Skinfaxi - 01.07.1919, Blaðsíða 4

52
SKINFAXI
Þaö viröist augljóst, aö þekking á sálar-
fræöi og lífeðlisfræði er að ryðja nýja
menningarbraut vestan hafs. Á því sviði
kemur sannmælið ,,ment er máttur" eflaust
best í ljós, því alt er undir því komið, að
jækkja sjálfan sig.
Um þýðing fegurðarinnar segir S. M.
meðal annars: „Sá, sem þegar á unga aldri
hefir vakið fegurðarskyn sitt, hefir eignast
það verðmæti, sem enginn getur frá honum
tekið. Fegurðarvit cr sama og lifsspeki,
velvild, meðaumkun og gleði. Það er ljós í
lífinu, er mun jafnan skína þeim, sem opn-
að hefir því leið inn til sín.
Skapgerð manna mótast og þroskast af
áhrifum þeim, er berast æðri skynfærum
Jæirra. Hinar margbreyttu raddir náttúr-
unnar: söngur fuglanna, suða skordýranna,
lækjarniðurinn, litbrigði lofts, láðs og lag-
ar, blómskraut jurta og angan, hefir jafn-
mikla þýðingu fyrir þroskann og skóla-
uppeldið. Drekki maður ekki í sig þessa
fegurð, verður maður kaldur, þur og óað-
laðandi.
Ást á þvi sem fagurt er, þroskar jiað
fagra og góða í manninum; það eru auð-
æfi, sem ávaxtast, svo jafnan er hægt að
víkja samferðamönnunum einhverju.
Það barn er óhamingjusamt, sem elst
upp í ])ví umhverfi, sem alt þetta vantar,
cn mauraelska og eignagræðgi skipa önd-
vegi í hugsuninni.
Hvað ])ýðir að vera auðugur, þegar ekki
eru til vitsmunir til þess að fegra sitt og
annara lif með fjármununum?
Aliir góðir eiginleikar þroskast í hlut-
falli við fegurðarvitið. Lífið verður auð-
ugt, fagurt, heilbrigt og gott, eða það gagn-
stæða, eftir því, hve öflug fegurðartilfinn-
ingin er.
Sá maður, sem ekki getur hrifist af
því, sem fagurt er og gott eða hrygst af
því gagnstæða, ekki notið listar eða nátt-
úrufegurðar, er örsnauður og fer á mis við
varanlegustu gæði lífsins.
Ef þú elskar fegurð og hefir löngun til
að útbreiða hana og vekja líf umhverfis
])ig, þá ertu listamaður í vissum skilningi,
hver svo sem lífsstaða þin er. Iivar sem
þú sáir fegurð, uppsker þú gleði. —
Ekkert borgar sig betur, en að frarn-
kalla það besta í sjálfum sér, kalla á þekk-
inguna á þvi fagra og göfuga og góða,
kalla á alla þá eiginleika, sem annars
drukna í miskunnarlausu veðhlaupi eftir
auð og völdum.
Tóbaksbindindi.
Ræða flutt á aðalfundi Tóbaksbindindis-
flokks U. M. F. „Efiingar"
24. júní 1917.
Einu sinni var maður, sem hegðaði sér
illa hér á jörðunni, svo að guðunum mis-
likaði við hann. Svo dó hann og fór til
undirheima, og guði.rnir refsuðu hcéium
þar með þvi, að geyma hann í böndum
hjá rennandi vatnslind, Þar kvelst hann
sí og æ af þorsta, en í hvert sinn, er hann
íeynir að drekka, víkur lindin frá, svo að
hann getur ekki svalað þorstanum. Mað-
urinn heitir Tantalon, og kvölum Tanta-
lons hefir lengi verið við brugðið.
En nú getum við í huganum vikið sög-
unni svolítið við, og hugjsað okkur, að
lantalon nái til vatnsins og drekki eins og
dauðþyrstur maður, en vatnið er þá brirn-
saltur sjór, og hann þyrstir hálfu meira
eftir en áður. Þar höfum við mynd af
þorstakvölum nautnasjúkra manna.
Það eru annars fleiri en Tantalon, sem
sagt er að verði að þola svipaða meðferð
eftir dauðann. Guðspekingar kenna, að
þeir menn, sem hér í heirni hafa vanið sig
á eiturnautnir — og leitt aðra afvega í þvi
tilliti, — verði annars heims að kveljast