Tíminn - 27.07.1995, Side 5

Fimmtudagur 27. júlí 1995

5
Dreifbari oriofstími myndi auka
möguleika feröaþjónustunnar
„Feröaþjónustan hefur breyst
mikib á undanförnum árum og
flest horfir þar til betri vegar. Þó
er ekki unnt ab líta framhjá því
ab mikil aukning hefur orbib á
fjárfestingu í atvinnugreininni.
Þessi aukning nýtist ekki ab
sama skapi vel og upphæb
þeirra fjármuna, sem lagbir hafa
verib fram, segja til um. Þetta
kemur einkum til af því ab abal
ferbatímabilib er abeins um sex
til átta vikur og mest fjölgun
ferbafólks hefur orbib á þessu
hefbbundna tímabili. Vægi jab-
artímabilanna hefur því ekki
aukist sem neinu nemur, en
stöbugt hefur þurft ab auka fjár-
festinguna til þess ab taka vib
fleiri ferbamönnum sem koma á
sama tíma. Þetta er í raun vand-
inn í ferbaþjónustu hér á landi í
dag og því eru hin brýnu vib-
fangsefni þau ab finna abila,
sem vilja notfæra sér þá þjón-
ustu sem ferbamönnum stendur
til boba utan hásumartímans,"
segir Gunnar Karlsson, hótel-
stjóri á Hótel KEA.
Gunnar segir ab framboð á
ferðamöguleikum hafi aukist
mikib á síðustu árum og fólk sé
áhugasamt um ab notfæra sér
margt af því sem í boði er. Mun
fleira ferðafólk komi til Akureyrar
og Norðurlands en verið hafi fyrir
nokkrum árum. í því sambandi
megi nefna mikla fjölgun á kom-
um skemmtiferðaskipa og einnig
beint flug frá Sviss til Akureyrar
um nokkurra ára skeiö. Þótt ferða-
mönnum hafi fjölgaö mikið með
fleiri komum skemmtiferðaskipa,
þá stoppi þessir ferðamenn stutt,
oft ekki nema einn dag, og fari þá
annaðhvort í hópferðir eöa
staldri við í bænum. Farþegar
skemmtiferðaskipanna kaupi því
ekki mikla þjónustu; annars vegar
vegna skammrar dvalar og hins
vegar að um borö í þessum skip-
um sé mjög mikla þjónustu að
finna. Öðru máli gegni um far-
þega í beina fluginu frá Sviss. Þeir
stoppi í nokkra daga; allt frá
þremur til fjórum og upp í sjö
daga og dvöl þeirra sé aðeins
skipulögö að mjög takmörkuðu
leyti. Þeir þurfi á gistingu að
halda og einnig gefist tækifæri til
að skipuleggja ferðir fyrir þetta
fólk og veita því aöra þjónustu.
Gallinn við þessar auknu komur
ferðamanna sé hin'svegar sá að
þær nái aðeins til háannatímans
frá miðjum júní og fram í ágúst.
segir Cunnar Karls-
son, hótelstjóri á
HótelKEA
Margir, sem hingað koma til
dæmis frá Evrópu, koma hingað í
„öðru fríi", það er til skemmri
dvalar, en eyða aðalfríinu á sólar-
strönd."
Dreifðari orlofstími
myndi auka mögu-
leika feröaþjónust-
unnar
„Vandinn er að við þurfum að
lengja ferðatímabilið," segir
Gunnar og kveðst telja aö breyt-
ingar á orlofstíma fólks muni ef
til víll eiga nokkurn þátt í slíkri
þróun á komandi tímum. „í ná-
grannalöndum okkar hefur verið
mjög algengt að stór hluti vinn-
andi fólks fari í orlof á sama tíma.
Þetta varð til í hagræðingarskyni
á sínum tíma, því þá lokuðu
vinnustaðir hreinlega um mánað-
artíma eða jafnvel lengur á hverju
sumri. Þetta á ekki síst við um
Skandinavíu, en vissulega hefur
borið á því víðar. Nú berast þær
fregnir frá Svíþjóð að með auknu
samstarfi við önnur lönd og inn-
göngu landsins í Evrópusam-
bandið sé að verða breyting á
þessu. Forráðamenn fyrirtækja
sjái ákveðið óhagræði í að stöðva
starfsemi þéirra í fjórar til sex vik-
ur og kjósi fremur aö dreifa or-
lofstíma starfsmanna á lengri
tíma. Hugsanlega verður orlofum
skipt meira í framtíðinni og fleiri
komi til með að eyða hluta af frí-
tíma sínum utan hins venju-
bundna sumarleyfistíma og þá
jafnvel að vetrinum. Ef þessi þró-
un verður í auknum mæli í lönd-
um Evrópu, þá kemur það feröa-
þjónustunni til góða sem at-
vinnugrein. Hún mun þá dreifast
á lengri tíma og vægi jaðartíma-
bilanna vaxa. Eg tel að fylgjast
verði vel með þessari þróun og
miða markaðsstarf í ferðaþjón-
ustu að einhverju leyti við hana."
Dauöur tíml í sept-
ember, ef ekki væru
fundir og rá&stefnur
„Vissulega er um ýmiskonar
ferðaþjónustu að ræða fyrir utan
þetta sex til átta vikna tímabil. í
því sambandi vil ég nefna funda-
og ráðstefnuhald. Það kemur þó
hótelunum fyrst og fremst til
góða, en ýmsir aðrir aöilar hafa
aðeins takmörkuð eða engin not
af því. Ráðstefnutímabilin eru
einkum tvö: síðari hluta vetrar og
á vordögum og aftur með haust-
inu. September væri algerlega
dauður mánuður hjá okkur, sem
störfum að hótelrekstri hér á
þessu svæöi, ef ráðstefnuhald
kæmi ekki til. Þab er eins og öll
ferðalög detti niður síðari hluta
ágústmánaðar og hefjist ekki aft-
ur fyrr en í október, að vinnu-
staöahópar og aðrir sambærilegir
ferðahópar fara á stúfana. Funda-
og ráðstefnuþjónusta brúar þetta
tímabil nokkuð. Ef unnt væri að
lengja hinn raunverulega ferða-
mannatíma nokkuð til beggja
átta — til dæmis frá byrjun maí
fram til loka september eða fram í
október — þá myndi það breyta
miklu fyrir atvinnugreinina og
styrkja hana."
Fljótlegra ab aka
norbur en bí&a vi&
lyfturnar í Bláfjöllum
„Ef viö lítum til ferðaþjónust-
unnar hér á Akureyri, þá hefur
hlutur landsbyggðarfólks farið
vaxandi af þeim sem koma
hingað utan hins hefðbundna
ferðatíma. Til þess liggja ýmsar
orsakir. í því sambandi má
nefna bætta aðstöðu á skíöa-
svæðum höfuðborgarbúa hin
síöari ár, en hingað kom margt
fólk áður til þess fara á skíði í
Hlíðarfjalli vegna góðrar ab-
stöðu þar. Þótt dregið hafi úr
skíðaferðum fólks af höfuðborg-
arsvæðinu til Akureyrar, að
minnsta kosti í bili, þá hef ég
orðið var viö fólk sem komib
hefur hingað norður — jafnvel
ekib um fleiri en eina helgi til
skíðaiðkana og látið þau orð
falla að fljótlegra sé að aka hing-
að norður en bíða við lyfturnar í
Bláfjöllum. Það breytir þó ekki
þeirri staðreynd að sérstaða Ak-
ureyrar til skíðaiðkana hefur
minnkað á síðustu árum vegna
bættra aðstæðna í þeim efnum
á mörgum stöðum á landinu."
Gunnar segir að höfuðborgar-
búar hafi nokkuð abrar þarfir
þegar þeir koma til Akureyrar en
fólk af landsbyggðinni. „Þeir
eru ekki að hugsa um aö versla
og vilja oft hafa ákveðna dag-
skrá til að fara eftir, þótt þeir séu
að koma hingað í frí og
skemmtiferðir. Margir þeirra eru
að sækjast eftir menningarlífi;
þeir fara í leikhús, líta inn á
skemmtistaðina og slappa vel
af. Landsbyggðarfólk er fremur
að sækjast eftir borgarlífi með
ferðum sínum hingað. Á mörg-
um stöðum á landsbyggðinni er
aðeins verslað með lífsnauð-
synjar og fólk nýtir ferðirnar til
þess að fara í búðir. Spyrja má
hvar ýmis fatnaður — til dæmis
karlmannafatnaöur — fáist í úr-
vali utan Akureyrar, að höfuð-
borgarsvæðinu frátöldu. Eins er
með ýmsar fleiri vörur. Ég tel að
þetta eigi nokkurn þátt í aukn-
um ferðum landsbyggðarfólks
hingað að haust- og vetrarlagi."
Gunnar segir að eflaust mégi
efla þessa möguleika nokkuð.
Fjölbreytt menningarlíf og veit-
ingahús höfði nokkuö til höf-
uðborgarbúa, en verslanir dragi
landsbyggðarfólk til sín, þótt
það kjósi einnig að sækja leik-
hús, veitingastaði og annab sem
til boða stendur.
Þegar Gunnar er inntur eftir
því, hvort fólk úr tilteknum
landshlutum sæki Akureyri
meira heim en úr öðrum, þá
segir hann fólk koma víða að.
Þegar nágrannasveitunum í
austri og vestri sleppir, nefnir
hann Vesturland og kvaðst sér-
staklega hafa orðið var við
ferðahópa af Snæfellsnesi. Þó
virbist sér sem Austfirðingar
sækist einna mest eftir ferðum
til Akureyrar og að dvelja þar.
„Af þeim sökum tel ég mjög
mikilvægt fyrir feröaþjónustuna
hér, að þær vegabætur, sem nú
er unnið að á leiðinni frá Norð-
urlandi til Austurlands, gangi
fljótt fyrir sig. Með greiðum
heilsársvegi á milli þessara
landshluta tel ég að Austfirðing-
ar muni sækja í mun meira
mæli til Akureyrar en veriö hef-
ur. Öflugt verslunar- og menn-
ingarlíf á Akureyri hefur veru-
legt aðdráttarafl fyrir íbúa
hinna dreifðu byggða og flestar
þær feröir verða til utan hins
hefðbundna ferðatíma — það er
á þessu átta til níu mánaða
tímabili sem við erum alltaf að
berjast við að skapa aðstæður til
þess að nýta."
Vibtal: Þórbur Ingimarsson
Ruglab botakerfi
Það er örugglega mikið böl aö
vera atvinnulaus og um það eru
flestir sammála ab rétt sé að
styrkja atvinnulaust fólk úr sam-
eiginlegum sjóðum þjóðfélagsins.
I mínum huga hafa atvinnu-
leysisbætur einmitt verið hugs-
aðar á fyrrgreindan hátt: Til
þess að tekjulaust fólk hafi fyrir
nauðþurftum, nóg er samt.
Ég hygg að á sama veg álykti
flestir sem velta fyrir sér at-
vinnuleysisbótum, þeir telji að
verib sé að bæta úr brýnni þörf
og atvinnuleysisbæturnar séu
einu tekjur viðkomandi.
Þetta endurspeglast í umræð-
um almennings um atvinnu-
leysisbætur, menn hafa mestar
áhyggjur af einhvers konar mis-
notkun bótanna, t.d. „svartri
vinnu" bótaþega eða að bæt-
urnar hafi letjandi áhrif á
vinnufýsi þeirra, og víst er að
sumir hafa það miklu betra fjár-
hagslega á bótunum en væru
þeir í vinnu.
Engum virðist detta í hug að
bæturnar séu í sumum tilfellum
hreinasta rugl, eins og góðvinur
minn úr verkalýðsforystunni
benti mér á um daginn.
Hann nefndi mér tvö sláandi
dæmi.
Annað dæmið var um þá sem
orönir eru 67 ára þegar þeir
missa vinnuna.
Þessir launþegar eiga rétt á eft-
irlaunum úr lífeyrissjóöi sínum.
En hver skyldi hafa trúað því, að
Frá
mínum
bæjar-
dyrum
LEÓ E. LÖVE1
allt til sjötugs geti þeir líka feng-
ið atvinnuleysisbætur! Er þetta
heilbrigt?
Eins er með þá sem misst hafa
hluta af starfi sínu, til dæmis þá
sem hafa verið í fullu starfi, en
halda því síðan hálfu. Þaö er
ekki spurt hversu miklar tekjur
starfið gefi, og getum við því
ímyndað okkur launþega sem
haft hefur 150 þúsund krónur á
mánuði og lækkar niður í 75
þúsund. Hann fœr hálfar at-
vinnuleysisbœtur! Er þetta heil-
brigt? Nei, þetta er rugl.
Okkur sem hefur fundist að
atvinnuleysisbætur eigi að vera
til aö afstýra neyð, getur ekki
fundist þetta heilbrigt eöa eðli-
Iegt. Eða að þjóðfélagið sé aö
greiöa þeim atvinnuleysisbætur
sem hafa leigutekjur, vaxtatekj-
ur eða söluhagnaö. Að atvinnu-
leysisbætur virki eins og ríkis-
tryggðar skaðabætur vegna þess
tjóns sem af vinnumissi leiðir er
langt frá þeim anda sem mín
þjóðfélagskennd þekkir.
Ég hef stundum verið hvass-
yrtur gagnvart sofandahætti og
sinnuleysi yfirvalda. Nú ætla ég
ekki að láta nein orð falla, ég
held að hver og einn lesandi
minn hljóti ab hugsa sitt.
Vinur minn klykkti út með
einni staðreynd sem þessu máli
tengist. Hann sagöi: „Ég er viss
um aö atvinnuleysistölur
myndu lækka um 10-20% ef við
teldum þá ekki með sem eru
orðnir 67 ára, en þiggja bætur
og eru því á skrá."
Skyldum við fá skýringar á
þessu frá yfirvöldum? Og skyld-
um vib þá líka fá að vita hvort
einhver sé reiðubúinn til að viö-
urkenna ábyrgð sína á þessu
rugli? ■