir,
sem segir okkur að staðan er í jafn-
vægi. Það er alltaf einhver munur
frá einu tímabili til annars og áætl-
anir standast aldrei alveg. Þegar í tíð
fyrri ríkisstjórnar var vitað að
greiðsluhallinn yrði sennilega eitt-
hvað meiri en fjárlög gerðu ráð fyrir.
Við tókum ákvarðanir um nýjar
skuldbindingar samkvæmt heimild-
um sem skyldi aflað á fjáraukalög-
um. Skýrslan staðfestir það.
Hins vegar er Ijóst að greiðsluaf-
koman er slæm vegna þess að út-
borganir umfram innborganir á
lána- og viðskiptareikningum eru
miklar. Fyrri ríkisstjórn reyndi af al-
efli að halda og knýja niður vexti.
Við vildum ekki að ríkissjóður tæki
þátt í vaxtakapphlaupi peningastofn-
ana. Sjálfsagt hefði þurft að hækka
vextina lítillega síðar á árinu til að
ná jafnvægi. En þessi gífurlega
vaxtasprenging, sem ríkisstjórnin
hefur gert með því að hækka vexti á
ríkisvíxlum tvisvar, og þannig sett
vaxtaskriðuna í gang, bætir vita-
skuld ekki neitt. Menn standa eftir
með sama hlutfall, en miklu hærri
vexti.
Þessi slæma greiðsluafkoma, sem
segir frá í skýrslunni, miðast við að
ekki sé gripið til neinna aðgerða.
Hverjum dettur í hug að á heilu ári
þurfi ríkisstjórn ekki að laga sig að
breyttum aðstæðum? Það þarf hún
alltaf að gera. Við vildum halda
skatthlutfalli sem næst því sem
ákveðið var við fjárlagagerðina, um
27.5% af landsframleiðslu. Mér þyk-
ir ekki líklegt að það verði gert,
stjórnarflokkarnir hafa margsinnis
sagt að lækka þurfi skatta. Síðustu
daga höfum séð hvernig það skal
framkvæmt, með því að láta einstak-
linginn greiða fyrir þjónustuna. Það
er auðvitað ekkert annað en dulbúin
skattahækkun, aðferð sem ég t.d.
neitaði að nota meðan ég var í heil-
brigðisráðuneytinu.
Ég reyndi að lækka útgjöld í raun
með breytingum á kerfinu. Við vor-
um með hugmyndir um að lækka
lyQaútgjöld um 500 milljónir og að
lagfæra tryggingalöggjöfina. Þær
hugmyndir strönduðu á Alþýðu-
flokknum, sem nú vill að einstak-
lingurinn greiði í stórum stfi fyrir
þjónustuna.
Þá vekur athygli að iðnaðarráðu-
neytið, sem ekki er nú stórt, fer 257
milljónir fram úr áætlunum. Á sama
tíma fer heilbrigðisráðuneytið, sem
fer með 40% af fjárlögunum, 235
milljónir umfram.
Stór hluti af umframgreiðslum eru
fasteignakaup ríkisins, sem lágu í
loftinu og allir vissu af. Búvöru-
samningurinn eykur skuldbinding-
ar ríkisins á þessu ári vegna upp-
kaupa á fullvirðisrétti. En til lengri
tíma litið minnka útgjöld ríkisins til
landbúnaðar mikið.
Skýrslan segir mér það sem við
vissum. Það var umframeyðsla í rík-
isgeiranum á þessum fyrstu mánuð-
um. M.a. vegna ákvarðana sem tekn-
ar voru í þinginu við afgreiðslu fjár-
laga, lánsfjárlaga og fjáraukalaga.
Hún segir mér líka að úlfaþytur nú-
verandi ríkisstjórnar um slæma
stöðu ríkissjóðs, er innantómur.
-aá.
manna. Einnig mótmælum við því
bragði þeirra að tengja nafn Leifs við
fyrirbærin víkinga og víkingaskip.
Leifur Eiríksson var íslendingur og
hefði borið íslenskt vegabréf ef slík
skilríki heföu tíðkast á hans dögum.
Leifur var íslenskur maður í Ianda-
leit, en ekki sjóræningi. Víkinga-
heitið er skandinavískur merkimiði
og aldrei ætlaður íslendingum. Það
var og er sitt hvað að vera Islending-
ur eða vera Skandinavi.
Við eigum ekki nógu sterk orð til
að lýsa vanþóknun okkar á þessari
auglýsingabrellu Norðmanna sem
er við höfð í því skyni að breiða yfir
þann sannleika að Leifur var maður
íslenskur og er á skjölum banda-
rísku ríkisskjalahirslunnar nefndur
„Son of Iceland".
Við áteljum þau stjórnvöld íslensk
að gerast liðsmenn í þessum skrípa-
leik Norðmanna og veita til þess
milljónum af almannafé.
Við skorum á íslenska embættis-
menn að sýna nú afstöðu til þessa
máls og bæta ekki við neinar þær at-
hafnir sem eru til framdráttar þeirri
draumsýn Norðmanna að fá Leifi Ei-
ríkssyni norskt vegabréf."
Undir mótmælaskjalið skrifa Emil
Als læknir, Þorsteinn E. Jónsson
flugstjóri, Örlygur Sigurðsson list-
málari, Sigurður A Magnússon rit-
höfundur, Þórarinn Guðnason
læknir og rithöfundur, Stefán Hörð-
ur Grímsson skáld, Þorsteinn Hall-
dórsson framkvæmdastjóri, Stein-
grímur St. Th. Sigurðsson listmál-
ari, Sigþór Pálsson stýrimaður,
Hólmfríður Maríusdóttir húsfreyja
og Ingimar Erlendur Sigurðsson
skáld.
Áætlað er að undirskriftasöfnun
standi áfram og að fleiri einstakling-
ar, sem ekki vilja að Leifur heppni
verði kynntur sem Norðmaður, sjái
sér fært að skrifa undir mótmæla-
skjalið.
—UÝJ
Með góðum vélum
gengur heyskapurinn
betur
DEUTZ FAHR Fjölfœtlan
■ Mest seida snúningsvélin á fslandi.
■ Faest dragtengd eöa lyftutengd
meö snúningsbeisli.
■ Flothjólbaröar og öryggisgrindur
eru á öllum DEUTZ fahr Fjölfætlum.
■ deutz fahr Fjöifætian er meö
Skekkingarbúnaöi þannig aö hún
dreifir vel frá giröingum og
skuröarbörmum.
■ vökvabúnaöur á færslu f vlnnslu-
og flutningsstööu er fáanlegur á
lyftutengdu vélarnar. Sérstaklega
hentugt þegar oft þarf aö fara á
milli flekkja.
■DEUTZ fahr Fjölfætlan er fáanleg í
vinnsluþreiddum 4,40m, 5,20m,
6,40m og 7,60m.
DEUTZ FAHR sláttuþyrlur
■ Níðsterkar og endingargóöar.
■ Hafa reynst íslenskum bændum
einstaklega vel.
■ Eru meö öllum festingum og
búnaöi sem þarf tii tengingar
knosara viö þegar þörf er á.
■ Eru fáanlegar meö vökvabúnaöi á
færslu í og úr flutnings- og
vinnslustööu.
■ vinnsiubreiddir: i,65m, i,85m og
2,1 Om.
■ Fáanlegar frambyggöar, Vinnslu-
breiddir 2,iom, 2,45m og 2,65m.
DEUTZ FAHR sjörnumúgavélar
■ Raka heyinu f lausa og hentuga
múga.
■ Fara vei meö landiö.
■ Sterkbyggöar og raka vei f siéttu
sem ósiéttu landi.
■ Lyftutengdar og meö snúnings-
beisli sem fylgir vel eftir f beygjum.
■ Auöveldar í flutningi (og geymslu).
Stjörnuarma má taka af og setja á
meö örfáum handtökum.
■ Vinnslubreiddir: 2,90m, 3,30m,
3,70m, 4,20m og 6,0m.
ARMÚLA 11 - 1SB REYKJAVlK - S(MI B1-BB15QO - FAX 91-BB0345