Tíminn - 28.08.1991, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 28. ágúst 1991
Tíminn 3
Margir skotveiðimenn þurfa að losa sig við pumpur sfnar ef ísland gerist
aðili að EES og taka upp skotveiðar með ein- eða tvíhleypum:
Engar fjölskotabyssur á
evrópska efnahagssvæóinu
Ef ísland verður aðili að evrópska efnahagssvæðinu, má búast við
því að margir skotveiðimenn þurfi að kveðja hálfsjáifvirkar byssur
sínar eða pumpur og taka upp skotveiðar með ein- eða tvflileypum.
í EB löndunum eru í gildi reglur sem banna notkun á marghleyp-
um og sömu reglur eru hafðar til hliðsjónar í samningsdrögum um
Aðalsteinn Pétursson hjá Veiðivon í Reykjavík sést hér handleika hálfsjálfvirka haglabyssu, en slíkar
byssur eru ekki í náðinni á evrópsku efnahagssvæði. Tfmamynd: Ámi Bjama
EES.
Sverrir Scheving Thorsteinsson, for-
maður Fræðsludeildar Skotveiðifé-
lags íslands, sagði í samtali við Tím-
ann að þessar reglur innan EB væru
staðreynd og þær myndu hellast yfir
okkur ef við yrðum aðilar að EES.
„Það hefur eiginlega þegar hellst yfir
okkur, því við erum bundnir af ýms-
um samningum sem við höfum gert í
sambandi við fuglafriðunarlög. Þar er
mjög strangt tekið á því að menn séu
ekki með meira en tvö skot í byssum
hjá sér.“
Aðspurður sagði Sverrir að það væru
mjög margir sem ættu pumpur og
hálfsjálfvirkar byssur hér á landi og
hefðu sitt skotleyfi út á þær. „Þetta er
flutt inn í stórum stfl og það yrði mik-
ið bakslag ef það ætti að ganga hart
eftir því að strika yfir pumpumar og
marghleypumar."
Sverrir sagði að Bretar væru manna
hrifnastir af því að banna allt nema
tvíhleypur, en þeir sjálfir færu ein-
faldlega í kringum þessar reglur með
því að vera með tvær tvíhleypur.
Hann sagði að erfitt væri að sjá mik-
inn mun á því þegar breski háaðallinn
sama
Aðildarfélög Bandalags starfs-
manna ríkis og bæja em þessa dag-
ana að leggja síðustu hönd á kröfu-
gerðir sínar vegna komandi kjara-
samninga. Starfsmannafélag ríkis-
stofnana hefur þegar gengið frá
sinni kröfugerð og er meginkrafan
sú að kaupmáttur verði sá sami og
hann var 1987, þ.e. að kaupmáttur
launa hækki um 15% á samnings-
tímanum. Samningar BSRB em
lausir nú um mánaðamótin, en
þrátt fyrir það hefur ríkið ekki enn
fundað með fulltrúum félagsins.
Fjármálaráðherra hefur aftur á móti
verið duglegur við að koma fram
með hugmyndir á sfðum Morgun-
blaðsins sem fallið hafa illa í kramið
hjá launþegum. Fyrir nokkm lýsti
hann því yfir að til greina kæmi að
fækka ríkisstarfsmönnum og í
Morgunblaðinu á sunnudaginn
sagði hann að þeir legðu upp með
það í samningagerðina að verkalýðs-
hreyfingin og opinberir starfsmenn
hefðu þann skilning að engar hækk-
anir verði á heildarlaunum. Sam-
skipti og yfirlýsingar af þessum toga
virðast aðeins tíðkast hjá ríkinu, því
fulltrúar Vinnuveitendasambands-
ins og Verkamannasambandsins
sátu á fyrsta fundi sínum vegna
komandi kjarasamninga í gær.
Árni St. Jónsson, framkvæmda-
stjóri Starfsmannafélags ríkisstofh-
ana, sagði í samtali við Tímann að
kröfugerð SFR væri ekki komin í
endanlegt form, eftir ætti að gera á
henni breytingar sem trúnaðar-
mannaráðsfundur hefði gert sl.
færi á veiðar með tvær tvíhleypur
eins og hann hefur gert í árhundmð,
og þegar menn væm að veiða með
fjögurra skota pumpum eða marg-
hleypum. í Bretlandi væri hver með
tvær tvíhleypur og einn til tvo aðstoð-
armenn sem afhentu mönnum á
augabragði aðra tvíhleypu þegar búið
væri að hleypa af þeirri fyrri. Þar með
næðu þeir að skjóta jafnmörgum
skotiftn á nánast sama tíma og þeir
sem væm með pumpur.
Sverrir sagði að honum þætti það
svolítið skondið að Bretar, sem mest
berðust fyrir þessu banni, framleiddu
tvíhleypumar þannig að þær em seld-
ar saman í pömm.
Sverrir sagði að í ljósi þessara stað-
reynda í sambandi við tvöföldu tví-
hleypumar, þá mætti setja spuming-
armerki við þessar reglur og hvort
þær væm í raun réttlátar.
Sverrir sagði að það sem vekti fyrir
mönnum með þessum reglum væri
að gefa fuglinum tækifæri. Siðfræði-
lega væri þetta sett þannig fram að þú
næðir með tvíhleypu að skjóta einu
skoti á ákveðinn fugl, og ef hann ekki
mánudag. Ámi sagði aðspurður að
þeir væm með fjórar meginkröfur
plús sérkröfur. „Við setjum fram þá
kröfu að kaupmáttur almennra
launa verði ekki lægri en árið 1987.
Þá emm við að tala um hækkun um
15%, því ef við tökum kaupmáttinn
‘87 og bemm hann saman við það
sem hann er í dag, þá vantar okkur
15% til þess að ná honum. Við setj-
um fram þá kröfu að byrjunarlaun
hækki verulega, þ.e. að þau verði
ekki undir 70 þúsund krónum. Við
setjum fram þá kröfu að kaupmátt-
artryggingin verði ekki verri en ver-
ið hefur í undangengnum samning-
um. Við teljum að það hafi gengið
alveg þokkalega og ef það gengur
eftir í næstu samningum, þá emm
við sátt við það. Svo er ein megin-
krafa líka að skattleysismörk verði
ekki undir lægstu launum, eða um
70 þúsund,“ sagði Ámi.
Hann sagði að ýmsir núverandi
ráðherrar hefðu verið með það á
sinni stefnuskrá að skattleysismörk
yrðu í kringum þetta, og því ætti að
vera auðvelt fyrir ríkið að fallast á
þessa kröfu.
Aðspurður sagði Ámi að þeirra
hugmyndir fæm ekki saman við
hugmyndir fjármálaráðherra, eins
og þær hefðu birst mönnum í fjöl-
miðlum að undanförnu. „Við leggj-
um höfuðáherslu á og teljum okkur
eiga inni kaupmáttaraukningu við
næstu samninga. Þjóðarsáttarsamn-
ingamir vom gerðir með það í huga
að koma á stöðugleika og sá stöðug-
leiki komst á. Meira að segja varð
dytti alveg í hvelli þá hefðu menn
tækifæri til að skjóta hinu skotinu.
„Þetta er gmnnhugmyndin og hún er
mjög í anda góðrar siðfræði. Ég fer
viðskiptakjarabati mun betri en gert
var ráð fyrir í þeim samningum.
Ætlunin var alltaf að kaupmáttar-
aukningin kæmi í kjölfar þessara
samninga. Að okkar mati má skýra
þetta svartnætti sem nú er verið að
draga upp með því að samningar em
í nánd,“ sagði Árni St. Jónsson.
Ögmundur Jónasson, formaður
BSRB, sagði að aðildarfélögin væru
enn að vinna að sínum kröfugerðum
og eftir ætti að koma í ljós hvort þau
muni samræma sínar kröfur. Hann
sagðist gera ráð fyrir að áherslur
yrðu ólíkar milli félaga. „Þau vilja
ræða sín mál og kunna að slá takt-
inn að einhverju leyti í ólíkum tón-
tegundum, en þó er Ijóst að tónninn
verður alls staðar sá sami að því leyt-
inu til að menn vilja aukin kaup-
mátt kauptaxtans. Menn vilja einnig
standa vörð um velferðarkerfið og
hafa áhyggjur af hugsanlegum ráð-
stöfunum gagnvart því. Það hefur
verið öllum mönnum hugleikið á
þeim fundum og ráðstefnum sem
við höfum haldið og komið fram
víðar. Velferðarkerfi er ekki bara
eitthvert orð eða hugtak. Velferðar-
kerfi er raunveruleiki fyrir margt
fólk. Þegar verið er að tala um not-
endaskatta, sem þýða auknar álögur
á sjúklinga og skólaböm og fleiri, þá
eru menn ekki bara að vega að rót-
um velferðarkerfisins heldur emm
við líka að tala um raunvemlega
kaupmáttarrýrnun hjá þeim ein-
staklingum og fjölskyldum sem í
hlut eiga og koma til með að bera
þessar álögur. Það er ljóst að áður en
ekkert ofan af því og ég rek sjálfur
áróður fyrir tvíhleypum, og vitna þar
í góðan vin minn og frumherja í þess-
um málum, Egil Jónasson Stardal,“
gengið er frá samningum þá vilja
menn fá að vita hvað það er sem
menn ætla að gera í þessum efn-
um,“ sagði Ögmundur.
Aðspurður sagði hann að yfirlýs-
ingar fjármálaráðherra, m.a. í Morg-
unblaðinu sl. sunnudag, bæm ekki
vott um nægjanlegt raunsæi. „Ég
hef nú orðað það svo að ég vonist til
að ríkisstjórnin fari að sjá til sólar
eins og hinn hluti þjóðarinnar gerir.
Staðreyndin er sú að það er hér upp-
gangur á öllum sviðum, nema þá
hjá þeim fyrirtækjum sem skulda
peninga og við höfum gagnrýnt að
það skuli ekki tekið á fjármagnskerf-
inu. Ég lít svo á að það sé komið að
því að efna þau fyrirheit sem gefin
vom í tengslum við síðustu samn-
inga, um að hér verði samið um
aukinn kaupmátt kauptaxtans, auk
þess sem menn láti velferðarkerfið
vera, að öðru leyti en því sem er til
þess fallið að bæta það,“ sagði ög-
mundur.
ögmundur sagði að það hefði verið
hyggilegt af hálfu ríkisstjómarinnar
að reyna að ganga frá samningum
áður en ferið væri í það að ganga frá
fjárlögum. „Þarna vantar veigamik-
inn þátt inn í sem er launaþáttur-
inn. Menn verða að vita út frá hvaða
kaupmáttarstigi á að ganga,“ sagði
Ögmundur. Hann sagði að það hefði
oft verið hafður sá háttur á að taka
ekki tillit til komandi kjarasamn-
inga við gerð fjárlaga. „En mér
finnst það bera vott um óskynsam-
leg vinnubrögð,“ sagði Ögmundur
Jónasson. —SE
sagði Sverrir Scheving Thorsteins-
son.
—SE
Aðalfundur Stéttar-
sambands bænda
verður um helgina.
Hákon Sigurgrímsson
segir:
Krafan um
hagræðingu
til umræðu
,JÉg reikna með að það verðl í
fyrsta lagi breytt rekstrarumhverfi
sem blasir við eftír gerð nýs bú-
vörusamnings. Rfltíð mun frá 1.
september 1992 hætta að greiða
útflutningsbætur og ber ekki
lengur ábyrgð á fullu verði á fyrir-
fram ákveðnu magnl framleiðsl-
uirnar. Eftir þann tíma bera bænd-
ur sjálfir álryrgð á sBIu varanna
bæði mnanlands og utan,“ segir
Hákon Sigurgrímsson, fram-
kvæmdastjóri Stéttarsambands
bænda, um væntanleg umraeðu-
efnl á aðalfundi þess árið 1991
sem haldinn verður á Hvanneyri
dagana 31. ágúst til 2. september.
öðru lagi er það auldn pressa á
hagraeðingu og lægra verð á bú-
vöru sem menn þurfa að vera við-
búnir að mæta. í því sambamfi
hjýtur þáttur afurðastöðvanna og
úrvinnslunnar mjög að koma tfl
skoðunar. Það veröur rætt um
eignarhald og stjómun afurða-
stöðvanna. Margir telja að hún
þurfi mikiu meira aft verða í hönd-
um bænda ajálfra eftírieiðis.
Ég geri ráð fyrir að umhverfis-
mál og landnýting veröi ofariega á
biaði. Og svo auðritað atvinnumál
tii sveita. Þaðermjög knýjandi að
skapa þar ný atvinnutækífæri, ut-
an iandbúnaðarins, nú þegar
sauðfjárræktin dregst saman.“
Samningar BSRB eru lausir nú um mánaðamótin og eru félögin að leggja síðustu hönd á kröfugerð:
SFR krefst þess að fá
kaupmátt og 1987