Tíminn - 02.09.1992, Qupperneq 2

2 Tíminn
Miövikudagur 2. september 1992
Fíkniefnamál rædd utan dagskrár á Alþingi í gær að ósk Guðna Ágústssonar:
500 unglingar helteknir
eða á kafi í f íkniefnum
íslenskt réttarkerfi er vinsamiegt glæpamönnum vegna vægra refs-
inga og fjársveltis löggæslunnar að dómi Guðna Agústssonar al-
þingismanns, en hann fór fram á utandagskrárumræðu á Alþingi í
gær um fíkniefnamál.
í samtali við Tímann sagði Guðni
ástæðuna fyrir því að hann óskaði
eftir þessari umræðu vera atburði
undangenginna daga og vikna og sú
staðafjárskorts sem komið hafi fram
að væri hjá hinni almennu lögreglu
og fíkniefnalögreglunni.
Guðni spurði í ræðu sinni á þingi í
gær hvort fjárveitingar yrðu auknar
til fíkniefnadeildarinnar við yfir-
standandi fjárlagagerð. Þorsteinn
Pálsson dómsmálaráðherra sagði að
ekki væri unnt að upplýsa um ein-
staka liöi fjárlagagerðarinnar fyrr en
fjárlög yrðu lögð fram. Hins vegar
sagði hann að endurskipulagning
stæði yfir á vinnuaðferðum og
skipulagi lögreglunnar og minnti á
að þrátt fyrir allt væri fíikiefnalög-
reglan hér hlutfallslega álíka mann-
mörg og í nágrannalöndum okkar.
Fíkniefnavandinn er að dómi
Guðna Ágústsonar þingmanns orð-
inn slík plága að ekki verður lengur
við unað. Hann sagði Tímanum í
gær að vitað væri að þessi eiturefni
hafi þegar komið um 100 ungmenn-
um í gröf sína og talið sé að um 500
ungmenni á aldrinum 13-19 ára séu
heltekin eða á kafi í fíkniefnum.
Guðni segir það síðan sláandi að
samhliða þessari þróun hafi yfirvöld
á síðastliðnum 5 árum skorið lög-
regluna niður. Þannig hafi t.d. yfir-
vinna lögreglunnar á þessu tímabili
verið skorin niður um þriðjung, eða
um 85.000 klukkustundir. Hann
benti á að niðurskurðurinn milli ár-
anna 1991 og 1992 geri það að verk-
um að sumarráðnir lögreglumenn í
Reykjavík eru 25 í staðinn fyrir 57
vennjulega.
Guðni vildi skýringar á stefnu
stjórnvalda og sagði að ekki myndu
allar úrbætur kosta svo mikla pen-
inga. Nefndi í því sambandi að hann
vissi til þessa að fyrir stuttu hafi full-
trúar lögreglunnar komið fyrir fjár-
veitinganefnd og talið að með átta
stöður lögreglumanna sem færu í
götueftirlit myndi kosta um 22,5
milljónir. Þessir lögreglumenn hins
vegar gætu skilað miklum árangri
og hjálp í baráttunni gegn þessum
vágesti.
Varðandi þá skoðun Guðna að kerf-
ið sé allt of vinsamlegt afbrota-
mönnum sagði Guðni að slíku ætti
að vera hægt að breyta gagnvart
fíkniefnaafbrotamönnum án þess að
kosta til miklum fjármunum.
Nefndi Guðni í því sambandi nafn og
myndbirtingu á þeim mönnum sem
bera eiturlyf inn í landið og svo það
að hefta ferðafrelsi þess sem kemur
með fíkniefni til landsins í fimm ár
eftir að hann hefur verið staðinn að
verki. Þannig væri tryggt að hann
færi ekki beint út í slíka starfsemi á
ný.
Þá benti Guðni á að auk þessa af-
markaða sviðs fíkniefnavandans sem
lúti að löggæslu og eftirliti, þá verði
jafnframt að líta til verðandi fórnar-
lamba og þá fyrst og fremst ung-
linga sem af einhverjum ástæðum
og að einhverju leyti hafa lent utan-
veltu í skólakerfmu, Sagði hann
ljóst að slíkir unglingar væru lík-
legri fómarlömb eitursins og því ylli
stefna ríkisstjórnarinnar um stór-
felldan niðurskurð í skólakerfinu, til
viðbótar því sem orðið er, miklum
áhyggjum.
Landspítalinn getur ekki tekið við mörgum brunasjúklingum:
Erfitt að hjúkra
brunasjúklingum
Ámi Bjömsson, sérfræðingur í
lýtalækningum, segir að aivarleg
bmnatilfelli geti teppt starfsemi
gjörgæsludeildar þar sem með-
höndlun þannig sjúklinga fari fram
á handlækningadeild en ekki sér-
hæfðri bmnadeild eins og áður var.
í vikunni urðu tvö alvarleg bruna-
slys. Síðastliðið vor var lýtalækn-
ingadeildinrj^^ndsgítalanunHol^
að. Þar voru m.a. til meðferðar
bmnasjúklingar sem sérhæft starfs-
fólk áinnti. Hvernig gengur spítal-
anum að sinna þessum sjúklingum?
Nú er þessum sjúklingum hjúkrað
á handlækningadeild. „Með því að
meðhöndla þessa sjúklinga á hand-
lækningadeild emm við að færa
okkur aftur um tíu til tólf ár,“ segir
^rnM^ömssoi^jfirilæknii^^and-
Forystufólk norrænna umhverfissamtaka
þinguðu í Reykjavík:
Óttast um þverrandi
áhrif sín innan EES
spítlalanum. Hann bætir við að ekk-
ert megi út af bera með þessa sjúk-
linga. „Það sem gerist er að illa
bmnnir sjúklingar em lagðir inn á
gjörgæsludeild. Það þýðir það að
gjörgæslan lokast. Það verður að
fresta öðrum sjúklingum sem þurfa
á gjörgæslu að halda, t.d. hjarta-
sjúklingum," segir Árni.
„Þessu til viðbótar leggjast sjúk-
lingarnir inn á almenna skurðdeild
þar sem aðhlynning getur aldrei
orðið sú sama og hjá þjálfuðu fólki
inni á bmnadeild," segirÁrni. Hann
segir að hugmyndir séu uppi um að
aðstaða fyrir bmnasjúklinga verði
opnuð aftur eftir áramót í tengslum
við lýtalækningadeild en að það fari
eftir fjárlögum næsta árs.
-HÞ
Unnið við framkvæmdir í gær. Fyrsta verk gröfustjórans var að
hreinsa rúður og gera vélina klára á nýt til vinnu.
Timamynd Ámi Bjama
Enn hitnar í kolunum við Víghól:
Spellvirki unnin
á ámoksturstæki
í gær voru unnin spelMrki á gröfú
sem notuð er við að grafa grunn við
umdeilda kirkjubyggingu við svo-
nefhdan Vfghól í Kópavogi.
Þar em framkvæmdir rétt hafhar og
kannast talsmaður Víghólasamtak-
anna ekkert við þetta. Hann segir
marga íbúa íhuga að færa sig milli
sókna eða jafnvel ganga úr þjóðkirkj-
unni.
í gærmorgun þegar menn komu til
starfa við að grafa gmnn að kirkju-
byggingunni umdeildu var búið að
vinna spjöll á gröfu sem notuð er við
verkið. Smumingu hafði verið klínt á
ffamrúðu hennar og speglar vom
brotnir. Tálsmaður Víghólasamtak-
Nýlega er lokið í Reykjavík samnor-
rænni ráðstefnu forystufóiks nátt-
úruvemdarsamtaka á Norðurlönd-
um. Ráðstefnuna sátu fulltrúar
tæplega 600 þúsund manns í Fær-
eyjum, íslandi, Noregi, Svíþjóð,
Danmörku, Álandseyjum og Finn-
landi.
Fjallað var á fundinum m.a. um
notkun eiturefna í iðnaði og efna-
mengun í Norðurhöfum, árangur
Ríóráðstefnunnar, hættu á kjarn-
orkuslysum í Samveldisríkjunum,
súrt regn, fjölgun kjarnorkuvera í
Finnlandi og Eystrasaltsbrúna.
Fram kom að náttúruverndarsam-
tök á Norðurlöndunum innan EFTA
óttast að EES samningurinn muni
hafa í för með sér bæði minni kröfur
um mengunarvarnir en þegar gilda í
löndunum og að með slík mál verði
farið í skrifstofum embættismanna.
Því sé mjög hætt við að stórlega
dragi úr möguleikum almennings
til að hafa áhrif í umhverfismálum.
Af þessu tilefni var ritað bréf sem
sent var forsætis- og umhverfisráð-
herrum Norðurlandanna innan
EFTA. í því er vakin athygli á málinu
og þess krafist að umhverfissamtök-
in fái áheyrnarfulltrúa með málfrelsi
og tillögurétt til setu á fundum um-
hverfisnefndar EFTA
Samkomulag var gert um að hefja
sérstaka samvinnu norrænna um-
hverfissamtaka á norðvestursvæði
Norðurlanda um auðlindir hafsins
og mengunarmál. Með norðvestur-
svæðinu er átt við ísland, Færeyjar,
norðurhluta Noregs og Grænland.
Jafnframt er fyrirhugað að bjóða
Hjaltlandseyjum að taka þátt í þessu
samstarfi.
Þá vilja umhverfissamtökin gera
veiðimannaþjóðfélögum mögulegt
að lifa í sátt við umhverfi sitt og var
fjallað um ýmsar hugmyndir sem
gætu komið að gagni í því að stuðla
að því, einkum hvað varðar það að
gera áhugamönnum um umhverfis-
vernd í öðrum löndum það skiljan-
legt að veiðar á t.d. sjávarspendýrum
yrðu ekki settar undir einn hatt sem
hvalveiðar sem berjast þyrfti gegn
vegna þeirrar kenningar að hvalir
væru í útrýmingarhættu. —sá
Árni BöðvarS'
son látinn
Ámi Böðvarsson íslenskufræðingur
lést í gær, 68 ára að aldri. Hann var
fæddur að Giljum í Hvolhreppi
1924.
Ámi las utan skóla td stúdentsprófs
en hann varð stúdent frá M.R. 1945.
Hann var cand. mag. í íslenskum
fræðum frá Háskóla Islands 1950 og
hann lauk prófi í uppeldisfræðum ár-
ið 1953. Ami nam norska málsögu
og norskar málfýskur við Óslóarhá-
skóla og í Björgvin 1955-57 og
bamamálvísindi í Uppsölum 1980.
Árai kenndi um árabil í ýmsum
skólum ma. lengi í Menntaskólan-
um við Hamrahlíð. Hann var settur
dósent í abnennum málvísindum frá
1968.
FjÖlþætt rit liggja eftir Áma, rrua.
var hann aðalrHstjóri íslenskrar
orðabókar handa skólum og almenn-
ingi.
Ámi var kvæntur ÁgústuÁmadótt-
a.
Árnl Böðvarsson.
anna segir að þar á bæ beiti menn ekki
ólöglegum meðulum í baráttu sinni.
„Það sem á undan er gengið verður
þess valdandi að það tekst ekki að
koma á friði í söfhuðinum. Fólk hefur
talað um að færa sig milli sókna eða
jafnvel segja sig úr þjóðkirkjunni,"
segir Aðalsteinn Pétursson sem á sæti
í stjóm Víghólasamtakanna. Hann
kannast ekki við spellvirki sem vom
unnin á gröfunni í fyrradag.
„Það er neyðarbrauð að setja lög-
bann á þessar framkvæmdir. Það er
eitt af því sem verið er að vinna í.
Meinið er að við höfum verið allt of
lin. Þetta er búið að vera 17 til 18 ára
stríð.
„Við getum ekki séð að safnaðar-
nefnd hafi neina heimild frá söfnuð-
inum til að byrja þessar framkvæmd-
ir,“ segir Aðaísteinn. „Eina heimildin
sem þeir hafa er að sækja um kirkju-
lóðina og annað ekki,“ bætir Aðalgeir
við.
Hann telur framkvæmdimar því
vera ólöglegar og segir að lögfræðing-
ur samtakanna hafi sent safnaðar-
stjóminni bréf þar að lútandi. Aðal-
geir bendir á að það eina sem safnað-
arstjómin hafi fengið heimild til væri
að sækja um lóð. „Eina kostnaðar-
áætiun sem þeir hafa Iagt fram á safn-
aðaraðalfundi hljóðaði upp á 135
milljónir en nú er verið að tala um
200 til 250 milljónir króna þannig að
það er spuming hvað stjómin hefur
heimild til að gera," segir Aðalgeir.
Aðalgeir bætir við að verið sé að
reyna að fá stjómina til aö hætta
framkvæmdum fram að aðalfundi
sem á að vera í byrjun september og
þá verði látið á það reyna hvort meiri-
hluti hans samþykki kirkjubygging-
una. „Við getum ekki séð annað en að
það sé meirihluti fyrir því að byggja
ekki þessa kirkju," segir Aðalgeir.
Honum finnst þetta geta jafnast á við
það að einhver sækti um að byggja
hús niður á Amarhóli og hætti ekki
fyrr en það tækist. -HÞ