Skinfaxi - 01.10.1919, Blaðsíða 2

74
SKINFAXI
samlíf við það fólk, sem það starfar
með seinna í lífinu.
pegar kennarinn hefir gert þetta, með
góðum árangri, þá fyrst hefir liann
tíma og tilhneigingu til að þroska and-
legar gáfur barnsins, með því að snúa
sér að starfsemi þess.
Alþýðuskólar byrjuðu með auknu
lýðfrelsi. Smám saman vöknuðu menn
og urðu þess varir, að tækifærin voru
mjög lítil og takmörkuð, á meðan að
lítill hluti þjóðarinnar réð öllum upp-
sprettum vísinda, sem breytti svo hrað-
fara öllu starfs og félagslífi.
pegar þessir alþýðuskólar byrjuðu,
höfðu þeir hina gömlu skóla, sem þá
voru, til fyrirmyndar, bæði í vali náms-
greina og stjórnarfyrirkomulagi. —
Gömlu skólarnir gáfu ckki öllum jafnt
tækifæri, heldur vikkuðu þeir djúpið
á milli stéttanna, hinir ríku, og aðrir
sem fóru með völdin, lærðu þar ýmis-
legt, sem aðgreindi þá frá hinum lægri
stéttum, og sem gerði þá oft á einhvern
hátt færari í stöðum sínum. þcssir
skólar voru að eins fyrir hinar hærri
stéttir í þjóðfélaginu, sem þá voru ríkj-
andi. Framh.
Um hreylimyndir.
Hreyfimyndimar hafa á fáum árum
lagt undir sig heiminn. Fleiri tugir
miljóna af fólki verja ávalt nokkrum
klukkustundum á viku á hreyfimynda-
húsunum.
í Bandaríkjunum er framleiðsla á
hreyfimyndum orðin að stóriðnaði,
hinn fimti stærsti í landinu. par eru
myndaðir hreyfimyndahringir (trusts).
Og nú um ófriðinn byrjaði mikil sam-
kepni á milli breskra og emeriskra
hreyfimyndakónga; vilja Bretar helst
útrýma hinum amerísku myndum, eða
þeim sem likjast þeim, þvi þeir vilja
ekki láta þær fá almennings liylli.
Hin merka ameríska kona Jane
Addams sagði eitt sinn, að margt það
fólk, sem færi afvega á strætum stór-
borga, væri í leit eftir skemtun og upp-
léttingu frá daglega stritinu. Allur sá
mannfj öldi, sem sækir hreyfimyndahús-
in á hverju lcveldi, er auðvitað að leita
að góðri skemtun og þægilegri æsing
fyrir skapið og hugann.
pað er líka mikið aðdráttarafl, að að-
gangur að hreyfimyndum kostar lítið;
jafnvel bestu sæti í ágætisleikhúsum er-
lendis, eru mjög ódýr. par getur fólk
fengið góða hvíld eftir erfiði og þunga
dagsins. þar er hlýtt, góð loftræsting og
góður samstiltur hljóðfæraflokkur spil-
ar ýms lög, sem eru höfð í besta sam-
ræmi við myndaþættina. Einnig er oft
stök „söngskrá“ með smálögum eftir
fræg tónskáld, og smá gaman-söngleik-
um. Húmið í leikhúsunum hefir einnig
þægileg, draumkend áhrif á áhorfend-
urna. Flestar sýningar heimta vanalega
enga andlega áreynslu, en setur aftur
hugsjónalífið í þægilegt og lítið eitt æs-
andi skap.
Margir uppeldis- og siðfræðingar tala
og rita mikið um hin siðspillandi áhrif
lireyfimynda, einkum þó á æslculýðinn;
hafa þeir víst töluvert til síns máls, því
það er alt of mikið af bardögum og
morðum í þeim hlutverkum, sem sýnd
eru á hinum lakari leikhúsum. Yfir-
völd eiga viða að hafa eftirlit með, að
ekki séu sýndar siðspillandi myndir, en
það hefir nú verið mjög lélegt hingað
til. Vondar myndir eru yfirleitt eins
algengar og áður; hafa þær oft komið
mjög illu til leiðar. Börn og unglingar
hafa oft breytt og hegðað sér eins og