Skinfaxi - 01.07.1918, Blaðsíða 1

axv
7. BLAÐ
REYKJAVÍK, JULÍ 1918.
IX. ÁR.
Hugsjénamál.
Flestum mun í minni, hversu skjótar
xíröu framkvæmdir á heimboöi Stephans
•G. Stephanssonar eftir aö þaö. mál haföi
veriö rætt hér í blaöinu. Mörg önnur félög
■en Ungmennafélögin lögöust þar á eitt aö
safna fé til heimboðsins. Skáldiö ,,kom, sá
■og sigraði“ og hvarf heim aftur. En Al-
þingi gaf honum gjöf aö .skilnaði. Er það
síðan mál manna, að fleiri slík heimboð
•ættum véf Austur-íslendingar að gera
nokkrum ágætustu löndum vorum vestan
hafs. Hefir það við gild og góð rök að
styðjast og má ætla, að Ungmennafélagar
hlynni fúslega að slíkum framkvæmdum.
Með því er stutt að viðhaldi íslenskrar
tungu og þjóðernis; Það er félagsskapn-
um skylt. Honum er skylt að styðja aö
■efling hverskonar hugsjónalífs með þjóð-
inni.
Hér skal nú stuttlega minst á eitt hug-
sjónamálið, náskylt heimsboðsmálinu, mál,
■sem komið hefir á dagskrá innan félag-
anna.
Fyrir nokkru hefir félag eitt á Suður-
lrndi lagt til við Sambandsstjórnina að
hefja forgöngu um fjársöfnun til styrktar
helstu rithöfundum þjóðarinnar. Birtist hér
l'-afli úr bréfi írá félaginu:
„. ... Félögin eru eð vísu ekki svo efnum
búin, aö þau geti lagt fram árlegan styrk
í því skyni, svo að um muni. En þau geta
.;mnað. Þau geta leitað uppi ]>á menn, um
land alt, sem fúsir eru til fjárframlaga, til
þess að styrkja einstaka tiltekna rithöf-
unda. Slíkir menn eru til, ef til vill fleiri,
en menn vita. Þessa menn þarf að spyrja
uppi og sameina, svo að hver fái vitneskju
um annan. Ungmennafélögin standa þar vel
að vígi, því að þau eru dreifð um landið
alt og sennilega fús til að taka þetta mál
aö sér. Það er í alla staði samboðið þeirn
og tilgangi þeirra .... Vér höfum hugsað
oss, að byrjað verði á því að útvega stuðn-
ingsmenn einum af skáldum vorum ....
vér teljum víst, að fjöldi manna taki því
fegins hendi, að fá tækifæri til að leggja
af mörkum nokkrar krónur á ári, svo að
bann geti gefið sig allan við þeim ritstörf-
um sem honum láta best. Vera má, að
sumir telji jafnmikla þörf á að styrkja
einhvern annan þjóðkunnan rithöfund. Og
komi önnur félög fram með tillögur um
það, þá teljum vér sjálfsagt að gera hon-
um sömu skil: spyrja uppi þá menn, er
h.ann vilja styrkja. En tæplega er það ráð-
legt, að hafa mörg járn í eldinum í einu.“
Félagið ætlast til þess, aö sambands-
stjórnin sendi éyðublöð til gjafaskrár til
bvers ungmennafélags og fer um það svo-
feldum orðum: „Véf höfum hugsað oss, að
yfirlýsingin, sem menn gæfu með ]dví að
rita nöfn sín á boðsbréfin, væri eitthvað
á þessa leiö: ,Meöan þörf gerist og engin
breyting verður á högum mínum, greiöi ég
lil styrktar N. N . fyrir ár hvert kr..‘.
Gera má ráö fyrir, að einhverjir vilji grefða
tillag í eitt skifti fyrir öll, þó eigi vilji lofa