Skinfaxi - 01.11.1922, Blaðsíða 7

SKINFAXI
37
meðalverk að lækna hana. Eftir því
sem verslun og viðskifti liafa aukist
virðist hafa farið í vöxt, hjá mönnum,
að trassa að greiða réttmæta skuld.
I fornöld var sá talinn mesti ódrengur,
sem ekki greiddi skuld sína, þó lítil
væri. En nú eru margir menn svo til-
finningarlausir fyrir óreiðu í peuinga-
sökum, að þeim finst ekkert athugavert
við það, þó að sumar skuldir séu aldrei
borgaðar.
Areiðanleik manna á öðrum sviðum
má marka á því, hvað þeir eru skil-
visir í peningasökum.
Æskilegt væri að ungmennafélög
tækju þetta mál til íhugunar og reyndu
að gera eitthvað fyrir það, ef hægt
væri.
Það er nauðsynlegt að menn setji sér
einhverjar reglur að fara eftir í þessu
efni, t. d. að stofna aldrei til skuldar
nema fyrirsjáanlegt sé að hún verði
borguð á réttum gjalddaga, og að semja
við skuldunaut á ný, verði lionum ekki
greidd skuldin á ákveðnum tíina.
Orðlieldni.
Orðheldnin er náskyld skilvísinni.
Þess vegna fer það oft saman að vera
áreiðanlegur í viðskiftum og efna orð
sín.
Það er sagt um suma menn að ekki
megi reiða sig á nokkurt þeirra orð,
og aftur um aðra, að það standi eins
og stafur á bók, það sem þeir lofa.
Þetta er að vísu nokkrar öfgar, en því
miður er það alt of algengt, livað menn
eru hirðulausir með það að efna orð
sín. Ot't stafar þetta af hugsunarleysi
og gleymsku. Hverjum manni er það
auðvelt að lofa aldrei öði'u en því, sem
hann getur efnt; það er einföld og góð
regla.
Bækur.
Aldrei hefir bókagerð og blaðaútgáfa
verið eins mikil hér á landi og um
þessar mundir. Og líklega er engin þjóð
í heimi — að tiltölu við fólksfjölda og
efnahag — eins bóklmeigð og lestrarfús
og lslendingar. Það er þvi óhætt að
segja, að vér stöndum flestum erlendum
þjóðum á sporði í bóklestri. En það er
sitthvað að vera bókfróður og að vera
verkfróður.
Auk bláðanna mun skáldrit og sagn-
fræði, mest vera lesið, en minst af
fræðibókujn, sem fjalla um verklegar
framfarii', enda er minst gefið út, og
minst keypt af slíkum bókum.
Máltækið segir: Segðu mér hverjir
félagar þínir eru, þá skal eg segja þér
hvei' þú ert. Þetta gildir líka hvað
bækurnar snertir. Þær eru félagar vorir
og vinir. Islendingar bera það með sér,
að þeir lesa mest af skáldritum, fyrir
þá sök hafa þeir vanrækt ýmsar verk-
legar framkvæmdir, og kunna yfliieitt
lítið til þeirra. Ef vér höfum þurft að
rækta skóg, byggja höfn, velja járn-
brautarstæði, leggja vatnsleiðslu, reisa
vandað hús o. s. frv. höfum vér orðið
að leita til útlendinga og fá þá til að
leggja á ráðin, hvernig þessi störf skuli
framkvæmd og standa fyrir þeim, meðan
vér unum oss við skáldritalesturinn.
Gildi félagsskapar.
Pélagsskapui', samvinna og samtök
vöru lítt þekt á Islandi á fyrri öldum,
enda var þá heldur ekki um miklar
framfarir að ræða, hjá þjóðinni. Það
var ekki fyr en seint á 18. öld, að ein-
stöku menn fara að fá hugmynd um
þörf fyrir félagsskap og samtök.
Þegar líður á 19. öldina, fer að ryðja
sér fil rúms allskonar félagsskapur liér
á landi, og þá fara líka að koma áber-
andi framfarir á mörgum sviðum. Þá
er grundvöllurinn lagður að íiestum
þeim stærri félögum, sem nú eru starf-
andi í landinu, eins og t. d. búnaðar-