Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1967, Blaðsíða 13

OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
ooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
Englands. Kom hann heim með 3
skip fullhlaðin gulli og gimstein-
um. Hafði hann þá siglt umhverf-
is jörðina annar næst á eftir
Magellan.
Hann afhenti Elísabetu drottn-
ingu, sem bjóst aldrei við að sjá
hann aftur, allan farminn, og þeir
uppreisnarmenn, sem til náðist
fengu maklega refsingu.
Drottningin fór nú ekki lengur
dult með að hún dáðist að Drake
skipstjóra. Hún aðlaði hann og
nefndi Sir Francis og sendi hann
síðan sem sigurvegara um Eng-
land og Skotland fyrir opnum
augum Filipusar Spánarkonungs.
I Skotlandi kom Drake upp
um samsæri gegn Elísabetu til að
frelsa Maríu Stúart. Þetta hafði
þær afleiðingar að styr j öld braust
út milli Spánar og Englands. Sir
Francis var gerður að aðmíráli
og vann sér til frægðar að eyði-
leggja spánska flotann, þegar
hann ætlaði að herja á Suður-
England.
Með 4 léttbyggðum freigátum
réðist Francis Drake að hinum
volduga spánska flota, sem var
þungur í vöfum. Hann setti út
marga fleka, sem hann kveikti í
og lét þá reka að spönsku her-
skipunum. Við þetta kviknaði í
mörgum skipunum. — Jafnframt
sigldi Drake skipum sínum létti-
lega fram og aftur og skaut á
óvininn. Við þetta varð ringul-
reið á spönsku skipunum og hluti
flotans flýði norður með strönd
Englands, en þar mættu þeim
önnur ensk herskip, sem réðust
að þeim og eyðilögðu. Var nú
spánski flotinn algjörlega sigrað-
ur og urðu Spánverjar að semja
auðmýkjandi frið við Englend-
inga.
Með þessu ríkti þó engan veg-
inn friður á hafinu. Sjómenn
voru svo vanir að stunda ráns-
ferðir að margir héldu því áfram
og kjör sjómanna bötnuðu ekk-
ert. Kaupskipin varð að vopna og
stöðugar sjóorrustur áttu sér
stað. Áhafnirnar voru tyftaðar til
að þola flest. I landlegum fengu
þeir sjaldnast að stíga fæti á
land, því að skipstjórarnir óttuð-
VfKINGUR
ust að mennirnir kæmu aldrei um
borð aftur. I staðinn fengu þeir
áfengi, og konur voru sendar um
borð. Ástandið og lifnaðurinn um
borð í landlegum var því með fá-
dæmum.
Síðar kom tími þrælasölunnar,
þegar siglt var með lestar fullar
af fólki frá Afríku til Ameríku,
þar sat mannúðin ekki í neinu
fyrirrúmi. — Englendingar stóðu
líka fremstir á þessu sviði, þótt
Ameríkumenn og fleiri Evrópu-
þjóðir fengjust einnig við þessa
skammarlegu iðju. Oft dóu allt
að helmingur svertingjanna á
leiðinni yfir hafið. Ekki var hugs-
að um annað en að fara sem flest-
ar ferðir með sem flesta hausa.
Mannslífið var lítils metið. Ef
þrælarnir urðu veikir og ósjálf-
bjarga var þeim bara kastað fyr-
ir borð.
Þetta ástand gerði sjómennina
að sjálfsögðu kaldrifjaða og sér-
hver varð að berjast fyrir rétti
sínum. Það var því ekkert undar-
legt þótt undirferli og mannvíg
væru tíð, og þannig hélzt ástand-
ið í fjölda ára. Og raunverulega
batnaði þetta ekki fyrr en gufu-
skipin komu til sögunnar.
Burtfarar- og komutímar skipa
urðu þá ákveðnir, og þetta hafði
sín áhrif á að koma reglu á alla
hluti. Aðbúnaður batnaði og veg-
ur sjómannsins óx.
I dag nýtur sjómaðurinn jafn-
réttis og er virtur borgari til
jafns við aðrar þj óðfélagsstéttir.
Þýtt úr norska blaðinu Frívaktin.
.............................
SPAKISJÓÐLR
VÉLSTJÓRA
Bárugötu 11
Annast öll
venjuleg spari-
sjóðsviðskipti.
Opið daglega
kl. 3—5.30.
laugardaga 10—12.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimm
55