Skinfaxi - 01.06.1910, Page 6

70
SKINFAXI
Berjarækt.
(Viðauki).
Hindber eru tveggja ára plöntur. Seinna
árið koma ber á stönglana. Þegar búið er
að tína þau, sker maður afalla >>berjastöngl-
ana« til þess að rýmka um þá nýju, er
sprottið hafa, og stýfir um Ieið nokkuð ofan
af þeim.
Só/ber hafa oröið fullþroska íeinumgarði
hér í Hafnarfirði, og vissi eg eigi um fyr
en nýskeð. Mun þá alllíkl., að bæði stöng-
ulber og hindber geti einnig þroskast á
góðum sumrum.
Mjög er auðvelt að ala upp berjatré og
fjölga þeim. Snemma vors sker maður af
gilda »árs-stöngla« 8—10 þml. langa og
stingur þeim skáhalt niður í venjulegt garð-
beð í 4 röðum — 2/« leng'd sinni, og
er best, að toppurinn snúi undan sól. Síðan
festa þau rætur sjálfkrafa. Sumir skásneiða
af toppinum og telja, að berja-:tréð verði þá
fallegra í lögun. — í beðinu eru stönglarnir
látnir standa 2 ár, og verður að upprætaallt
illgresi vandlega. Síðan má flytja þá, hvert
sem er. — Önnur aðferð er að skeragaml-
an berjarunn niður að rót og hauga svo
mold smámsaman upp að stönglunum, sem
vaxa upp á ný fram eítir sumrinu; má svo
taka rótina upp að vori og kljúfa hana sund-
ur í fleiri »berjatré«.
Enn er ein aðferðin sú að beygja grein-
arnar út í frá frumtrénu og grafa bugðuna
í jörð, svo aðeins toppurinn standi upp úr,
og festa bugðuna niður með tréklýpu, þang-
að til greinin hefir fest rætur í moldinni. Þá
er hún skorin frá frumtrénu. Er aðferð
þessi sérstakl. notuð við stöngulber.
Hindberjum má fjölga eins, og áður nefnt,
með rótarrenníngum.
Mikið af berjatrjám þeim, sem sambands-
stjórn hafði með höndum, er nú sent út
um land víða vegu. Og er þó óvíst, að
hægt sé að senda öllum, sem um hafa beð-
ið, þareð trén eru nú al-iaufguð og með
vísirum, svo þau mundu skemmast talsvert
á leiöinni, ef langt ætti að senda. Er "on-
andi, að margur fái gleði af þeim trjám,
hvernig sem kann að ganga með skógtrén.
Bcrjatré, vel hirt og þroskanúkil,-ættu að
vera á hverjum bæ!
Vér megum elgi láta óblíðu eins drs drepa
kjark og framsóknarþrá heillar æfi! —
H. V.
Hringsjá.
1. Æskan er að sameina sig i flestum
kristnum iöndum.
Norsk œska sameinar sig.
I.
Margs konar æskúfélög eru í Noregi, æskan
þar mjög samlynd og samvinnandi.
Þar eru bindindisfélög. Þau vilja fyrst og
fremst útrýma drykkjuskap, og svo um leið
fræða og vekja, manna og göfga. Eg starf-
aði lengi í einu þeirra. Það studdi mjög
trúboð og margar góðar framfarir.
Þar eru kristileg œskufélög. Þau vilja fyrst
og fremst gera æskulýðinn sannkristinn, og
svo ætla þeir allri annarri menning að spretta
úr trúarlífinu. Og á grundvelli þess vilja
þeir styðja hana og efla. Félög þessi voru
stofnuð 1807 og eru nú yfir 500, meðlimir
40,000. Eg starfaði í 7 þeirra.
Þar eru frjálslynd œskufélög-, þau þekki
eg best, hélt um 550 fyrirlestra í 160—170
þeirra.
Þau vilja fyrst og fremst efla alla góða
veraldlega menning æskulýðsins. Og svo
urn leið vekja hjá honum kristilegt trúarlíf.
Lengi voru kristilegu og frjálslyndu félögin
fremur andstæðingar en samverkendur. Þeim
kristilegu þóttu frjálslyndu félögin of verald-
leg og gefin fyrir skemtanir. Þeim frjálslyndu
þóttu aftur hin félögin of ströng. Nú er þetta
heldur að jafna sig. Þau læra hvert af ööru.
Frjálslyndu félögin komu fyrst á gang um
1890 og árið 1907 vóru þau orðin 800 alls.
Meðlimir alls 40,000.
Mikið gæti eg sagt um fyrirkomulag starf-
semi og nytsemi félaga þessara. En það
veröur að býða stærra rúms og tíma.