Samvinnan - 01.01.1959, Page 19

Krotað á spássíu:
NÝÁRSÓSKIN
Eftir sr. Svein Víking
Það hefur orðið að samkomulagi á
milli mín og ritstjórnar Samvinnunn-
ar, að ég spjalli við ykkur, lesendur
góðir, í þessurn þætti um eitt og ann-
að á ári því, sem nú er að hefjast. Ég
vona, að okkur komi sæmilega sam-
an. En ekki skuluð þið samt skirrast
við að láta mig vita, ef eitthvað ber
á milli. Við reynum þá að jafna það
í bróðerni.
Og nú byrja ég þessa þætti á því
að óska ykkur öllum góðs og gleðilegs
árs. Það er líka sú sjálfsagða kveðja,
sem hljómar þessa dagana, hvar sem
tveir eða þrír eru saman komnir. En
hvað felum við í raun og veru í þess-
ari áramótakveðju?
Sú var tíðin — og í raun og veru
er hún ekki fjær okkur en svo, að afar
og ömmur muna hana — að afkoma
og líf þjóðarinnar valt svo að segja
gjörsamlega á því, hvernig árferðið
var. Það mátti svo lítið út af bera þá.
Harður vetur, ísavor og grasleysis-
sumar, gat valdið kolfelli bústofnsins
í heilum landshlutum. Bændur flosn-
uðu upp, fleiri eða færri dóu úr
hungri og kröm. Sama harmsagan
endurtók sig við sjávarsíðuna, ef afli
brást.
Á þeim tíma var óskin um gott og
farsælt ár í raun og veru og fyrst og
fremst ákall og bæn örsnauðrar þjóð-
ar um líkn og miskunn hans, „sem
bylgjur getur bundið og bugað storma
her.“
Nú er þetta breytt. Guði sé lof! Við
höfum brotizt fram til betri lífskjara.
Við höfurn eignazt ný tæki og aukið
afkomuöryggi. Að vísu er hagsæld okk-
ar enn árgæzku og aflabrögðum háð
að verulegu leyti, en þó ekki í neinni
líkingu við það, sem áður var. Og því
er það, að þegar við nú óskum hvert
öðru góðs og gleðilegs árs, þá er það
ekki lengur fyrst og fremst almenn
ósk um árgæzku, heldur ósk um það,
að þitt eigið ár verði þér gleðilegt og
gott.
Nýtt ár er ekki aðeins gjöf til þjóð-
arinnar, það er gjöf til þín og mín.
Þrátt fyrir aukið afkomuöryggi þjóð-
arheildarinnar gildir það enn um
hvern einstakling, að hann stendur
enn að mörgu leyti harla berskjald-
aður gagnvart hverju nýju ári, sem í
hönd fer. Um heilsu hans og jafnvel
líf getur orðið að tefla á árinu. Og á
einum degi þess eða einni stund get-
ur gæfa eða ógæfa heillar ævi verið
ráðin. Um sumt er okkur þar ósjálf-
rátt, en fleira miklu er okkur þó í
sjálfsvald sett og berum ábyrgð á.
Til þess að árið geti orðið einstakl-
ingnum farsælt og gott, þarf hann
sjálfur að ternja sér tvennt og eink-
um tvennt: Annars vegar að taka því,
sem að höndum ber og eigi verður
umflúið með skilningi, hugrekki og
festu. Hins vegar að nota daga hins
nýja árs, nota hina líðandi stund
þannig, að hún verði honum til var-
anlegra heilla og þroska. Dagar árs-
ins eru þér að vísu misjafnir, en í
siðrænum skilningi eru þeir samt
hvorki vondir né góðir. Það erum við
sjálf, sem gerum þá vonda eða góða,
nýta eða ónýta með því, hvernig við
verjum þeim og hvað við gerum úr
þeim bæði fyrir sjálfa okkur og aðra.
Þeir eru efniviðurinn, sem okkur er í
hendur fenginn. Við erum smiðimir
Sveinn Víkingur.
og — því miður — oft allt of klaufa-
legir og hirðulausir um smiðina.
Það var einu sinni maður fyrir norð-
an. Hann var öðruvísi en annað fólk,
ferðaðist löngum bæ frá bæ, og ýms-
ir hentu gys að honum. Einu sinni
ráðlögðu þeir honum — af engum
heilindum þó — að festa ráð sitt og
biðja sér konu. Hann tók því vel, því
hann hafði mannlegt eðli. Og nú sett-
ust gárungarnir niður og skrifuðu fyr-
ir hann biðilsbréf til allra heimasæt-
anna í dalnum. Hann lagði af stað
með alla bréfahrúguna í vösunum.
Þegar fyrsta heimasætan hvyggbraut
hann og hló að honum, sagði hann
bara: „Það gerir ekkert til, góða mín.
Ég hef nóg bréf til annarra hérna í
vasa mínum.“ Það var fyrst, þegar
hann hafði gengið endilanga sveitina
og bréfin voru á þrotum, að honum
þyngdi í skapi og fann, að hann hafði
látið gabbazt til ónýtis í langa för.
Allir vita hve margir dagar eru í
árinu. En enginn veit fyrir, hve marg-
ir dagar kunna að verða í hans eigin
ári. Þess vegna er hyggilegt að verja
dögum þess rétt og skynsamlega og
nota vel hverja stund. Og sú skal vera
nýársóskin mín til ykkar allra að
þessu sinni.
Að leiktjaldabaki
(Framh. af bls. 9)
að gyllta hárið verði ekki síður fallegt í
stuttum, mjúkum lokkum.....
Það á ef til vill ekki við, en eg ætla
samt sem áður að ganga suður i kirkju-
garð eitthvert kvöldið. Eg ætla að finna
biðukollu og blása svifunum af henni yf-
ir gröf þinni. Og þegar eg sé fræin svífa
í burtu, í litlu fallhlífunum sínum,
hverfa út í bláinn og týnast, eins og
stundir okkar á liðnum árum, þá hef eg
brotið Tchaikovsky og drukkið síðustu
skálina í erfinu. Skál þína, dauðans og
lífsins.
SftMVINNAN 15