Skinfaxi - 01.07.1913, Qupperneq 1
7. BLAÐ
REYKJAVÍK, JÚLÍ 1913.
IV. ÁR
Dagarnir líða.
Vinnan saurg
ar andann.
Hcimilisiðnaður.
„Síðan ég varð stúdent", sagði einn hinn
helsti fræðiniaður í laudinu, „hefi ég ekki
mátt vinna, ekki einu sinni lyfta upp ferða-
kofortinu minu.“ Ekki var þó vanheilsu
um að kenna, því að manninum varð al-
drei misdægurt. Nei, það var almennings-
álitið sem bannaði honum
að vinna. Alþýðan sjálf
sem vann, dæmdi og dæmir víða enn, að
vinnan óhreinki bæði líkamann og sálina.
Þessvegna mega ekkiþjónar andans vinna.
tk! i .* Allir hugsandi menn í land-
nú þjöðar- ínu hata lengi tundið, að þetta
mein. var mikið mein. Iðjuleysi og
slæpingur fór í vöxt; unga fólkið sem dvaldi
í bæjaskólunum á veturnar kynokaði sér
við, æði oft, að vinna sum nauðsyulegustu
störfin. Þannig hafa margir bændur hætt
fráfærum, af því þeir fengu ekki kaupa-
og vinnukonur til að mjólka ærnar.
Ráðið er lieim- eru dálitlar horfur á að
ilisiðnaður. þetta ætli að breytast. Menn
sjá, eins og gegnum þoku, að vinnan er
móðir framfaranna, auðlegðarinnar valds-
ins, að vinnan skapar en iðjuleysið eyðir.
Einhver lífvænlegasta hreifmg í þessa átt
er að verða til hér í Reykjavík. Verið er
að stofnsetja hér félag til að kenna heim-
iHsiðnað, félag sem ætlar að brjótast á
móti þeirri drottnandi hugsun, að líkam-
leg vinna sé til skammar.
Líklega byrjar þessi hreifing hér í
Reykjavik af því að þar er þörfin mest,
þar er iðjuleysið mest. Fjöldi barna og
unglinga vex hér upp, sem ekki hefir neitt
líkamlegt viðfangsefni. Foreldrarnir vinna,
börnin læra eitthvað bóklegt, a. m. k. suma
vetur, en hafa annars ekkert að gera nema
að slæpasl á götunum og láta sér dauð-
leiðast slæpings-tilveruna.
Félag þetta nær ekki enn sem komið er
út fyrir Reykjavík, en forgöngumennirnir
vonast eftir, að síðar myndist deildir út um
land, og að þau félög öll starfi þá í alls-
herjar sambandi að viðreisn heimilisiðnað-
arins í landinu.
Starf fé- Félagið ætlar að sækja um
lagsius. dálítinn styrk til þingsins og
byrja svo fljótt sem auðið er á kenslu hér
í Reykjavík. Sú kensla þarf að vera tvenns-
konar. í fyrsta lagi kvöldskóli sem starf-
ar allan veturinn. Þar geta numið margs-
konar vinnu börn og unglingar bæjar-
manna og aðkomutólk er hér dvelur vetr-
arlangt. En jafnframt þessu á að vea-a
vorskóli í 6—8 vikur. Þar læra aðkomu-
menn, sem síðar kenna vinnu í smáskól-
unum út um landið.
í fyrstu verður byrjað með fáum náms-
greinum, ullarvinnu allskonar og smiðum;
mest verður hugsað um að kenna það,
sem flestum getur að haldi komið eins og
þjóðlífi okkar er nú háttað. Seinna bæt-
isl fleira við- Þá munu heimilin sjálf,
fullorðnir og börn i frístundum og á vetr-
arkvöldum búa til fjölda þeirra hluta, sem
nú eru keyptir frá útlöndum eða vantar
alveg. Þá munu heimilin fegrast í allra