Tíminn - 08.04.1992, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Miðvikudagur 8. apríl 1992
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVIHNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Tlminn hf.
Framkvæmdastjóri: Hrólfur Ölvisson
Ritstjóri: Jón Kristjánsson ábm.
Aóstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guömundsson
Stefán Ásgrimsson
Auglýsingastjóri: Steingrimur Glslason
Skrifstofur: Lynghálsi 9, 110 Reykjavík Sími: 686300.
Auglýslngasími: 680001. Kvöldsfmar: Áskrift og dreifing 686300,
ritstjóm, fréttastjórar 686306, Iþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setnlng og umbrot: Tæknideild Tlmans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1200,-, verð I lausasölu kr. 110,-
Grunnverð auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Skoðanakönnun
DV
DV birti síðastliðinn mánudag skoðanakönnun um
fylgi stjórnmálaflokkanna og fylgi ríkisstjórnar-
innar. Samkvæmt könnuninni nýtur ríkisstjórnin
stuðnings mikils minnihluta landsmanna og fylgi
forustuflokks hennar, Sjálfstæðisflokksins, hefur
ekki mælst minna síðan árið 1987.
Skoðanakannanir eru vissulega ekki kosningar,
og auðvitað eru þær ekki stórisannleikur. Hins
vegar eru þær orðnar það þróaðar hérlendis, að
þær sýna hvernig landið liggur á hverjum tíma.
Slakt fylgi stjórnarflokkanna, einkum Sjálfstæð-
isflokksins, ætti að vera stjórnarliðum umhugs-
unarefni. Ljóst er að þjóðin hefur ekki traust á
þeim aðgerðum sem ríkisstjórnin hefur gripið til.
Þjóðin sér ekki fýrirheitna landið.
Staðan í stjórnmálum á íslandi er þannig nú, að
ríkisstjórnin hefur gert atlögu að velferðarkerfinu
í landinu. Atvinnuleysi hefur aukist, og ríkis-
stjórnin hefur ekki kynnt neinar aðgerðir eða úr-
ræði til þess að sporna við því. Kjarasamningar
eru í uppnámi, og hefur aðgerðaleysi ríkisstjórn-
arinnar og tregða til þess að koma að þeim málum
með trúverðugum hætti tafið samninga. Kenn-
ingar um að sparnaður og aðhald í ríkisfjármálum
og vaxtalækkanir í kjölfarið komi hjólum at-
vinnulífsins til að snúast, hafa ekki náð eyrum
þjóðarinnar.
Við þetta bætist uggur og óvissa í utanríkismál-
um, sem taka nú miklu meira rúm í þjóðfélags-
umræðunni en áður. Vandræðalegar yfirlýsingar
stjórnarliða um hver eigi að fara með forræði í
þessum málum, og frumhlaup og yfirlýsingagleði
um könnun um aðild að Evrópubandalaginu vekja
kvíða og óvissu.
Greinilegt er að forustuflokkur ríkisstjórnarinn-
ar, Sjálfstæðisflokkurinn, verður fremur fyrir
barðinu á þessari vantrú kjósenda en samstarfs-
flokkurinn, sem þó fær ekki útkomu úr þessari
skoðanakönnun sem hægt er að hrópa húrra fyrir.
Fólkið í landinu lítur einfaldlega svo á að Sjálf-
stæðisflokkurinn sem forustuflokkur ríkisstjórn-
arinnar beri ábyrgð á hennar gerðum. Sú forusta
þykir ekki trúverðug. Það er einnig ljóst að kjós-
endur eru ekkert hrifnir af því að vaðið sé blind-
andi áfram í einkavæðingu, en athyglisvert er að
sú umræða hefur verið ofarlega á baugi síðustu
vikurnar.
Það er ljóst að skoðanakannanir gefa hugmynd
um hug þjóðarinnar til þeirra mála, sem efst eru á
baugi á hverjum tíma og í umræðu manna á með-
al. Þau mál, sem hér hafa verið talin upp, hafa ver-
ið í sviðsljósinu. Velferðarkerfið, kjarasamning-
arnir, atvinnumálin, utanríkismálin og einkavæð-
ingin. Það er greinilegt að þjóðin hefur ekki mik-
ið álit á frammistöðu ríkisstjórnarinnar í þessum
málaflokkum.
Hvert er erindið?
Margir spá því að umhverfisráð-
stefnan sem halda á í Rio de Ja-
neiro í júnímánuði nk. verði ekki
annað en vel úti látið asnaspark
sem hvorki leiði til aukinnar nátt-
úruverndar né bæti umhverfið,
hvorki náttúrlegt umhverfi né
umhverfi alþjóðamála. Aðrir lifa í
þeirri trú að fundarhöld af svona
stærðargráðu geti komið ein-
hverju góðu til leiðar. Fulltrúar
verða um 10 þúsund, auk nokk-
urra tugþúsunda aðstoðarmanna
og umhverfisverndarsinna sem
freista munu þess að hafa áhrif á
gang mála. Hve margar nefndir
og talsmenn nefnda verða liggur
ekki fyrir en margir fá eitthvað að
starfa við þá margbrotnu
náttúruvernd.
Haldin var nokkurs konar
undirbúningsráðstefa í New
York og var hún á við með-
alallsherjarþing Sameinuðu þjóð-
anna. Þar var hver höndin upp á
móti annarri og ekkert brúklegt
samkomulag náðist um ráðstefnu-
haldið í Ríó.
Til sólarlands
Risaráðstefnan sem halda á í Ríó
er tilefni mikillar siðvæðingar á
íslandi. Ákveðið var að senda úr-
valshóp frá íslandi til að berjast
fyrir fiskvernd og á móti vernd
sjávarspendýra, eins og hvalir og
selir eru kallaðir upp á nýjan móð.
Pantaðar voru flugferðir og gist-
ing fýrir fjörutíu manns hjá tiltek-
inni ferðaskrifstofu. Þá skeiðaði
Ingólfur hinn söngvísi í Útsýn
fram í sviðsljósið og tilkynnti að
hann gæti boðið helmingi ódýrari
ferðir til Ríó en sá sem umhverfis-
ráðuneytið pantaði hjá.
Þegar ferðakostnaðurinn komst í
spilið fór þjóðin að leggja við
hlustirnar og nú var allt í einu
orðið bruðl og óráðsía að senda
stóran hóp til Ríó.
í stað þess að venda sínu kvæði í
kross og skipta við Ingólf skar um-
hverfisráðuneytið fjölda þátttak-
enda niður í ólukkutöluna 13 og
sagði ráðherra að aldrei hafi staðið
til að Brasilíufarar yrðu fleiri að
þessu sinni.
Það þóttu allaböllum harðir kost-
ir því að þeirra mati er ekkert að
marka umhverfisráðstefnu án
Hjörleifs. Hann lærði sína líffræði
og þar með umgengni við náttúr-
una í Þýska alþýðulýðveldinu sem
var orðið svo eitrað þegar það
lognaðist út af, að plöntur voru
hættar að þrífast í sósíalískri jörð
og það var lífsháski að draga djúpt
andann. Hjörleifur hefur því stað-
góða þekkingu á mengun og var
þingflokkur Alþýðubandalagsins
búinn að ákveða að hann skyldi
láta ljós sín skína á 10 þúsund
manna ráðstefnunni í Ríó.
Sárindi
Þegar siðvæðingin var komin á
það stig að umhverfisráðherra
skar þátttakendur niður við trog
lenti Hjörleifur í niðurskurðinum
og var gert að sitja heima. Því
mótmælti þingflokkurinn harð-
lega og telur Hjörleif hvergi betur
niðurkominn en á suðurhveli
jarðar.
Þessu var lætt inn í Morgunblað-
ið og varaformaður þingflokks
allaballa skammaði þingforseta
fyrir að setja þetta í Mogga og for-
seti bar af sér sakir og allir eru
voða sárir og utandagskrárum-
ræður fara fram um málið.
Þá þarf Kvennalistinn að láta
umhverfismálin til sín taka og
Eiður Guðnason umhverfisráð-
herra er krafinn svara um hvort
barnamorðin í borgum Brasilíu
séu nokkuð á hans vegum og hvað
hann ætli að gera í málinu.
Eiður ber af sér sakir en vefst
tunga um tönn þegar hann hlýtur
að viðurkenna að það séu næsta
lítil áhrif sem hann getur haft til
að stöðva þann óhugnað.
Svona tekur umræðan um um-
hverfisráðstefnuna á sig hinar
ólíklegustu myndir og er undir-
búningurinn á íslandi líklega að
komast á svipað stig og í New
York, þar sem enginn veit hverju
menn ætla að ná fram í Ríó.
Geld umræða
Hvort sem íslenskir þátttakend-
ur verða fleiri eða færri eða ferða-
lög og gisting kostar meira eða
minna er óhætt að fullyrða að
þátttaka í umhverfisráðstefnunni
í Rio de Janeiro verður engin
skemmtun.
Ráðstefnan er svo fjölmenn og
umræðuefnin svo yfirgripsmikil
að menn verða að hafa sig alla við
að verða ekki utanveltu í því sem
máli skiptir, sem af íslands hálfu
hlýtur að vera vemdun lífríkis
hafsins og varðveisla endumýtan-
legra auðlinda þess.
Steingeld umræðan innanlands
um þátttökuna í umhverfisráð-
stefnunni hefur öll snúist um far-
gjöld, hótelkostnað og hvort mak-
ar færu með fulltrúum og fleira í
þeim dúr.
Þá hefur verið mikið mál hvort
þingmaður Alþýðubandalagsins
fái far og hefur jafnvel verið talið
að hann hafi verið svikinn
um það þegar fulltrúum var
fækkað um jafnvel tvo
þriðju. Svo er heimtað að
ráðherrann sem fer fyrir ís-
lensku sendinefndinni beiti sér í
mannréttindabaráttu í ráðstefnu-
landinu.
í Brasilíu em unnin stórbrotnari
náttúruspjöll en í flestum löndum
öðrum. Misskipting auðs og
mannréttindabrot eru einnig
hrikalegri en fregnir berast af frá
öðrum stöðum.
Stjórnendur þessa lands em
gestgjafar fiölmennustu ráðstefnu
sem efnt hefur verið til og á að
stuðla að bættri umgengni við
náttúmna og bæta mannlífið eins
og umhverfið. Allt hljómar þetta
eins og öfugmæli, en hver veit
nema að einhvers árangurs sé að
vænta.
Á heimaslóð er tími til kominn
að farið verði að kynna þessa
miklu ráðstefnu og skýra frá því
hvaða erindi við eigum þangað, ef
einhver eru.
Karpið um kostnaðinn og hvort
þessi ferðaskrifstofan eða hin á að
kaupa farseðlana er kjánaleg. Eins
hitt ef einhverjir ætla sér í
skemmtiför til Ríó eða er ætlað að
þetta verði einhvers konar sólar-
landaför.
Ef umhverfisráðstefnan í Ríó er
þess virði að íslenskir fulltrúar
eigi þangað erindi er rétt að skýrt
sé frá því umbúðalaust. Ef það er
ekki hægt er best að hætta við allt
saman, en þeir sem langar ein-
hver ósköp til Ríó sér til skemmt-
unar geta keypt sér ferð þangað á
næstu kjötkveðjuhátíð að ári.
OÓ