Tíminn - 07.04.1992, Side 12

AUGLÝSINGASÍMAR: 680001 & 686300
HEIÐI
Bl LAPART ASALA
Varahlutir í árgerðir '74-'87
Ýmsar smáviðgerðir
Kaupi bíla til niðurrífs
HEHH • BÍLAPARTASALA
Flugumýrl 18D • Mosfellsbs
Sfmsr 668138 A 867387
AUÐVITAÐ
Suðurlandsbraut 12
ððruvísi bílasala
BÍLAR • HJÓL •
BÁTAR • VARA-
HLUTIR.
MYND HJÁ OKKUR • BÍLL HJÁ ÞÉR
SÍMI 6T9225
varahlutir
Hamarsböfða I - s. 67-4)744
HOGG-
DEYFAR
Verslið hjá fagmönnum
3
m
Iíminn
ÞRIDJUÐAGUR 7. APRfL 1992
Danskurinn haft barnavinnu heimsmetið af íslendingum?
Um 72% gmnnskólanema í 8.
-10. bekk vinna með námi
Hafí íslenskt heimsmet í vinnu unglinga meðfram skóla ein-
hvern tíma átt við rök að styðjast, eins og margir virðast trúa,
verður ekki betur séð en að annarra þjóða unglingar hafí skot-
ist fram úr. Vinna grunnskólanemenda var höfuðmálefni — og
áhyggjuefni — málgagns dönsku verkalýðssamtakanna, LO-
blaðsins sem kom út 19. mars. Þar er m.a. greint frá könnun
sem samtökin gengust fyrir í 8.-10. bekk grunnskóla í Kaup-
mannahöfn.
Niðurstaðan varð m.a. sú að 72%
krakkanna vinna meðfram skóla og
hátt í helmingur, eða 43%, vinna 4
til 6 klukkustundir á dag. Afleiðing-
in er m.a. sú að nær helmingur 9.
og 10. bekkinga sækja aðeins þær
28 kennslustundir í viku sem þau
eru skyldug til og sleppa allt að 6
stundum á viku í valgreinum.
53% framhaldsskólanema
í vinnu hér
Kannanir á vinnu íslenskra
grunnskólanema eru takmarkað-
ar. Rannsóknarstofnun uppeldis-
og menntamála hefur hins vegar
nýlega gefið út skýrslu um könn-
un sem Guðríður Sigurðardóttir
og Þorlákur Karlsson gerðu í
tveim framhaldsskólum á höfuð-
borgarsvæðinu á launavinnu nem-
enda.
Niðurstaðan var sú að rúmlega
helmingur (53%) nemenda vinna
með námi. „Launuð vinna nem-
enda með námi er álíka algeng og
víða erlendis og tengsl hennar við
sálræna og félagslega þætti eru
svipuð," segja höfundar. Með at-
hugun á erlendum rannsóknum
komust þau að þeirri niðurstöðu
að launavinna framhaldsskóla-
nemenda með námi hafi aukist
mjög hratt á undanförnum árum
bæði hér á landi og annars staðar.
Og sömuleiðis að margar þjóðir
trúi því að í þeirra eigin landi vinni
skólakrakkar miklu meira en í
öðrum löndum.
í skýrslunni finnast hins vegar
engin dæmi um vinnu grunnskla-
nema nokkuð í líkingu við það
sem LO- blaðið greinir frá. En auk
fýrrnefndrar rannsóknar í Kaup-
mannahöfn kannaði blaðið sjálft
ástandið í 65 grunnskólum vítt og
breitt um landið. Þá kemur fram
að sósialdemókratar hafa lagt fýrir
þingiö tillögu um að koma á fót
sérstakri barnanefnd sem hafi það
að höfuðmarkmiði að rannsaka
hvaða afleiðingar mikil vinna
barna og unglinga hafí á skóla-
göngu þeirra og námsárangur.
Vinnan hefur forgang fyrir
valfögum
„Frístundavinna skólabama er
komin á það stig að skólafólk hefur
kveikt rauða viðvörunarljósið," seg-
ir blaðið. Upp í 2.000 Dkr. (20.000
kr.) mánaðarlaun fyrir frístunda-
vinnu séu langt frá óalgeng meðal
nemenda í elstu bekkjum grunn-
skólans, sem oft skili 50-60 stund-
um á viku samanlagt í vinnu og
skóla.
Sem áður segir eru nemendur í
elstu bekkjum grunnskólans skyld-
ugir að sækja 28 stunda kennslu á
viku, en ætlast er til að þeir uppfylli
allt að 34 stundir með valfögum eft-
ir eigin höfði. Margir sleppa hins
vegar valfögunum alveg, eða láta
eitt nægja og afsala sér þannig 4-6
kennslustundum á viku. Dæmi er
tekið af skóla í Esbjerg þar sem fjöldi
nemenda hefur aldrei tekið tíma í
þýsku, vegna þess að þýskukennslan
fer fram á sama tíma og dreifing
vikublaðanna á svæðinu.
í fíölda grunnskóla í Morsö á Norð-
ur-Jótlandi standa skólastofumar
hálftómar þegar skólabjallan hringir
í eftirmiðdaginn. Meira en helming-
ur nemendanna lætur valfögin eiga
sig og fer í vinnu eftir hádegið m.a. á
bensínstöðvum, grillsjoppum, verk-
stæðum og iðnfyrirtækjum.
Hugmynd um 500 Dkr. „námslaun"
Tómar skólastofur og takmörkuð
skólasókn vekja vemlegar áhyggjur
meðal skólayfirvalda. Skólanefrídar-
formaðurinn í Morsö kommúnu
hefúr t.d. viðrað tillögu um að bjóða
nemendum í elstu bekkjunum 500
Dkr. greiðslu á mánuði fyrir að taka
þátt í skólastarfinu. Skólastjórar
segja þetta hins vegar allt of litla
upphæð til að hún mundi halda
elstu nemendunum í skólanum, því
margir þeirra vinni fyrir 2.000 Dkr. á
mánuði. í skólum á þessu svæði er
ekki ótítt að allt að 80% elstu nem-
endanna vinni eftir skóla á daginn. í
sumum þeirra hefur nú verið gripið
til þess ráðs að lengja skylduna í 30-
31 kennslustundir á viku.
Biaðið ræddi m.a. við sex 15-17 ára
grunnskólanema í Öster Jölby skóla.
Jens er í tveim störfum: Þrjá daga á
bóndabæ og um helgar við gæslu
dýra í almenningsgarði.
Hans vinnur 30-35 stundir í viku
hjá timburmeistara og fullt starf í
sumarleyfinu.
Allan vinnur sem sendill hjá hús-
gagnaverkstæði.
Marie vinnur 18-20 tíma í sjoppu
hveija helgi. Sú sækir einnig alla
tíma í skólanum og skilar þannig
50- 55 stunda vinnuviku.
Nanna vinnur á þrem stöðum allt
að 16 stundir í viku; Hreingemingar
hjá tveim fjölskyldum og bama-
gæslu hjá þeirri þriðju.
Anna ber út vikublöðin einu sinni í
viku. Fjórðu hverja viku vinnur hún
alla helgina á hænsnabúi við að
pakka eggjum. Vegna vinnunnar
hefur hún sleppt ffönskunámi sem
hún samt hefúr áhuga á.
Blaðið segir það útbreiddan mis-
skilning að böm og unglingar vinni
nær eingöngu í þjónustugreinum.
Margir úr þessum hópi vinni við al-
mennan iðnað og hjá ýmsum smá-
fyrirtækjum og vinnan sé líka oft ut-
an algengasta dagvinnutíma.
10 miljjarðar Dkr. á ári
Að sögn LO-baðsins eru engar töl-
ur fyrirliggjandi um það hve margir
nemendur danskra grunnskóla
sækja aðeins þá tíma sem þeir eru
skyldugir til en sleppa öllum val-
greinum; vélritun, málmsmíði, ljós-
myndun, tungumál, tónlist og leik-
list svo dæmi sé tekið.
Ástandið veldur skólamönnum
samt verulegum og vaxandi áhyggj-
um. Við of mikla vinnu lendi nem-
endur í siæmum vítahring. Auk þess
að sleppa mörgum kennslugreinum
alveg komi vinnan niður á heima-
náminu og þar með einkunnum.
Einnig víki margs konar skapandi
frístundastarf.
Danskar rannsóknir hafa leitt f ljós
að böm og ungmenni á aldrinum 7
til 19 ára vinna sér inn 10 milljarða
danskra króna tekjur á ári, eða sem
svarar 100 milljörðum íslenskra
króna. Miðað við fjölda svarar þetta
til 630 milljóna tekna fyrir þennan
aldurshóp íslendinga. - HEI
Tötuvert tjón varö þegar eldur Eigendur Ijósmyndastofunnar
kom upp í húsi númer 6 við Ing- unnu aö því á meðan á slökkvi-
ólfsstræti á sunnudagskvöld. í starfí stóð, í samvinnu við lög-
húsinu, sem er timburtjús, er reglu og slökkvilið, að ná verð-
starfandi Ijósmyndastofa og versi- mætum út úr húsinu áður en það
un. Erfiðlega gekk að komast að yrði vatni og sóti að bráð. Á með-
upptökum eidsins, sem virtist fylgjandi mynd má sjá annan eig-
eiga upptök í kjallara og tók tals- anda ljósmyndavöruverslunarinn-
verðan tíma að ráða niðurlögum ar bjarga verðmætum.
hans. Rjúfa varð þak hÚSSÚIS. -PS/Tfmamynd Slgurgolr
Ný skoðanakönnun DV sýnir að þjóðin er óánægð með ríkisstjórnina:
Ihaldið er undir 30%
Fylgi Sjálfstæðisflokksins hefur
ekki mæist minna síðan flokkurinn
klofnaði árið 1987 ef marka má
nýja skoðanakönnun sem DV hefur
gert. Flokkurinn fær 29,5% í
könnunni, en fékk 38,6% í síðustu
kosningum. Eftir að Albert Guð-
mundsson gekk úr flokknum árið
1987 fékk flokkurinn 27,2% fylgi í
kosningum sem fram fóru þá um
vorið. Fylgi Framsóknarflokks og
Alþýðubandalags er svipað og í síð-
ustu könnun blaðsins. Fylgi Al-
þýðuflokks og Kvennalista eykst að-
eins miðað við síðustu könnun.
Niðurstöður könnunarinnar urðu
þessar (í %):
Alþýðufl.
Framsóknarfl.
Sjálfstæðisfl.
Alþýðubandal.
Kvennalisti
Þ-listinn
kosn. febr. nú
15.5 9,1 11,5
18,9 26,7 26,0
38.6 31,9 29,5
14,4 23,6 23,1
8,3 8,8 9,7
1,8 - 0,3
Eins og sjá má hefur óveruleg
breyting orðið á fylgi milli stjómar
og stjórnarandstöðu. Fylgið sem
Sjáifstæðisflokkurinn virðist hafa
tapað hefur farið yfir til Alþýðu-
flokksins. Á meðan að síðasta ríkis-
stjórn sat að völdum mæidist fylgi
Sjálfstæðisflokksins oft um og yfir
50%. Fylgið fór meira segja einu
sinni upp fyrir 60% í könnunum DV.
Hafa ber í huga að fylgi flokksins
hefur oftast nær mælst meira í
skoðanakönnunum en í kosningum.
Ef reiknuð er út skipting þingsæta
milli flokkanna miðað við úrslit
skoðanakönnunar DV myndi AI-
þýðuflokkurinn fá 7 (10), Fram-
sóknarflokkurinn 17 (13), Sjálfstæð-
isflokkurinn 19 (26), Alþýðubanda-
lagið 14 (9) og Kvennalistinn 6 (5).
Innan sviga er fjöldi þingmanna
flokkanna í dag.
Samanlagt fengju stjórnarflokk-
arnir 26 þingmenn í könnuninni, en
stjórnarandstaðan 37 þingmenn.
Um 35% þátttakenda í könnuninni
voru óákveðin eða svöruðu ekki.
DV spurði einnig þátttakendur í
könnuninni þeint að því hvort þeir
styddu ríkisstjórnina. Af þeim sem
tóku afstöðu lýstu 39,2% sig henni
fylgjandi, en 60,8% voru henni and-
víg. Aðeins 11,5% þátttakenda voru
óákveðin eða svöruðu ekki í þessum
hluta könnunarinnar. -EÓ

VinningstöUir 4. apríl 1992
{2 jX37) (15)
VINNINGAR FJÓLDI VINNINGSHAFA UPPHÆÐ A HVERN VINNINGSHAFA
1 1. 5al5 1 3.206.541
, 2. 4^5? 3 185.654
; 3. 4af5 113 8.502
! 4. 3al5 4.417 507
Heildarvinningsupphæð þessa viku: kr. 6.963.648
M <
— upplysingar simsvari 91 -681511 lukkulina991002