Skinfaxi - 01.03.1921, Blaðsíða 2

10
SKINFAXI
megi þeir láta urigmennafélögin sigla sinn
eigin sjó.
En af hverju, sem menn hafa nú dreg-
ist mest frá ungmennafélögunum, þá er
þaS vist, aS félögin hafa ekki veri‘8 nægi-
lega undir það búin, og sá er gallinn, aö
oflítiS hefir veriö hirt um aö búa í hag-
inn fyrir yrigri félagana og styrkja þá til
starfa. Þegar þeir menn, sem mikiS hefir
bygst á í félagsskapnum fara frá, þá ver'Sa
þar oftast tiílfinnanleg skörö eftir. En þó
er hitt verra, að þeir yngri tapa oft áræði
og trú á félagsskapiium fyrir þaS, a8 eldri
félagarnir skildu viS hann svo skeyting-
arlitiö og sýnast sjálfir hafa tapaS allri trú
á framtíð hans líka. Þeim yngri fer þá
aS vonum líkt, sýnist að lítils sé aö treysta
meö félögin og inrian skams séu þeir og
leystir frá öllum veg og vanda líka.
ViS þetta bætisti enn, að hér á landi hafa
allmargir menn litiS ungmennafélagsskap-
irin lítt trúuðum augum frá byrjun. — Og
nú, þegar á fletsari hátt hefir harðnaö í
ári, og ungmennafélögin fengið aö kenna
á því líka, og sumstaöar dofnað, þá þykir
þessum mörinum, sem sín spá taki a8 ræt-
ast. Þykjast þeir nú me8 fullum rétti geta
prédikaS, aS ungmennafélögin verSi hvorlci
langæ né til mikilla þrifa.
Alt þetta, með ýmsum fleiri ástæðum,
veldur því, aö margir þeirra, sem enn eru
með í félögunum, taka einnig alvarlega að
efast um framtíö og gildi félaganna. Þyk-
ir þeim, sem þau hafi annaðhvort verið
öfgar þeirra manna, sem fyrir þeim hafa
gengist, eins og sumir grunrisýnir andstæð-
ir menn þeirra, láta sér tíðast um munn
fara, ellegar ekki séu likur til, að þau geti
nokkurntíma náð ])ví takmarki, sem þeim
var ætlað. — Þetta er félagarina skaðleg-
asti galli, þvi að þau málefni, sem menn
hafa vantrú á, takast þeim trauðlega. Og
fæstir munu til lengdar endast til að leggja
stund á þaö, sem þeim er vonlítið um að
takist.
II.
í Noregi, þar sem er fyrirmynd okkar
ungmerinafélagsskapar, er þessu alt öðru
vísi varilð. Fjöldi merkra manna, sem áð-
ur hafa veriö starfsmenn innan félaganna
eða hliðstæöir þeim, eru þeim til liðveislu :
kenriarar, lýðháskólastjórar, prestar og há-
skólastjórar víðsvegar út um land alt, eru
þeirn til aðstoðar, hvar sem þörf gerist.
Tala máli þeirra á mannfundum og opin-
berum stöðum, flytja ræður og fyrirlestra
við inót og samkomur, eða feröast milli fé-
laga, skrifa um þau og störf þeirra í blöð-
um og tímaritum o. s. frv. Og eldri menn
og betur megandi eru þeim til aðstoðar og
standa á bak við verklegar og kostnaðar-
samar framkvæmdir. Þvi hafa félögiri get-
að ráðist i að koma upp stórbyggingum o.
fleiru. Til dæmis má þar nefna gistihúsið
,Bondaheimen‘ í Kristjaniu, eign ungmenna-
félagsins þar, eitt af veglegustu og bestu
veitinga- og gistihúsum í borginni og meira
sótt en riokkurt annað. 1 flestum öðrum
norskum bæjum og þorpum, eiga félögin
gisti- eða veitingahús. Siðastliðið ár, hef-
ir samband ungmennafélaga Hörðalands.
(fylkssambandilð) bygt upp að nýju mikinri
og merkilegan hagleiksskóla á Voss —
„Den norske kunsthandverksskolen“. Kost-
aði byggingiri nær 150 þúsund króna, og
hefir svo rikíð tekið að sér að kosta rekst-
ur hans, að mestu.
A sama hátt er því og variö um mót eða
samkomur, sem þar eru alsiða, héraðasam-
komur að sumrum og skíðasamkomur að
vetrum o. fl. Ýmsir landskunnir embættis-
menn gera sér ferðir — stundum allangar
—- til að flytja ræður og fyrirlestra eða
aðstoða á arinan hátt. Þannig var það til
dæmis á héraðssamkomu einni mikilli í
sunnanverðum Guðbrandsdal (skamt frá
Litlahamri) síðastliðið sumar. Síra Andrés.
Hovden flutti þá guðsþjónustu i byrjun og
fyrirlestur — um Snorra Sturluson — síð-
ar um daginn. Þangað kom og Paul Berg