Tíminn - 05.07.1994, Blaðsíða 2

2
Wímtwn
Þri&judagur 5. júlí 1994
Tíminn
spyr...
Finnst þér trúlegt, eins og fram
kemur í Gallup-könnun, ab meir
en helmingur 15-24ra ára ís-
lenskra karla telji réttlætanlegt
a& karlar lumbri á konum sín-
um?
Helga Þórarinsdóttir, hópstjóri
í Sambandi dýrarverndarfélaga
„Auövitaö kysi ég helst aö trúa
ekki þessum niöurstööum en
þótt tölum kunni eitthvað aö
skeika þá er ég hrædd um að
þetta sé vísbending um að of-
beldi sé mun algengara í þjóðfé-
laginu en mann óraði fyrir. Þá er
ekki síður ógnvekjandi aö þaö
virðist fara vaxandi meðal yngri
kynslóöarinnar sem raunar upp-
lýsingar frá Kvennaathvarfinu
staöfesta. Eitthvaö hlýtur að hafa
brugöist illa í umhverfi og upp-
eldi þessa unga fólks. Ofbeldi af
öllum toga er óþolandi, sérdeilis
þó inni á heimilum sem verða þá
gróðrarstía fyrir mun víðtækara
ofbeldi."
Kjartan Magnússon, fulltrúi í
stjórn Jafnréttisnefndar
Reykjavíkur
„Nei! Ég á bágt meö aö trúa því
aö meirihluti ungra karlmanna
sé á þessari skoöun. Gæti ekki
verið aö einhverjir svarendur
hafi ekki tekið spurninguna al-
varlega og svarað henni í hálf-
kæringi? Eins veit ég ekki hvern-
ig spurningin var nákvæmlega
oröub sem gæti einnig skipt
máli. Hvaö sem því líöur er þó
ljóst aö umtalsverbur hluti karl-
manna á þessum aldri telur of-
beldi gagnvart mökum sínum
réttlætanlegt. Þaö kemur óþægi-
lega á óvart og þaö er erfitt að
finna skýringu á slíku viðhorfi."
Jenný Anna Baldursdóttir,
Samtökum um kvennaathvarf
„Ég tel þessa niöurstööu nærri
lagi miöab vib þá reynslu sem viö
hjá Kvennaathvarfinu höfum af
þessum málum."
Nýtt 12 rúma hjúkrunarheimili tekiö í notkun á Kirkjubœjarklaustri:
Um 20% íbúanna á
ellilifeyrisaldri
„Þaö er ohætt aö segja aö
opnun þessara hjúkrunar-
heimilis hafi bætt hér úr
brýnni þörf, en þetta er líka
verulegur áfangi í þá átt aö
koma umönnun aldraðra
hér í sæmilega gott horf.
Þess má þó geta aö 20% íbú-
anna eru 67 ára og eldri, sem
er um tvöfalt hærra hlutfall
en landsmebaltalið," sagöi
Bjarni Matthíasson, oddviti
Skaftárhrepps, sem formlega
tók í notkun nýja hjúkrunar-
deild í Dvalar- og hjúkrunar-
heimilinu á Kirkjubæjar-
klaustri um síbustu helgi.
Rúmin, 12 aö tölu, fylltust
Iíka öll um leið og deildin
var opnuö. Enda segir Bjarni
aö sjúklingar hafi beðiö eftir
þessum rúmum, ýmist á
dvalarheimilinu eöa á heim-
ilum sínum.
Byggingarframkvæmdir við
nýja húsiö hófust árið 1989.
Dvalarheimili aldraöra hefur
verið rekið á Klaustri í bráða-
birgðahúsnæði í áratug. Rekst-
ur þessara tveggja deilda hefur
verib sameinaður í eina stofn-
un, Dvalar- og hjúkrunar-
heimili. Nýja húsið sem nú er
tekið í notkun er um 520 fer-
metrar að gólffleti og hýsir
þjónustudeild (eldhús, þvotta
o.fl.) og hjúkrunardeild fyrir
12 hjúkrunarsjúklinga. Fram-
kvæmdir eru þegar hafnar við
2. áfanga, um 320 fermetra
dvalarheimilisdeild fyrir 8 ein-
staklinga.
„Við vonumst til að ná henni
í notkun að ári liðnu eða svo.
Og þá verðum vib komin með
alla starfsemina í varanlegt
húsnæbi. En dvalarheimilis-
deildin er enn sem komið er í
bráðabirgðahúsnæðinu,"
sagði Bjarni.
Hjúkrunarheimili er sam-
Rannsóknir sýna aö peningum til kaupa á prótíndrykkjum til vööva-
uppbyggingar er kastaö á giœ:
Kjöt, fiskur, egg og ostur
ódýrari og árangursríkari
Nýlegar bandarískar rannsóknir
benda til þess að þeim miklu fjár-
munum sem kraftþjálfunar- og
íþróttafólk ver til kaupa á ýmis
konar prótínefnum og prótín-
drykkjum, sé ab verulegu leyti
kastab á glæ. Rannsóknin, sem
sagt er frá í blabinu Heilsuvernd,
nábi til margskonar prótínvara
og drykkjarfanga sem haldib er
ab íþróttafólki og þab kaupir í
þeirri von ab neysla þeirra verbi
til þess ab auka því þrótt og bæta
vöbvauppbygginguna.
Meginniðurstaðan var sú, að vissu-
lega innihéldu þessar vörur prótfn í
ríkum mæli — en hins vegar ekki
þab prótín sem vöbvarnir þarfnast.
Meö öörum orðum, að prótínefnin
sem auglýst voru á pökkunum eða
flöskunum höföu nákvæmlega eng-
in áhrif á neytendurna.
Það varö því niburstaöa þessarar
rannsóknar aö fólk, sem vildi ná sér
í ríkulegt magn prótína, skyldi
sleppa pakkavörunni og prótín-
drykkjunum en þess í stab borða
kjöt, egg, ost og önnur prótínauðug
matvæli (t.d. haröfisk sem er einn
prótínaubugasti matur sem fyrir-
finnst). Slíkt væri bæði miklu ár-
angursríkara og um leib langtum
ódýrara, segir í Heilsuvernd. ■
Þessi brauösneiö er trúlega betri til vöövauppbyggingar en sérhannaöir
próteindrykkir.
vinnuverkefni ríkis og sveitar.
Hlutdeild ríkissjóðs í stofn-
kostnaði hjúkrunarheimila er
85% á móti 15% frá sveitarfé-
lagi. Fullbúið meö öllum bún-
aði segir Bjarni hjúkrunar-
heimilið kosta kringum 95- 96
milljónir. „Það er allnokkur
biti, m.a. vegna þess að enn
vantar töluvert upp á að ríkis-
sjóbur standi við sinn hluta.
Við höfum því veriö að fjár-
magna þetta umfram okkar
skyldur. Ætli ríkið eigi ekki
ógreiddar um 20 milljónir,"
sagði Bjarni.
Starfslið Dvalar- og hjúkrun-
arheimilisins segir hann í 13,5
stöðugildum. Og vonir séu
bundnar við að reksturinn geti
staðið undir sér á þeim dag-
gjaldagreiðslum sem fáist til
rekstrar slíkra heimila. ■
Fagna lög-
um um um-
boðsmann
barna
Þrítugasta landsþing Kvenfé-
lagasambands íslands hvetur
stjórnvöld til að kynna al-
menningi Mannréttindasátt-
mála Sameinuöu þjóöanna
og samþykktir Mannrétt-
indaráöstefnu S.Þ. sem hald-
in var í Vín í Austurríki sl. ár.
Þingið fagnar því að lög um
umboðsmann barna hafi verið
samþykkt á Alþingi og hvetur
stjórnvöld til frekari kynning-
ar á Barnasátjmála S.þ. og til
að sjá til þess að sáttmálanum
verði framfylgt. Þá hvetur
þingib dómsmálaráðherra til
að beita sér fyrir því ab Alþingi
setji lög sem kveði á um ab
hverjum þeim sem fundinn er
sekur um líkamlegt eða and-
legt ofbeldi verbi skylt að sæta
endurhæfingu og meðferö á
viðeigandi stofnun.
Skora a íslensk stjórnvöld aö
hætta þátttöku í nóprefsingum
Hópur manna hefur sent eftir-
farandi áskorun til íslenskra
stjórnvalda vegna þátttöku ís-
lands í refsingum án dóms og
laga, eins og segir í eftirfar-
andi fréttatilkynningu:
„Vib undirrituð skorum á ís-
lensk stjórnvöld að binda tafar-
laust enda á þátttöku íslands í
hvers kyns hóprefsingum sem
beitt er án dóms og laga, gegn
íbúum íraks, Líbýu og Serbíu.
Hóprefsingar, þ.e. refsingar
fjölskyldna, ættbálka, íbúa
heilla bæjarfélaga eða þjóba
vegna meintra brota eins af
þegnum samfélagsins, eru í
andstöðu viö réttarvitund og
réttarvenjur siðabra þjóöa. Hiö
sama á viö um refsingar sem
beitt er án dóms og laga. ís-
lensk lög kveöa á um að abeins
megi sakfella einstakling, aldr-
ei hópa.
Öryggisráð Sameinuðu þjóð-
anna hefur ákveöið án dóms
og laga að refsa heilum þjóðum
vegna meintra brota leiötoga
þeirra, þar á meðal íbúum Ir-
aks, Serbíu og Líbýu. Þessar
þjóðir búa ekki við lýöréttindi
og leiötogar þeirra eru taldir
ábyrgir fyrir hinum herfileg-
ustu mannréttindabrotum.
Með refsiaðgeröum sínum hef-
ur Öryggisráð Sameinuðu þjóð-
anna skert enn frekar mann-
réttindi þessara þjóða. Afleið-
ingar refsiaðgerðanna fyrir al-
menning þessara ríkja em
hrikalegar. í írak, sem hefur
verið á mebal þróuðustu ríkja í
Austurlöndum nær, er farið að
gæta hungursneyöar, barna-
dauði hefur margfaldast af
völdum refsiaðgerðanna og
heilbrigðiskerfib er í rúst. Svip-
ab á við um Serbíu. Þeir sem
mega sín minnst, börn, gamal-
menni og sjúklingar, þjást
mest.
Við minnum á ákvæði Genf-
arsáttmálans, sem ísland hefur
undirritað, einkum bann við
stríðsaögerðum sem bitna helst
á óbreyttum borgumm. Refsi-
abgeröir Öryggisráðsins má
skoða sem stríðsaðgerðir.
Þar sem ísland er formlegur
aðili að þessum siðlausu að-
gerðum errum við öll samsek í
því ab valda saklausu fólki
óbætanlegum skaða. Fórnar-
lömbin hafa aldrei gefið okkur
tilefni til að ráðast á líf þeirra
og heilsu.
Reykjavík 2. júlí 1994,
Arnþór Helgason deildarsérfrœö-
ingur, Arthúr Morrthens sér-
kennslufulltrúi, Ágúst Þór Ámason
blaðamaður, Bríet Héðinsdóttir
leikstjóri, Einar Valur Ingimundar-
son umhverfisverkfrceðingur, Elías
Davíðsson tónskáld, Garðar Mýr-
dal eðlisfrœðingur, Guðmundur
Steinsson rithöfundur, dr. Gunnar
Kristjánsson sóknarprestur, Pétur
Knútsson lektor, Sigurður A. Magn-
ússon rithöfundur, Steinunn Jó-
hannesdóttir rithöfundur."