Lesbók Morgunblaðsins - 17.03.2007, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. MARS 2007 7
Eftir Arnar Eggert Thoroddsenarn
areggert@gmail.com
Bandaríska sveitin Beirut vaktimikla athygli á síðasta ári fyrir
frumburð sinn, Gulag Orkestar, en
þar kennir ýmissa grasa; sýrurokk og
nýbylgjupopp í bland við balkan-
tónlist, m.a. Sveitin er leidd af hinum
tvítuga Zach
Condon og gerði
Beirut víðreist á
síðasta ári í kjöl-
far glimrandi
dóma á hinum og
þessum þunga-
vigtarmiðlum.
Álagið átti eftir að
reynast hinum
unga Condon um
megn og þurfti að
fresta nokkrum tónleikum í endaðan
nóvember vegna ofþreytu. Úthvíldur
hóf Condon árið með því að gefa út
stuttskífuna Lon Gisland (sem nú er
hægt að nálgast sem hluta af endur-
útgefinni Gulag Orkestar) og vinna
við næstu breiðskífu ku langt komin,
um ¾ hlutar hennar komnir inn á
band. Útgáfa er áætluð í enda þessa
árs, og er það 4AD sem mun gefa út.




Lífseigi, vinalegi kántríboltinnWillie Nelson hefur ætíð fetað
eigin slóð og gefið lítið fyrir reglu-
gerðir kántríyfirvaldsins í Nashville.
Nú er hann búinn
að stofna eigin út-
gáfu, Pedernales
Records, og er
fyrsta útgáfan
plata með hljóm-
sveitinni 40 Po-
ints, kvartett sem
hefur m.a. á að
skipa tveimur
sonum hans, Lu-
kas og Micah
„Mér finnst þetta bara góð hug-
mynd,“ var haft eftir Nelson, en hann
tilkynnti um stofnun útgáfunnar á
ráðstefnu í tengslum við South By
Southwest-tónlistarhátíðina í Austin,
Texas.
„Ég á til fullt af dóti sem ég hef
tekið upp á síðastliðnum tuttugu og
fimm árum í hljóðveri mínu í Texas
og það situr bara uppi í hillum. Svo
langar mig líka til að veita öðrum
listamönnum brautargengi.“ Nelson
hyggst eingöngu gefa út í gegnum
Penderdale þegar samningur hans
við Lost Highway-útgáfuna rennur
út. Næsta plata Nelson kemur út eft-
ir helgi og kallast Last of the Breed.
Um er að ræða tvöfaldan disk þar
sem Nelson tekur höndum saman við
tvo gamla vini þá Merle Haggard og
Ray Price, og er tríóið á vegum úti í
þessum töluðu orðum.




The Polyphonic Spree gerir út fráTexas líkt og Willie gamli, en
sveitin er líklega þekktust fyrir að
hafa á að skipa um 30 meðlimum, þó
að dramatísk, sinfónísk en þó fyrst og
síðast melódísk tónlistin spilli sosum
ekki fyrir. Síðasta plata hópsins, sem
klæðir sig iðulega í sloppa svo að
hann minnir á sértrúarsöfnuð, kom út
2004 (Together We’re Heavy). Næsta
plata, sem er sú þriðja í röðinni, mun
kallast The Fragile Army og er vænt-
anleg í sumar. Leiðtoginn Tim De-
Laughter segir að platan muni bera
með sér umskipti á hljómi sveit-
arinnar en umskipti eru á fleiri svið-
um þar sem hempunum hefur verið
kastað. Í stað þess eru meðlimir
komnir í einhvers konar svarta her-
búninga (sem minna óþyrmilega á
Slipknot). DeLaughter segir það gert
vegna hins „óþolandi pólitíska and-
rúmslofts sem sé að kæfa okkur öll“.
The Fragile Army var samin í hljóð-
veri og var mikið samstarfsverkefni,
ólíkt fyrri plötum sem DeLaughter
samdi að mestu sjálfur.
TÓNLIST
Beirut
Willie Nelson
The Polyphonic Spree
Eftir Sunnu Ósk Logadóttur
sunna@mbl.is
Símamær: Talsamband við útlönd, get ég að-stoðað?Auja: Já, halló. Okkur vantar númer áEnglandi.
Símamær: Hvert er nafn þess sem þú leitar að?
Auja: George Michael.
Símamær: Og hvar býr hann?
Auja: Í London.
Símamær: Það eru mörg hundruð manns með
því nafni í London. Getur þú gefið nákvæmara
heimilisfang?
Auja: Uhhh … neiiii … en hann heitir fullu nafni
George Andrio Pandreo. Er ættaður frá Grikk-
landi.
Símamær: Ég er hrædd um að þú þurfir að finna
heimilisfangið svo ég geti hjálpað þér.
Auja: Hmmm … ókei.
Þannig endaði tilraun mín og vinkonu minnar
Auðar Jónsdóttur, síðar rithöfundar, til þess að
komast í samband við goðið okkar, George Michael.
Líklega var þetta árið 1985 og platan sem hann
gerði með félaga sínum í dúettinum Wham!, Make
it Big, hafði nýverið komið út og gert allt brjálað í
orðsins fyllstu merkingu.
Þetta var reyndar ekki í fyrsta sinn sem við vin-
konurnar reyndum að komast í samband við
George Michael. Áður höfðum við sent honum
heimboð til Íslands í gegnum aðdáendaklúbb hans.
Með bréfinu fylgdu póstkort af Gullfossi og Geysi
því við vorum þess fullvissar að með því að segja
honum frá því að þessar þekktu náttúruperlur
væru í garðinum heima hjá Auju gæti hann ómögu-
lega hafnað heimboðinu. Við heyrðum reyndar
aldrei frá honum – þótt undarlegt megi virðast.
Um þetta leyti fórum við líka í nokkurs konar
herferð gegn honum, þ.e.a.s. við töldum skólasystr-
um okkar, sem einnig dáðu manninn, trú um að
hann væri ekki allur þar sem hann væri séður. T.d.
hefði hann berað á sér afturendann opinberlega og
væri auk þess meira fyrir stráka en stelpur, sumsé
hommi. Þetta svínvirkaði og vikum saman sátum
við einar að honum. Enda skipti máli að fækka
keppinautunum um hylli draumaprinsins. Þannig
áttum við tvær mun meiri sjens að okkar mati.
Það kom svo mörgum árum síðar á daginn að
George Michael var einmitt veikari fyrir körlum en
konum. Og enn síðar beraði hann kynfæri sín fyrir
lögreglumanni á almenningssalerni í New York.
Svo þó að við Auja hefðum kannski ekki átt raun-
verulegan sjens í manninn, þá þekktum við hann
vissulega betur en flestir. Það er sárabót í sjálfu
sér.
Um síðustu jól gaf sonur minn mér í jólagjöf veg-
lega safnplötu með George Michael sem hafði verið
efst á óskalistanum, enda hef ég verið trúr og
tryggur aðdáandi hans í gegnum árin.
Á safnplötunni er að finna nokkur lög af um-
ræddri plötu, Make it Big. Það er hreint yndislegt
að hlusta á þau á nýjan leik og hverfa öll þessi ár
aftur í tímann. Röddin var svo tær og einlæg,
myndböndin svo sjúklega væmin, útlit söngvarans
svo útpælt til að heilla ungar stúlkur – klæðaburð-
urinn magnaður!
Þetta var líka á unglingsárum tónlistarmynd-
banda, og aðeins nokkrar mínútur á viku gafst
tækifæri til að berja goðin augum í Ríkissjónvarp-
inu. Þegar von var á frumsýningu myndbands við
hið tregafulla lag Careless Whisper voru góð ráð
dýr. Reynt var að fanga dýrðina af sjónvarps-
skjánum á 8 mm filmu, enda ekkert myndbands-
tæki á æskuheimili mínu lengi vel. Það misheppn-
aðist.
Make It Big gerði Wham! gríðarstóra í tónlist-
arheiminum enda fjörið og lífsgleðin allsráðandi í
tónlistinni. Lagið Wake Me Up Before You Go-Go,
sem maður dansaði við rjóður í kinnum á skólaballi
í Varmárskóla fyrir tveimur áratugum, kallar enn
fram bros, enda sígilt popplag. Ekki var mynd-
bandið síðra þar sem tveir súkkulaðidrengir skopp-
uðu um sviðið á stuttbuxum og strigaskóm. Boð-
skapur tónlistarinnar stóð skýrum stöfum á
stuttermabolum þeirra: CHOOSE LIFE. Og meira
að segja mamma dillaði sér með.
Talsamband við Wham!
POPPKLASSÍK
Eftir Atla Bollason
bollason@gmail.com
H
ljómsveitin Animal Collective
hefur vakið gríðarlega athygli í
jaðartónlistargeiranum und-
anfarin ár. Plöturnar Sung
Tongs (2004) og Feels (2005)
hafa fengið hvern gagnrýnand-
ann á fætur öðrum til að leita að nýjum lýsing-
arorðum – í aðra röndina vegna þess að tónlistin
þykir einstaklega vönduð, en einnig vegna þess að
hljómur sveitarinnar er um margt óvenjulegur.
Áhrif frá Beach Boys eru umtalsverð, en sveitin
leitar fanga víða, t.d. í hávaðalist, þjóðlagarokki
og ýmissi frumstæðri tónlist. Þá er æskudýrkun
áberandi hjá Animal Collective, textarnir oft
barnslegir og flutningurinn gáskafullur.
Animal Collective er í grunninn skipuð þeim
Panda Bear og Avey Tare, en auk þeirra koma
Geologist og Deaken við sögu á flestum plötum
sveitarinnar. Þessir drengir hafa fengist við tón-
list lengi í sameiningu, þekktust er vitaskuld Ani-
mal Collective, en þeir hafa verið við iðnir við kol-
ann undir öðrum nöfnum. Panda Bear skipar
t.a.m. dúettinn Jane ásamt vini sínum Scott Mou
og saman gáfu þeir út plötuna Berserker árið
2005 og Avey Tare hefur gefið út plötuna Dead
Drunk með sveitinni Terrestrial Tones, en auk
Tare skipar Eric Copeland úr Black Dice sveitina.
Pandabjörn
Panda Bear, sem heitir Noah Lennox í raun og
veru, hefur nú þegar gefið út tvær skífur upp á
eigin spýtur og sú þriðja er væntanleg strax eftir
helgi. Platan sú ber heitið Person Pitch og er tals-
vert frábrugðin þeirri sem fór á undan, hinni gríð-
arvel heppnuðu Young Prayer. Þá plötu tók Len-
nox upp á æskuheimili sínu stuttu eftir að faðir
hans lést. Þar var hann að mestu einn með kassa-
gítarinn, söng sérkennileg lög þar sem engin leið
var að greina textann og flutningurinn var bæði
litaður af söknuði og feginleik þess að vera kom-
inn aftur á æskuslóðirnar.
Þessi súrsæta tilfinning er ekki alveg horfin á
Person Pitch en það er vissulega mun bjartara yf-
ir henni. Lennox segir nýja hljóminn m.a. hafa
komið til vegna þess að hann fluttist til Lissabon
fyrir rúmum tveimur árum. „Umhverfið skilar sér
algjörlega út í tónlistina á plötunni. Lissabon er
staður þar sem engum liggur á, fólk er ekkert
mikið að líta á klukkuna. Tónlistin á Person Pitch
dregur dám af þessu, hún er mjög afslöppuð,
hversdagsleg og sólrík. Portúgal er eins og blanda
af Evrópu og Kaliforníu, sólin skín látlaust og
andrúmsloftið er mjög þægilegt. Ég geri þá kröfu
til tónlistar að hún flytji mann til í huganum, fái
mann til að hugsa um eitthvað annað, og ég vona
að þessari plötu takist það og að hún spegli Lissa-
bon í leiðinni,“ segir Lennox. Flutningurinn til
Lissabon hafði þó fleira í för með sér, Lennox tók
t.a.m. ekki mikið af hljóðfærum með sér og því er
platan að mestu unnin á hljóðsmala (e. sampler)
og tölvu.
Stærstur hluti Person Pitch hefur komið út áð-
ur á tólftommum og segir Lennox þá ákvörðun
tvíþætta, í fyrsta lagi svo hann hafi getað einbeitt
sér að hverju lagi fyrir sig, og í öðru lagi segist
hann vera innblásinn af því hvernig útgáfumál
gangi fyrir sig í danstónlistarheiminum, en þar er
smáskífunni skipað í öndvegi og stærri plötur eru
yfirleitt ekkert nema safn laga sem hafa þegar
komið út á vínyl. Person Pitch kemur hins vegar
eingöngu út á geisladiski og því verður eina leiðin
til að nálgast lögin á vínyl að kaupa smáskífurnar.
Afturábak eða áfram?
Avey Tare, sem er listamannsnafn Davids Port-
ners, er giftur einni af dætrum Íslands, Kristínu
Önnu Valtýsdóttur, en hún var í hljómsveitinni
múm þar til í nóvember síðastliðnum. Þau hafa
tekið upp plötu saman sem kemur út 24. apríl og
ber heitið Pullhair Rubeye, en þar kemur Kristín
fram undir nafninu Kría Brekkan. Eintak af plöt-
unni hefur gengið manna á milli á Netinu og það
hefur vakið nokkra athygli að öll platan er spiluð
afturábak. Sagan segir að þau hafi komið eitt
kvöldið heim til sín í New York eftir að hafa séð
nýjustu mynd Davids Lynch, vitandi að þau voru
veðurteppt og komust ekki heim til fjölskyldna
sinna fyrir jólin, og hafi einfaldlega prófað að spila
upptökurnar sem þau voru búin að gera aftur-
ábak.
Hljóðin sem bárust þeim til eyrna heilluðu hjúin
svo að þau ákváðu að hljóðblanda plötuna með það
í huga að hún yrði öll afturábak. „Lögin eru laus-
leg og lífræn í forminu og fara ekki frá A til B. Svo
þau virka í rauninni vel afturábak, vegna þess að
þau festast ekki í þéttum trommu- eða gítartakti
eins og svo margt annað,“ segir Portner. Honum
þykir spennandi að þessi hljóðheimur skuli í raun
hafa komið til þeirra án þess að þau hafi beinlínis
velt honum fyrir sér, „hann bara gerðist“.
Spjallborð á Netinu hafa mörg hver staðið í
ljósum logum eftir að fólk hlustaði á plötuna og
komst að því að hún væri öll öfug og flestir sem
hafa prófað að snúa plötunni við í tölvu (svo hún
hljómi „rétt“, eða eins og hún var tekin upp) virð-
ast sammála um að platan sé mun betri þannig og
skilja hvorki upp né niður í David og Kristínu fyr-
ir tilgerðina. „Okkur tókst að skilja okkur al-
gjörlega frá lögunum eins og þau hljóma áfram,
og ég held að flestir sem gagnrýna okkur séu að
velta lögunum fyrir sér eins og þau hljóma þann-
ig. Fyrir okkur er öfuga útgáfan eitthvað í sjálfri
sér,“ segir Portner. Það kæmi undirrituðum ekki
á óvart að allt heila klabbið væri hrekkur og að
platan væri í raun og veru leikin áfram – það væri
í öllu falli blaut tuska í andlit forvitinna netverja.
Í lokin má skjóta því að að Animal Collective
hefur nýlokið upptökum á nýrri plötu og spá því
að hún komi út síðsumars eða í haust.
Öll dýrin í skóginum
Eftir helgi kemur platan Person Pitch með
Panda Bear út og um miðjan apríl skífa á vegum
Avey Tare og Kríu Brekkan. Bear og Tare eru
lykilmenn í hljómsveitinni Animal Collective og
Kría er listamannsnafn Kristínar Önnu Valtýs-
dóttur sem var áður í múm.
Animal Collective Sveitin er í grunninn skipuð þeim Panda Bear og Avey Tare, en auk þeirra koma
Geologist og Deaken við sögu á flestum plötum sveitarinnar.