Tíminn - 09.09.1993, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Fimmtudagur 9. september 1993
Tímiiin
MALSVARI FRJALSLYNDIS, SAMVINNU OG FELAGSHYGGJU
Útgefandi: Mótvægi hf.
Framkvæmdasljóri: Hrólfur Ölvisson
Ritstjóri: Jón Kristjánsson ábm.
Aöstoöarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar Birgir Guömundsson
Stefán Asgrfmsson
Skrifstofur: Lynghálsi 9,110 Reykjavlk Síml: 686300.
Auglýslngaslml: 680001. Kvöldslmar: Askrift og dreifing 686300,
ritstjóm, fréttastjórar 686306, Iþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Tfmans. Prentun: Oddi hf.
Mánaöaráskrift kr. 1368,- , verð I lausasölu kr. 125,-
Grunnverð auglýsinga kr. 765,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Greiðsluform
framtíðar
Tæknin í meðferð fjármuna er undraverð og þótt allt verald-
legt verðmætamat miðist við peninga, er verið að útrýma
þeim með öllu úr viðskiptalífinu. Alls kyns verðpappírar með
undirskriftum nær allra annarra en bankastjóra Seðlabank-
ans, sem sér um peningaútgáfu, ganga sem greiðslur manna
og fyrirtækja á meðal og eru fullgild gögn við uppkvaðningu
dóma þegar misbrestur verður á skuldaskilum.
Ávísanahefti eru í höndum allra Iaunþega og flestra ann-
arra og vilja bankarnir, sem útbýta þeim, helst enga ábyrgð
taka á þeirri peningaútskrift allri, enda ekki siður á þeim
bæjum að vita mikið um greiðslugetu og áreiðanleika við-
skiptamannanna.
Með framþróun rafeindatækninnar urðu kreditkortin til og
er það lána- og greiðsluform tengt um nær alla heimsbyggð-
ina og þykir þægilegt.
En allt kostar þetta peninga og fjármálastofnanir og ýmsir
fleiri krækja sér f prósentur af öllum þægilegheitunum.
Snjallir bankamenn fundu upp á að kalla kostnaðinn þjón-
ustugjöld.
Eftir því sem tækninni í fjármunahreyfingum fleygir fram
bætist á þjónustuna og gjöldin margfaldast. Allt á þetta að
efla viðskiptin og gerir eflaust og á sinn þátt í að efla og við-
halda neysluþjóðfélaginu.
Rétt eina ferðina er búið að finna upp „greiðslumiðil fram-
tíðarinnar", sem eru debetkortin, sem eiga að taka flestu
fram af allri þeirri þjónustu sem útilokar peninga í viðskipt-
um. Munu plastkortafyrirtæki og bankar innleiða herleg-
heitin í þjónustustarfsemi sína innan tíðar.
En babb er komið í bátinn. Öll stærstu verslanasambönd
landsins með Kaupmannasamtökin í broddi fylkingar snúast
gegn hinni nýju þjónustu bankanna og skora á félagsmenn
sína sem og almenning að taka debetkortin ekki í notkun,
þótt viðurkennt sé að þarna sé fundið „greiðsluform fram-
tíðarinnar".
Ástæðan er sú að bankarnir hafa séð sér leik á borði að auka
enn þjónustugjöld sín og ætla sér stóran hlut af þeim kostn-
aði sem greiðsluformið býður þeim upp á að óbreyttu.
Tékkar eru notendum dýrir og kreditkortin margfalt dýrari
og hækka vöruverð umtalsvert. Samkvæmt upplýsingum
Kaupmannasamtakanna og samstarfsaðila þeirra gegn notk-
un debetkorta ætla bankar að leggja á himinhá þjónustu-
gjöld og nota þá fjármuni til að kljást við eigin fortíðar-
vanda.
Samt sem áður er mælt með debetkortum sem æskilegum
greiðslumáta, en aðeins ef fjárpynd af hálfu banka fylgir ekki
með í kaupunum. Bankamenn eiga sjálfsagt eftir að svara
þessum ásökunum og sýna fram á réttmæti gjaldtökunnar.
En eftir stendur að það er undarleg framþróun að tæknin
og sjálfvirknin í viðskiptum og bankastarfsemi skuli ávallt
kosta viðskiptavinina offjár og þeim mun meiri sem sparn-
aðurinn í húsnæði, mannahaldi og pappírsvinnu minnkar.
Þetta er öfugþróun miðað við þær væntingar sem gerðar
eru þegar tækninýjungar rafeindaævintýranna eru kynntar.
Þrátt fyrir alla þróunina og þá miklu þjónustu og þægileg-
heit, sem sífellt er verið að boða með nýmóðins greiðslu-
miðlum, sýnist augljóst að ódýrasti og hagkvæmasti
greiðslumátinn fyrir allan almenning eru gamaldags og
trygg peningaviðskipti. Það vita þeir líka sem selja vöru og
þjónustu.
Og hver veit nema það verði greiðslumáti framtíðarinnar
þegar allt kemur til alls, vegna þess að þjónustan og öll
tæknivæðingin er svo skrambi dýr. Kannski minnka þá líka
eitthvað biðraðirnar í bönkunum, sem eru farnar að lengjast
ískyggilega í seinni tíð.
i*!
um
1
sem
em

1
m
m.

laisenn
eins

m
sem
m.
$
nema;
sériní
í leit að sjálfstæðisflokki
„Ég er alveg ópólitískur og kýs
íhaldið," sagði Haukur pressari
Guðmundsson þegar hann var
spurður um pólitískar skoðanir
sínar.
Andstætt Hauki er Albert Guð-
mundsson ambassador mikill sjálf-
stæðismaður, en á enga samleið
með Sjálfstæðisflokknum, að því er
hann upplýsti í viðtali við Tímann,
sem birt var í gær.
Albert segir sinn gamla flokk vera
eitthvað allt annað en hann var
þegar hann barðist fýrir hugsjón-
um sínum og flokksins. Þá var
Haukur pressari á dögum og kaus
gamla góða íhaldið af öllu sínu
hlutleysi. Engar getgátur skulu
hafðar uppi um hvort Haukur teldi
það hlutleysisbrot að kjósa Sjálf-
stæðisflokkinn í dag eða hvort það
teldust afskipti af pólitík. Hann
lagði sitt sjálfstæða mat á menn og
málefni og lét ekki aðra hringla
með skoðanir sínar.
Samkvæmt því sem Albert sagði
Tímanum er hann ekki fráhverfur
því að fara í framboð til borgar-
stjómar að vori. Hins vegar segist
hann ekkert vita hvort sinn gamli
flokkur taki við sér. „Þeir þurfa ekk-
ert á öðru húsi að halda, svo ég
held þeir þurfi ekkert á mér að
halda.“
Hér vísar gamli flokksjálkurinn til
þess að hann var driffjöðrin í að
koma Valhöll upp. Er það félags-
heimili Sjálfstæðisflokksins mikil
og verðmæt eign og verðugar höf-
uðstöðvar Kolkrabbans, sem teygir
þaðan fengsæla arma sína í hirslur
þjóðfélagsins.
Foraar hugsjónir
Albert Guðmundsson segir að
margir fylgismenn skori á sig að
bjóða sig fram til borgarstjómar.
Ekki vill hann svara hvort hann
geri það undir merkjum Sjálfstæð-
isflokksins eða fari í sjálfstætt
framboð, en ítrekar enn og aftur að
hann sé alltaf sjálfstæðismaður.
Hann efast þó um að Sjálfstæðis-
flokkurinn sé sjálfstæðisflokkur og
á enga samleið með honum eins og
hann er f dag. Frjálshyggjustefnan,
sem nú er á boðstólum, er ekki
sambærileg við gömlu sjálfstæðis-
stefnuna, enda er nú um annan og
verri flokk að ræða en þann sem
Valhöll var reist fyrir með eldmóði
hugsjónamanna.
Hvergi minnist ambassadorinn á
Vitt og breitt
Borgaraflokkinn, sem hann stofn-
aði og leiddi til glæsilegs sigurs í
þingkosningum, en hjaðnaði svo
og hvarf út úr veraldarsögunni án
þess að skilja annað eftir sig en
nokkrar myndir á lögreglustöðinni
á Selfossi og umhverfisráðuneyti,
sem hefur sér einkum til ágætis að
geta af sér mörg og góð embætti,
sem auðvitað er hin góða náttúra
allra ráðuneyta.
Flokkurinn sá verður því ekki
endurreistur, enda er Hulduherinn
svo rækilega í felum að hann finn-
ur ekki einu sinni sjálfan sig leng-
ur.
Afturhald
Pólitísk framtíð Alberts Guð-
mundssonar ræðst því annað hvort
í eigin framboði eða í Sjálfstæðis-
flokknum, þar sem enginn vill
hann og hann kærir sig ekkert um
að vera í sjálfur.
Nema í þeim gamla góða Sjálf-
stæðisflokki sem hann gekk ungur
til liðs við og varð eftirlæti flokks-
systkina sinna í öllum prófkjörum
sem veittu honum greiða leið til
mikilla metorða, þó aldrei hinna
æðstu.
Sé rétt skilið, ætlar gamla kempan
sér enn eitt hlutverk í brokkgengri
sögu Sjálfstæðisflokksins. Hann er
ekki fráhverfur framboði á vegum
flokksins, en því aðeins að hann
verði eins og í gamla daga. Albert
ætlar að gera íhaldsflokk úr Sjálf-
stæðisflokknum, sem orðinn er
gegnsýrður af frjálshyggju og bú-
inn að gleyma uppruna sínum og
eðli.
íhaldsmaðurinn Albert Guð-
mundsson hefur fullan hug á að
gera íhaldið að afturhaldi og kvitta
fyrir syndir frjálshyggjunnar, sem
skoðanakannanir sýna ótvírætt að
orðinn er næststærsti flokkur
Iandsins og er á hraðferð að ná
þriðja sætinu eins og horfir.
Nú sækir hann inn í sitt gamla
vígi, borgarstjórn Reykjavíkur, og
ætlar sér stóran hlut þegar kosið
verður að vori. Hvort sem hann fer
fram á lista Sjálfstæðisflokksins
eða meðfram honum, verða áhrif
Alberts ótvíræð og fróðlegt verður
að fylgjast með þegar hann tekst á
við sjálfstæðismenn frjálshyggj-
unnar um hina einu og sönnu sjálf-
stæðisstefnu, hver sem hún kann
að vera. Líkast til hefur Haukur
pressari komist næst henni þegar
hann kaus íhaldið af einskæru
hlutleysi.
OÓ