Tíminn - 18.10.1995, Síða 8

8

Mi&vikudagur 18. október 1995
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
Louis Farrakhan, leiötogi svartra múslima í Bandaríkjunum, prédikaöi í tvo og hálfan tíma yfir risasamkomu í Wash-
ington á mánudaginn:
Postuli hatursins eða helsta
von svarta mannsins?
Einum umdeildasta leiðtoga
svartra Bandaríkjamanna,
Louis Farrakhan, tókst ab fá
u.þ.b. 400.000 svarta karl-
menn til ab safnast saman fyr-
ir framan þinghúsib í Wash-
ington á mánudaginn, m.a. til
þess ab hlýba á hann flytja
þrumandi ræbu sem stób yfir í
tvo og hálfan tíma, auk þess
sem fjöldi annarra svartra
stjórnmálamanna og lista-
manna kom þar fram.
Þab er óneitanlega vel af sér
vikið og ekki nema von ab
menn velti því fyrir sér hver
þessi maður er. Þrátt fyrir að
samkoman hafi veriö haldin í
því skyni aö efla samkennd
svartra Bandaríkjamanna og
hvetja þá til dáða hefur kastljós-
ib samt ekki síst beinst að Far-
rakhan sjálfum, og velta menn
því nú fyrir sér hvert veröi fram-
haldið hjá honum.
Áratugum saman hafa margir
af gagnrýnendum Farrakhans
reynt ab stimpla hann sem jab-
arfígúru sem lítiö mark þurfi að
taka á, hugmyndir hans séu ekki
bara öfgakenndar heldur stór-
furbulegar og allt ab því geð-
veikislegar, og hvað eftir annaö
Iáti hann í Ijós grímulaust hatur
gagnvart hvítu fólki, ekki síst
gyðingum.
Hingað til hafa auk þess marg-
ir helstu leiðtoga blökkumanna
ekki vandað honum kveðjurnar.
Michael Meyers er framkvæmda-
stjóri New York Civil Rights
Coalition. „Hann er postuli hat-
ursins," segir Meyers, sem sjálfur
er svartur. „Hann er svartur kyn-
þáttahatari. Hann er gyðinga-
hatari. Hann er sundrungarafl í
bandarísku þjóðfélagi."
Breyttar áherslur?
í ræðunni sem Farrakhan
flutti á mánudaginn komu
reyndar fram töluvert breyttar
áherslur hjá honum frá því sem
áður var, hann þótti sýna meiri
sáttfýsi og hófsemi og lagði fyrst
og fremst áherslu á að hvetja
blökkumenn til ab taka ábyrgð á
lífi sínu fremur en að ráöast á
hvíta menn og gyðinga fyrir af-
brot þeirra gagnvart svörtum.
Auk þess bregbur svo vib að
gangan mikla sem Farrakhan
stóð fyrir fékk mjög víðtækan
stuðning, líka frá þeim sem
hingaö til hafa forðast allt sam-
neyti við Farrakhan eins og heit-
an eldinn.
Farrakhan lagði töluverða
áherslu á það í ræðu sinni á
mánudaginn að hann hefbi átt
hugmyndina og verið aðalhvata-
maðurinn að göngunni miklu.
Og hann gerbi lítið úr deilum
um það hvort hægt væri að
greina á milli boðskaparins og
mannsins sem flytur boöskap-
inn. „Hvort sem ykkur líkar bet-
ur eöa ver notaði guð mig í dag
til að koma þessari hugmynd á
framfæri. Og þaö gerði hann
ekki vegna þess að hjart mitt er
myrkvað af hatri og gyðinga-
andúð," sagði hann. „... ekki
vegna þess að hjarta mitt sé fullt
af hatri á hvítu fólki... Ef hjarta
mitt er svo svart, hvers vegna er
boðskapurinn þá svona bjartur,
svo skír og viðbrögöin svona
stórkostleg?"
Hvab um konurnar?
Eitt af því sem athygli hefur
vakið er að það voru eingöngu
karlmenn sem tóku þátt í göng-
unni miklu. í viðtali við þýska
fréttatímaritib Spiegeí var Far-
rakhan m.a. spurður að því
hvers vegna hann hafi útilokaö
konur frá göngunni. „Vegna
þess að þær eru ekki vandamál-
ið. Það eru ekki konur sem eru
að drepa hver abra. Þvert á móti
er þab frekar þannig ab þær
þurfa að fylgja sonum sínum til
grafar. Þess vegna tóku konur
okkar þátt í undirbúningi göng-
unnar af miklum áhuga. Þetta er
ekkert karlrembumál."
Þetta kann aö vera rétt hjá
RI^MKUR
t / /‘ a /?i t( () a r t/ /f
.... .. Dafr<ikrá: Lv'
Reykj aví kurborg
bobar til málþings
um framtíð
miöborgarinnar á
Hótel Borg
21. október n.k.
Tilgangurinn með
málþinginu er að
skapa umræðu um
framtíðarmögu-
leika í þróun
miðborgarinnar
og um hlutverk
hennar sem
menningar- og
þjónustumið-
stöðvar landsins.
Hinn þekkti
danski arkitekt Jan
Gehl flytur erindi
á málþinginu um
hvernig hægt er
að skapa lifandi
miðbæ.
Kl. 10.00 Setning: Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, borgarstjóri.
10.15 Skipulag Reykjavíkur og miðborgin,
Bjarni Reynarsson.
10.30 Gildi þess ab hafa framtíöarsýn,
Þórður Óskarsson.
10.50 Hlutverk húsverndar í þróun og uppbyggingu
mibborgarinnar,
Gubrún jónsdóttir og Ögmundur Skarphéðinsson.
11.10 Sóknarfæri í atvinnulífi mibborgarinnar,
Baldvin Jónsson.
11.30 Reykjavík sem menningarborg, hlutverk
miðborgarinnar, Guðrún Pétursdóttir.
11.50 Líf í mibbænum,
Dagur Eggertsson og Sigþrúbur Gunnarsdóttir.
12.10-12.30 Fyrirspurnir.
12.30-13.30 Hádegisverður.
13.30 Mibborgir í Bretlandi - svipmyndir frá ferð
skipulagsnefndar 9.-19. sept. s.l.,
Ágústa Sveinbjörnsdóttir.
13.45 Að skapa lifandi miðbæ,
Jan Gehl.
14.45 Fyrirspurnir og umræbur.
15.15 Samantekt, Gubrún Ágústsdóttir.
15.30 Fundarslit.
Vinsamlegast tilkynnið þátttöku til veitingadeildar Hótels Borgar
í síma 551 1440 eigi síðar en fimmtudaginn 19. okt.
Þátttökugjald til greiðslu á hádegisverði og kaffi er 1.500 kr.
Vakin er athygli a því að fundarsalurinn tekur ekki nema 120
manns í sæti, pannig að þeir sem fyrstir skrá sig tryggja sér sæti.
Louis Farrakhan lifir meinlœtalífi í
Chicago. „Hann er mjög auömjúk,
mjög góö, mjög Ijúf persóna,"
segir Michael Pfleger, kaþólskur
prestur í Chicago sem hefur þekkt
hann í mörg ár. „Ég held aö áhrif
hans og viröing meöal svartra
Bandaríkjamanna eigi eftir aö
aukast."
honum, en raunar er oft ekki að
sjá mikinn mun á skoðunum
Farrakhans og þeim hægrisinn-
uðustu í Repúblikanaflokknum,
sem leggja áherslu á hefðbundin
fjölskyldugildi og skýr hlut-
verkaskipti kynjanna, auk þess
sem hvers kyns ríkisumsvif eru
honum mikill þyrnir í augum.
Hann er á móti fóstureyðingum,
fordæmir almannatryggingakerf-
ið fyrir að „styrkja einstæðar
mæbur", hann telur aö samkyn-
hneigð sé smánarblettur á
mannkyninu sem brýtur gegn
„siðferðisreglum Gubs", og
hann er fylgjandi ströngum
refsireglum á borð við þær sem
tíðkast hafa í Saudi-Arabíu.
Nýr draumur
Árið 1963, þegar Martin Lut-
her King barðist fyrir mannrétt-
indum svartra, hrifust allir með,
svartir jafnt sem fjölmargir hvít-
ir. Þá var draumurinn sá að hvít-
ir og svartir gætu unnið saman
og lifað saman í bræöralagi. Nú
er hins vegar áherslan á sjálfs-
bjargarviðleitni og ábyrgð
svartra sjálfra. „Gangan okkar á
samt ekki að leggja áherslu á að-
skilnab svartra og hvítra, heldur
er meiningin að hræra upp í
okkar mönnum: Vib svartir, sem
framfærendur og verndarar
kvenna og barna, verðum að
taka ábyrgðina á því sem guð
hefur lagt á okkur," segir Farrak-
han í viðtalinu viö Spiegel. Og í
ræðunni þrumaði hann yfir
áheyrendum boðskap sinn:
„Svarti maður, þú þarft ekki að
berja á hvíta manninum. Allt
sem við þurfum að gera er að
fara heim til okkar og breyta
samfélögum okkar þannig að
þau verið góðir og. öruggir staðir
til aö búa í, setjum nibur vib-
skiptafyrirtæki vítt og breytt í
samfélögum svartra og þá hættir
hvíta fólkið að keyra framhjá
þeim og nota 'N'-orðið, í stað-
inn segir þaö: 'Sjáib þetta fólk,
þau eru dásamleg.'"