Morgunblaðið - 23.01.2008, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. JANÚAR 2008 21
gamla meirihlutanum þótt menn
hefðu haft 100 daga til að semja
hann.“
Æskilegasti meirihlutinn
Geir kvaðst ekki hafa vitað að
mikil alvara væri í viðræðunum fyrr
en síðastliðinn mánudag. Hann
sagði, líkt og fram hefur komið, að
menn hefðu rætt málin án þess að
það væru samningaviðræður. Vil-
hjálmur Þ. Vilhjálmsson hefði sagt
sér frá því seinni partinn á mánudag
hvað væri í bígerð. Geir kvaðst hafa
sagt við Vilhjálm að ef hann teldi
þetta heppilegt og treysti sér til að
láta þetta ganga upp þá skyldi hann
bara gera það.
Geir var ekki í neinum vafa um
hvaða meirihluti væri æskilegastur í
borgarstjórn Reykjavíkur. „Það er
sá meirihluti sem hér var áratugum
saman. Meirihluti Sjálfstæðis-
flokksins. Þá kom svona staða aldrei
upp. Auðvitað stefnum við að því að
það verði þannig eftir næstu kosn-
ingar.“
fulltrúa í
að Ólafur
garstjóri.
frá fyrri
væri full-
við þetta
sson væri
amaður í
hann það
mstarfinu.
úna studd-
um meiri-
mánudag].
sig. Menn
ál eins og
ru í borg-
r og hvaða
Það finnst
núverandi
ð ljúka að
mningur,“
rg athygl-
efnasamn-
agningar-
„En það
ningur í
ur engin
íkisstjórn
Árvakur/Frikki
forsætisráðherra segir að umskiptin í borgar-
r hafa áhrif á ríkisstjórnina en á liðnu hausti.
Ingibjörg kvaðst ekki kannast við
neitt slíkt óvænt útspil í undirbún-
ingi, hvorki af sinni hálfu né Sam-
fylkingarinnar.
efði vænt-
gshyggju-
r að ala af
óvæntan.
rir
málin
Árvakur/Frikki
Gísladóttir sagði að ríkisstjórnin mundi áfram
m og sviptingar í borgarstjórn breyttu engu.
Þú ert á réttum stað eins ogþú heyrir,“ segir MargrétK. Sverrisdóttir varaborg-arfulltrúi F-listans bros-
andi í dyrunum. Svo stekkur hún inn
aftur. Þar hringja tveir símar.
Og það voru tveir kostir í stöðunni
þegar Margrét lýsti því yfir að hún
styddi ekki nýjan meirihluta Frjáls-
lyndra og Sjálfstæðisflokks í borg-
arstjórn. „Ég get það ekki,“ segir
hún. „Um hálffjögurleytið í gær [á
mánudag] þóttist ég fullviss um að
Ólafur F. Magnússon væri í þessum
þreifingum, en ég bjóst ekki við að
það yrði frágengið klukkan sjö.
Hann hringdi og sagðist þurfa að
vita mína afstöðu ef til þess kæmi að
nýr meirihluti yrði myndaður. Þá
sagði ég: „Hún er skýr. Við Guðrún
[Ásmundsdóttir] munum ekki fylgja
þér í þeirri vegferð.“ Og ég sagði:
„Þú verður að tala við hópinn.“ Þá
lét hann eins og ekkert myndi gerast
einn, tveir og þrír – hann myndi
jafnvel hitta hópinn.“
– Og þú ert ákveðin í þinni sök?
„Það vildi svo ágætlega til að ég
sat á skrifstofunni, hafði ráðrúm til
að hugsa málið og fann að ég treysti
ekki Ólafi. Við höfðum talað saman
tvisvar um morguninn þar sem ég
bað hann um að bera þetta til baka.
Hann sagðist ætla að gera það. Svo
gerðist það ekki. Já, ég treysti ekki
oddvitanum mínum. Og því miður
ekki heldur þeim hópi sem hann tal-
aði við. Enda höfðu þau ekki verið
stjórntæk fyrir skemmstu.
Svo fannst mér enn verra hvernig
þessu var komið saman. Ég hefði
haldið að Sjálfstæðisflokkurinn
stæði öðruvísi að málum, talaði við
okkur bæði og stillti öðrum upp en
Vilhjálmi Þ. Vilhjálmssyni. Ég velti
því fyrir mér þá og geri enn hvort
Vilhjálmur hafi umboð sexmenning-
anna í þessum viðræðum, frekar en
öðrum. Hann tapaði trausti þeirra
og samstarf snýst um traust á fólki.
Mér leist bara ekkert á blikuna.“
– En þú varst tilbúin í samstarf
við Sjálfstæðisflokkinn eftir borg-
arstjórnarkosningarnar 2006?
„Já, þá var ég tilbúin í samstarf
við Sjálfstæðisflokkinn. Við höfðum
unnið kosningasigur og það lá beint
við að Sjálfstæðisflokkurinn og F-
listinn ynnu saman. Reyndin varð sú
að ekki varð af því. Og mér finnst
borgarstjórnarflokkur Sjálfstæð-
ismanna of veiklaður núna. Ég hefði
viljað sjá að þeir byðu borgarbúum
upp á allt annan kost. Og þá er ég að
tala um annan oddvita.“
– Hönnu Birnu?
„Já, það er sérkennilegt að það er
eins og goggunarröðin sé svo stíf í
Sjálfstæðisflokknum að því miður
hafi það ekki komið til greina.“
– Hefurðu hitt Ólaf eftir myndun
meirihlutans?
„Nei, hann reyndi að ná í mig í
morgun. Og mér var boðið að hitta
hann og Vilhjálm. Ég sagði að það
væri of seint að bjóða mér það.“
– Hafa þeir boðið þér stóla?
„Ég fékk skýrar meldingar um
„En hann er í klípu með það að
geta ekki sett neinn sem formann í
nefnd nema sig sjálfan. Þannig að
þau sjálfstæðismenn fá alla formenn
í nefndum. Þar liggja völdin.“
– Þú talar um að traust skipti öllu
máli. Ertu kannski að setja eigin til-
finningar ofar málefnum?
„Jú, ætli það ekki. En verður
maður ekki að fylgja sannfæringu
sinni? Ég hef ekki trú á því að þessi
nýi meirihluti hafi burði eða raun-
verulegan vilja til að framfylgja
stefnumálum F-listans. Ekki höfðu
þau það 2006 þegar þau sögðu meiri-
hlutaviðræður stranda á flugvall-
armálinu. Þannig að ég leyfi mér að
efast um að þau ætli raunverulega
að vinna að þessum málum. En ég
get örugglega stutt mörg góð mál á
stefnuskránni.“
– Stangast það ekki á við yfirlýs-
inguna fyrr í dag um samstarf þitt
við Samfylkingu, Vinstri græna og
Framsókn? Verða þeir flokkar ekki í
harðri andstöðu við það sem þú sjálf
beittir þér fyrir í kosningunum?
„Ég er ekki búin að sjá hvernig
þetta verður í reynd. En það var-
unnið að því að veita málefnum
F-listansbrautargengi í fyrrverandi
meirihluta og ég treysti því að það
geti orðið áfram í okkar samstarfi.“
Reyndi ekki að knýja
fram málefnaskrá
– En var ekki ágreiningur, til dæmis
um staðsetningu flugvallarins og
mislæg gatnamót, auk þess sem
Ólafur vildi að gerð yrði mál-
efnaskrá?
„Þá átti hann að reisa ágreining
með skýrum hætti. Hann gerði það
ekki. Hann talaði um það þegar
hann tók við forsetaembættinu að
hann hefði hug á því að samin yrði
málefnaskrá. Þá voru framundan
tveir drekkhlaðnir vinnudagar þá-
verandi meirihluta og þeir áttu að
snúast um nánari vinnu í þessum
sameiginlegu áherslum. En það var
ekki eins og hann reyndi að knýja
þetta fram í hópnum.“
– Eru þetta ekki bara pólitísk
klókindi hjá Ólafi?
„Ólafur átti allt frumkvæði að
myndun síðasta meirihluta. Fannst
honum hann ekkert bundinn af
þeirri ábyrgð? Þess vegna er verra
þegar hann læðist hægt og hljótt út
úr samstarfinu, en ef öðruvísi hefði
háttað til. Ég lét þetta yfir mig
ganga einu sinni og var búin að
semja við þetta fólk um samstarf, en
þá var ekki hægt að teyma mig eins
og fé til slátrunar á ný: „Jæja, nú er
kominn nýr meirihluti, Margrét.“
Eins og öruggt væri að ég keypti
það. Fyrir áhrif og völd, jú. En ég vil
líka geta lifað með samvisku minni.
Það er margt prýðisfólk á meðal
Sjálfstæðismanna, en hópurinn í
heild er ekki traustur eins og er – og
ég held að það sé auðsætt.“
– Hvert er þitt pólitíska bakland?
„Ef við skoðum Íslandshreyf-
inguna, þá beiti ég mér fyrir frelsi
einstaklingsins, samkeppni og um-
hverfismálin eru mjög ofarlega á
baugi. Ég get alveg lýst því yfir að
ég styð ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks
og Samfylkingar. Ég er ánægð með
það samstarf og mér hefur fundist
það farsælt hingað til. Þannig að ég
er nú ekki vinstrisinnaðri en það. Ef
það hjálpar fólki að staðsetja mig.
Já, ég vil frjálsa samkeppni og
einstaklingsframtak, en ég hef hins-
vegar alltaf verið félagshyggjukona
og sagt að það sé ekki bara vinstra
mál að vilja jafnræði og fé-
lagshyggju. Þetta á allt að geta farið
saman. Þess vegna finnst mér Sam-
fylkingin hafa haft jákvæð áhrif á
Sjálfstæðisflokkinn, sem var farinn
of langt til hægri og farinn að
gleyma félagslegum gildum.“
– Hver er þá þinn vettvangur í
pólitík?
„Ég stend ein á berangri, Pétur!“
segir hún og skellihlær. „Hvernig
spyrðu!? Lífsskoðun mín er æðru-
laus, ég leyfi mér að segja það, og ég
vil ekki vera til sölu fyrir vegtyllur.
Ég vil fara þá leið sem ég trúi að sé
góð hverju sinni. Svo er ég bjartsýn
og glaðvær og held að þetta verði nú
allt í lagi,“ bætir hún við brosandi.
– Gengurðu ekki bara í Samfylk-
inguna?
„Nei, ég er ekkert farin að hugsa
neitt svoleiðis hvert ég myndi fara,
svei mér þá.“
– Myndirðu fella meirihlutann og
láta rýma skrifstofurnar ef Ólafur
þarf á klósettið, eins og Björk Vil-
helmsdóttir lét liggja að?
„Nei, alls ekki. Og mér finnst al-
veg nóg um. Þetta hefur verið farsa-
kennt og það gefur auga leið að ég
get ekki fellt meirihlutann með þeim
hætti. Svo kemur hann af klósettinu!
Ef ég segi eins og er, þá get ég ekki
séð fyrir hvaða aðstæður yrðu til
þess að ég felldi meirihlutann. En
þetta verður Ólafi að mörgu leyti
erfitt. Hann verður atkvæðalaus í
borgarráði og á engan formann í
nefndum, þannig að Sjálfstæð-
isflokkurinn hefur tögl og hagldir í
samstarfinu. En ég má ekki stíga
inn sem varamaður nema um lög-
mæt forföll sé að ræða, þá ann-
aðhvort tilkynnt eða boðuð.“
– Hvar standa aðrir á F-listanum?
„Það voru sex efstu sem voru
fremst í baráttunni. Ég og Guðrún
vorum í öðru og þriðja sæti. Ég tel
víst að Ásta Þorleifsdóttir í fjórða
sæti fylgi Ólafi, en hún var áður í
Vinstri grænum. Í fimmta sæti er
dóttir Ólafs, sem liggur nú á sæng
og var að eignast barn, í sjötta sæti
er varaþingmaður Frjálslynda
flokksins, Kjartan Eggertsson.
Þetta eru sex efstu og það getur
meira en vel verið að einhverjir aðrir
á listanum sláist í hóp með Ólafi. Ég
geri fyllilega ráð fyrir að hann nái að
manna nefndir og ráð. Eins og ég
segi, það liggur hver sem lund er til í
því.“
– Og svo kannski eru þeir hlynntir
málefnunum?
„Jú, þau segja það auðvitað –
þarna séu málefnin öll komin. Og
þeim finnst allt í lagi þótt Ólafur hafi
ekkert haft samráð við þau. Þau
segja mér að minnsta kosti að hann
hafi ekkert samband haft. Það er bú-
ið að staðfesta það.“
– Að lokum, ertu að höfða mál
gegn Frjálslynda flokknum?
„Já, ég veit ekki hvar það er statt,
en það á að vera búið að dómtaka
það. Svo einfalt er það að verkalýðs-
foringinn Guðjón Arnar Krist-
jánsson greiddi mér ekki uppsagn-
arfrest. Og ég ætla að leita réttar
míns.“
það að ef ég slægist í hópinn gæti ég
valið um formennsku í nefndum.“
– Ég hef heyrt að liður í ósættinu
sé að þér finnist Ólafur hallast um of
að Frjálslynda flokknum?
„Já, það er einn þáttur í því. Hann
hefur kannski ekki beint staðfest
það, en mér sýnist á viðbrögðum
Frjálslyndra að þeir telji sig eiga í
honum hvert bein. Og hann hefur
ekki mótmælt því.“
„Nánast okkar stefnuskrá“
– Nú segist hann ná fram 70% af
þeim málefnum í nýjum meirihluta
sem þið settuð á oddinn fyrir kosn-
ingar.
„Ég held það sé meira að segja
ríflega það. Þetta er nánast okkar
stefnuskrá, sem við sömdum með
fleirum. Og það finnst mér vera póli-
tískur gambítur af hálfu nýja meiri-
hlutans. Svo segja þau: „Hér eru öll
þín stefnumál. Af hverju í ósköp-
unum fylgirðu þeim ekki eftir?“ Það
er af því að ég vil ekki skilja sálina
eftir heima. Framkoman var mjög
niðurlægjandi. Ólafur var guðfaðir
fyrri meirihluta, búinn að möndla
það áður en ég kom að því, og núna
býr hann til nýjan meirihluta án
samráðs við mig. Mér finnst ég ekki
vera að lasta Ólaf, en þetta eru mjög
ámælisverð vinnubrögð. Aðrir geta
staðfest að hann talaði ekki við bak-
landið. Nú er verið að bjóða því fólki
sæti í nefndum og ráðum. Og ég segi
bara: „Svo liggur hver sem lund er
til.“ – Ég get þetta ekki.“
– Heldurðu að Björn Ingi Hrafns-
son hafi talað við alla í sínu baklandi
áður en hann sprengdi fyrri meiri-
hlutann?
„Ég hef ekki hugmynd um það.
Hann hefur áreiðanlega talað við
Óskar Bergsson varaborgarfull-
trúa.“
– En hann beið eftir Birni Inga
með hinum sjálfstæðismönnunum.
„En við erum í öðrum flokki, Ólaf-
ur og ég, og hann gerir þetta vitandi
að ég er ekki sátt við það sem í upp-
siglingu er. Ég sé ekki að það skipti
máli hvernig Björn Ingi hegðaði sér,
ekki hegða ég mér svona sjálf. Ef til
vill eru allir svona í pólitík. Við vor-
um með skuldbindingar við fyrri
meirihluta og Ólafur átti að reisa
ágreining ef hann var óánægður.
Hann gaf það til kynna að ég hefði
ekki verið nógu dugleg að fá sæti í
nefndum fyrir F-listann. En hann
hafði sjálfur samið um vegtylluna
sem forseti borgarstjórnar er. Ég
sagði við fólk að ég hefði frekar vilj-
að minni vegtyllu og meiri áhrif í
nefndum. Nú tekur hann borg-
arstjórann.“
– Og áhrif í nefndum.
Mér leist bara
ekkert á blikuna
Árvakur/Kristinn Ingvarsson
Vantraust „Það vildi svo ágætlega til að ég sat á skrifstofunni, hafði ráð-
rúm til að hugsa málið og fann að ég treysti ekki Ólafi,“ segir Margrét.
Eftir myndun nýs
meirihluta í borgar-
stjórn horfa margir til
Margrétar Sverris-
dóttur varaborgarfull-
trúa Frjálslyndra, sem
hefur tekið afstöðu
gegn meirihlutanum.
Pétur Blöndal talaði
við hana um traust og
málefni, áhrif og völd.