Neisti - 23.09.1979, Blaðsíða 2

9. tbl. bls. 2
Gegn sókn atvinnurekenda dugar einungis
virk og öflug verkalýðshreyfing, sem berst
fyrir verkalýðsstjóm
Á eins árs afmæli ríkisstjórnarinnar lét Geir
Hallgrímsson þau orð falla að sér þætti leitt að
geta ekkert gott sagt um afmælisbarnið. Það var
óneitanlega undarlegt að heyra þessi orð
fyrrverandi forsætisráðherra í íhaldsstjórninni.
Núverandi stjórn hefur í öllum meginatriðum
fylgt nákvæmlega sömu stefnu og íhaldsstjórnin
sem Geir veitti forstöðu. Það sem meira er:
Núverandi ríkisstjórn hefur tekist að framkvæma
þær kjaraskerðingar, sem íhaldsstjórn Geirs
mistókst að framkvæma í fyrra. Henni hefur
tekist að ná fram 15% skerðingu á þeim kaup-
mætti, sem um var samið í samningunum 1977 og
það án þess að til átaka kæmi við verkalýðshreyf-
inguna.
Hin nýja forysta VSÍ hefur glögglega áttað sig á
þessum mismun, sem er á milli núverandi vinstri
stjórnar og íhaldsstjórnar Geirs Hallgrímssonar.
Þrátt fyrir vissa óánægju innan Sjálfstæðisflokks-
ins hefur forysta VSÍ haldið fast við þá stefnu sína
að nýta sem best þær aðstæður sem núverandi
vinstri stjórn hefur upp á að bjóða. Hún veit að
þátttaka stóru verkalýðsflokkanna í ríkisstjórn-
inni hefur gert forystu þeirra og verkalýðshreyf-
ingarinnar viljugri til að samþykkja árásir á kjör
og jafnvel réttindi launafólks. Atvinnurekendur
hafa þess vegna náð miklum áfangasigrum með
markvissum og vígreifum aðgerðum, eins og t.d. í
farmannaverkfallinu og nú síðast í verkfalli Graf-
íska Sveinafélagsins. Þessar aðgerðir hafa miðað
að því að skapa sem öflugastan þrýsting í hvert
sinn, jafnframt því sem þess hefur verið gætt að
ekki kæmi til stórátaka, eða aðgerðir þeirra
leiddu til þess að ríkisstjórnin félli. Skipti forystu
VSÍ og vinstri stjórnarinnar á 3% kauphækkun
fyrir bráðabirgðalög gegn löglegu verkfalli
farmanna sýndi vel baráttuaðferðir atvinnurek-
enda í dag. Gleði forystumanna VSÍ eftir að þau
„viðskipti“ höfðu farið fram sýndu ljóslega hver
var sigurvegarinn í þeim átökum.
Það er af þessum ástæðum sem forysta VSÍ
hefur staðið gegn þeim öflum innan Sjálfstæðis-
flokksins, sem vilja um fram allt knýja fram nýjar
kosningar og komast í stjórn.
Forysta VSÍ hefur fleiri markmið með
núverandi baráttuaðferð sinni. Þótt núverandi
vinstri stjórn skapi þeim hentugar aðstæður í dag
til að ná fram kjaraskerðingum, þá er þessi ríkis-
stjórn ekki óskastjórn þeirra. hin nýja forysta
atvinnurekenda stefnir á öfluga og sótsvarta
íhaldsstjórn. En hún er sér meðvitandi um að
hvorki hún, né heldur Sjálfstæðisflokkurinn eru
undir það búnir að skapa slíka stjórn í dag. Að því
marki stefnir hún í dag og til þess vill hún nota
núverandi vinstri stjórn.
í þessu sambandi er fróðlegt að rifja upp það
sem framkvæmdastjóri VSÍ, Þorsteinn Pálsson,
ritaði í bókinni „Uppreisnfrjálshyggjunnar“, sem
kom s.l. vor: „Næstu kosningar mega ekki vinnast
áþvíeinu, að fólk hafnar stjórnleysi og ringulreið
þriðju „vinstri" stjórnarinnar frá lýðveldisstofn-
un. Við megum ekki vinna kosningar án þess að
hafa unnið traust kjósenda, fengið þá til þess að
samþykkja nýjar leiðir. Þótt Sjálfstæðisflokkur-
inn hafi samþykkt frjálshyggjuyfirlýsingu í efna-
hagsmálum undir kjörorðinu. Endurreisn í anda
frjálshyggju, er þingflokkurinn jafnilla undir það
búinn og 1974, að takast á við vandamálin. Sjálf-
stœðisþingmenn þurfa jafnvel að sannfœra sjálfa
sig um gildi einstaklingsfrelsis, einkaeignarréttar
og takmarkaðra opinberra umsvifa... Þingflokk-
ur Sjálfstæðismanna nýtur enn á ný óvinsœlda og
skipbrots „vinstri" stjórnar. En hann hefur ekki
hafið frjálshyggjuna til þess vegs, aðfólk trúi því,
að um raunverulega kosti sé að rœða í íslenskum
stjórnmálum". (Gœsalappirnar utan um orðið
„vinstri" eru Þorsteins).
Innan íslenskrár borgárastéttar eiga sér í dag
stað átök um leiðir. Hin nýja forysta atvinnu-
rekenda á því mikið verk framundan til að þjappa
borgaralegum öflum á bak við stefnu sína, og efla
faglegan og pólitískan styrk sinn. Reynslan frá
árinu 1977 sýnir það.
Engu að síður er sorglegt að bera saman mark-
vissa og vígreifa baráttu hinnar nýju forystu
atvinnurekenda og ráð- og dáðleysi forystu verka-
lðshreyfingarinnar og stóru verkalýðsflokkanna.
Þrátt fyrir tilraunir til að klóra í bakkann var
leiðari Þjóðviljans sunnudaginn 16. september
dæmi um ráðleysið á þeim bæ. Eftir að lesendur
höfðu verið „fræddir" á því að gengisbreytingar-
leið vinstri stjórnarinnar nú í sumar sé „þó frá-
brugðin gengisbreytingum Sjálfstœðisflokksins
þeim grundvallaratriðum, að verðlagsáhrif geng-
isbreytinga bœtast í kaupi"! Þá tekur leiðarhöf-
undur til við að útlista hina pólitísku stöðu. Fyrst
fullyrðir hann hið ómótmælanlega: „Sú braut,
sem mörkuð var á miðjum valdaferli stjórnarinn-
ar, hefur ekki orðið til heilla, það liggur fyrir".
Næst bætir hann við þessum merkilegu setningu:
„Ef stjórnin ætlar að sitja verður að markastefnu
í baráttunni gegn verðbólgunni, sem byggir á
sömu forsendum og í öndverðu(I), tryggingu
fullrar atvinnu og varðveislu(l) kaupmáttarlauna.
Sú er skoðun Alþýðubandalagsins, en til þess að
raunhœf stefna íþessa átt nái fram að ganga þarf
atfylgi flokksins og fjöldahreyfingar fólksins að
koma til". Undir lok leiðarans er þessi „raunhæfa
stefna“ talin felast í „því að sækja fram, auka
framleiðslu og framleiðni, og þar af leiðandi
skapa tekjur til þess að standa undir aukinni sam-
neyslu og varðveislu kaupmáttar“, þessi gamla
kosningastefna Abl. var augljóslega óraunsæ
strax í fyrra vor, þegar efnahagssamdráttur
auðvaldshagkerfisins var að byrja og er það enn
frekar í dag. Þessi leið stéttasamvinnunnar hvílir á
þeim forsendum að uppsveifla sé í efnahagslífinu
og atvinnurekendur séu samvinnuþýðir. Hvorug
þessara forsenda er fyrir hendi í dag. Það er þess
vegna sem leið stéttasamvinnunnar mun aðeins
leiða til ósigra fyrir launafólk.
Það er þó eitt atriði í þessum leiðara Þjóðvilj-
ans, sem við getum tekið heils hugar undir.
Raunhæf stefnumörkun verkalýðshreyfingar-
innar og flokka hennar verður að byggjast á því
að þessar hreyfingar séu virkjaðar í baráttu. f
stað þess að þessar hreyfingar séu látnar halda að
sér höndum til að vernda ríkisstjórnina - og
ráðast gegn hópum launafólks sem eiga í baráttu
gegn atvinnurekendum - þá verður að virkja
verkalýðshreyfinguna 1 markvissri baráttu gegn
sókn atvinnurekenda.
Stefna af þessu tagi myndi óhjákvæmilega leiða
til þess að núverandi ríkisstjórn félli. Hennar hlut-
verk er fyrst og fremst að nýta möguleika
skrifræðisins í stóru verkalýðsflokkunum til að
halda aftur af baráttu launafólks. Þetta hlutverk
hefur skrifræðinu tekist að leika í rúmt ár, til
hagsbóta fyrir atvinnurekendur. Þess vegna
verður launafólk að krefjast þess að Alþ.fl. og
Abl. segi sig úr ríkisstjórninni. Markmið okkar
verður að vera öflug verkalýðshreyfing sem getur
staðið á bak við róttæka ríkisstjórn verkalýðs-
flokka og hafnar öllu samstarfi við borgaralegu
kaupránsflokka. Þetta markmið verður verka-
lýðshreyfingin að setja sér til að mæta núverandi
sókn atvinnurekenda og íhaldsaflanna.
Á.D.
*
Bréf til blaðsins
Frá frystihúsakerlingu útá landi
Ég var að lesa grein um streitu í
síðasta tbl. Neista og fór að hugsa
um stöðu okkar frystihúsakvenna.
Af hverju látum við fara með
okkur eins og gert er?
Af hverju fara frystihúsakon-
urnar til vinnu á hveijum einasta
degi og vinna eins og skepnur, en
ekki á venjulegum vinnuhraða, til
þess eins „að bjarga fiskinum frá
skemmdum“, en hafa samt ekki
undan. í kaup fá þær 1200 kr. á
tímann. Þær vinna frá 7-7 sex daga
vikunnar, nema núna i sumar hefur
verið helgarvinnubann, en þá hafa
þær byijað klukkan 4 tvo morgna
(Hætur) í viku og fengið greitt næt-
urvinnukaup frá 4-8, en dagvinnu-
kaup eftir það. Þetta er gert til þess
að atvinnurekandinn þurfi ekki að
greiða næturvinnukaup í kvöld-
matartímanum frá 7-8, sem nátt-
úrulega er ekki unninn. Finnst
honum því betra - fyrir sig - að
konurnar hætti klukkan 7 á kvöldin
og byrji aftur klukkan 4 á nóttunni.
Þá hafa þær fengið nægilega langa
hvíld til þess að ekki þarf að greiða
þeim næturvinnukaup eftir klukk-
an 8 næsta morgun. Atvinnurek-
andanum kemur ekki til hugar að
yfirborga okkur, og við lútum vilja
ASÍ-forystunnar; sálina skiljym við
eftir fyrir utan dyrnar og heilinn er
inni í ísskáp.
Héðan eru gerðir út 3 skuttogar-
ar og nokkrir smábátar og það má
sjá á vinnutímanum okkar, að selja
mætti einn skuttogarann og hafa
hér eðlilegan vinnutíma. En ef ein-
hver heyrir mig minnast á þetta, er
eins og ég hafi sagt eitthvað mjög
ókristilegt. Nei, hér skulu vera 3
skuttogarar sem koma með afla,
sem ekki má liggja undir skemmd-
um, og við sem yfirleitt erum
húsmæður líka, eigum að vinna 60
tíma á viku - og oft lengur - í
fiskinum, svo að þjóðarbúið fari
ekki á hausinn.
Svona er nú velferðarþjóðfélagið
ísland, með tvo verkalýðsflokka í
ríkisstjórn.
í síðustu viku vann ég 50 tíma og
kaupið sem ég fékk var 61 þúsund
krónur. Hugsið ykkur, 61 þúsund
krónur! Ég keypti í matinn fyrir
helgina fyrir 10 þúsund kr., raf-
magnsreikningur beið mín sem var
13 þúsund kr., og svo er það sjón-
varpsafnotagjaldið sem er yfir 20
þúsund kr., og eftir er að borga
barnagæslu. Mikið á ég gott að vera
ekki einstæð móðir.
í sumar hefur verið í gildi helgar-
vinnubann, eins og ég sagði áður,
þannig að við húsmæðurnar höfum
haft tvo daga frí til þess að undir-
búa heimilið undir næstu viku.
Þetta bann hefur æst upp sjómenn-
ina það mikið, að nú álíta þeir lönd-
unarkallana og okkur i frystihúsun-
um stéttaróvin númer 1,2 og 3, því
að nú fá þeir ekki löndun á laugar-
dögum og sunnudögum.
Útgerðarmennirnir segja við þá
að þetta sé okkur að kenna. Svona
geta kapítalistarnir æst upp verka-
lýðshópa hvern gegn öðrum.
Og að lokum, hvar er svo
gróðinn sem við sköpum, hann hef
ég ekki séð ennþá.
Baráttukveðjur.
Frystihúsakerling útá landi.