Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1971, Qupperneq 39
Andrés Guðjónsson, nýr skólastjóri
Vélskóla Islands.
ann yrðu þeir að sætta sig að vera
2—4 launaflokkum neðar en þeir
eiga kost á við opinber eða hálf
opinber störf, þá hverfur eðlilega
áhuginn á starfinu. Hvað eftir ann-
að hefur verið auglýst eftir fasta-
kennurum en engin umsókn borizt.
Ég hefi kynnt mér hvemig þessu
er varið á hinum Norðurlöndunum
og fengið þær upplýsingar að í
hvert sinn, sem auglýst er eftir
kennurum við Vélskóla berast 10
umsóknir fyrir hverja eina. Þar eru
þessar stöður eftirsóknaverðar,
enda njóta Vélskólakennarar þar
sömu kjara og menntaskólakenn-
arar. Von mun á leiðréttingu á
þessu nú, en þó ekki til fulls.
Þetta vandamál er ákaflega al-
varlegt fyrir eðlilegt starf skólans.
Á s. 1. hausti ríkti hreint neyðar-
ástand, sem leystist ekki fyrr en
eftir áramót, að tókst að fá Eggert
Gaut Gunnarsson, tæknifræðing til
að kenna rafmagnsfræði og Svein
Jónsson vélstjóra til að kenna kæli-
tækni í 1. og 2. stigi. Eggert Gaut-
ur er fastráðinn og tel ég það skól-
anum mikið happ.
Áheyrendur góðir. Ykkur kann
að finnast þetta óálitleg lýsing á
skólastarfinu og aðstæðum.
Til mótvægis og til þess að ekki
verði dregnar rangar ályktanir vil
ég draga fram nokkrar af bjartari
hliðunum.
Þegar rætt er um ástand skóla-
VÍKINGUR
starfs, aðstæðna og jafnvel hvers
sem er, verður að hafa einhverja
viðmiðun. í því, sem ég hefi rætt
hér um, hefi ég miðað við ástandið
eins og það ætti að vera. Ef hins
vegar er miðað við ástandið eins og
það var fyrir svo sem 20 árum eða
um og eftir 1950, sem er mjög eðli-
legt, þá kemur í ljós að mikið hefur
verið gert og mikið áunnizt. Millj-
ónum hefur verið varið til véla og
tækjakaupa, vélasalsbyggingu hef-
ur verið komið upp (1959). Hún er
að vísu orðin of lítil, en ég gat þess
hér til gamans að á sínum tíma
hafði ég miklar áhyggjur af því að
hún yrði alltof stór! Smíðahúsi var
komið upp —- að vísu orðið of lítið
nú — og all vel búið tækjum.
Kennsla í fjarskiptatækni er að
vísu í þröngu húsnæði, en tækja-
kosturinn er mjög álitlegur. Tæki
í stýristækni hafa fengizt (1968)
og er sú kennsla nú í mjög örri
þróun.
Deildum Vélskólans á Akureyri
og í Vestmannaeyjum hefur verið
komið upp og eru þær all vel búnar
tækjum, bæði í vélasölum og smíða-
húsum. Vélarnar í vélasölunum
hafa verið sendar héðan. Ótal
margt fleira mætti telja, til að
sýna, að þótt margt megi út á
setja, þá hefur miðað all vel í rétta
átt. Ég vil sérstaklega benda á að
þetta hefði á engan hátt verið
mögulegt nema velvilja og skiln-
ings hefði gætt hjá yfirstjórn skól-
ans og vil ég á þessum stað nota
tækifærið til að þakka yfirboðurum
mínum í stjórnarráðinu fyrir þá já-
kvæðu afstöðu sem þeir hafa alltaf
sýnt málefnum skólans. Hún var
frumskilyrði allra þeirra framfara
sem á hafa orðið.
Vitanlega skiptir árangur skóla-
starfsins mestu máli og á því sviði
tel ég margt benda til að við höfum
verið á réttri braut og miðað vel
á veg. Ég vil nefna að eftirspurn
eftir vélstjórum hefur aukist
bæði til sjós og lands. Öllum er
Ijós nauðsyn kunnáttusamlegrar
meðferðar vélstjórans á skipavél-
um, enda fá skipin ekki fararleyfi
nema hæfilega lærður vélstjóri sé
um borð. Þessa er krafizt á skipun-
um af öryggisástæðum. Hins vegar
eru slíkar kröfur ekki gerðar um
landvélar. Sumir halda því að vél-
stjóra sé þar síður þörf. Sannleik-
urinn er þó sá að alls staðar sem
vélar eru notaðar er þörf kunnáttu
í meðferð þeirra og umhirðu. í iðju-
verum og frystihúsum o. s. frv. eru
oftast margbrotin tæki og vélar,
sem krefjast mjög mikillar kunn-
áttu og þekkingar, ef þær eiga að
skila fullum afköstum á hagkvæm-
an hátt. Á þessa staðreynd held ég
að æ fleiri séu að koma auga á, einn-
ig hér á landi, sem betur fer. Svíar
frændur okkar hafa fyrir löngu
skilið þetta. Þar fara um og eða
yfir 90% þeirra vélstjóra er ljúka
fullnaðarprófi í framleiðsluna. Sví-
ar skilja hversu mikilvægt samspil
margháttaðra véla og tækja er í
hagkvæmum rekstri og að þessu
verður ekki komið á nema með því
að beita vélakunnáttu og hag-
kvæmni. Ég heyrði mann, sem ég
tel að hefði átt að vita betur, halda
fram fyrir fáum dögum, að starf
vélstjórans væri að „passa“ vélarn-
ar eins og hann orðaði það. Aðrir
ættu svo að sjá um þetta samspil,
sem ég nefndi. Ég er þessum
manni ekki sammála og ég vona
að þeim fari fækkandi sem eru það.
Ég álít mjög mikilvægt að þeir sem
hafa yfirumsjón með daglegum
rekstri iðjuvera þekki til hlýtar
vinnsluhætti og vinnsluþol alls vél-
búnaðarins. Slíka þekkingu hafa
vélstjórarnir. Það er gleðileg stað-
223