Tíminn - 18.01.1995, Blaðsíða 11

Miðvikudagur 18. janúar 1995

11
Sérlisti Aarhus Fri-
mærkehandel, Aarhus
w...7'”",
r
I ' V '•*" ,' , *
® Mfí
í-” _
í haust kom út sérlisti Aarhus
Frimærkehandel, eða AFA eins
og hann er oftast kallaður af frí-
merkjasöfnurum. Þessi listi
spannar yfir danska konungs-
ríkið, eða Danmörku, Færeyjar,
Grænland, Dönsku Vesturind-
íur, Slesvig- Holsten og ísland
fram að iýðveldi.
Meðal þess, sem þessi listi hef-
ir umfram aðra, er að skráning-
in er að mestu í 5 liðum. Fyrsti
liöur er merktur meb **, tveim
stjörnum, sem þýðir að frímerk-
ið er ónotaö með fullu lími.
Næsti dálkur er merktur meb *,
einni stjörnu, sem þýðir að lím
er skert eða lítiö. Þá kemur dálk-
ur sem merktur er með O, hring
með punkti í. Þab merkir að frí-
merkið er notaö og stimplað. Þá
kemur fjórði dálkurinn með O
hring og tölunni einn í. Þetta
merkir ab um fyrsta flokks
stimplað frímerki er ab ræða,
með réttstæöum vel læsilegum
Framhlib bókarinnar sýnir dýra
danska fjórblokk.
stimpli. Loks er svo síðasti dálk-
urinn með verbi fyrir frímerkið
á bréfi og yfir honum er lítil út-
línuteikning bakhliðar umslags.
Undir þessum lið eru oft gefin
upp verð fyrir merkið eitt og sér
Þórarinn
Ólafsson
Fæddur 23. maí 1912
Dáinn 8. janúar 1995
Þegar ég frétti skyndilegt fráfall
Þórarins Ólafssonar, hrökk ég
illa vib. Ég hafði hitt hann á
förnum vegi ekki alls fyrir
löngu. Þá fannst mér hann vera
hreystin uppmáluö og meira lif-
andi en margur æskumaðurinn,
þrátt fyrir árin sín 82. Af sinni
alkunnu glaðværð og hispurs-
leysi fór hann --------------
mfg óg“ sSl t MINNING
lærbi
°S
Eg
sogu.
ekki vísuna og man söguna ekki
glöggt, en ástríðufull ásýnd
sagnamannsins stendur björt og
skýr í hugskoti mínu. Og ég rifj-
aði upp með sjálfum mér: Þessi
mabur er meiri en háskólarnir.
Hann er holdgervingur íslenskr-
ar menningar eins og hún gerist
best. Ómengaður af hræsninni
og fleðuskapnum sem hafa
laumað sér inn í líf okkar að ut-
an undir yfirskini framfara,
sagnafróður um horfinn tíma
sem aldrei kemur aftur, hreinn
og beinn í allri framgöngu.
Og nú, eins og hendi væri
veifað, var hann allur. Ég fylltist
depurö að hafa misst góðan vin
og þunglyndi er ég hugsabi til
þess að þeir týna óðum tölunni
hinir bestu íslendingar, þeir sem
í þverrandi fjöri sínu geyma dýr-
mætasta fjársjóð þjóðarinnar, en
það er arfleiföin frá þeim tíma
þegar fyrirferðarmikið pjátrib
villti mönnum ekki sýn.
En enginn getur verib lengi
dapur sem hefur Þórarin fyrir
augunum í minningunni. Og
þar sem hann stendur nú ljóslif-
andi fyrir augum mínum, fyrst
alvömgefinn og einbeittur að
segja frá og svo brosmildur og
síðast skellihlæjandi eins og
honum einum var lagið, þá hlýt-
ur sorgin og depurbin aö víicja
um set.
Þórarinn kenndi okkur m.a.
grasafræði í Gagnfræðaskólan-
um á Akranesi. Það var þungt
nám, svo ekki sé meira sagt.
Enginn var að læra þetta af frób-
leiksfýsn, margir til að ná prófi
og sumir til ab gleðja hinn ást-
sæla læriföður. Aðferðafræði
kennslunnar var þessi: Smá-
smuguleg sundurgreining með
spurningum í hundrabatali.
Engar óþarfa vangaveltur sem
trufla einbeitinguna við verkib
sem þarf að vinna. Ef þið lærið
svörin utan að við öllum spurn-
ingunum, þá fáið þib tíu. Svo
einfalt var það. Og kannski
-------------- fengu ein-
hverjir tíu.
Annað væri
ósanngjarnt.
á bréfi, en einnig með öðrum
merkjum, blandað burðargjald.
Þó mætti vera mun meira af því
en er, að því er varöar ísland.
Hér skal þó tekið eitt dæmi er
varðar 3 aura, tveggja kónga frí-
merkið frá 13. júní 1914. Þetta
merki eitt á korti eða bréfi er
verðlagt á DKR 250,-. Frímerkið
meö öðru merki á korti er verð-
lagt á DKR 350,-. Frímerkið með
öbru merki á bréfi er verðlagt á
DKR 500,-. Á fylgibréfi, ábyrgð,
peningabréfi eða póstávísun er
frímerkib verðlagt á DKR 1500,-
.Varla þarf að geta þess að dönsk
króna er rúmlega 10,00 ÍKR.
Þá er mjög mikiö af afbrigð-
um skráb í þessum lista og má
segja að nær öll höfuðafbrigöi
sé þar að finna, nema mismun-
andi prentanir, sbr. Gullfoss-frí-
merkin. Einnig vantar nokkuö
af afbrigðum í yfirprentun frí-
merkja, sbr. 1921-1925.
Þótt þessir hlutir hafi verið til-
teknir hér, er engin spurning
um ab þetta er nákvæmasti er-
lendi frímerkjaverðlistinn fyrir
ísland. Þó svo hann komi ekki
árlega út og sé nokkuð dýr, þá
eru DKR 398,- ekki mikiö verð
fyrir 720 blaðsíðna bók.
Það hefir lengst af verið álitiö
að AFA-listinn meti frímerkin
nokkuö hátt. Þetta kann vel satt
aö vera, ef litið er til uppboða á
frímerkjum og verðsins sem þau
seljast á þar. En þá skulum við
gæta þess að í listanum er að-
eins átt við toppfrímerki eftir
Vœri þetta heilt brél) hefbi þab
kostab um 80,000 IKR.
FRIMERKI
SIGURÐUR H. ÞORSTEINSSON
lýsingunni. Ennfremur skyldi
engum gleymast að samræmið
er mjög gott í veröum og því er
listinn ábyggilegur til að nota
hann við aö skiptast á frímerkj-
um. Þá skulum við heldur ekki
gleyma öllum hinum löndun-
um, sem áður eru talin upp og
er að finna í listanum. í skrán-
ingu þeirra er jafnvel enn betur
gert en að því er ísland varðar.
Þá er enn eitt atriði, sem skráð
er í íslenska hlutanum, en það
er verö fjórblokka með jaðar-
númerum. Þá eru spegluð
krossa-vatnsmerki einnig skráð,
sem og frímerkjahefti.
Það er núna í fyrsta sinn sem
þessi frímerkjaverblisti tekur
með íslensku frímerkin frá kon-
ungstímabilinu. Þetta eru því
frímerkin frá 1873-1943, meðan
ísland var hluti konungsríkis-
ins. Auk þess, sem áður er upp-
talið, eru skráðir upprunalegu
stimplarnir, tollstimplanir,
einnig burðargjöld fram til
1917. Þess má einnig geta ab
stimplarnir eru verðlagðir. Þá er
tekið fram um verð dönsku
númerastimplanna, en þar er
ranglega sagt aö aðeins séu
þekkt 3 dönsk skildingabréf
með númerastimpli 236.
Þá eru verðskrábir númera-
stimplar í Danmörku og Fære'’j-
um, þá vitanlega með dönsku
númerastimplunum. Einnig eru
burðargjaldaskrár fyrir Dan-
mörku og Færeyjar.
Þaö munu um 100 ný afbrigði
hafa bæst í þessa útgáfu. Þá eru
teknar með árbækur, og árs-
möppur, maximkort, sýninga-
kort, minnamöppur og póstkort
með áprentuöum frímerkjum.
í lokin er svo nákvæm skrán-
ing á myndamótagöllum og gal-
vanógöllum í 20 aura skjaldar-
merkjafrímerkinu frá 1882-
1902. Er þarna um mjög góba
skráningu að ræða.
Þetta er 6. útgáfa sérlistans og
með þeim viðbótum og endur-
vinnslu, sem átt hefir sér stað,
er hér um mjög góða útgáfu
að ræða, sem ekki aöeins á er-
indi til safnara danskra frí-
merkja, heldur ekki síöur hinna
landanna, sem einhvern tím-
ann hafa heyrt danska kon-
ungsríkinu til, þar á meðal ís-
lendinga. ■
En skiptir þó minna máli en hitt
ab í lok tímans kom saga. Ekki
endilega ný saga, sumar sögurn-
ar voru sagbar aftur og aftur og
urbu betri eftir því sem þær voru
oftar sagðar. Og nú var athyglin
í lagi. Maður var ein augu og
eyru að horfa á manninn og
hlusta. Og mabur trúði sögun-
um. Þær voru allar sannar á
þeirri stundu sem þær voru sagð-
ar. Sögur frá uppvaxtarárunum,
mildar sögur af sólbjörtum sum-
ardögum við Djúp, magnabar
skammdegissögur af hamförum
náttúru vib ysta haf, dulúðugar
sögur af Mórum og Skottum,
sögur úr hversdagslífinu þar sem
allir undu glaðir við sitt. Hin æv-
intýralega umgjörð og litríkar
persónurnar stóbu okkur ljóslif-
andi fyrir sjónum. Meira að
segja draugasögurnar og hetju-
sögurnar voru sannar. Slík var
kynngi frásagnarinnar frammi
fyrir hinum námfúsu nemend-
um. En bestar og sannastar voru
þó sögurnar af honum sjálfum.
Þær vitnuðu um manninn sem
sagði og hann um þær.
Grasafræöin er öll gleymd. Og
sögurnar flestar líka, illu heilli.
En það sem mestu skiptir er
varðveitt í huga og hjarta. Það er
minningin um lærimeistarann
og manninn og allt þaö góða
sem hann bar meb sér. Af henni
stafar gullnum bjarma. Ég votta
Rannveigu eiginkonu Þórarins,
börnum þeirra og barnabörnum
samúð mína. Guð gefi þeim
styrk í sorginni.
Leó Jóhannesson
sLahV
Auglýsing um upplýsingaskyldu einstaklinga
og lögaðila vegna gjaldeyrisviðskipta og milligöngu
um slík viðskipti í atvinnuskyni.
Hinn 1. janúar 1995 var aflétt flestum höml-
um á gjaldeyrisviðskiptum og fjármagns-
hreyfingum milli landa í samræmi við lög
um gjaldeyrismál nr. 87/1992 og reglugerð
um sama efni nr. 679/1994. Eftir standa
vissar takmarkanir á fjárfestingu erlendra
aðila í atvinnurekstri á íslandi, sbr. lög nr.
34/1991 með síðari breytingum, og einnig
eru takmarkanir á kaupum og afnotarétti
erlendra aðila á fasteignum hér á landi, sbr.
lögnr. 19/1966.
Upplýsingaskylda
Samkvæmt gildandi lögum er eftir sem áður
skylt að veita Seðlabanka íslands upplýsing-
ar um gjaldeyrisviðskipti og annað er varðar
greiðslujöfnuð og stöðu þjóðarinnar við út-
lönd, til þess að bankinn geti sinnt nauðsyn-
legu eftirliti og hagskýrslugerð, sbr. 10. og
11. gr. laga um gjaldeyrismál og 22. og 24.
gr. laga nr. 36/1986 um Seðlabanka Islands.
Seðlabankinn hefur sett nánari reglur dags.
16. janúar 1995 um upplýsingaskyldu vegna
gjaldeyrisviðskipta og fjármagnshreyfinga
milli landa. Þar segir m.a. að aðilum, sem
hafa heimild til milligöngu og verslunar með
erlendan gjaldeyri, sé skylt að skrá gjald-
eyrisviðskipti og flokka þau eftir eðli þeirra í
samræmi við flokkunarlykla Seðlabankans.
Viðskiptavinir fyrmefndra aðila þurfa því að
greina frá tilefni gjaldeyrisviðskipta sinna.
Sambærileg upplýsingaskylda hvílir á þeim
sem eiga viðskipti við erlenda aðila án milli-
göngu innlánsstofnana eða annarra sem hafa
heimild í lögum eða leyfi Seðlabankans til að
versla með erlendan gjaldeyri. í fyrmefndum
reglum Seðlabankans, sem birst hafa í B-deild
Stjómartíðinda, em jafnframt tilgreindar þær
fjármagnshreyfingar við útlönd sem einstakl-
ingum og lögaðilum ber að tilkynna Seðla-
banka íslands.
Starfsleyfi til milligöngu um
gjaldeyrisviðskipti í atvinnuskyni
í l.gr. reglugerðar nr. 679/1994 er eftirfarandi
talið felast í milligöngu um gjaldeyrisviðskipti
og verslun með erlendan gjaldeyri:
1. að stunda gjaldeyrisviðskipti í atvinnuskyni
fyrir eigin reikning eða gegn endurgjaldi;
2. að konta á gjaldeyrisviðskiptum milli aðila
gegn endurgjaldi.
Samkvæmt 9. gr. sömu reglugerðar skulu þeir
aðiiar sem hyggjast hafa milligöngu um gjald-
eyrisviðskipti og versla með erlendan gjaldeyri,
aðrir en þeir sem hafa til þess heimild í lögum
eða alþjóðasamningum sem ísland er aðili að,
hafa til þess starfsleyfi frá Seðlabankanum.
Sækja skal um slíkt leyfi til Seðlabankans.
Seðlabankanum er heimilt við veitingu slíkra
leyfa að afmarka þau við tiltekna þætti gjald-
eyrisviðskipta.
Reykjavík 16. janúar 1995
SEÐLABANKIÍSLANDS