Skinfaxi - 01.06.1912, Blaðsíða 1

6. BLAÐ
REYKJAVÍK, JÚNÍ 1912.
III. Áít
Nýju skólarnir ensku.
ii.
Á Englandi Jiekkist ekki slíkur ítroðn-
íngur við bóknám, ekki þvílík prófsýki i
foreldrum og námsmönnum, ekki þvílíkur
bardagi um embætti og sýslanir stjórnar
innar. Þar sem önnur þjóðin, Frakkar
-og meginlandsbúar yfirleitt, búa undir æfa-
gömlu skrifstofuriki, láta embættismenn
leiða sig á hverri braut, og virða hinsveg-
ar þessi embætti, sem gefa aðgang að ein-
hverjum skugga af völdum, mest allra fá-
anlegra gæða, þá bafa enskumælandi þjóð-
irnar tiltölulega fáa embættismenn, treysta
|)eim alls ekki til að vera leiðtogar þjóð-
arinnar, fela þeim aðeins störf, sem best
verða unnin af skrifstofuvélum. Þar eru
Ætjórnarembættin því ekki sérlega eftirsótt,
^ótal aðrar leiðir eru virtar og viðurkendar
meira og þykja glæsilegri fyrir æskuna. í
-ensku löndunum lærir hver að treysta d
siálfan sig, að ryðja sér til rúms sjálfur,
að halda velli sjálfur, að sigra sjálfur.
Slíkur maður er aldrei búinn að vinna
fullnaðarsigur, Hann er eins og her i
óvinalandi, sem sífelt verður að vera viðbú-
inn að mæta óvinunum, keppinautunum og
reisa rönd við þeim. Slíkur maður þarf
«ð vera alhliða sterkur; eina sigurvon lians
liggur í persónulegum eiginleikum, þeim
sem hann ber með sér ávalt, hvar sem
hann fer.
Fallegt prófskirteini, hálfmeltur utanað-
'lærdómur dugar honum ekki eins og skrif-
stofuhjólinu. Ifann er sá sterki sonur vík-
ingsins, sem ekki er bundinn við einn stað
öðrum fremur, sem veit að heimurinn allur er
ættjörð bans, eða réttar sagt, hann getur
gert hvert land að nýrri ættjörð. Hann
leitar út, nemur ný lönd, brýtur þau og
ræktar, heldur uppi lögum og friði, flytur
með frjálsar menningarstofnanir þjóðar
sinnar. Þar koma aðrir menn úr skrifstofu-
leiddu löndunum. Þeir eru vanir að láta
stjórna sér, að sækja til annara hvert stefna
beri. í nýja Iandinu eru þeir eins og jurt
alin upp í gróðrarstíu, sem skyndilega er
flutt út á bersvæði og á þar að keppa við
harðvitugan bersvæðisgróður, og verður
undir í samkepninni. Þannig fer í nýlend-
unum. Sonur meginlandsins er vanur
bandinu um hálsinn; hann kann ekki við sig
án þess, getur ekkert án þess. Hann finn-
ur þar í Englendingnum það, sem hann vant-
ar: foringja og hann beygir sig fyrir bon-
um; ekki af því hann hafi setið svo mörg
ár á skólabekk, lært svo mikið utanað,
eða beri gilta borða, heldur af því, að sá
góði Englendingur sér ætið nýja vegi og
úrræði, vill eitthvað eitt, þegar hinn vill
þrent, vill stjórna sér og öðrum, þegar hinn
vill vera leiddur.
Og vegsummerkin sjást i þeim hluta
heimsins, sem nú er opinn til samkepni, í
Kanada, Bandaríkjunum, Suður-Afríku og
Ástralíu. í öll þessi lönd ílæða inn milj-
ónir Iandnema ár hvert; allur heimurinn
sendir þangað sonu og dætur. En enginn
heldur þjóðerni sínu og átthagavenjum,
nema Englendingurinn. Allir hinir verða
á einum, tveimur, þremur mannsöldrum
að umbreytast og endurfæðast í enska mót-
inu, gera enskuna að móðurmá'Iiv gangash '
undir enska stjórnarhætti og mannfélags-