Skinfaxi - 01.03.1911, Blaðsíða 3

SKINFAXl
19
lendis) 1908, er sambandsþing var háð.
Hafði því ekkert af þeim málum að segja,
fyr en eg kom heim um haustið og sá
sambandslögin albúin og samþykt. — Skal
eg nú í stuttu máli láta í ljósi skoðuti mína
á lögum þessum, og hafa þá fjelög vor
tvær hliðar máls að leggja til grundvallar
undir umræður sínar um sambandslögin.
Eg liefi altaf verið mjög óánægður með
núgildandi samb.lög vor. Tel lögin frá 1907
að flestu leyti miklu fremri. Sambandslögin
eru a/ls ettgin samb.lög! f>au eru miklu
fremur fjörðungs\ög, og mikill hluti þeirra
fjallav um fjórðiuigssamb()ndin, störf þeirra
og skyldur; og er það skýrasti kafli laganna,
að undanskilinni stefnuskrá vorri og skuld-
binding. Og þó á fjórðungsskiftingin þar
alls eigi heima, þar eð hún er hvorki nc œtti
að vera lögákveðið sambandsmál. Eg hefi
frá upphafi verið fjórðungaskipuninm and-
Vígur, eins og hún er nú. Hiigtnynditi er
góð — en óframkvæmanleg, og á eigi að
vera íögboðin. Fjórðungssamband, sem
eigi nær tilgangi sínum og vcrðar svo að
segja að brjóta sín eigin lög, er eigi til
framiiúðar. Island er of stórt, og samgöng-
ur allar of erfiðar til þess, að fj.sanib. geti
kömið að notum, svo vel fari. Og er þá
eigi nóg að hafa ófullnœgjandi sambands-
stjörn, þótt, vér liöfum eigi fjórar ófullnægj-
andi f/órðungsst. í viðbótl F.g veit af
reyhslu, að niörg félög hafa lagst undir
höfuð að ganga í samband II M. Fj í. ein-
göngii af óáuægju með fjórðungaskiftinguna.
Telja tíaria þfullnægjandj,; og kostnaðarauka,
ér ekkert gefi í aðra liönd. Flafa þau félög
talið sýs/tt- eða heraðasambönd það eiha
æskilega og framkvæmanlega í þessu máli, er
sniðið væri eftir þörfum vorum og stað-
áttum.
■ • V t
Þetta ér einnig nu'n skoðun og hefir
lengi verið. Sambandslög vor vil eg hafa
svo stutt og fáorð, sem framast er unt! —'
alls eigi vfðtækari en lögin frá 1907. —
Fað serri tetigir oss saman, er stefnuskrá
vor og skuidbinding sú, er vér ritum und-
ir. Það er kjarni sambandslaganna. Auk
*
þess þarf alls eigi fleiri lagaákvæði én þau,
er sett vóru 1907, t. d. um skilyrði fyrir
inntöku félags í sambaudið, um sambands-
þing, um sambandsstjórn og skyldur'hennar
o. s. frv. —
Önnur /agnákvæði þarf alls eigi, og ættu
þv.f eigi að vera. Alt starf vort á að vera
frjálst og óbundið innan þeirra takmarka,
sem staðhættir og kringumstæður félaganna
setja. »A(tdU fjelaganna á að tengja þau
saman. Vanti hann, eða sé liann eigi sá
rétti, stoða enginn sambandslög. Gera þá
aðeins ilt eitt. — Félðgin mundu skjótt
mynda samband sín á milíi á því svœði,
setn kleift vœri að ná satttan á, og víðtæk-
ara samband er ekkert satnband! Héruð,
sýslur, og jafnvel lieill »fjÓrðungur gæti
þannig starfað saman, ef það reyndist fært,
samið sér Iög sjálf, sem við ættu hjá þeim,
eða stjórnað starfi sínu algerléga með frjálsu
samkomuiagi, fundarsamþyktuiu o. þ. I. - -
Þannig vildi eg hafa stjórnarfyrirkomulag U.
M. F. í. — — Það er fjarp því, að eg se'
að seilast eftir neinu sambandsstjórnar-e/«ve/rf/
þótt eg vilji eigi hafa nein fjórðungssambands-
lög eða /ögboðna skiftingu. Eg vil einmitt
frjálst sainband á ákveðnum grundvelli d:
1. og 2. gr. sambandslaganna! — Gjöld
einstaklinganna sem allra minnst, 15—20
aura í sambandssjóð, engin önnur lögboðin
allsherjargjöld. Hvert »smásamband.' afli
sér fjár, eins og best hentar á þéss sviði. —
Vér íslendingar erum lagasmiðir mikífr,
ólöglilýðnir þó. — Sainbandslög vor eigum
vér að gera þannig úr garði, að þau getí
staðist lengur en milli þinga. Vér ættum
því áð forðast að »leika« alþingi á þann
hátt að semja lög og berjast sfðan á móti
þeim með hnúum og hnefum, jafnvel áður
en þau eru gengin í gildi. — Vér eigum
að sýna nieiri þroska og fyrirhyggju eri
svo, þótt vér séum wngmennafélágar. —
Þá hefi eg drepið lauslega á sambands-
lögin. Tími og tækifæri leyfa eigi, að eg
fari út í einstök atriði og lagagreinar, enda
tel eg þess eigi þörf. Geta nú félög vor
rætt mál þetta og íhugað það rækilega,