Samvinnan


Samvinnan - 01.01.1959, Page 25

Samvinnan - 01.01.1959, Page 25
LITLAKAFFI Framhaldssaga eftir Kristmann Guðmundsson „Hvaða fjandi er þetta lítið,“ sagði Jónmundur hvasst. „Þú ert þó ekki góð- templari?“ „Nei, vertu í eilífri náðinni.“ svaraði Napóleon Jónsson blíðlega. „Fari þeir nú og veri!“ „Sammála!" sagði Jónmundur og hellti glas sitt fleytifullt. „Æjá, þetta eru öfgamenn. blessaður vertu,“ mælti Napóleon Jónsson. „Amen!“ sagði brennivínssalinn. En hann hafði ekki komið eingöngu til að dreypa veitingamanninn, heldur átti hann erindi og bar það nú fram: „Þetta kaffihús,“ sagði hann, „það er ágætishugmynd. Þú hefur gert það gott, og ég ber respekt fyrir mönnum, sem reyna að tifa eitthvað. Það skal þó nokkuð til fyrir blásnauðan verkamann að byrja á svona fyrirtæki. Hagsýni og þor, myndi ég segja.“ Napóleon Jónsson brosti breitt og svaraði því til, að auðvitað yrði maður að fást við eitthvað. Hann varð háleitur og setti upp velheppnaðan spekingssvip. „Já, þetta er ágætt,“ hélt Jónmundur áfram. „Þú ættir að geta komizt í sæmi- leg efni með tímanum. — Og ef þú vild- ir fara í slagtog við mig, þá gætirðu orð- ið ríkur, já, alveg stórríkur á stuttum tíma. — Sjáðn nú til, ]>etta kaffihús ligg- ur svo fjandi vel við hérna á miðjum Laugaveginum; það er liægt að innrétta sig alla vega og hreint og beint vefja „löggunni“ upp á fingur sér. Maður get- ur losnað við alla ábyrgð og áhættu sjálfur, haft bara „strámenn“, skilurðu, og borgað þeim ríflega fyrir að halda kjafti. Það er rokna forþénusta á þessu, — ég tala nú ekki um, ef maður gæti selt nógu mikið. Og á þennan liátt geturðu fengið miklu betri viðskiptavini, — heldri menn og allt, hvað heitið getur. — Svo gætirðu stofnsett stórt hótel með tímanum!“ Spekingssvipurinn var nú farinn af Napóleoni Jónssyni, og það setti að hon- um ugg: — Stórt hótel- Nei, það hafði hann ekkert að gera við! Iíann var inni- lega ánægður með litla kaffihúsið sitt eins og það var. Og að selja brennivín, — brjóta lög og rétt? — Nei, fari það kolað! Það hafði hann aldrei lagt fyrir sig um ævina, ekki einu sinni í þessi fáu skipti. sem hann hafði orðið verulega svínfullur. Hann bar í brjósti djúpstæð- an ótta alþýðumannsins við gullsnúruð yfirvöld og vildi flest fremur gera en að eiga í útistöðum við þau. En eitt af því, sem brennivínssalinn sagði, hafði snert hann djúpt: Betri við- skiptavini, — heldri menn! Hánn gat aldrei hætt alveg að hugsa um það, Halidór Pétursson teiknaði myndirnar hversu skemmtilegra væri, ef fína fólk- ið í bænum kæmi í kaffistofuna hans. — Þess vegna þvertók hann ekki beinlínis fyrir uppástungu Jónmundar, en fór undan í flæmingi: — „Nei, Jómundur minn, — brennivín sel ég ekki. Það þýð- ir ekki að orða það við mig; — ekki sjálj- ur að minnsta kosti. Vildi gjarnan gera þér greiða, en ekki þetta, góði. Þú mátt ekki biðja mig um það.“ Jónmundur brosti undirfurðulega. — „Ég skíl,“ sagði hann, „ég skil, fyrr en skellur í tönnunum: Þú vilt ekki vita neitt af þessu sjáljur, — láta bara eins og það sé ekki til, — ég skil, — en skipt- ir þér ekki af því, þó að einhver sé þarna frammi, með flösku upp á vasann, — eða hvað?“ — Röddin varð eilítið hvassari. — „Heldri karlarnir myndu koma hing- að eins fyrir því, þó að þú réttir þeim ekki sjáljur flöskuna. Við skiljum hvorn annan, Napóleon minn. Og láttu mig vita, ef þú þarft einhvers með. Flösku og flösku verður stungið hérna niður í eldhúsið. Það áttu sjálfur að sötra með vinum þínum, — kemur enginn reikn- ingur fyrir það, góði. Og vertu nú bless- aður.“ Napóleon Jónsson skildi ekki alveg, hvað hann var að fara, en gætti sín að grufla ekkert út í það. Bezt að láta þetta hafa sinn gang, ef hann gat haft sínar hendur hreinar. Hann minntist þess glögglega, að bankastjórinn hafði sagt við hann kvöldið góða, að oft yrði mað- ur að loka augunum fyrir ýmsu, sem kannske væri ekki alveg eins og það ætti að vera, en illt að komast hjá. Jónmundur brennivínssali fór út í kaffistofuna, settist hjá Gunnari Berg og SAMVINNAN 21

x

Samvinnan

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.