Stéttabaráttan - 25.09.1975, Side 6

6
Örn Ólafsson
Sannleikurinn um
þjöðfylkingarstefnuna
'Þessi grein ber þess glögg merki, að hún ver skrifuð af pyikingarfélaga
til birtingar f Neista. Þær skoðanir, sem ég svara í henni, komu flestar
fram f áköfum deilum innan íylkingarinnar f sumar. Eins og lesendur
munu vita, lauk þeim svo, að meirihlutinn keyrði f gegn trotskfska stefnu-
skrá, sem að sögn kunnugra er hálfu kreddufýllri en nokkurn tímann stefna
4. Alþjóðasambandsin8. En minnihlutamenn kvöddu Fylkinguna flestir.
Framkvæmdanefnd pylkingarinnar hafði samþykkt fyrir þingið að birta þetta
svar við bulli Björns Arnérssonar. En ég frétti það sfðast til trottanna, að
þeim þætti stðrum brýnna að boða kreddur sínar, en að birta leiðréttingar
á þeim. Ekki er það að undra, og mun grein þessi seint koma í Neista. Ég
þakka Stéttabaráttunni birtinguna.
18.9. 1975
Örn Olafsson
V_______________________________________________________________________)
í síðasta Neista birtist grein um þjóð-
fylkingarstefnuna undir dulnefni.
Greinin hét: "Einar Olgeirsson f
hreingerningum," og er svo full af
villum, að undirritaður aðstandandi
Neista getur ekki látið henni ðmót-
mælt. Ég ætla að sjálfsögðu ekki að
skrifa sögu Kominterns hér í blaðið,
heldur aðeins að gera nokkra grein
fyrir stefnunni.
7. þing Kominterns - 3. Alþjðða-
sambandsins, alþjððsambands komm-
únista - var haldið árið 1935. A því
flutti búlgarski kommúnistaleiðtog-
inn Georg Diniitroff geysimikla
ræðu, sem ályktun þingsins um sam-
fylkingu gegn fasisma var unnin upp
úr. Ræða Dimitroffs birtist á ís-
lensku einhvern tfmann á árunum
1935-8, líklega 1935, 125 bls. bðk í
litlu broti, útgefandi Kommúnista-
flokkur Islands. Ofangreind ályktun
þingsins birtist í 20. árgangi Réttar,
1935, á bls. 184-206. Þessi rit
voru samin við ákveðnar sögulegar
aðstæður, uppgang fasismans á 4.
áratuginum og miðast því við vörn
gegn honum. Inntak hennar, hins-
vegar, megindrættirnir, hafajafnan
síðan verið leiðarljðs kommúnista
allt frá Víetnam til íslands. Flestir
kommúnistar hafa a.m.k. þost fylgja
henni. Ég get að sjálfsögðu ekki far-
ið út í allt það sem gert hefur verið
f nafni hennar síðan 1935, heldur vil
ég fyrst og fremst draga fram þessi
helstu atriði. Það er athyglisvert,
að þau koma hvorki fram í áminnstri
Neistagrein, né Réttargrein Einars
Olgeirssonar 1975 sem varð tilefni
hennar. Né heldur í greinaflokki
Björns Arnðrssonar: Eru Sovétríkin
sðsfalísk, þðtt hann úthúði stefnunni.
Meginatriði stefnunnar
1. Auk sjálfstæðs starfs kommúnista-
flokka, reyna þeir að koma á sam-
fylkingu um hagsmunamál verkalýðs-
ins.
2. Megináhersla er lögð á fjölda-
virkni, svo að verkalýðurinn þjálfist
í eigin frumkvæði og skipulagningu
og þroskist pólitfskt við að berjast
sjálfur fyrir hagsmunum sínum.
3. Kröfur samfylkingarinnar, sam-
fylkingargrundvöllurinn, miðast við
að ná til verkalýðsins á núverandi
vitundarstigi hans, sameina sem
mestan hluta hans um raunverulega
hagsmuni sína og skila honum áleið-
is. Þetta verður að meta nánar eft-
ir aðstæðum hverju sinni, þvf er ð-
gerlegt að gera nákvæmar formúlur
fyrir þessu.
4. Innan samfylkingarinnar rlkir
fullt málfrelsi allra aðilja. Komm-
únistar verða líka að gagnrýna sam-
fylkinguna og samstarfsaðilja sfna,
jafnvel opinberlega, telji þeir þau
fylgja rangri stefnu.
5. Jafnffamt þessari samfylkingu
verður að leggja megináherslu á
sjálfstætt skipulags-, fræðslu-, og
áróðursstarf flokksins meðal fjöld-
ans.
Ég get þess í leiðinni, að gert var
ráð fyrir því, að kommúnistaflokkur
gæti sameinast krötum í nýjum sósf-
alistaflokki við sérstakar aðstæður,
Því voru settar þröngar skorður,
sem áttu að tryggja, að flokkurinn
yrði raunveruíegur byltingarflokkur,
að svo miklu leyti sem menn geta
tryggt sér framtíðina. Tilvitnun:
"En jafnframt verður fortakslaust
að gera verkalýðnum það ljóst, að
slík sameining er bundin vissum
skilyrðum; þvf skilyrði að fullkom-
ið sjálfstæði sé varðveitt gagnvart
burgeisastéttinni og bandalag sosfy
aldemðkrata við hana sé algerlega
rofið, því skilyrði, að þegar hafi
verið komið á baráttueiningu, þvf
skilyrði að viðurkeimd sé nauðsyn
þess, að kollvarpa með byltingu
yfirráðum burgeisastéttarinnar og
stofiia alræði öreiganna f mynd
sovétskipulagsins, því skilyrði að
burgeisastettinni heima fyrir sé
neitað um stuðning í landvinninga-
strfði, þvf skilyrði að flokkurinn
sé byggður upp á grundvelli lýð-
færðis með sterku framkvæmdar-
valdi, sem tryggir einingu vilja og
framkvæmdar og komin er rejmd á
hjá rússnesku bolsévikkunum.
Jafnframt verður að rfsa eindregið
gegn tilraunum "vinstri" sðsfal-
demðkratfskra lýðskrumara, sem
reyna að notfæra sér vonsvik hins
sðsíaldemókratíska verkalýðs til
Orðsending til Neista:
Pappírarnir eru á bordinu!
17. tbl. Neista birtist óundirrituð grein sem ber hið ábúðarmikla nafn:
MAÖISTAR. PAPPÍRANA A BORÐIÐ. Greinin er einn liðurinn f áróðurs-
herferð trotskistanna gegn sðsíalískri utanríkispðlitík Kína og um leið er
henni ætlað að sýna fram á hið órjúfanlega samband sem er á milli Matta Jð
Morgunblaðsritstjóra og "maóismans". Nú er það svo, að pappírarnir sem
Fylkingin vill fá á borðið liggja nú þegar frammi. (Vitanlega liggja þeir
ekki á borðum trottaranna - hjá þeim liggja eingöngu andbyltingarrit Trotsk-
ís og annarra sem starfa í hans anda.) Pappfrakrafan sem Neisti setur
fram, vitnar því einna helst um þekkingarleysi og jafnframt um meðvitaða
skemmdarstarfsemi sem eru unnin í þágu sósíalheimsvaldastefnunnar.
Þekkingarleysið er einkenni þeirra fylgismanna trottaranna sem fylgja þeim
án þess að sjá f gegnum lygavefinn sem þeir spinna - en skemmdarverkin
eru undirbúin meðvitað af æðstu postulum trottaranna sem hér starfa. Víkj-
um nú að þessu nánar.
"Vinstri" öfgar trotskismans
Eitt af andbyltingareinkennum trotsk-
ismans er sú sundrungarstarfsemi
sem þeir vinna í röðum byltingar-
sinna og alþýðunnar. Með "vinstri"
öfgum sínum grafa þeir undan því
starfi sem kommúnistar vinna með-
al fjöldans. Vinstri öfgarnar felast
m. a. í því að þeir setja fram vígorð,
sem virðast vera ósköp byltingar-
sinnuð, en vinna í rauninni gegn
framgangi sósíalismans. Dæmi um
það er vigorð þeirra um "sðsíalfskt
Vfetnam." Enn annað dæmi er
krafa þeirra í dag um "sðsfalískan
Spán."
I Víetnam stendur baráttan gegn
heimsvaldastefnunni og áhrifum henn-
ar, í þeirri baráttu er hægt að sam-
eina mikinn meirihluta þjóðarinnar
til baráttu gegn erlendum yfirráðum.
Til þess að þessi sameining geti átt
sér stað þá verða kommúnistar að
setja fram vígorð sem eru í takt við
raunverulegt ástand og meðvitundar-
stig alþýðunnar. Þaðþýðirt.d. ekki
að setja fram vígorð eing og "sósíal-
ískt Víetnam" þegar vinna þarf þjóð-
legu borgarana (og hið s.k. þriðja
afl) til baráttunnar gegn USA-heims-
valdastefnunni. Með aðferðum
trotskista einangrast kommúnistar-
nir með sfn "byltingars innuðu" víg-
orð og fjöldinn rfs ekki til baráttu
gegn imperíalistunum. Baráttan fyr-
ir sósíalísku Vfetnam á sér vissu-
lega stað jafnframt baráttunni fyrir
frelsi landsins, en skilyrðin fyrir
sðsíalísku öflin til að vinna sðsíal-
ískt uppeldisstarf eru allt önnur
eftir að erlendu drottnararnir eru á
bak og burt. Gott dæmi um þetta
eru Kína og N-Víetnam. Þessi skil-
yrði kæmu seint til ef trotskistar
hefðu einhver áhrif á gang baráttunn-
ar.
Dæmið um Spán fjallar um land þar
sem fasisminn hefur ríkt í áratugi.
Kröfurnar um lýðræði eru kröfur
fjöldans, mikil barátta á sér stað
með verkföllum og jafnvel vopnaðri
baráttu. Ef kommúnistar settu það
sem aðalkröfu sína í dag að Spánn
yrði sósíalískt land - þá væru þeir
að hlaupa yfir eitt þrep. Og um leið
missa þeir sambandið við fjöldabar-
áttuna og einangrast. Barattan fyrir
lýðræði á Spáni er nauðsynlegt þrep,
hversu stutt sem það verður f tfma,
í baráttunni fyrir sósfalisma.
Spánn er undír hæl USA-heimsvalda-
stefnunnar, áður en að sósfalisma
verður komið þar á verður að berj -
ast fyrir falli fasismans og yfir-
drottnun USA. I þessari baráttu er
hsegt að sameina meirihluta þjóðar-
innar og skapa skilyrðin fyrir næsta
skrefi, sem er uppbygging sðsfalism.
ans. Auðvitað er það ekki þannig að
kommúnistar þegi um sósíalismann
meðan á baráttunni fyrir lýðræðinu
alískan Spán" (og jafnvel "sósíalísk-
an Pýreneaskaga) vinna trottararnir
fyrir Frankófasismann - þeir sundra
liði and-fasista.
Þetta eru í stuttu máli "vinstri" öfg-
ar trotskistanna.
Hver er tilgangur Neista?
Snúum okkur þá betur að greininni f
Neista. Hún þykist fjalla um Efna-
hagsbandalag Evrópu (EBE) og af-
stöðu "maóista" til þess. Þar koma
enn fram "vinstri" öfgar trottaranna,
en hér er það hinn endinn ef svo má
segja. Nú er því þannig varið með
"vinstri" öfyamenn (eins og KSML(b)
og KSML áður fyrr) að þeir gera lít-
inn greinarmun á óvinum verkalýðs-
ins og ýmsum tvfstfgandi öflum, hjá
þeim er þetta "allt sama afturhalds-
pakkið." En það er ekki nóg með að
trottararnir greina ekki á milli óvina
og mögulegra bandamanna verkalýðs-
ins, þeir eru einnig ófærir um að
greina andstæðurnar innan óvinaher-
búðanna, og þarafleiðandi eru þeir
ófærir um að notfæra sér þær verka-
lýðnum til framdráttar.
Og nú færumst við nær Neistagrein-
inni. Afstaða kfnverja til EBE bygg-
ir einmitt á því að koma auga á og
nýta togstreituna sem er í auðvalds-
heiminum. Hún byggir á skilgrein-
ingujjeirra á heimsástandinu, þ. e.
að nu séu til staðar tvö risaveldi
(USA/Sovét) sem keppa um heims -
yfirráð og að sú barátta sé uppsprett-
an að 3. heimsstyrjöldinni. I
Neista er birtur úrdráttur úr grein í
Peking Review, sú grein fjallar ekki
almennt úm afstöðu Kína til EBE,
heldur um sérstakan þátt EBE-máls-
ins, þ. e. afstöðu Sovétríkjanna til
EBE. Þessu tekst Neista að rugla
og rangfæra. Þeir sleppa f fyrsta
lagi fyrirsögninni, sem hljóðar svo:
HVERS VEGNA REIÐIST MOSKVA
URSLITUM þjöðaratkvæða-
stendur, þvert á móti nýta þeir hvert GREIESLUNNAR I BRETLANDI?
tækifæri til áróðurs. En þeir varas t Þessi fyrirsögn gefur strax til
að sundra samfylkingu alþýðunnar kynna nnn efni greinarinnar, en
með gervibyltingartali "vinstri" __ neistamenn sleppa fleiru - þeir
öfgamanna. Með kröfunni um "sósí- Framh. ábls.7
að mynda nýja sósíaldemðkratíska
flokka og nýtt alþjóðasamband, sem
stefnt er gegn hinni kommúnistísku
hreyfingu, og dýpka á þann hátt
klofning verkalýðsstéttariimar."
Réttur XX. árg., bls. 204-5.
(Jtúrdúr
Bæði f riti Dimitroffs (bls. 58-64)
og í ályktuninni er kommúnistum f
fasistalöndum uppálagt að ganga f
fasistafélög,
"þeir verða að nota sér jafnvel hina
minnstu löglegu og hálflöglegu
starfsmöguleika innan þessara fé-
laga til þess að halda fram hags-
munum fjöldans, sem félögunum
tilheyrir, gegn pólitík fasismans og
til að veikja fjöldagrundvöll hans."
Réttur XX, 199.
Þetta var af þvf að 3. Alþjóðasam-
bandið áttaði sig á einu meginein-
kenni fasismans, lýðskruminu. Fas-
istaflokkarnir þóttust alltaf bera hag
alþýðumanna fyrir brjðsti gegn stór-
auðvaldinu, en vörðu auðvitað hags-
muni þess f reynd. Þarna var þvf
veikur punktur á þeim, tækifæri til
að afhjúpa þá og svipta íjöldafylginu,
sem þeir höfðu.
Reyndar hef ég aldrei rekist á neitt,
er segði frá sigrum eða ósigrum á
grundvelli þessa atriðis, og þvf þyk-
ir mér Hklegast, að það hafi aldrei
verið reynt, svo neinu skipti. Ein-
hvern veginn situr það líka í mér,
að fasistafélögín hafi verið frama-
brautir miklu fremur en áróðurstæki
gagnvart alþýðu. Geti einhver les-
andi Neista varpað skærara ljðsi á
þetta, væri mér og sjálfsagt ýmsum
öðrum þökk á þvf. Þetta virðist
semsé ekki skipta máli, en ég tek
það með, svo að ég verði ekki sak-
aður um úrtínsluaðferð við að gera
grein fyrir stefnunni. Slfkar ásak-
anir væru auðvitað alveg marklaus-
ar nema menn gætu þá sannað, með
rækilegum tilvitnunum f ofangreind
rit, að stefnan hafi f rauninni verið
önnur, en ég hefi rissað upp hér að
ofan. En ég á ekki von á þvf.
Gagnrýni á stefnuna
a) Fúkyrði og almennar skammir
rfsa að sjálfsögðu ekki undir þessu
nafni. Til þess þarf að sýna fram á,
að einhver þessara stefnuatriða
hafi í reynd við mikilvægar aðstæður
leitt kommúnista til ósigurs. Sllka
gagnrýni hefi ég ekki séð.
b) Fáir munu afgreiða málin svona,
en þó er það til: Borgarastéttin er
höfuðóvinur okkar, þessvegna eru
svik að starfa með borgurum. Með
leyfi, hvaða borgurum ? Er útilokað
að starfa undir einhverjum kringum-
stæðum með smáborgaralegum öflum
svo sem sjálfseignarbændum eða
millihópum gegn stórborgurunum ?
Nei, öðru nær, þannig tókust bylting-
arnar f Kína og Vfetnam. Marxismi
er m.a. að meta aðstæður, ekki trúa
kreddum.
c) Ég veit þess dæmi að menn segja:
Jú, þetta er allt ósköp fallegt á papp-
frnum, en hvernig er framkvæmdin?
Tðm svik, alger hentistefna.1 Mikið
dæmalaust er það skrítin stefna, sem
artaði sig svona. Maður gæti farið
að spyrja sig, til hvers fræðikenning
væri eiginlega ef hún leiddi til and-
stæðu sinnar f starfl. En reynið að
setja t. d. kenningu Lenfns um lýð-
ræðislegt miðstjórnarvald inn f
þessa formúlu. Boða ekki kommún-
istaflokkar, að allir flokksmenn
skuli mðta ákvarðanir og stefnu eftir
ákveðnum leiðum, en lúta sfðan allir
tekinni ákvörðun æðstu stjórnar
flokksins, eftir umræður ? En hvern-
ig er stefnan í framk/æmd. Eru
fiokkarnir ekki staðnaðir skrifreeðis-
flokkar f raun, þrælborgaralegir f
starfsháttum ? Ber stefnan þetta
banamein með sér ? Er þetta þá
allt Lenín að kenna ? Ef þið berið
starfshætti hinna hefðbundnu kommún-
istaflokka saman við samfylkingar-
reglurnar hér að framan, hlýtur
hver maður að sjá, að hentistefna
þeirra felst einfaldlega f því, að
fara ekki eftir stefnunnl. Það er
furðuleg rökhyggja að kenna stefn-
unni um það.
d) En stefnan leiddi kommúnistaflokk-
ana reyndar til stórsigra þegar þeir
fylgdu henni. I löndum, sem voru
hernumin af naslstum í seinnl heimB-
sfyrjöldinni, leiddu kommúnistar
þjóðfylkingar gegn þelm, og mögn-
uðust yflrleitt óskaplega við það. I
Frakklandi, Italfu, Grikklandi,
Tékkðslóvaídu, Júgóslavfu og Albanfu
urðu þeir meira og minna drottnandi
f stríðslok. I þremur síðasttöldu
löndunum tðku þeir völdin, í Grikk-
landi þurfti innrás Breta til að
hindra valdatöku þeirra. Það væri í
sannleika fáránlegt að jafna þessum
sigrum flokka, sem börðust neðan-
jarðar gegn einu grimmilegasta her-
veldi sögunnar við atkvæðatölur
borgaralegra flokka á vesturlöndum,
fulltrúa ríkjandi ástands, sem allur
fjöldinn telur eðlilegt, og sem eru
helsta leiðin til fjár og JEram í auð-
valdsþjóðfélagi. Kommúnistaflokkar
þessir fengu fylgi verkalýðsstéttar-
innar, af því að hún sannreyndi, að
aðeins þeir gátu leitt hana til sigurs.
Þetta sjðnarmið er ekki bara sér-
viska mín eða "stalfnista", heldur
almennt viðurkennt. Ég finn þvf
staði I nýrri mannkynssögu upp á
meira en 10.000 bls., saminni af
80 heimskunnum sagnfræðingum.
Það sannar vitaskuld ekki að það sé
rétt, en þetta eru þó menn, sem
hafa staðist mjög harðar kröfur f því,
að taka starf sitt alvarlega, þaul-
kanna allar tiltækar heimildir og
meta á viðurkenndan fræðilegan hátt.
(Fischer Weltgeschichte, 34. bindi,
Frankfurt a. M. 1967, bls. 179 o. áfr.
um Frakkland 1936, og sérstaklega
bls. 283-4): "Þessi stefna leiddi til
markverðs árangurs á Spáni og utan
Spánar, þar eð kommúnistar þóttu
vera traustverðustu og framtaks-
sömustu andstæðingar fasismans."
("Diese Politik hatte bemerkenswer-
te Erfolge in Spanien und ausserhalb
Spaniens, da die Kommunisten den
Eindruck erweckten, die zuverlás-
sigsten und tatkrá'ftigsten Wider-
sacher des Faschismus zu sein.").
Loks minni ég á, að víetnamskir
kommúnistar hafa alla tíð fylgt þeirri
stefiiu, að samfylkja fyrst öllum,
sem hægt var' að ná gegn heimsvalda-
stefnunni, en láta sjálfa byltingar-
baráttuna bíða betri tfma (þannig hafa
þeir skipt jarðnæði upp á fjölskyldur,
og gera enn eftir sigurinn f vor,
þetta er tilslökun við smáborgara-
stéttina, sbr. Kína eftir 1949, komm-
únur voru ekki stofnaðar fyrr en sfð-
ar). Með þessari stefnu hafa þeir
unnið svo stórkostlega sigra á svo
einstæðu ofurefli, að allar fullyrðing-
ar um, að önnur stefna, sem ekki
var reynd, hefði leitt til miklu auð-
veldari sigurs, orka a.m.k. á mig
sem ósmekkleg fyndni. Þeir eru
vitaskuld ekki hafnir yfir gagnrýni
fremur en aðrir menn, en hér virðast
þeir augljóslega hafa farið rétt að,
a.m.k. f stðrum dráttum.
Lfkt er um borgarastýrjöldina á
Spáni, 1936-9. Afturhaldið sigraði,
en hvað hefði gerst, ef kommúnistar
hefðu lagt beint út í byltingarbaráttu
hinna áköfustu meðal fjöldans, í stað
þess að vinna upp íjöldasamfylkingu
til varnar gegn afturhaldinu, og kost-
að því til sem almennastrar sam-
stöðu, að standa gegn byltingarað-
gerðum f strfðinu ? Mér finnst llk—
legast, að afturhaldið hefði sigrað
hvort eð er, þar sem það var
miklu sterkara hernaðarlega, og
raunar enn fyrr, ef andstaðan gegn
þeim hefði verið klofnari, en þetta
veit ég ekki, og mun aldrei vita.
Það er varla til sá borgaralegi sagn-
fræðingur og hughyggjumaður, að
hann hlægi ekki að fullyrðingum um
hvað hefði orðið ef eitthvað hefði
verið gert, sem var ekki gert. Það
er þá enn fráleitara að menn dfalekt-
ískrar efnishyggju leggi sig niður
við slíkt.
e) Það er afskaplega mikilvægt að
læra af sögunni, - þvf sem gerðist-
en til þess þarf að kanna hvert atriði
nákvaamlega, ekki slengja öllu sam-
an, heimfæra t. d. allt samstarf
kommúnlsta við önnur öfl á þessa
samfylkingarstefnu. Það er kölluð
skematfsk hugsun á útlensku, mér
hefur dottið f hug fslenska orðið
klessuhugsun, en gjarnan mætti
finna betra. Húnert.d. á þessa
leið: Kommúnistaflokkarnir eru úr-
kynjaðir, úrkynjunin hófst snemma
á valdatuna Stalíns (tilbrigði: við
dauða Stalfns), því er stefna þessara
flokka frá um 1926 (/1953) til okkar
daga f heild svik og vitleysa.
I alvöru talað, þótt stefnuyflrlýsing-
ar séu mikilvægar, heldur vonandi
enginn, að úrkynjun kommúnista-
flokkanna stafi af óheppilega orðuð-
um þingsályktunum ?
f) Við þurfum að geta greint á milU
þess, sem vel var gert og hins sem
miður var - sami flokkur getur gert
hvorttveggja í senn, Þvf rugl og vill-
ur um stefnu kommúnista þjóna að-
eins borgarastéttinni.
Kommúnistum er hinsvegar lífsnauð-
syn að þekkja réttar leiðir til verka-
lýðsins, það er virk fj öldahreyfing
hans og allra mögulegra bandamanna
við hverjar aðstaaður, um kröfúr
sem samsvara vitundarstigi hans og
beinir honum fram á við til aukins
pólitfsks þroska. An þessa blasir
aðeins einangrunarstefnan við.
19. ágúst 1975
Örn Ölafsson