Skinfaxi - 01.01.1910, Page 1

SKINFAXI.
4. TBL.
HAFNARPIEÐI, JANUAR 1910.
I. ARCt.
Ætlunarverk ungmennafélaganna.
—: o: —
E f a i: 1. Inngangur. 2. Þjóðrækni. B. Plöntu-
rækt. 4. íþróttir og listir. 5. Bindindi. 6. Trú-
rækni. 7. Frelsi. 8. Skomtanir.
4. íþróttir og- listir.
I.
Þá hafa ungmennafélögin tekið íþróttirn-
ar með. Þau vilja efla skíðafæri, skauta-
hiaup, glímur og aðra fimleika, einnig sund.
Alt þetta er ágæt.t. íþróttirnar styrkja
heilsuna, efla fegurðartilfinning, auka sjáif-
stjórn bæði til sálar og líkama. Þær gera
manninn flmari og fötvissari. Og þá um
leið færari til að komast úr ýmsum örðug-
leikum, já bjarga sér úr hættum. Og er
því sundnámið ekki sist áríðandi. Kynnu
íleiri sund, þá druknuðu færri. Og sund
venur á böð.
En allir ættu að baða sig eða þvo allan
líkama sinn einu sinni í viku aÖ minsta
kosti, annaðhvort úr köldu vatni eða hlýju,
eftir því sem heilsan býður. Meira um
þau seinna.
Góðar eru íþróttirnar. En látum þær
nú samt ekki sitja fyrir öllu öðru. Eg get
ekki stilt mig um að setja hér lagleg og
viturleg orð um þær, er stóðu í „Fjallkon-
unni“ í sumar sem leið nr. 31: „Yæri nú
samt ekki ennþá meira vert um það, að
sterkur áhugi vaknaði á andlegum íþrótt-
-um: að temja sér hreinskilni, sannsögli,
réttsýni, mannúð og drenglyndi." Þetta er
hverju orði sannara. Ef æskulýðinn vantar
dygðir þessar, þá verður félagslíf hans til
lítilla eða engra nota, eða þá til ills eins.
Óáreiðanleg og ógöfug æska er ekki til
þjóðheilla.
Kappreiðar telja margir með íþróttum.
Lítið er urn þær að segja nema þetta:
Blessaðir hlifið hestunum ]>á ekki síður en
endranær! Það er Ijótt að ofreyna þá, ekki
síst á sunnudögum. Hestarnir eiga rétt til
hvíldardaga eins og mennirnir.
Æskumenn ! Gleymið ekki að fara vel með
skepnurnar, sem við lifum á, og bætið kjör
þeirra eins og þið getið. Og farið annars
vægilega og drengilega með öll dýr, þó okki
sé nema mús eða padaa. Drepið aldrei, nema
þegai- þarf, og gerið það þá svo kvalalaust,
sem auðið er.
II.
Þjóðlegar listir ættum vér að iðka, upp
yngja þær göralu og uppfinna nýjar. Skal
eg nefna rétt eina. Aðrir geta ritað um
hinar. Yér höfum átt nokkurn útskurð
bæði á horn og tré. Honum hefir farið
aftur. Er nú víða sro gott sem ókunnur,
Yngjum hann upp og lcerum mjja slcurðlist.
Skerum islensk skrúðhlóm á tréílát og tré-
áhöld, hyrslur og ]nl. Látum um þau helst
vera upphleypt og mála þau svo með nátt-
úrlegum litum og haf þau helst í náttúr-
legri stærð. Þetta gæti orðið einkennileg
og falleg þjóðieg list.
Plöntur þær, sem einna hægast er að út-
slcera, og sem að verða fallegast útskornar,
eru þessar: Uxatunguburkni,þríhyrnuburkni,
þrílaufungur, tágamura, maríustakkur, mar-
íuvöttur, Ijónslappi, holtasóley og rjúpna-
lauf, eyrarós, engjarós, jarðarberjalyng og
fleiri. Eg þekki íslenskan mann, lítið eitt
lagtækan. Hann útskar allar þessarplönt-