Rauði fáninn - 01.11.1936, Blaðsíða 4
4
RAUÐI FÁNINN
lli
í hinni nýju stjórn-
arskrá Sovét-Lýö-
veldanna er þegn-
unum ekki einungis
tryggð föst atvinna,
lieldur einnig hvild.
Til þess að efna þá
skuldbindingu, hefir
hið opinbera komið
upp miklum fjölda
hressingarhæla,
skemmtistaða og
hvíldarheimila. Á
myndunum til hægri
og vinstri sésthvern-
ig fólkið ver frítím-
unum á hlýlegum
og friðsælum stöð-
um utan við borg-
arrykið.
Verkamaðurinn, stúdentinn og negrinn
JESSE OWENS
fræknasti iþróttamaður heimsins.
Þaö var í Deeatur í Alabatna.
LeiguliSinn Henry Cheveland Owens bjó
þar með konu sinni, Emmu. Baðmullarrœktin
á kotinu varð að framfleyta þeim hjónum og'
6 börnum þeirra. Þa'ð var því sííellt þröngt í
búi, og' börnin urðu að vinna svo fljótt, sem
þau gátu nokkuð.
Fjölskyldan var svört,
Að vera fátækur leiguliði er ckki glæsilegt.
Að vera svértingi í Ameríku er enn óglæsi-
legra. Hvað þá að vera bæði fátæklingur og
svertingi!
Þetta ár eignuðust þau 7. barnið, dreng-
hnokka, sem nefndur var Jesse, og nokkru síð-
ar kom hið áttunda.
Áður en Jesse var orðinn 7 ára gamall, var
hann farinn að vinna allan daginn með pabba
síuum.
Jesse litli var „næmur og virmugefinn“,
eins og' móðir hans komst að orði síðar. En
íþráttir var famandi hugtak fyrir sveitadreng
á þeim slóðum.
Árið 1922 kom kornmaðkurinn. Uppskerán
gereyðilagðist og- hungriö hélt innreið sína
á heiniili Owans. Fjölskyldan flosnaði upp og
flutti tii Cleveland. Þá var Jesse 9 ára gamall.
Það var fyrst eftir flutninginn til Cleve-
land að hann komst í bamaskóla.
Owens fékk illa launaða vinnu. Jesse varð
því að skólatíma loknum að fara út og selja
blöð og bursta skó til að geta lagt aura í
heimilið.
Skörnmu síðar flutti Owens, og' Jesse kom í
arrniiii skóla, sem heitir Baltön-skólinn. Sam-
tíriris gerðist hann sendisveinn, en fékk þó
ekki annað kaup en miðdegisverð.
Skammt frá Balton liggur Fairmount Junior
skólinn. Drengirnir frá þéssum 2 skólum hitt-
ust oft. I Fairmóurit voru íþróttir efst á dag-
skrá, og Jesse lærði að hlaupa af drengjuu-
rrm frá ■ Fairinoúnt. Það fáririst honum garrian.
Og hann fékk 'leyfi mömmu sirinar til. að
"ganga í* þanri Askóla.
Hérna var það, sem Jesse kynntist marrni
þeim, er „uppgötvaði“ hann. Það var Charley
gamli Riley, hálfheymalaiis karl, sem æfði
drengina í Farmount og lrafði ágætt vit á
hlaupum.
Charley varð brátt var við hæfileika Jessé.
Hann tók drenginn undir sinn vemdarvæng,
fékk hann til að stunda æfingar að skólatíma
lokirum; og Jesse var athugull og samvisku-
samur við æfingamar ekki síður en liitt nám-
ið. — Þeir voru samarr öllunr sturrdum. (Jatnli
maðurinn sagði sögur af fæguin hlaupumm.
. Drengurinn ldustaði hugfanginn.
Jesse: fór stöðugt f'rain. Hánn var orðiirn
einhvei’ besti hlaupariim í skólanum. En til
þess." að fá að hlaupa fyrir skólann, þurfti
læknisvottorð,' sénr einnig var uiidirskrifað.;, af
móðurímri; Frú Owens hló. bara' og .kvaðst
ekki mundu skrifa undir. Allar tilraunir
reyndust árangurslausar. Að síðustu skifaði
Liliy May, systir Jesse, undir án vitundar
móðurinriar, og Jesse varð hlaupari í kepp-
endaliði Fairmount-skólans.
A næstu tímunr átti Jesse i miklu stríði við
móður sína, senr ekki skildi áhuga drengsiris
fyrir lilaupunum og Riley gamla. Að síðustu
kom karlinn sjálfur r heimsókn til Owensfjöl-
skyldunnar og- tókst að sannfæra konuna um
það, að framtíðarárangur Jesse opnrrðu þeinr
leiðina til skárri lífskjara.
Riley gamli og Jesse unnu daglega saman.
Jesse irijóp nú oft svo vel, að karlinn var
hræddur um að „stoppúrið" sitt gengi skakkt,
Þá hljóp Jesse 120 yards grindahlaup á 15,3
sek. og 220 yards á 24,7 sek. Og þegar nám-
inu í Fairmount var lokið, var hann á 220
yards konrinn niður í 22,1 sek. — en það
var tími bestu stúdentahlauparanna.
Fi'á Fairnrount .fór Jesse til East Teeh skói-
ans. Þar var Ed Weil þjálfari, en Jesse
gleymdi ekki Charley gamla, heldur ráðfærði
sig við hann nin öll sín vandamál.
Allan þennan tínra varð Jesse að vinna fyr-
ir sér. Og það er einkennandi fyrir þessa von-
lausu tíina, að ungur maður nreð gáfur og'
hæfileika Jesse, skyldi ekki geta fengið neitt
skárra að gera en að vera skólaþjónn nreð
hungurlaunum. Um þetta leyti kynntist liairn
stúdent nokkrum, sem liafði ofan af fyrir sér
nreð blómagarðyrkju, samhliða náminrr. Jesse
kom heim og sagði við móður sína: „Hugs-
aðu þér, mamrna, ég hefi hitt strák, sem
vinnur fyrir 15 doli. a viku, án þess að gera
annað en hirða blóm! Ef ég á að dvelja í
East Teeh, krefst ég þess að fá slíka vinnu!“
Og hann fékk vinnu við skólagai'ðinn i E. T„
sem færði heimilinu ö doll. á viku.
Þegar Jesse útskrifaðist úr E. T„ vildu
ekki færri en 28 háskólár ná í liann. Allir
vildu jú hafa svo ágætan íþróttamann tii „að
gera garðinn frægan“, og það jafnvel þótt
svai'tur væri! Jafnvel einn bauð honum fjögra
ára námsstyrk og lofaði föður hans æfilangri
atvinnu. Eir Jesse beit ekki á agnið, og það
af tveirn ástæðum:
Hann vildi ekki rífa upp fjölskyldu sína og
setja hana niður við kjör, sem e. t. v. væru
lakari en þau núverandi. Hann hafði enga
Skammt frá Balton liggur Fairmount Junia-
trú á ioforðum þeirra, sem fyrst heimtuðu allt
af honum. Hann þekkti andann í þeim lrvítu,
i
|