Tíminn - 28.04.1993, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Miðvikudagur 28. apríl 1993
Tíminrt
MÁLSVARI FRJÁLSLYHDIS, SAMVINNU 00 FÉLAGSHYCGJU
Útgefandi: Timinn hf.
Framkvæmdastjóri: Hrólfur Ölvisson
Ritstjóri: Jón Kristjánsson ábm.
Aðstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrfmsson
Auglýsingasfjóri: Steingrimur Gislason
Skrifstofur: Lynghálsi 9,110 Reykjavfk Sfmi: 686300.
Auglýsingasfml: 680001. Kvöldsfmar: Áskrift og dreifing 686300,
ritsfjóm, fréttastjórar 686306, fþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Tlmans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1200,-, verð I lausasölu kr. 110,-
Grunnverð auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Berskjaldaðir
launamenn
Þess sjást nú fleiri merki með hverjum deginum
sem líður að launamenn eru berskjaldaðir vegna
versnandi atvinnuástands. í skjóli þess hafa kjara-
samningar verið dregnir á langinn, og áreiðanlega
hafa margir verið ófúsir að gefa heimild fyrir verk-
fallsvopninu eins og allt er í pottinn búið.
Nú berast fréttir af nýjum hliðum þessa máls, en
þær eru þess efnis að fjölmargir atvinnurekendur
notfæri sér ástandið til þess að ráða til sín fólk sem
verktaka á lágum launum. Verktakaráðning þýðir
að atvinnurekandinn kemur sér hjá því að greiða
launatengd gjöld eða sinna öðrum réttindamálum
launþega, sem verkalýðshreyfingin hefur knúið
fram í gegnum tíðina.
Það er ekki að undra þó að forsvarsmenn verka-
lýðshreyfingarinnar séu ekki hrifnir af þessari þró-
un. Launþegi, sem er neyddur inn í slík starfskjör,
getur staðið uppi berskjaldaður geri hann ekki ráð-
stafanir til þess sjálfur að slysatryggja sig, greiða í
lífeyrissjóði, sjúkrasjóði o.s.frv.
Ef þessi þróun fær að halda áfram, er allt eins lík-
legt að það flæði undan áralangri baráttu verka-
lýðshreyfingarinnar fyrir réttindamálum sinna
skjólstæðinga.
í gær birtist frétt þess efnis hér í blaðinu að
vinnumiðlunarskrifstofur og jafnvel Ráðningar-
stofa Reykjavíkurborgar vísuðu atvinnulausu fólki
á slíka samningagerð. Ef brögð eru að slíku, tekur
fyrst steininn úr.
Þetta er aðeins ein af þeim félagslegu skuggahlið-
um sem versnandi atvinnuástand hefur í för með
sér. Þess sjást ekki merki að nokkur stefnubreyting
stjórnvalda í atvinnumálum sé í nánd, né nokkur
marktæk tilraun til að snúa þróuninni við. Kjara-
samningar eru í hnút og það fréttist ekki af nein-
um tilraunum stjórnvalda til að leysa hann.
Þó er fullvíst að lausir kjarasamningar hafa sitt að
segja til þess að auka á óvissu í efnahagsmálum,
samdrátt og þar með atvinnuleysi. Það er fullvíst
að tvístígandi og ósammála ráðherrar í afstöðu
sinni til samninga eru ein stærsta orsök þess að
samningar hafa ekki náðst.
í þessu óvenjulega ástandi versnar staða launþega
stöðugt. Örvænting hinna atvinnulausu vex, og
möguleikarnir með á því að launþeginn láti bjóða
sér allt til þess að fá atvinnu.
Þetta er ekki sú framtíðarsýn sem við íslendingar
viljum hafa. Samningar við verkalýðshreyfinguna,
félagsleg réttindi og ákveðnar samskiptareglur eru
hluti af velferðarþjóðfélaginu. Þetta öryggisnet
eigum við að kosta kapps um að varðveita, en ekki
kasta því út í horn þótt á móti blási um sinn.
Það er skýlaust hlutverk Vinnuveitendasambands-
ins að taka saman höndum við verkalýðshreyfing-
una um að stuðla að því að fyrirtæki sjái um rétt-
indamál sinna starfsmanna. Það á að vera eitt af
markmiðunum í samskiptum aðila vinnumarkað-
arins.
Dagskrárstjórn^aí
Ákvörðun tekin á hrein
um faglegum forsend")
uramæli Davðs Oddssonar uin Ris 2
MORGUNBLAÐINU hefur boris*
frá Sigurði G. Tómassyni, á? y'
„Forsætisráðherra htíb-s' _
undanfarna daga viki's
nefðu ve
hálfu stjórnei
„SIÐLEYSI", og er þaó orb raunar
raöandi þegar litíft er á síöuna í bcild.
utvarpa e
iunblæstri við opntm Pcriunnar í
berrann
WííM
isráðherrans
að ótvagðvar írá umræðum á Al- G. Tómasson kemur hins vegar að orðum um starfscmi þinghcims. Nú
þetta með pistiahötundana, því aJþjjúð þegar hann seghr í yhriýsingu sinni heist vi^a fela þingið fyrir þjóðinni,
vdt að þar koma fram hinar ýmsu eftir að haia bent á að umræðunum þegar hann lýsir því yhr að NÁ sá víte-
að forsætisráðherra landsins skuii
TVúir því cmliv'erað ráðbemnn sé að
Hannes Hóhnstein eða í hann aðeins
viðhína?
sigar þeim, og þvt styttra sem er í
Oleysanleg vandamál
Þegar Viðeyjarfarar púkkuðu undir
ríkisstjóm íýrir tveim árum til-
kynntu þeir að á miðju kjörtímabili
mundu þeir skipta ráðherrum út.
Ekkert var ákveðið hvemig ráð-
herraskiptin ættu að vera, hvort
skipti yrði um stóla eða hvort ein-
hverjir ráðherranna yrðu sendir út
úr stjómarráðinu og nýir skipaði í
þeirra stað eða hvort stjómarflokk-
amir mundu skipta ráðuneytum
upp á milli sín á nýjan leik.
Nú í fyllingu tímans tímir enginn
að láta sitt ráðherraembætti eftir,
ekki einu sinni að skipta á sínu og
einhverju öðm. Forystusauðir
stjómarflokkanna halla undir flatt
og humma og jæja þegar innt er eft-
ir hvort ekki eigi að standa við ráð-
herraskiptin, sem var eitt af gmnd-
vallaratriðum stjómarsamstarfins
áður en það hófst yfir alvöm. Þeir
vilja ekkert segja um málin og
hvorki neita né játa og er allt málið í
sjálfheldu, eins og öll önnur megin-
mál ríkisstjómarinnar.
Samningamálin em í ólestri. EES-
samkomulagið úti í hafsauga eins og
önnur Evrópumál, sjávarútvegs-
stefnan í ösku og tvíhöfðanefnd
rústar hana enn frekar með hverri
nýrri ákvörðun og hverjum kynn-
ingarfundi og atvinnu- og efnahags-
málin í msli.
Það em helst menningarmálin og
einkavinavæðingin sem einhver
veigur er að þessa dagana.
Skák og patt
Eins stólaskipti em samt klár og
kvitt. Viðskipta- og iðnaðarráðherra
mun yfirgefa táradal afskrifta við-
skiptabankanna og brostna stóriðju-
drauma og gagnslausa orkufram-
leiðslu og færa sig alla leið upp í set
drottnara Seðlabankans, þar sem
peningamir og völdin verða til. Æf-
ingasalir og sánaböðin em líka svo
miklu flottari þar en í sjómarráðinu.
En þar sem aðeins einn ráðherra-
stóll losnar í stað átta eða svo, ef
n IÉ
Davfö Jón Baldvin

Jón Ólafur Garöar ráðagerðir hefðu gengið upp, er mikill vandi að fylla í skarðið svo sæmilega fari. Heilafrumur stjómarherranna em á fleygiferð að skáka mönnum út og inn og er æsispennandi að fylgjast með hvemig eitmðum peðum er teflt fram og út á hlið til að mátuleg- ur sitjandi lendi á mjúkri sessu ráð- herramublunnar. En allt lendir í pattstöðu.
Vitt og breitt
Til greina kemur að Karl Steinar,
krati úr Keflavík, taki bankafárið að
sér og verði ráðherra. En hann lang-
ar meira til að verða forstjóri Trygg-
ingastofnunar, sem flokkur hans á,
en það þýðir að stórbyggingafröm-
uðurinn Guðmundur Ámi, krati úr
Hafnarfirði, setjist á Alþingi Jóni
Baldvin til hrellingar, og hann gerir
þá kröfu til ráðherradóms Jóni Bald-
vin til enn meiri hrellingar. Til að
koma í veg fyrir það er reynt að
semja við íhaldið um að sá embætta-
veituli Ólafur Garðar fái frí og Rann-
veig verði menntamálaráðherra, eða
þá Össur, sem er orðinn svo mglað-
ur að hann veit ekki lengur í hvaða
flokki hann er og skrifar dag eftir
dag í Alþýðublaðið að kratar og alla-
ballar séu flokksbræður og að ekki
sé marktækur munur á hugsjónum
Jóns Baldvins og Ólafs Ragnars.
Þegar svona órar og geðslag hefur
náð undirtökunum í heilabúi for-
manns þingflokks er sýnt að hann er
kominn á það stig að vera vel hæfur
sem menntamálaráðherra.
Skipað gæti ég...
Hjá íhaldinu stendur allt fast og
fæst ekki nokkur ráðherra til svo lít-
ils sem að láta lofta á milli sitjanda
og setu og vill enginn hreyfa sig úr
stóli, hvorki með illu né góðu.
Sendiherraembættum er veifað
framan í strákana, en þeir segjast
ekki vera neinir déskotans afdankað-
ir pólitíkusar og fara hvergi.
Þá er reynt að lokka fleiri krata upp
úr stólum sínum með sama agni, en
allt kemur fyrir ekki. Það dugir ekki
minna en eitt stykki Seðlabanki með
sánabaði og tilbehör sem skiptimynt
fyrir ráðherrastól.
Þar sem skipsfélagamir á Viðeyjar-
ferjunni hafa ekki krafta til að beita
handafli og kippa þaulsætnum
flokksmönnum sínum upp úr ráð-
herrastólum eiga þeir eitt ráð sem
dugar til ráðherraskipta.
Það er að fara sjálfír úr ríkisstjóm-
inni. Davíð hlýtur að ráða því hvort
hann kýs að vera forsætisráðherra í
lítt breyttri ríkisstjóm eða ekki.
Skipað gæti ég væri mér hlýtt,
sagði karlinn, sem ekki réði við
mannaforráð. Þetta getur Davíð líka
sagt þegar þegar hann ræður ekki
lengur yfir eigin ríkisstjóm og sagt
af sér. Spumingin er þá aðeins hvort
hann skipti aðeins sjálfum sér út eða
biðjist lausnar fyrir alla ódælu ráð-
herranna sína, sem hvort sem er vita
ekkert um hvaða erindi þeir eigi í
ríkisstjóm, annað en að skipa í emb-
ætti og gefa eigur ríkisins.