Morgunblaðið - 23.01.2008, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. JANÚAR 2008 23
Á MEÐAN ríkisstjórn Sjálfstæð-
isflokks og Framsóknarflokks sat
við völd í landinu gagnrýndi ég
Framsóknarflokkinn harðlega fyrir
íhaldsstefnu og fyrir að
hafa yfirgefið upp-
haflega stefnu sína,
samvinnustefnu og fé-
lagshyggju. Ég taldi
Framsókn of leiðitama
Sjálfstæðisflokknum
og hafa setið alltof
lengi í stjórn með
Sjálfstæðisflokknum.
Nú hefur orðið breyt-
ing á. Framsókn er
komin í stjórnarand-
stöðu en Samfylkingin
situr í ríkisstjórn með
Sjálfstæðisflokknum.
Hefur ekki orðið mikil breyting við
þetta? Ekki verður þess vart enn.
Stefnan er svipuð og áður.
Samkomulagið við LEB drýgra
en yfirlýsingin 5. des.
Ef við lítum á þau mál sem jafn-
aðarmenn bera helst fyrir brjósti,
málefni aldraðra, öryrkja og lág-
launafólks, blasir eftirfarandi við:
Lífeyrir aldraðra og öryrkja hefur
ekkert hækkað frá því að rík-
isstjórnin tók við völdum. Ekkert
hefur enn verið gert í kjaramálum
láglaunafólks. Skattleysismörkin
eru óbreytt, en hækkun þeirra væri
mikil kjarabót fyrir láglaunafólk. Ég
verð að viðurkenna að ástandið í
kjaramálum þessa fólks hefur ekk-
ert batnað við tilkomu Samfylking-
arinnar í ríkisstjórn. Það er sama
ástand og verið hefði með Framsókn
áfram í stjórn. Samkomulag það sem
gert var 2006 milli LEB og fyrri rík-
isstjórnar fól í sér meiri kjarabætur
fyrir aldraða en yfirlýsing sú er nú-
verandi ríkisstjórn gaf 5. desember
sl.
Byrjað á öfugum enda
Ég taldi víst, þegar Samfylkingin
gekk til stjórnarsamstarfs við Sjálf-
stæðisflokkinn í maí eftir þingkosn-
ingar, að lífeyrir aldraðra yrði stór-
hækkaður á árinu eins og
kosningaloforð voru gefin um. En
þær vonir hafa brugðist. Í staðinn
ákvað ríkisstjórnin að draga úr
skerðingum tryggingabóta hjá þeim
sem væru á vinnumarkaði. Það er
gott svo langt sem það nær en ég tel
að hér sé byrjað á öfug-
um enda. Það á að
byrja á því að leiðrétta
lífeyrinn svo hann dugi
til eðlilegrar fram-
færslu. Síðan eða sam-
hliða má draga úr
skerðingum.
Samfylkingin gagn-
rýndi harðlega í þing-
kosningunum vorið
2007, að lífeyrir aldr-
aðra hefði ekki hækkað
í samræmi við vísitölu-
hækkanir. Lífeyrir
aldraðra hefði dregist
aftur úr í launaþróuninni. Samfylk-
ingin sagði: Við ætlum að leiðrétta
þetta. Samfylkingin sagðist ætla að
láta lífeyri aldraðra duga fyrir fram-
færslukostnaði í samræmi við
neyslukönnun. Ný neyslukönnun
Hagstofunnar var birt 18. desember
2007. Samkvæmt henni eru neyslu-
útgjöld einstaklinga komin í 226 þús-
und á mánuði, að viðbættri verðlags-
hækkun frá því könnunin var gerð.
Skattar ekki meðtaldir. Samfylk-
ingin sagðist vilja leiðrétta lífeyri
aldraðra í áföngum. 60+, samtök
aldraðra í Samfylkingunni, sam-
þykkti í nóvember 2007 að hækka
ætti lífeyri aldraðra í þá upphæð er
næmi neysluútgjöldum einstaklinga
og að fyrsti áfangi þeirrar hækkunar
ætti að taka gildi fyrir lok ársins.
Farið á svig við samþykkt 60+
Í fyrstu aðgerðum ríkisstjórn-
arinnar var algerlega farið á svig við
framangreinda samþykkt 60+.
Aðgerðir ríkisstjórnarinnar, sem
taka eiga gildi frá 1. apríl nk. taka
aðeins til þeirra sem eru á vinnu-
markaði. Það á að draga úr skerð-
ingu tryggingabóta hjá þeim sem
eru á aldrinum 67-70 ára og vilja
vinna. Ríkisstjórnin hefur ákveðið
100 þúsund króna frítekjumark á
mánuði fyrir þennan hóp. Einnig á
að afnema skerðingu tryggingabóta
aldraðra vegna tekna maka. Hæsti-
réttur hefur úrskurðað, að það brjóti
í bága við stjórnarskrána að skerða
lífeyri vegna tekna maka . Þess
vegna hefði þessi breyting átti að
taka gildi strax í kjölfar dóms
Hæstaréttar. Rannsóknarsetur
verslunarinnar á Bifröst gerði könn-
un á því hve margir eldri borgarar
mundu nýta sér það að vinna, ef
skerðing tryggingabóta vegna at-
vinnutekna þeirra yrði afnumin eða
lækkuð. Í ljós kom að 30% mundu
nýta sér það. Rannsóknarsetur
verslunarinnar segir að það mundi
þýða 4 milljarða auknar skatttekjur
fyrir ríkissjóð. Samkvæmt því
mundi það kosta ríkið lítið sem ekki
neitt að draga úr skerðingu trygg-
ingabóta á þann hátt sem rík-
isstjórnin hefur boðað.
Af því sem hér hefur verið rakið
er ljóst að Samfylkingin hefur ekki
síðustu 7-8 mánuði staðið sig betur í
velferðarmálum í ríkisstjórn en
Framsókn gerði. Ríkisstjórnin verð-
ur ekki dæmd af orðum og yfirlýs-
ingum. Hún verður dæmd af verkum
sínum. Samfylkingin verður að taka
sig mikið á í velferðarmálum. Um
síðustu áramót tók Jóhanna Sigurð-
ardóttir við lífeyristryggingum al-
mannatrygginga. Það er nú í hennar
verkahring að leiðrétta lífeyri aldr-
aðra og öryrkja á þann hátt að unnt
verði að lifa mannsæmandi lífi af
honum. Ef Jóhanna stendur sig get-
ur hún bætt stöðu Samfylking-
arinnar í velferðarmálunum. Sam-
fylkingin á eftir að sýna það að hún
standi sig betur í ríkisstjórn en
Framsóknarflokkurinn.
Mun Samfylkingin standa sig
betur í stjórn en Framsókn?
Björgvin Guðmundsson fjallar
um málefni og lífeyri aldraðra »Ég verð að við-urkenna að ástandið
í kjaramálum þessa
fólks hefur ekkert batn-
að við tilkomu Samfylk-
ingarinnar í ríkisstjórn.
Það er sama ástand …
Björgvin Guðmundsson
Höfundur er viðskiptafræðingur.
HINN 8. janúar sl. beindi ég
spurningum til stjórnenda Land-
spítalans um ýmislegt, sem snertir
„útvistun“ (sem er fínt orð fyrir
einkavæðingu) á störfum lækna-
ritara á spítalanum. Hinn 13. jan-
úar sl. svarar aðstoðarlækninga-
forstjóri Landspítala, Niels Chr.
Nielesen, fyrirspurnum mínum.
Ég þakka Niels fyrir að veita op-
inberlega svör við spurningum
mínum þótt þau séu í stikkorðastíl
og kalli fyrir bragðið á nánari
skýringar sem fulltrúar SFR og
BSRB munu ganga eftir í við-
ræðum við stjórnendur sjúkra-
hússins á komandi dögum.
Ég vil ítreka það sem ég hef áð-
ur bent á í blaðagreinum, að
stjórnendur á Landspítala hafa
gefið frá sér afar misvísandi yf-
irlýsingar varðandi framtíð
læknaritara, nokkuð sem aug-
ljóslega þarf að fá botn í. Eitt at-
riði í svari Nielsar Chr. Nielsen í
umræddri grein tel ég ástæðu til
að staldra við en það er skírskotun
hans í fund sem forsvarsmenn
LSH héldu til kynningar á útboðs-
gögnum. Á þennan fund mættu
tugir læknaritara. Niels segist svo
frá: „Auglýstur var kynning-
arfundur fyrir þá sem áhuga hafa
á þessu verkefni og var hann hald-
inn á LSH þriðjudaginn 8. jan.
2008. Þar mættu mjög margir af
læknariturum spítalans sem ég
vona að hafi komið af heilum hug
til að taka þátt í þessu verkefni,
auk fulltrúa 8 fyrirtækja. Þeim
voru öllum afhent gögn um verk-
efnið og þær öryggiskröfur sem
gerðar eru til öryggis gagna. Þeir
sem áhuga hafa á verkefninu skila
hugmyndum um framkvæmd þess
til innkaupasviðs LSH og verða
þær þá metnar með tilliti til þjón-
ustu og verðs. Berist ekki full-
nægjandi hugmyndir verður ekki
gengið til samninga um til-
raunaverkefnið. Tekið skal skýrt
fram að hér er ekki um útboð að
ræða, heldur tilraunaverkefni.“
Sá grunur læðist að mér að hér
sé verið að hafa í flimtingum graf-
alvarlegt mál fyrir þá starfsmenn
sem í hlut eiga. Aðstoðarlækn-
ingaforstjóri Landspítalans hlýtur
að vita að einhverjir læknaritarar
mættu á fundinn eingöngu til að fá
vísbendingu um hver áform væru
uppi varðandi starfsvettvang
þeirra og hvort flötur væri á öðr-
um lausnum en þarna var boðið
upp á. Þetta gerðu læknaritarar
„af heilum hug“ og hef ég trú á að
fæstir þeirra hafi haft hugarflug
til að ætla að stjórnendur Land-
spítalans myndu reyna að leggja
þátttöku þeirra í fundinum út á
þann veg sem aðstoðarlækninga-
forstjórinn gerði í grein sinni.
Ögmundur Jónasson
Af heilum hug
Höfundur. er formaður BSRB.
skiptamaðurinn vill kaupa fúskara
í verkið er það algjörlega á hans
eigin ábyrgð ef eitthvað klikkar.
En það er í lagi að senda ungan
og óreyndan aðila með vikunám-
skeið í farteskinu til að gæta
hagsmuna borgarans sem treystir
því að faglega sé tekið ámálunum,
er þetta sanngjarnt og réttlæt-
anlegt gagnvart borgaranum?
Berum okkur saman við þá sem
þurfa að axla svipaða ábyrgð og
lögreglan.
Læknar, ráðamenn – sumir
allavega, starfsmenn LHG, flug-
menn, flugumferðarstjórar. Þá
held ég að það halli verulega á
lögreglumenn í samanburðinum.
Lögreglustarfið er í dag orðið
hálfgert hugsjónastarf, menn eru
í því vegna þess að þeir hafa
áhuga á því, hafa metnað til að
bera og hafa óþrjótandi áhuga á
að leggja sitt af mörkum til að
gera samfélagið betra. Launaþátt-
urinn ætti að vera hvetjandi til að
fá fólk í okkar raðir með aðra
menntun sem þeim nýtist í lög-
reglu.
Lögreglumenn, oft hefur verið
þörf en nú er nauðsyn að við sýn-
um samstöðu og leggjum okkur
fram um að mynda öfluga fylk-
ingu sem ekki líður lengur að
vera olnbogabarn þegar kemur að
úthlutun fjármuna til eins af
hornsteinum í samfélaginu, eins
og ráðamenn kalla lögregluna á
hátíðarstundum, en gleyma því að
ef hornsteinninn er morkinn eða
lélegur getur öll byggingin farið á
hliðina.
Höfundur er lögreglumaður
á Sauðárkróki.