Tíminn - 12.11.1992, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Fimmtudagur 12. nóvember 1992
Harley Street:
Læknir gerir umskurð á konum
og brýtur gegn breskum lögum
Læknir, sem starfar við frægustu læknagötu Lundúna, Harley
Street, hefur viðurkennt að hafa framkvæmt ólöglegar skurðað-
gerðir í Bretlandi sem valda lemstrun á konum og ungum stúlk-
um. Hann fer fram á 400 sterlingspunda þóknun fyrir að gera
umskurð á konum, en sú aðgerð var bönnuð með lögum í Bret-
landi fyrir sjö árum.
Farouk Hayder Siddique tekur
400 punda gjald fyrir aö gera
skurðaögerö, sem bönnuö var
meö lögum í Bretlandi fyrir sjö
árum.
væri áreiðanlegt að honum yrði
aldrei hleypt inn á sjúkrahúsið
framar. Hún var viss um að hann
hefði aldrei gert slíka aðgerð á
sjúkrahúsinu áður.
í pappírum sjúkrahússins mátti
sjá að Siddique hafði pantað skurð-
stofuna til að „lagfæra ytri sköp“.
Hefði skurðaðgerð hafist, hefðu
Siddique og sjúklingurinn verið
staddir á skurðstofunni ásamt
svæfingalækni, aðstoðarmanni og
skurðstofuhjúkrunarkonu.
Skurðstofuhjúkrunarkonan, sem
ekki vildi láta nafns síns getið,
sagðist álíta að hún hefði komist
að því hvaða aðgerð væri um að
ræða og hefði rætt beint við lækn-
inn. Hún segist myndu hafa gert
sitt besta til að hindra aðgerðina.
Alice Walker, höfundur Purpura-
litarins m.a., hefur blásið I her-
lúöra gegn lemstrun á kynfærum
kvenna.
Farouk Hayder Siddique heldur
því fram að hann geti gert skurð-
aðgerðina á einkasjúkrastofnun-
um og nefnir þar m.a. til Portland-
sjúkrahúsið í London þar sem hver
sjúkradagur kostar 350 pund. Skil-
yrðið sé aðeins að hann gefi falsaða
lýsingu á aðgerðinni þegar hann
pantar tíma á skurðstofunni. Táls-
menn Portland- sjúkrahússins,
sem hefur m.a. þjónustað meðlimi
fjölskyldu Bretadrottningar, segja
lækninn aldrei hafa gert aðgerðir
eða reynt að gera þær í sínum
húsakynnum.
Gömul siðvenja í allt
að 30 löndum
Umskurður á kynfærum kvenna
er gömul siðvenja, sem beitt er við
margar milljónir kvenna og bama
í allt að 30 löndum þar sem menn-
ing krefst þess að konur séu um-
skornar eigi þær að vera giftingar-
hæfar. Álitið er að allt að 10.000
stúlkur í Bretlandi eigi það á
hættu að verða látnar gangast
undir slíka aðgerð, ýmist innan-
lands eða utan.
Blaðakona Sunday Times, sem
þóttist vera frá Nígeríu og vera að
framfylgja ósk mannsefnis síns
með því að láta umskera sig, kann-
aði málið. Henni var komið í sam-
band við Siddique, sem ítrekað
viðurkenndi að skurðaðgerðin
væri ólögleg.
Hætt var síðan við skurðaðgerð-
ina aðeins nokkrum mínútum áð-
ur en átti að svæfa Donu Kogbara á
sjúkrahúsi í norðurhluta London,
en það sjúkrahús sérhæfir sig í
lýtalækningum. Siddique lagði á
flótta þegar blaðamenn Sunday
Times ætluðu að sauma að hon-
þeim færi á milli. Aðspurður um
hvers vegna aðgerðin væri ólögleg,
svaraði hann: „Vegna þess að ef
þessi hluti líkamans er numinn
burt af konu, fær hún enga ánægju
af kynlífi framar.“
Hann sagði að þóknun hans fyrir
aðgerðina yrði 400 pund og svæf-
ingarlæknirinn myndi setja upp
um 75 punda gjald. Greiðslur til
Portland-sjúkrahússins, sem
Siddique stakk upp á að yrði notað,
væru þar fyrir utan.
Síðar ræddi Siddique við „heit-
manrí' stúlkunnar um aðgerðina.
Læknirinn tjáði Everest Edong,
blaðamanni í gervi nígerísks kaup-
sýslumanns og föður tveggja
dætra, að aðgerðin kynni að vera
lögleyfð í Afríku, en „hérlendis er
hún ólögleg".
Siddique sagði Ekong að Port-
land- sjúkrahúsið krefðist 350
punda greiðslu fyrir einnar nætur
um.
Scotland Yard og læknaráðið,
sem fylgist með því að meðlimir
Iæknastéttarinnar fari að lögum
og reglum, ætla að rannsaka þau
skjöl sem fyrir liggja eftir rann-
sókn blaðamannanna, sem taka
skýrt fram að ekkert bendi til þess
að viðkomandi sjúkrahús hafi haft
minnstu vitneskju um að til stæði
að gera þar ólöglega skurðaðgerð.
Kona frá Nígeríu
semur við lækninn
Blaðakonan Kogbara náði sam-
bandi við Siddique með því að hafa
símasamband við læknamiðstöð
með höfuðstöðvar í Harley Street
og spyrja hvort mögulegt væri að
umskurður fengist gerður á henni
þar.
Henni var gefið upp heimanúmer
Siddiques og þegar hún náði sam-
bandi við hann samþykkti hann að
gera aðgerðina. Henni var sagt að
koma á stofuna í Harley Street og
taka með sér 50 sterlingspund í
reiðufé til að greiða fyrir viðtalið.
í viðtalinu gaf Kogbara upp dul-
nefnið Joy Opara. Læknirinn sagði
henni að aðgerðin væri ólögleg í
Bretlandi, svo að best væri að hún
væri ekkert að tala um það sem
„Sjúklingnum“ Donu Kogbara var sagt að koma meö 50 sterlings-
pund til aö greiða fyrir viötaliö viö lækninn.
dvöl og kostnaðurinn við skurð-
stofuna yrði 180-200 pund.
Siddique, sem hefúr indverskt
læknaleyfi og hefur starfað við fjöl-
mörg sjúkrahús innan opinbera
breska spítalakerfisins, bætti því
við að hann hefði ekki í huga að
upplýsa sjúkrahúsyfirvöld um
hvaða aðgerð hann ætlaði að gera
á „unnustunni". „Ég segi þeim
eitthvað allt annað."
Greiðsla gegii kvittun
Tveim dögum síðar hringdi
Siddique í Kogbara og sagði að erf-
iðleikar væru komnir upp við að
notast við Portland-sjúkrahúsið,
þar sem einhver í starfsliðinu hefði
orðið of áhyggjufúllur um hvernig
mætti dylja aðgerðina fyrir öðrum
starfsmönnum. í staðinn stakk
hann upp á öðru sjúkrahúsi og
ákvað hvenær Kogbara skyldi
mæta og greiða honum 500 pund
fyrir þjónustu hans og svæfinga-
læknisins.
Kogbara hitti svo lækninn og
greiddi honum umsamda upphæð
í reiðufé gegn kvittun. Læknirinn
sagði konunni að hann hefði fram-
kvæmt aðgerðina ótal sinnum.
Þrem dögum síðar gengu blaða-
menn Sunday Times í veg fyrir
hann þegar hann kom til sjúkra-
hússins. Þegar þeir spurðu hvers
vegna hann hefði fallist á að gera
ólöglega skurðaðgerð, hvíslaði
hann: „Ég gerði það ekki“ og hrað-
aði sér síðan inn um hliðardyr.
Meðan hann var í felum á skurð-
stofunni fékk yfirhjúkrunarkonan
áfall þegar hún heyrði málavöxtu,
en hún hefur gegnt staríi sínu
undanfarin sex ár. Hún sagði alls
engan möguleika á að neinn á
sjúkrahúsinu hefði hugmynd um
hvað hann hefði haft í huga, og nú
AÐ UTAN
Kemur ótti við ásakanir
um kynþáttafordóma í
veg fyrir kærur?
Lögin um bann við umskurðarað-
gerð á konum frá 1985 í Bretlandi
gerði þessa siðvenju ólöglega, nema
þar sem um væri að ræða líkamleg
eða geðræn tilfelli þar sem konan
væri ófær um að aðlagast öðrum
siðvenjum. Sá, sem sekur væri
fundinn um að gera aðgerðina eða
aðstoða við hana, á fimm ára fang-
elsisdóm yfir höfði sér. Það hafa hins
vegar aldrei verið lagðar fram ákær-
ur vegna laganna og engum lækni í
Bretlandi hefur nokkru sinni verið
refsað fyrir að brjóta þau.
Efua Dorkenoo, sem veitir forstöðu
stofnun sem berst fyrir bættri heilsu
kvenna, segir að þeir aðilar, sem
vinna að félagslegri þjónustu og
bamavemd, séu ófúsir að ráðast
gegn þessum vanda af ótta við að
verða sakaðir um kynþáttafordóma.
Dorkenoo, sem sjálf er frá Ghana og
lærð hjúkrunarkona, segir að yfir-
völd, sem ekki tækju í taumana í
slíkum málum, væm sek um að vera
í vitorði um hræðilega misþyrm-
ingu á bömum. Hún fagnaði rann-
sókn Sunday Times, vegna þess að
hún hefði sannað að þessari sið-
venju væri framfylgt í Bretlandi.
Hún vill að Siddique verði ákærður
og sakfelldur. „Hann ætti að gjalda
sekt sína að fullu," segir hún.
Bandaríski rithöfundurinn Alice
Walker, sem skrifaði m.a. Purpura-
litinn, hefur kannað og beint athygl-
inni að lemstmn á kynfæmm
kvenna í nýrri skáldsögu. Hún hefur
skorið upp herör gegn slíkri mis-
þyrmingu á ungum stúlkum.
f Bretlandi er álitið að Iemstmn á
kynfæmm kvenna sé algengust
meðal Sómala, sem em einna fjöl-
mennastir flóttamanna þar í landi,
og innflytjenda frá Súdan, Egypta-
landi, Nígeríu, Sierra Leone og
þjóðfélagshópum frá öðmm Afríku-
og Miðausturlöndum.
Þrjú stig þessarar lemstmnar em
þekkt. Á því alvarlegasta er konan
„innsigluð" að undanskildu smá-
gati, sem á að hleypa í gegn þvagi og
tíðablóði, en hindrar í raun að vem-
legu leyti hvort tveggja.
Aðgerðin er oft framkvæmd á telp-
um undir átta ára aldri og meðal
fylgikvilla má nefna viðvarandi sýk-
ingar, sem síðan leiða til ófrjósemi,
blæðingaóreglu vegna þess að dautt
blóð safnast saman, og sálrænna
tmflana.
Talsmaður Portland-sjúkrahússins
lýsir vanþóknun stofnunarinnar á
því að læknir skuli hafa haldið því
fram að hann gæti gert þessa ólög-
legu aðgerð í húsakynnum þess.
„Við getum afdráttarlaust fullyrt að
enginn Farouk Siddique er handhafi
réttar til aðgangs að sjúkrahúsinu
eða hefur nokkum tíma sótt um að-
gang að sjúkrahúsinu. Umskurðar-
aðgerð á konu hefur aldrei átt sér
stað á spítalanum," segir hann.
Læknamiðstöðin í Harley Street,
þar sem Siddique átti viðtalið við
Kogbara, er miðstöð 80 sérfræðinga
með einkaþjónustu sem sjúkdóms-
greina sjúklinga sína þar. Forstjóri
miðstöðvarinnar segir að fyrir-
spumum frá fólki úti í bæ sé vísað til
viðkomandi sérfræðings og vera
kunni að símastúlkunni hafi verið
ókunnugt um að aðgerðin væri
ólögleg.