Skinfaxi - 01.07.1919, Blaðsíða 6

54
SKINFAXI
Fátt er þaS, sem vísindin efa ekki. Aö
hófleg tóbaksnautn spilli heilsu manna, er
eitt af því, sem sumir vísindamenn efast
um. Til fulls veröur þetta mál líkl. ekki
sannaö, fyr en vísindastofnun, sem enn er
c.fædd, hefir rannsakaö áhrif eiturnautna
á heilsu manna í nokkra ættliði. Meöan
sönnun er ekki fengin, veröum viö aö halda
okkur viö þaö, sem heilbrigón skynsemi
] ykir líklegast. Og þaö vita þó allir, aö
mannkyniö hefir lengst verið tóbakslaust,
og hefir oft lifað góöu lífi samt, jafnvel
betra en nú, þrátt fyrir aukna reynslu, og
þar af leiðandi þekkingu. (Sbr. Stgr.
Matth.: „Heimur versnandi fer“).
í öðru lagi höfum við gengið í bindindi
til aö æfa okkur i sparsemi. Til að neita
okkur um að eyða fé i óþarfa, einkum skað-
legan óþarfa. Þetta er ekki þýöingarlaust.
Það, hvort við neytum tóbaks eða ekki,
getur vel ráöið úrslitum um hitt, hvort
við verðum alla æfi i basli, eða höfum nóg
til að lifa á. Það þarf hvorki langa æfi né
mjög mikla tóbaksnautn, til að eyða dálitlu
jaröarverði fyrir tóbak, og líklegast eru til
menn, sem enga jörðina eiga vegna þess,
að þeir neyta tóbaks. Iiitt er þó ef til vill
meira um vert, að hver grein sparseminr,
ar, sem tekin er fyrir, venur menn á spar-
semi yfirleitt.
Sparsemi er nú reyndar eitt af því, sem
sumir menn hafa í litlum metum, og sann-
ast aö segja er það engin dygð, að safna
fé og liggja á því, eins og ormur. Hin retta
.‘parsemi er innifalin í þvi, að eyða serr,
minstu fé, og helst engu, í óþarfa, en verja
fénu til þess sem þarflegt er, og er lík-
legt, að fáir séu þeir andlegir aumingjar,
að þeir geti ekki fengið annað þarfara til
að verja fé sínu fyrir, en tóbak.
(Niðurl.)
Brot úr erindi
flntt á sjómannasamkomn.
Ef að óvættir þessar gera vart við sig
í hugunum, þá hygg eg holt að rifja upp
setninguna: Ó, að þú á þessum tímum
vissir hvaö til þins f r i ö a r heyrir. En
sönn lífsskoðun og réttlætið eiga að vinna
bug á siðasttöldu óvættunum. Er það ekki
dæmalaus skortur á sannri lífsskoðun, —
til dæmis að taka, — að fárast um örfárra
króna gjöld í almenningsþarfir, svo sem
sveitarútsvar er gengur til þess að styrkja
vanburða meðbræður og menningarfyrir-
tækja, en finnast ef til vill ljúft að láta á
einu kvöldi af hendi margfalt meira fé
fyrir fölsk lífsþægindi? Er það ekki skort-
ur á réttri lífsskoðun, að draga af eigum
er sagt er fram til tíundar og berja sér um
alt og þykjast ekkert eiga? Hér er sam
keppni niður á við. Er það ekki skortur á
sannri lífsskoðun, er læknar landsins veita
áfengi? — Því lík smán, er lífverðir
írjálsrar þjóðar aðhafast slíkt. Þeir, sem
eiga að vaka yfir líkamlegri heill þjóöar-
innar! Sönn lífsskoðun og réttlætiö eiga
að leiða oss í allan sannleika og gera jiað,
þegar sólin hækkar á lofti, segir Vöku-
maður.
Sjómenn! Ykkur kveð jeg að þessu; —
ráðist nú á óvættir þessar allar, er eg
nefndi! Þið hafið enn víkingseðliö, stolt
og eflt í viöureigninni við Ægir. Takið nú
vopnin er eg nefndi: kærleikann, bröðern-
iö, réttlætið og sanna lífsskoðun og hvessið
þá branda til sigurs í orustunni, Verðið
þið fyrir skeytum þeirra eða hleypidómum,
þá rykkið örfunum úr sárunum og deyiö
standandi fyrir sigur góðs málefnis, eins
og konungi sæmir, og segið með Þormóði
Kolbrúnarskáldi „feitt er oss um hjarta-
rætur. Vel hefir konungur alið oss," —
ekki neinn jarðneskur konungur á góm-
sætu kjarnmeti, heldur konungur konung-