Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1953, Qupperneq 7
Þess vegna er hann fyrst drepinn, því að þá er
hægur eftirleikurinn að komast að og bana
kúnni.
Það er hásumar. Norður í Dumbshafi skín
sólin nótt sem nýtan dag, hafflöturinn er spegil-
sléttur, undiraldan þunga sefur. Og þama í
kyrðinni og sumardýrðinni á haffletinum undir
heiðbláum himni lónar steypireyður-kýrin stóra
með kálfinn sinn. í góða veðrinu fara þau í leik,
kýr og kálfur, móðir og barn, þau eiga sér ekki
ills von.
En langt vestur í hafinu fer annar hvalur, að
vísu tífallt minni, en tuttugufallt skæðari, því
að hann er tenntur og fer í hópum. Þetta er
vargur hafsins, sem er í ránsferð, soltinn og
vægðarlaus:
Gríðar stóðið grimma og svarta,
gárar flötinn hafsins bjarta.
í vígahug stefnir háhyrningavaðið í áttina
til reyðarhvalsins, og allt í einu hefur það séð
eða heyrt öndun eða blástur hins mikla dýrs.
Þá er aukinn hraðinn, fram undan matföng
mikil og góð.
En hvalkýrin mikla er líka komin á kreik.
Eðlishvötin og hið næma móðureyra hefur sagt
henni, að ekki sé allt með felldu. Eitthvað illt
sé í aðsigi, nú liggi á að vekja kálfinn og koma
honum undan.
Kálfurinn vill ekki vakna, honum líður svo
vel í logninu, fullur af nærandi móðurmjólk,
sem er það bezta sem hann fær.
Þá tekur hvalkýrin til sinna ráða, hún þrýst-
ir snáðanum undir bægsli sér og leggur af stað
með fullri ferð undan þeim óvini, sem hún frek-
ar finnur en veit að veitir sér eftirför. Ending
þessarar miklu ferðar er aðeins stutta stund
og kálfurinn dregur heldur úr hraðanum, en
óvinurinn eykur á eftirförina, espast og mæð-
ist ekki. Fyrr en varir eru háhyrningarnir
komnir á hæla hvalsins. Hann tekur, með kálf-
inn í eftirdragi, lengsta, dýpsta og ferðmesta
kafið, en þegar upp kemur eru vargarnir allt
í kring, og nú ráðast þeir í bak og fyrir á kúna,
en fáeinir slíta kálfinn frá móðurinni, sem
tryllist og lýstur stóðið með sporði sínum hvert
rothöggið öðru meira, og þótt margir háhyrn-
ingarnir láti lífið fyrir hinum bjargþungu
voðahöggum hins mikla risa hafsins, má eng-
inn við margnum og eftir stuttan en ljótan
leik en kálfurinn sumpart kominn í tætlur, sum-
part horfinn í vargaginin, silfurtær sjórinn
orðinn að blóðpolli, þaðan sem hin særða hval-
kýr nú flýr í dauðans ofboði, til þess aðeins að
bjarga lífinu, því að hún skilur, að kálfinn sinn
er hún búin að missa. Óð af sárum og hræðslu
tekur hún hvert kafið eftir annað. Eina hugs-
unin er að komast sem lengst burt frá þessum
hræðilegu fjöndum, sem drápu kálfinn hennar,
en hún þarf að anda og fram undan bíður ann-
ar óvinur, enn vitrari og engu vægari. Háttu
hans og hernað skilur hún ekki, en þegar hún
úr síðasta kafinu kemur upp, heyrir hún hvell
mikinn og sér blossa, sem honum fylgir, finnur
nístandi sársauka, rekur upp skelfilegt vein.
Svo tekur við hið mikla myrkur. Móðurhjartað
hafði skotmaðurinn hæft, hvalkýrin er einnig
horfin út á hið mikla úthaf lífs og dauða og
syndir þar með kálfi sínum.
Eru nú sett fyrirmæli hjá þjóðum þeim, sem
hvalveiði stunda, er tiltaka stærð á hvölum, sem
drepa má, og liggja við þung viðurlög, ef út af
er brugðið, en því miður mun ákvæðum þessum
ekki vera nægilega hlýtt.
Það er vitað mál, að hvalnum fækkar ört og
álitið er að honum verði útrýmt, bæði á norður-
og suðurhveli, áður en öld er liðin frá deginum
í dag.
Er þá lokið þróunarsögu dýrs, sem hóf göngu
sína hér 1 heimi fyrir 50 milljónum ára. Þá
er um leið horfið um aldur og æfi stærsta og
sérkennilegasta dýrið, sem til varð á jörðunni,
breytt í lýsi, glycerin, niðursuðuvörur o. fl.,
af óseðjandi mannkyni og skammsýnu, sem oft
virðist ekki kunna fótum sínum forráð og met-
ur stundarhagnaðinn meira en hagnað þann,
sem dugir bæði í bráð og lengd.
Smœlki
— Það var einkennileg tilviljun. Ég er á gangi mcð
fyrri manninum mínum, þegar sá seini kemur á fleygi-
ferð í bifreið og ekur yfir liann. ÞaS var upphafið
að vináttu okkar.
*
Konan: — Skelfing geturðu verið matvandur, Georg.
Það er munur eða fyrri maðurinn minn. Hann borð-
aði allt, sem ég bar á borð fyrir hann.
MaSurinn: — En liann dó líka.
*
Lögregluþjónninn: — Hvemig gátuð þér ekið svona
beint á staurinn, sáuð þér hann ekki?
ÖkumaÖnrin (drukkinn vel): — Jú, víst sá ég hann.
Ég sá meira að segja tvo, og ætlaði að komast á milli
þeirra.
*
Geiri í Seli missti dóttur sína ársgamla. Þegar ná-
grannarnir koma til að samhryggjast honum, tekur
Geiri til máls:
— Já, því segi ég það enn og aftur: Hefði þessi
stelpa fengið að lifa og verið strákur, þá skyldi ég,
svei mér, hafa látiS liana læra til dýralæknis.
VÍKINBUR
133