Skinfaxi - 01.06.1912, Blaðsíða 2

42
SKINFAXI
skipun, taka upp enskar íþróttir, enskt al-
menningsálit og hugsjónir.
Og þó er engu af þessu neytt upp á
menn með riflum og nauðungarlögum eins
og í hinum sítómu frönsku og þýsku ný-
bygðum. Englendingurinn sigrar með frjálsri
samkepni, sigrar af því það kemur í ljós
á hverju andartaki í baráttunni, að hann
hefir meira persónugildi en keppinautarnir,
að hann er betur búinn undir lífið en þeir,
að hans venjur í stjórn heimilis, félags og
lands eru bestar. Þessvegna flýtur hann
ofan á, eins og olía á vatni; því líka í
mannheimi ræður lögmál eðlisþyngdar-
innar. J. J.
fslensk náttúra.
Mývatnssveit.
Lengstum mun mér verða í minni sú
stund, þegar eg sá Mývatnssveit i fyrsta
sinn. Það var kvöld eitt i Júní. Veðrið
var heitt, tíbráin titraði yfir landinu, hæg-
an andvara lagði úr óbygðunum. Leiðin
lá austur yfir Fljótsheiði. Hún er Iág með
örlitlum ásum og daladrögum sem stækka
er norðar dregur og hverta þar saman við
Reykjadal. Á bak við, í vesturátt, risa
blágrýtisfjöllin hinumegin við Skjálfanda-
fljót, há, tætt og sundurrifin, sveipuð skín-
andi snjóbreiðum. Þau eru margskift með
djúpum dölum, en raðirnar sjást hver bak
við aðra vestur undir Skagafjörð. I
suðri er fyrst heiðin, vafin háum, þéttum
gróðri, græn, og bylgjandi eins og hafið.
Lengra inn til landsins er Ódáðahraun, litlu
hærra, með útbrunnum hverum og gígum;
en yst út í sjóndeildarhringnum, er norð-
urbrún Vatnajökuls eins og skínandi ismúr,
sem tindrar í fölbláum roða i kvöldsól-
inni.
En i austur er ferðinni heitið; þar er
sama græna heiðin fyrir fótum manns, en
lengra burtu sjást glögg fjallaskil. En alt í
einu nemur maður staðar á hæsta ásnum
og af honum sést yfir alla Mývatnssveit
í einu andartaki. Er þetta málverk?
Hvar er í náttúrunnar ríki þvílík fegurð,
svo samandregin, svo samræmisfull ? Vatn-
ið geisistórt; slétt og skínandi eins og skugg-
sjá vefur það sig um þúsund eyjar og hólma,
fjölbreytilegar að myndun og útliti. Við suð-
urenda vatnsins liggur hraun- og gigabrú'
yfir sveitina; þar eru Skútustaðir. En sunn-
an við þær hæðir eru Framengjar, gam-
all vatnsbotn fyltur af árframburði, alveg
eggsléttur, grasvafinn. Frá þessum tveim-
ur flötum, vatninu bláa, og enginu græna
smáhækkar landið alt í þrjár áttir: norð-
ur, austur og suður, því sveitin er i gömlu
jarðfalli, sem myndast hefir endur fyrir
Iöngu. En seinna heíir gosið á öræfunum
í kring og hraunstraumar runnið niður
brekkurnar og fram í vatnið Nú er það
víða gróið upp skógi og kjarngresi. Lengra
burtu, bak við þessar hraunbrekkur, rísa
fimm einstök, næstum keilulöguð fjöll upp
af auðninni, hæfilega langt frá til að sýn-
ast vafin bláum hjúp. Þau standa eins og
risar á verði eða eins og grannar súlur,
sem halda uppi bláum himninum yfir þess-
ari furðulegu sveit.
Líklega er það vegna þessara súlulegu
fjalla, að mér dettur altaf í hug stórfengi-
legt leikhús, er eg hugsa um Mývatnssveit.
Og þó er það synd að bera spilaborgii’
menningarinnar saman við furðuverk nátt-
úrunnar. Þá væri Fljótsheiðin leiksviðið.
Vatnið sjálft og engið er gólf hallarinnar,
en hlíðarnar skeifulöguðu eru hækkandi
sæti áhorfendanna, og fjöllin súlurnar sem-
bera hvelfinguna.
Og náttúran kann að skreyta sjálf sina
höll. Hátt og Iágt eru blómkransar hennar
vafðir: í eyjunum út á vatnið, um hamrana
og drangana, um fjallahlíðarnar sjálfar. Al-
staðar þar sem fótfesta er, breiðir lífið sig.
um dauða hamraveggina.
Og ekki vantar sönginn, þvi á þessu1
vatni búa tugir þúsunda af söngfuglum..
Og á löngum júnídögum og júnínóttum
hættir söngurinn aldrei. Seint og snemma
óma samstiltir tónar þúsund radda út yíir