Morgunblaðið - 08.06.2006, Blaðsíða 4

4 B FIMMTUDAGUR 8. JÚNÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ

1 !
!
&+ ,?! 23
 !.4
5  ! 7@ + 1!+ 
A +

B:
: 
?  +' 
: ?
@ +' 
4,: 
2@ 8  5@C
!
D&&E 
 !>

2@  &!
"$ $#
"$"
$"

$#
$#
#$

F ) )$


) )$"

) F$#

F F$"

 
    #


$!
36
7!
36
 !+ ,?!

-.! +  &
-/ .
-!  &
0  +' &
  ,1

 





 










23 &
2   &
!
,

%0,

3
 ,


 
   



6 
6 .2 
7! 8 90 :
; 



 






BGHI J
 *
2K7H
A6I


 

 








 

  ##L * 
/?  
-& 6  J1

K @1

K @1

K @1

K @1




"








     

$

$

 #
#
"
"

6
6
F F F 
6
6
) F F#$ 
6
6
F F$


F$"


6
6
F$


F$


F @1
 & 8  @1
 & 8 
@1
 & 8 @1
 & 8    


 

BRESKA fjármálablaðið Financial Times
greinir frá því í gær, að Geir H. Haarde, vænt-
anlegur forsætisráðherra, sé hvatttur til að-
halds í fjármálum ríkisins til að sporna gegn
verðbólgu og harðri lendingu hagkerfisins.
Haft er eftir Paul Rawkins, yfirmanni grein-
ingardeildar matsfyrirtækisins Fitch, að
spurningin sé hve hratt vindi ofan af þenslu
síðustu ára. Segir blaðið ennfremur að hag-
fræðingar, sérfræðingar og fulltrúar atvinnu-
lífsins hvetji Geir til að draga hratt úr ríkisút-
gjöldum til framkvæmda á borð við vega, brúa
og annarra mannvirkja. Vitnað er í Gústaf
Adolf Skúlasson hjá Samtökum atvinnulífsins
að frekari stýrivaxtahækkanir séu þýðingar-
lausar og að stjórnvöld verði að draga saman
seglin.
Sársaukafull aðlögun
Blaðið segir að Fitch telji að verðbólguþrýst-
ingurinn á Íslandi muni á endanum leiða til sárs-
aukafullrar aðlögunnar. Hins vegar bendi er-
lendir sérfræðingar á að þrátt fyrir tímabundið
ójafnvægi sé íslenska hagkerfi sterkara en
margir telji. T.d. sé meirihluti tekna íslenskra
fyrirtækja kominn erlendis frá og það verji hag-
kerfið gegn innlendum áföllum. Þá sé atvinnu-
leysi nánast ekkert og íslenskum bönkum hafi
hingað til gengið vel að fjármagna starfsemi
sína.
Geir H. Haarde hvattur til aðhalds
ÞÓ enginn í búðum Orkla Media,
sem m.a. gefur út blaðið Berlingske
Tidende, hafi tjáð sig um hve mörg
tilboð hafi borist í félagið er ljóst að
norska fjölmiðlafyrirtækið Dagbla-
det keppir ekki lengur um kaup á
félaginu. Cato Hellesjø, fram-
kvæmdastjóri Dagbladet, segir að
ekki hafi tekist að gera bindandi og
endalegt tilboð áður en frestur
rann út á mánudag.
Nú eru fjórir aðilar sagðir keppa
um Orkla Media; Dagsbrún, breski
fjölmiðlafjárfestirinn David
Montgomery, breska fjárfestinga-
félagið Apax Partners og norska
fjölmiðlafyrirtækið A-pressen.
Þórdís Jóna Sigurðardóttir,
stjórnarformaður Dagsbrúnar,
vildi í samtali við fréttavef Morg-
unblaðsins ekki upplýsa hvort fé-
lagið hefði gert tilboð í Orkla Media
áður en fresturinn rann út. Hún
segir að Dagsbrún hafi tekið þá af-
stöðu að tjá sig ekki um málið við
fjölmiðla að svo stöddu. Hið sama
gildir einnig um forsvarsmenn
hinna þriggja félaganna, sem sömu-
leiðis hafa ekki staðfest að þau hafi
gert tilboð í Orkla Media.
Fjórir keppa
um Orkla
SVÍINN Peter Zäll hefur verið ráð-
inn forstjóri dönsku stórverslunarinn-
ar Illum, sem er í aðaleigu Baugs.
Hann tekur við af Patriciu Burnett,
sem hefur stýrt Illum undanfarin þrjú
ár. Danska fréttastofan Ritzau segir
að Burnett hafi m.a. tekist að binda
enda á taprekstur fyrirtækisins. Haft
er eftir henni að hún hafi gefist upp á
því að ferðast vikulega á milli Kaup-
mannahafnar og heimilis síns í Lund-
únum.
Zäll tekur við nýja starfinu í sept-
ember, en hann hefur verið markaðs-
stjóri sænska vöruhússins NK í
Stokkhólmi.
Jón Ásgeir Jóhannesson, forstjóri
Baugs Group og stjórnarformaður Ill-
um, segir við Ritzau að í sumar verði
kynnt frekari þróun fyrirtækisins.
„Það er verið að endurskipuleggja Ill-
um og starfsfólkið horfir á ný stolt
fram á veginn,“ segir Jón Ásgeir.
Nýr forstjóri ráðinn til Illum
HAGNAÐUR írska lágfargjalda-
flugfélagsins Ryanair á síðasta
rekstrarári, frá 1. apríl 2005 til 31.
mars 2006, jókst um 12% frá fyrra
rekstrarári. Hagnaðurinn nam 302
milljónum evra, eða um 28 millj-
örðum íslenskra króna á núverandi
gengi. Farþegum sem ferðuðust
með félaginu fjölgaði um 26% milli
rekstrarára og voru um 35 millj-
ónir á síðasta ári. Heildartekjur
námu um 1,7 milljörðum evra og
jukust um 28%.
Í frétt á fréttavef BBC-fréttastof-
unnar er haft eftir forsvars-
mönnum Ryanair að lykillinn að
auknum tekjum félagsins sé fyrst
og fremst sú staðreynd að félagið
hafi ekki hækkað flugfargjöld þrátt
fyrir um 74% aukningu á eldsneyt-
iskostnaði milli rekstrarára.
Samkvæmt áætlunum Ryanair er
gert ráð fyrir að farþegum félags-
ins muni fjölga um 20% á yfirstand-
andandi rekstrarári. Þá reiknar fé-
lagið með um 5–10% aukningu
hagnaðar, að því gefnu að eldsneyt-
isverð muni haldast í kringum 70
dollara fyrir tunnuna.
Farþegum Ryanair
fjölgar um 26%
fá lánshæfismat hjá tveimur fyr-
irtækjum, Fitch Ratings og Moo-
dy’s.
Matsfyrirtækin gefa þeim lán-
takendum sem kaupa þjónustu
þeirra einkunnir. Það eru þessar
einkunnir sem hafa áhrif á láns-
kjörin sem bjóðast á mörkuðum,
en meginmarkmið einkunna er að
segja til um getu lántakenda til að
standa við skuldbindingar sínar.
En í skýrslu Seðlabanka Íslands
um fjármálastöðugleika, sem gefin
var út í byrjun maímánaðar, er
þannig komist að orði um lánshæf-
iseinkunnir matsfyrirtækjanna:
„Þetta er framsýn vísbending um
ALÞJÓÐA matsfyrirtækið
Standard & Poor’s tilkynnti í byrj-
un þessarar viku að horfum um
lánshæfi ríkissjóðs hefði verið
breytt úr stöðugum í neikvæðar.
Lánshæfiseinkunnir ríkissjóðs
haldast þó óbreyttar. Með því að
breyta horfum úr stöðugum í nei-
kvæðar er fyrirtækið hins vegar að
gefa til kynna að lánshæfisein-
kunnir geti lækkað innan tiltekins
tíma, þ.e. innan 6–24 mánaða.
Ástæðan sem gefin var fyrir þess-
ari breytingu var sú að nú telji fyr-
irtækið að aukin hætta sé á harðri
lendingu í íslenska hagkerfinu.
Fyrirtækið tilkynnti jafnframt að
lánshæfismat Glitnis héldist
óbreytt þrátt fyrir að horfum fyrir
íslenska ríkið hefði verið breytt
Lánshæfismat íslenska ríkisins
og viðskiptabankanna hefur verið
talsvert mikið til umræðu að und-
anförnu. Slíkt mat gegnir mikil-
vægu hlutverki fyrir lántakendur á
alþjóðlegum fjármálamörkuðum og
hefur mikið að segja um þau láns-
kjör sem í boði eru. Hærri ein-
kunnir gefa alla jafna möguleika á
hagstæðari lánskjörum en lakari
einkunnir.
Þrjú eða tvö matsfyrirtæki
Ríkissjóður og Glitnir fá lánshæf-
ismat hjá þremur alþjóðlegum
matsfyrirtækjum, Fitch Ratings,
Moody’s og Standard & Poor’s.
Kaupþing banki og Landsbankinn
líkur þess að lántaki lendi í van-
skilum.“
AAA er ágætiseinkunn
Lánshæfiseinkunnir matsfyrir-
tækjanna geta verið torskilið sam-
ansafn af bókstöfum með eða án
tölustafa og einnig með eða án
samlagningarmerkis eða frádrátt-
armerkis. Samsetningin er ekki
nákvæmlega eins frá einu fyrir-
tæki til annars. Megininntakið er
þó það, að því framar í stafrófinu
sem bókstafur einkunnarinnar er,
því betra er lánshæfismatið. Hjá
öllum fyrirtækjunum er AAA það
besta sem í boði er í hverjum
flokki fyrir sig, flokkarnir segja til
um fyrir hvað verið er að gefa ein-
kunn.
Til viðbótar við einkunnir segja
matsfyrirtækin til um horfur varð-
andi viðkomandi lántakanda. Ef
horfur eru jákvæðar geta verið lík-
ur á því að lánshæfiseinkunnin
hækki innan tiltekins tíma. Ef
horfurnar eru hins vegar neikvæð-
ar geta verið líkur á því að láns-
hæfiseinkunnin verði lækkuð. Það
er því ekki til bóta að fá þá um-
sögn frá matsfyrirtæki að horfur
séu neikvæðar, eins og ríkissjóður
fékk frá Standard & Poor’s nú í
þessari viku.
Neikvæðar horfur geta þýtt
lækkun á lánshæfiseinkunn
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is 48$56
  



9 :;!
<


3
! 
K8
6 ! 9
/?!>
3
!8
 , 
 8?
!
3
!8
 , 


 8?
!
7 88!
 , 
 8?
!
7 88!
 , 


 8?
!
4/ 
/?

>/
3
! 
K8
3
!
 ,
7 88!
 ,
4/ /?

>/
4/ + :

/@     !?
M :


7! :

 9



6 ! 9
/?!>
2@    
!? 
2, N

-&N

J1
N

O @C: 
O @C: 
O @C: 
2!.
6?P
7QR








 
 
 

2, N

6 N

J1
N

2, N

-&N

2, N

-&N

2, N

!

!

!

% &5
,

% &5
,

3
 ,


3
 ,


7! 8 90 : 
2!.
6?P
7QR
2!.
6?P
2!.
6?P
2!.







!!!


 





 
 
 
 
 
 
 
 
"

"

"

#$%&'(%

!)"
!)"
!)"
")*




ALÞJÓÐA matsfyrirtækið
Moody’s hefur breytt mati sínu á
horfum bresku verslanakeðjunnar
Marks & Spencer úr neikvæðum í
stöðugar í kjölfar bættrar afkomu
á síðasta fjárhagsári. Gerir
Moody’s ráð fyrir því að afkoman
batni enn frekar á því fjárhagsári
sem nú stendur yfir og þar með
muni staða M&S með stöðugar
horfur batna enn frekar.
Þessar fréttir endurspegla
meðal annars að viðsnúningur í
rekstri M&S hefur tekist sem
skyldi.
Moody’s breytir
horfum M&S
í stöðugar