Tíminn - 09.10.1993, Blaðsíða 9

Laugardagur 9. október 1993
Tíminn 9
íkovs. Þeir hétu forsetanum þegar
fullum stuðningi. En eitthvað dróst
að Gratsjev kæmi og sáu nærstaddir
að Jeltsín var allt annað en rótt Að
sögn þeirra var sem fargi væri létt af
þessum stórvaxna, grófgerða manni
frá Úral, er límósína vamarmálaráð-
herrans rann upp að dyrunum. Þá
leit Jeltsín á úrið og sleppti út
spennunni með hlátri.
Svo er að heyra á frásögn þessari að
Jeltsín hafi ekki einu sinni verið al-
veg viss um stuðning þeirra Jeríns
og Golushkos, áður en þeir komu. Á
jví, sem undanfarið hefur frést frá
beinum kosningum. Kom Jeltsrn því
síðan til leiðar að Rútskoj varð vara-
forseti með honum. í ágúst 1991,
þegar reynt var að steypa Gorbatsjov
af stóli, voru engir eindregnari í
stuðningnum við Jeltsrn gegn valda-
ræningjunum en þeir Rútskoj og
Khasbúlatov. Þá var einnig setið um
Hvíta húsið, en þá voru þeir þar sam-
an allir þrír. Að sigri unnum í þeirri
viðureign flutti Jeltsín inn í Kreml
sem forseti Rússlands og sá til þess
að Khasbúlatov var kjörinn þingfor-
seti í hans stað.
Ein af ástæðunum til að Jeltsín
Ensk föt og pípa
En fljótlega eftir atburðina í ágúst
1991 tók að kólna milli Jeltsíns og
þessara tveggja þangað til dyggu
stuðningsmanna hans, og ber heim-
ildum ekki saman um hvemig á því
hafi staðið. Sumra frétfaskýrenda
mál er að þeim tveimur hafi þótt
Jeltsfn fara alltof geyst í einkavæð-
ingu og innleiðslu frjáls markaðar
og óttast að það kæmi hart niður á
þegar mjög slæmum lffskjömm
mikils hluta almennings. Aðrir gefa í
skyn að rígur og valdatafl hafi valdið
mestu um vinslit þessi. Eftir að Jelt-
sín flutti í Kreml hafði hann einkum
sér við hönd „nýja menrí', frjáls-
lynda og markaðssinnaða stjóm-
málamenn og hagfræðinga, suma
unga, eins og Gennadíj Burbulis og
Jegor Gajdar, en skeytti minna um
og hlustaði minna á þá Rútskoj og
Khasbúlatov en áður.
Þeir fóm að þokast frá Jeltsín, urðu
fyrst oddvitar miðjumanna í rúss-
neskum stjómmálum, en færðust er
deilumar hörðnuðu nær öflum
lengst til ,Jiægri“, eins og fyrr-
nefndri Þjóðfrelsisfylkingu.
Um Rútskoj er sagt að hann sé fyrst
og fremst hermaður og hafi aldrei
áttað sig á stjómmálunum. Khasbúl-
atov hefur hinsvegar þótt laginn í
þeim. Hann er hagfræðingur að
mennt og var prófessor í því fagi í
Plekhanovstofnun í Moskvu, áður en
Rússlandi, er raunar svo að heyra að
í stjómmálunum þar sé um þessar
mundir lítið um menn sem séu full-
komlega annarra bræður í leik.
Hagsmunir og breytingar á styrk-
leikahlutföllum valdi mestu um hvar
menn skipi sér í fylkingar og fátt sé
algengara en að menn snarist úr
einni fylkingu í aðra, eftir því hver
þyki arð- og sigurvænlegust
Hægrí hönd Jeltsíns
Nú beinist athyglin vitaskuld að
þeim sigursæla Jeltsín, en óhjá-
kvæmlega einnig að hinum nú heill-
um horfnu liðsoddum andstæðinga
hans, þeim Aleksandr Rútskoj og
Ruslan Khasbúlatov.
Um þá segir Reutersfréttamaður í
Moskvu að þeim sé fátt sameiginlegt
annað en að báðir eigi frama sinn að
þakka þeim manni, sem þeir reyndu
að steypa — Jeltsín. Khasbúlatov
varð varaforseti rússneska þingsins í
maí 1990, um leið og Jeltsín var
kjörinn forseti þess. Var Khasbúlatov
þá talinn hægrí hönd Jeltsíns. í mars
árið eftir, þegar íhaldssamir komm-
únistar á Rússlandsþingi reyndu allt
hvað þeir gátu að koma Jeltsín úr
embætti, voru dyggustu stuðnings-
menn hans á þinginu þeir Khasbúl-
atov og Rútskoj, sem þá var skil-
greindur sem umbótasinnaður
kommúnisti og var oddviti hóps
þeirra á þingi. Þeir tvímenningar
kváðu hafa átt drjúgan þátt f því að
Jeltsín fékk samþykkt á þinginu að
forseti Rússlands skyldi kosinn í
Jeltsín og Gratsjev (t.v.): það var ekki
fyrr en daginn eftir aö sá fyrrnefndi
leysti upp æöstaráöiö sem hann varö
alveg viss um aö hann heföi stuöning
þess síöarnefnda.
studdi Khasbúlatov til frama var að
hann er Tjetjeni. Tjetjenar eru smá-
þjóð í Kákasus sem nokkuð hefúr
borið á í fréttum síðustu ár. Mun
Jeltsín hafa gert sér vonir um að
þjóðemisminnihlutar, sem sumir
byggja auðlindaauðug héruð, yrðu
honum hliðhollir ef hann hæfi mann
úr þeirra röðum til mikillar virðing-
ar. Ef satt er sem sagt er að Jeltsín
hafi um skeið haft Tjetjena í lífverði
sínum, er ekki óhugsandi að það hafi
auðveldað Khasbúlatov sporin á
framabrautinni. Rútskoj er eins og
Gratsjev stríðshetja úr Afganistan-
ófriði og naut mikillar hylli í hem-
um, sem Jeltsín vitaskuld vildi koma
sér í mjúkinn hjá.
hann fór út í stjómmálin. Þar var
hann hæglætismaður talinn, lét lítt
á sér bera og skar sig ekki mikið úr,
hafði mætur á enskum fötum og
reykti pípu.
Þá þegar mæltu þó ýmsir að hann
væri ekki allur þar sem hann væri
séður. Til dæmis um það sagði nem-
andi Khasbúlatovs, stúlka, svo frá að
eitt sinn er hún hefði komið inn á
skrifstofu prófessors síns í viðtals-
tíma um námsefni, hefði hann án
mikils formála lagt hana á gólfið og
haft við hana samfarir. Frá því að
Khasbúlatov snerist gegn Jeltsín
hefur hann fengið orð á sig sem
óþreytandi baktjaldamakkari og
menn kunnugir þar eystra hafa eftir
heimildarmönnum þar að ekki muni
samviskan vera honum til trafala. Fé
hefur hann ekki skort og hefúr
heyrst að hann hafi verið fjármagn-
aður af umfangsmiklum mafíugeira
Sovétríkjanna fyrrverandi, en í hon-
um eru tjetjenskir aðilar að sögn
furðu áhrifamiklir að tiltölu við
fólksfjölda þjóðar sinnar.
Þeir Rútskoj og Khasbúlatov munu
hafa talið sig þurfa hvor á öðrum að
halda, Rútskoj á Khasbúlatov vegna
stjómmálaklókinda hans og Khas-
búlatov á Rútskoj vegna þess að
hann er Rússi og hefur verið talinn
vinsæll. En nú er líklegast að stjóm-
málaferill þeirra beggja sé á enda.
Svo hefði getað farið, ef öðmvísi
hefðu farið leikar með þeim og Jelt-
sín, að Kákasusmaður hefði í annað
sinn á þessarí öld orðið aðalvaldhafi
Rússlands.
BIFREIfiAVINNINGUR KR 1.000.000.-
54373
FER0AVINNIN6AR KR 100.000. -
5355 17199 27403 47449 69821
16258 24538 42728 54820 72185
FER0AVINNIN6AR KR 50.000. -
321 11517 20312 33280 51031 62477 79970
2639 12655 23947 40220 51103 65496
7832 13677 29390 42273 52214 67079
9388 18742 32064 48535 54818 75658
57 4590 10022 149X 21374 26821 X193 XIX 432X 494X 54465 6X75 66837 73786
63 4673 10319 15212 21378 26840 322X X139 43333 49442 545X 6X01 66890 74019
66 4706 10340 15379 21397 26878 32311 X17B 43346 49616 54541 60492 66979 74040
93 4913 10448 15422 21452 26968 32516 X327 43X5 49634 54592 60560 66989 74077
211 4933 10579 15444 21X3 27008 32567 X376 43476 49720 54603 60676 67X2 74107
212 5111 10582 15493. 21766 27112 32792 365X 43667 497X 54616 60709 67183 74146'
285 5112 10618 15552 21787 27144 334?0 38590 43933 49X1 54661 60X5 67184 74183
310 5131 10659 15696 21907 27222 3X79 X625 43951 49909 54755 6X29 67X1 74215
497 5181 10737 15761 21964 27279 33602 X693 44213 50005 548X 60974 67345 74221
696 5239 10834 16DX 21971 27510 336X X766 44X7 50042 54911 60990 67X3 74370
699 5315 10868 16048 22022 27616 3X46 388X 44276 50115 549X 61003 67465 74447
860 5326 108BB 16103 22119 27646 33902 3B923 44X7 50211 551X 61156 67570 74X1
885 5329 10920 16163 22223 27702 33903 X959 44433 50297 55199 61178 67X1 74961
967 5430 10923 16404 22227 27711 33956 X996 44460 50352 554X 61286 67597 75018
1028 5451 10947 16452 22244 27744 33965 39000 44485 50573 55444 61315 67716 75224
1068 5467 10965 16481 22497 27867 33994 39043 44508 50650 55486 61479 67717 752B2
1135 5627 11019 16549 2X11 28041 34068 39134 44516 50897 55634 61514 67815 75283
1170 5712 11062 16572 23109 28060 34096 39137 44718 »957 55637 61572 67818 75375
1193 5733 11113 16X8 2X25 28086 34106 39279 44776 50966 55654 616X 67913 75518
1204 5783 11162 16693 2X31 2X34 34157 39413 44845 »983 55668 61771 (8065 75767
1210 5834 11293 16893 2X43 28283 34226 39450 45112 51016 55734 6X76 682X 756X
1252 6156 11360 16897 23X7 28323 342X 39463 45X4 51034 55921 622X 68502 7X51
1329 6158 11456 17063 233X 284X 34284 397X 45298 51089 5632B 62263 /QCCC ÖöjW 7X65
1363 6236*11568 17211 23371 28488 34X1 39955 453X 51129 56427 622X 68563 75987
1424 6317 11609 17222 23489 28592 34304 40049 45364 51134 56X1 62X8 68659 764X
1478 6319 11636 17240 23503 28637 34315 40068 45X4 51172 568X 623X 68710 764X
1552 6345 11835 17275 23540 28741 34366 40094 45506 512X 56851 62X3 68773 76749
1640 6356 11875 17551 236X 28929 34418 4X26 45722 512X -tiwm J0G77 6X45 69094 76776
1695 6655 12008 17604 23663 289» 34442 40241 4X87 51240 56926 62623 69175 76783
1729 7002 12192 17846 23696 29095 34480 4X72 45957 51353 56965 627» 69X3 76819
1768 7100 12254 17861 23719 29221 34536 4X78 46075 51X9 57097 62751 69318 76925
1790 7259 12433 18145 23734 292B3 34577 40299 46228 51397 57121 62773 69429 770X
1929 7409 12440 183X 23777 29339 34619 40330 46261 51400 57187 63139 69483 77098
1931 7451 12492 18371 23956 29387 34BX 403X 46370 51463 57347 63157 69761 77129
1977 7488 12519 18414 23956 294X XIX 40468 46404 514X 57361 63427 69961 77X1
2003 7597 12690 18445 23963 29X1 35412 40491 46X7 51599 57541 635X 70374 77350
2182 7615 12782 18446 24019 29691 X598 40631 46522 51748 57587 6X39 70473 77421
2192 7766 12831 18557 24090 29788 35692 40799 46529 51961 57646 63623 70532 77549
2245 7767 12833 18563 24126 29903 35844 40627 46656 51964 576X 63640 70605 777«
2258 7780 12862 18685 24339 29909 35846 40944 46704 52105 57681 63675 70716 77784
2555 7846 12874 18752 '2436! 30095 35922 40773 46717 52108 57775 63689 70865 77989
2559 7883 12944 18755 24495 X144 35985 40992 468X 52240 57818 63709 70984 78157
2597 7924 1X15 18786 24506 X173 36X5 41169 46847 52289 57826 63743 71015 7X14
2610 7953 1X85 19042 24545 3X11 36064 41263 470X 52318 57872 6X09 71046 7X66
2622 8073 13127 19084 24587 30X5 36149 41357 470X 52367 56009 63B2B 71344 78339
2675 8132 1318B 19240 24631 30606 36200 41407 47099 52368 5X13 6X96 71443 78X1
2685 8259 13263 19356 247« 30743 36213 41446 47218 52662 58028 63962 71458 78392
2839 8404 13306 19695 24991 30844 36301 41498 47376 52822 58088 64006 71472 7B394
2879 8435 13476 19702 24996 3087136308 41507 47384 52997 58238 64063 71510 78596
2905 8454 13563 19725 25218 30885 36360 41708 47396 53001 58362 64092 71556 78855
2931 8575 13565 19808 25277 31260 36446 41772 47512 53054 58448 64236 71566 79025
3087 8613 13646 19B62 25290 31272 36567 41831 47514 53081 58487 64253 71640 79074
3058 8678 13676 19954 25533 312B4 36578 41837 47543 53202 58533 64315 71739 79164
3215 1694 13709 19975 25631 31285 36380 41932 47769 33240 58932 64317 71831 79195
3371 8771 13769 19992 25639 31417 36593 41981 47777 53293 58966 64398 71873 79254
3540 87B1 14006 20030 25687 31439 36753 42001 47908 53379 59090 64425 72158 79326
3667 8970 14110 20081 25708 31510 36756 42033 48160 53408 39153 64477 72286 79676
3754 8982 141X 20225 25772 31511 36817 42201 48189 53446 99547 M490 72392 79679
3844 9073 14149 20332 25891 31520 36B22 42258 48315 53549 59570 64686 72406 79788
3852 9148 14171 20442 23961 31610 36826 42384 48680 53583 39381 64990 72497 79876
3936 9180 14215 20475 23963 31659 36832 42397 48694 33649 39677 65558 72501 79891
3991 9242 14237 20710 23972 31705 36892 42407 48695 33697 59680 65633 72530 79947
4012 9298 14246 20802 26047 31717 37008 42451 48775 53701 59703 65688 72542 79931
4176 9370 14248 20803 26038 31733 37270 42454 48845 33969 59761 65762 72591 79972
4208 9422 14393 20837 26116 31736 37341 42488 48892 54024 59871 65793 72848
4228 9604 14399 20874 26174 31736 37514 42345 48934 54197 59881 65960 73033
4259 9669 14445 21047 26183 31803 37633 42684 49024 54244 59884 66302 73158
4318 9836 14693 21265 26220 31837 37727 42698 49047 54285 59930 66461 73561
4320 9865 14701 21317 26S33 31898 37960 42740 49056 54370 59940 66584 73665
4327 9899 14710 21332 26558 32080 38004 42823 49218 54413 60031 66641 73670
4346 9905 14800 21340 26563 32119 38013 43017 49242 54421 60163 66807 73684
4395 9941 14868 21356 26587 32159 38074 43250 49395 54442 60259 66814 73744