Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1997, Blaðsíða 26
aniuið luiiHlrað
iiianns lómsi
<1 l.lámm
Miklar umræður á Alþingi um skýrslu Siglingastofnunar
um að stöðugleika margra eldri skipa sé ábótavant.
Þessar upplýsingar eru þó fjarri því að vera nýjar af nálinni.
Sjóslysanefnd hefur bent á þessa hættu áratugum saman
„Veiðarf æri verða
sifellt stærri.“
Ennfremur verða veiðarfæri sífellt stærri og
þyngri án þess að stöðugleiki skipa sé
endurmetinn. Þá hafi reynslan sýnt að skip
þyngist með aldrinum, meðal annars vegna
aukinna varahluta, tækja og búnaðar. í
skýrslunni er lagt til að reglur um stöðugleika
fiskiskipa nái til allra skipa, nýrra og gamalla.
Þar er sömuleiðis lögð áhersla á aukna fræðs-
lu um þessi mál og stöðugleikapróf á skipum
fari oftar fram en nú tíðkast.
VlÐVARANIR I ÁRATUGI
Svo sem fram kemur hér í upphafi hefur
Rannsóknarnefnd sjóslysa áratugum saman
reynt að vekja athygli á því að stöðugleika
skipa sé ábótavant. Nefndin hefur hins vegar
talað fyrir daufum eyrum. Nefna má örfá
dæmi og hér á eftir fer tilvitnun í skýrslu
nefndarinnar fyrir árið 1984: „f þessari
skýrslu Rannsóknarnefndar sjóslysa, sem og á
undanförnum árum, er sagt frá sjóslysum,
sem orðið hafa vegna þess að stöðugleiki
skipa hefur ábótavant af ýmsum ástæðum.
Að undanförnu hafa menn beint mjög
sjónum að þessu vandamáli og því, hve það
er brýn nauðsyn, að vandlega sé fylgst með
„Það vill nú svo til að síðustu 20 til 25 árin
hefur þörfin á rannsóknum og eftirliti á
stöðugleika íslenskra fiskiskipa verið gegnum
gangandi í skýrslum nefndarinnar. Það er því
langt í frá að þessi umræða sé ný af nálinni.
Hins vegar virðist ekki hafa verið áhugi til
úrbóta í þessum efmum. En það er ekkert
vafamál að rekja má fjölda sjóslysa til skorts á
stöðugleika skipanna, eða og að menn hafi
ekki farið rétt með þau,“ sagði Kristján
Guðmundsson framkvæmdastjóri Rann-
sóknarnefndar sjóslysa í samtali við blaðið.
Samkvæmt skýrslu Siglingastofnuna um
úttekt á stöðugleika íslenskra skipa eru um
eða yfir 150 fiskiskip á sjó sem ekki hafa verið
stöðugleikamæld. Þessar upplýsingar urðu
tilefni til utandagskrárumræðna á Alþingi
fýrir skömmu. Svo virtist sem þessar stað-
reyndir kæmu þingmönnum á óvart og þeir
kröfust þess að úrbætur yrðu gerðar þar sem
núverandi ástand væri óviðunandi.
Árið 1975 voru settar reglur um stöðug-
leika skipa stærri en 15 metra og árið 1985
fýrir skip minni en 15 metra. Þessar reglur
voru hins vegar ekki gerðar afturvirkar og ná
því aðeins til skipa sem smíðuð eru eftir gild-
istöku þeirra. I skýrslu Siglingamálastofnuna
kemur fram að hugsanlega sé að stöðugleika-
gögn sumra skipa séu vart marktæk. Það geti
meðal annars stafað af því að skipum hefur
verið breytt án vitundar siglingayfirvalda.
26
Sjómannablaðið VIkingur